Morgunblaðið - 21.11.1998, Blaðsíða 49

MORGUNBLAÐIÐ
+ Elísabet Ingi-
björg Guð-
mundsdóttir var
fædd á ísafirði 30.
júlí 1912. Hún lést á
sjúkrahúsi Akra-
ness aðfaranótt 12.
nóveniber. Foreldr-
ar Elísabetar voru
Guðlaug Dagsdóttir
frá Bæ í Trékyllis-
vík og Guðmundur
Stefánsson frá Mið-
húsum í Gufudals-
sveit. Elísabet átti
tvö alsystkini sem
voru Jón Sófanías
Guðmundsson járnsmiður á
Reykhólum og Guðrún Guð-
mundsdóttir sem dó á ferming-
araldri. Hálfbræður Elísabetar
voru Dagur Guðmundsson og
synir Guðlaugar og Þorláks
Guðmundssonar, þeir Jóhann
Þorláksson vélsmiður í Reykja-
vík, Theodór Þorláksson tré-
Mig langar í fáum orðum að
minnast tengdamóður minnar
hennar Betu eins og hún var alltaf
kölluð.
Það eru komin 23 ár síðan við
Valdimar fórum að vera saman.
Fyrsta árið okkar saman voram við
á hrakhólum með húsnæði. Við
fengum að dvelja á heimili tengda-
foreldra minna, þeirra Jóns og
Betu, í Ái-bæ, ásamt elsta barninu
okkar sem þá var fætt, honum
Oskari.
Mér er það svo minnisstætt að
um vorið þegar við fengum leigt
smiður á Lauga-
landi í Reykhóla-
sveit og Guðmund-
ur Þorláksson sem
dó um tvítugt.
Elísabet giftist
Jóni Þórðarsyni
þann 29. júlí 1944.
Jón var frá Hlíð í
Reykliólasveit og
var fæddur 2. júní
1911. Elísabet og
Jón eignuðust sex
böm en þrjú dóu í
frumbernsku. Þau
sem upp komust eru
Guðlaug, f. 1.9.
1946, Þórður Magnúss f. 29.9.
1947, og Valdimar Olafur, f.
19.8. 1950. Auk þess átti Jón
dóttur fyrir, Björgu sem dó rúm-
lega tvítug. Bamabörnin em sjö
og barnabarnabömin era tvö.
títför Elísabetar verður gerð
frá Reykhólakirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 14.
húsnæði á Reykhólum og fluttum
þangað, þá var Beta í óða önn að
sjóða sultu handa okkur í búið og
útbúa ýmislegt sem hún gaf okk-
ur. Um haustið þurftum við aftur
að leita á náðir tengdaforeldra
minna um húsaskjól, því að húsið
sem við vorum að byggja var ekki
tilbúið. Þegar við fluttum í húsið
okkar seint í nóvember, þá var það
sama sagan og um vorið: Beta
nestaði okkur með miklum rausn-
arskap.
Þá langar mig að þakka fyrir
hönd barnanna minna þá einstöku
MINNINGAR
hlýju er hún sýndi þeim bæði í orði
og verki. Þau eru ófá vettlinga- og
sokkapörin sem hún prjónaði
handa þeim. Eldri börnin mín
dvöldu mikið hjá afa, ömmu og
Gullu frænku á sínum yngi-i árum.
Og hef ég talið það hollt veganesti
fyrir þau að hafa átt kost á að
dvelja á þessu góða heimili. Mér
þykir sárt að hugsa til þess að
yngstu börnin mín, þær Elísabet
og Valdís, skuli