Alþýðublaðið - 26.04.1934, Blaðsíða 1
FIMTUDAGINN 26. APRÍL 1034.
XV. ARGANGUR. 155. TOL'UBL.
Notið islenzkarvðmr«
Eflið
íslenzkan iðnað
BtTSTJðtli
k. b. valðehabsson DAGBLAÐ GG VIKUBLAÐ
ÖT GEFANDl:
AL^Ý’ÐUFLOKKUEINN
e 1 .
W*ua» kasaar 61 aHa 6«gB H. í~4 MMaeb- AaMRactH6 to. M8 6 Réoaðt — kr. 5,00 fy.-ír i mfinuöi. eí greitl er fyrhirara. I laasasdia ko»tar blaöiS S« aura. VIKtmLASWÐ
famcr « 6 £nret$»m miörflruöegi. Þa® IMor eSstes to. W» á 6rt. 1 prl WrtMt allar beixtu eroSnar, er birtast l dagblaOlnu. Iréttir »g vlkuynriit. KiTSTJÓRH OO APGREiBSLÁ A!Jij>8ts-
f^Bðetes #r vte HverflsgOtu sr. »— M SlSÍASS: «80- atgrelOaU og acgtystagar. «at: ritetjórn (Innlendar fréitlr), 4902: rttsfjörl. 4Í«J: Vlíhjélmur S. Vahjaimsson, bteöamaöur {iielmaj,
•Mrtt Aagetreeoa, UeOunáw. flrenaavnet tt. tttt' l> R Vafdwwa. riHDM. (teliMl. JB7' SlaurOur iöhannesson. afnreiOeln. og eagttotngnstjöri ðurinub. 4006: prentginfðjan.
anglýsið i Alpýðu*
blaðinue
Iskyggilegt ástand á Spáni
HERNAÐARASTAND UM LAND ALT — LÍKLEGT
AÐ BARRIOS MYNDI BRAÐABIRGÐASTJÖRN
Hermem med oélbyssur á götmm í Madríd■
DadirtektlríhaldsiDS
á alþlngi 1927 nndir
krðfu þingmanna Al-
þýAaflokkainB on 21 ðrs
kosningarrétt, nm að
veittnr sveitarstyrknr
valdi ekki réttindamlssi
og nm endurbætvp á
k|ðrdæmaskipaninni
Jón Þorláksson: „Ég er mót-
fallinn brt. á pskj. 468, , . .
Þar er farið fram á að fella
burt það skilyrði fyrir kosn-
ingarréttinum, að menn séu
ekki í skuld fyrir þeginn
sveitarstyrk, og elnnig er ald-
urstakrmtrkid fœrt nidur í 21
ár. MÉR SÝNIST EKKI RÉTT
AÐ FARA AÐ BREYTA
ÞESSU. Það er alment álitið,
að bosningarrétturinn að því
er petta atriði snertir sé.
vi]& okkar hœfi, iog það !er
engin röksiemd, þó. að menn
séu fullveðja um sín eigin f jár-
mál, að rétt sé að gefa þeim
lí'ka umráð yfir málum þjóð-
arinnar. Og ekki sýnist mér
heldur ástæða til þess að
Lækka aldurstakmark land-
kjörskjósenda úr 35 árum nið-
ur í 30 ár. . .
„Ég tel rétt, að halda svo
lengi sem unt er í aðalatrið-
um þeirri kjördæmaskipun,
sem nú er í Iandinu“.
„Það virðist ekiti rétt aS
setja inn það ákvæði, að breyta
megi þvi skilyrði fyrir kosn-
ingarrétti, að menn hafi ekki
þegið af sveit, með einföldum
lögum.“
Jóhannes Jóhannesson: „Það
er mér mjög ógeðfeld tilhugs-
un, að menn, sem ekki geta séð
sér og sírnun farborða, sakir
órieglu, leti eða annarar ó-
miensku, eigi að fara að sjá
fyrir og stjórna okkur hinum“
„ . . . ef veittur, endurkræfur
sveitarstyrkur hefir ekki rétt-
indamissijr í för með sér, mwn
það verða rothögg á sjálfs-
bjargarviö'leitni margra og
auka sveitarþyngslin að mikl-
um mun, og á það að vera
trygt með stjórnarskránni, að
slfkt 'komi ekki fyrir, alveg eins
og það er trygt með henni, að
þjófar og bófar hafi ekki kosn-
Sngarrétt og kjörgengi til al-
þirigis.“*)
Þegar Ölafur Thors í nafni
Jáns Þoríákssonar setm lands-
fund íhaldsitns, sem nú stendur
gfir, mœlir hami á pessa leí&:
„Sjálfstæðisflokkurinn befir
talið sig vera aðalmáisvara
lýðræðis og þingifieðis hér á
Iandi.“!!!
*) Og það siegið pér að sé
trygt, Jóhannes Jóhannesson.
Jaf naðar menn
á Seyðisfírði
stofna «v8 ný félðg
Alþýðublaðið átti í gærkvddi
tal við Harald Guðmundsson á
Seyðisfirði.
Skýrði hann svo frá, að nýlega
hefðu verið stofnuð þar tvö ný
félög. Jafnaðarmannafélag með
1 rúmum 50 félögum og Félag
ungra jafnaðarmanna með um 50
félögum.
Formaður jafnaðarmannafé-
lagsins er Haraldur Guðmunds-
son, og formaður Félags ungra-
jafnaðarmanna er Baldur Guö-
mundsson.
Félögin hafa mikinn undirbún-
ing fyrir 1. maí, sem er á þriðju-
daginn kemur, en þá ætla þau að
efna til mikilla hátíðahailda.
„Landsfundnr44
ihaldsins
„Landsfundi“ íhaldsmanna var
slitið í gær með því, að Magnús
Guðmundsson var kosinn í mið-
stjórn flokksinis. Vildi skyndi-
fundurinn slú þvi föstu i
eitt skifti fyrir öll, að mál Magn-
úsar Guðmundssonar væru
flokksmál og flokkurinn bæri því
fulla ábyrgð á M. G. og hneyksl-
um hans.
Jóhannes fyrverandi bæjarfó-
geti mun hafa stýrt fundinum,
sem kaus Magnús, en Valtýr var
fundarritari!!
Leiðaugursmenn
ieggja á jökulinn
Jökulfariamir bjuggust við að
leggja á Vatnajökul í gær. Ot-
varpið átti tal við Kálfafell og
var sagt, að þeir hefðu lagt upp
þaðan í fyrra morguin, og voru í
för með þeim 7 menn úr sveit-
inni. Tveir voru ráðnir í að fara
með þeim alla Jeið tU eldstöðv-
anna, þrír ætluðu að biða við
jökulbrúnina í 2 daga og eirin
þeirra ætlaði ef til vill all;a leið,
en 2 komu til baka með hestana
í fyrra kvöld. Flutning höfðu jök-
ulfararnir á 6 áburðarbestum.
í leiðangrinum eru sem fyr er
getið þeir dr. Niels Niel&en, Keiid
Milthers magister og Jóhannes
Áske’.sson náttúmfræðingur. Áður
en lagt var af stað í leiðangur-
inn frá Kálfafelii veiktist Keid
Milthers og fór ekki með leið-
angursmönnum til eldstöðvanna
að þessu sinni. Hann er nú á
Breiðabólsstað og var sagður
kominn til heilsu.
— Tjóndð af völdum slyssinsí Ta-
fjord hefir verið metið á 482 000
kr. — Fréttablöðin í laindinu hafa
safnáð 300 000 kr. til þeirra, sem
biðu tjón af völdum slyssins.
Harconi
hdlraöur á sextugsaf-
mæli siuu.
í gær var Marooni sextugur að
aldri.
Hann er tálinn frömuður hinna
mestu menningartækja nútímans,
loftskeyta og útvarps.
Á alþjóðafundi, sem félög, er
reka loftskeytatæki í skipum,
héldu nýlega í Róm, var samþykt
að gera afmælisdag Maroonis, 25.
aprfl, að Maroonidegi. Fundinn
sóttu fulltrúar frá 52 þjóðum.
Marooni er ítali. Fyrstu einka-
leyfi sln á loftskeytauppfynding-
um fékk hann 1896—97. Fyrstu
tilraunir sínar gerði hann á ítalíu,
en síðan starfaði hann á Eng-
landi. Nobelsverðláun í eðlisfræði
fékk hann árið 1909.
TROTSKY
neitað um landvist i Enylacdi
EINKASKEYTI TIL
ALÞÝÐUBLAÐSINS
KAUPMANNAHÖFN í morgun.
Blöðin í London skýra frá þvji,
að Trotsky hafi farið fram á það
við brezku stjórnina, að hann
fengi leyfi til að setjast að á
einhverri af Ermarsundseyjunum.
Stjómin hefir neitað þessari
beiðni Trotskys.
Talið er fullvist, að Trotsky
hyggist nú að ferðast til Mexiko.
VIKAR.
377 hðs brenna
til kaldra kola
EINKASKEYTI TIL
ALÞÝÐUBLAÐSINS
KAUPMANNAHÖFN í morgun.
I fyrra dag brunnu 377 hús til
kaldra kiola í sveitaþorpinu Kra:l-
jewatz í Króatiu.
Eldur kom upp vegna þess, að
nokkur börn léku sér ógætilega
að því að kveikja á eldspýtum.
VIKAR.
Heragi í rússnesknm
æsknlýðsfélðgnm
BERLÍN í morgun. (FO.)
Miðistjóm æskulýðsfélaganna í
Sovét-Rússlandi hefir gefið út yf-
irlýsingu þess efnis, að þeir einjjr
geti orðið meðlinrir æskulýðsfé-
lagamia, sem séu fúsir til að
ganga undir fullkominn heraga
og að mentast í öllu þvl, er að
heraaði lýtur. Gildir þetta bæðii
um pilta og stúlkur.
MADRID í morgun. (FB.)
Opinberlega tilkynt, að
herlög séu gengin í gildi
um land alt.
Talið er, að það muni reynast
erfitt að mynda nýja stóm, en
allsterkar líkur benda til að
bráðabirgðastjórn verði mynduð
og að Barrios verði stjórnarfor-
seti, en hann hefir sem kunnugt
er áður verið forsætisráðherra.
Ríkisstjórnin beiddist lausnar í
gær, jafnframt því sem birtur var
boðskapur sá um sakaruppgjafr
arlögin, er frá var sagjt í ‘skeytum
í gær. Enn fremur voru birtar
tvær tilskipanir viðvíkjandi fram-
kvæmd laganna. (United Press.)
BERLÍN í morgun. (FÚ.)
Fregn frá Madrid segir, að
VFRKLTDSFLOKKURINN
BREZKI BEIsTlR UEN& SIH
VINNU MILLI ERETA. BANBS-
BÍKJANNA Ott RtSSLANDS
LONDON í gæT’kveldi. (FB.)
Veikalýðsflokkurinn brezki hef-
ir sent ríkisstjórninni áskorun
þess efnis, að flokkurinn sé þess
mjög hvetjandi, að ríkisstjórnin
geri alú.sem í hennar valdi
stendur, til þess að nánari sam’-
vinna hefjist með Þjöðabandar
laginu, Rússlandi og Bandarikj-
unum.
Enn fœmur vill Verkalýðsflokk-
urinn að stuðlað verði að pvfb
að fá þes-si ríki til þess að taka
þátt í gerð sáttmála til þiess að
Scoma í vieg fyrir árásaTStyrjaldir.
(United Press.)
sijónnmálaáískmdid á Sprnt sé rtú
mjög fskyggUegt veg.na fráfarar
Lerroux-stjórnarinnar.
Zamora, forseti, Spánar, lét sér
fyrir skemstu þau orð um miunm
fara, að Lerroux væri sá eini, sem
gæti haft stjórn með höndum,
eins og ástandinu væri nú hátt-
að á Spáni. Þykir mjög vafa-
samt, að flokkarnir geti komið
sér saman um nýja stjórn.
IStórglæpamalnrinn
Dillinger
gengnr enn lans.
BERLÍN í morgun. (FÚ.)
Ameríski glæpamannaforinginn
DilJinger, sem yfirvöidin kall-a
„Public en-em-y nr. 1“ (fremsti
fjandmaður þjóðfélagsins) -O'g
strauk úr fangelsi í vietur, gengur
enn laus.
Er hans nú leitað í fimm ríkj-
um, og taka fimm þúsund lög-
reglumenn og sjáifboðaliðar þátt
í leitinni.
Fræeuf rænliiöjaforingl skotinc
Frá Kansas City kernur sú
fregn, að ræninginn Carlies Floyd,
kallaður „Pretty boy“ Floyd, hafi
verið skotinn þar niður á götu.
Flioyd hefir storkað lögregl-
unni í Suðvestur-rikjunum í
mieira en 6 ár. Þótti hann - að
harðnes’kju og óbilgirni á annan
bóginn, en göfugiyndi á hinn bógr
inin, jafnast á við ræningja liðkma
tfim-a, og hafa ýms æfintýri og
sögur myndast utan um persónu
hans, end-a þótt hann væri ekki
nema tæplega þrítu-gur að aídri.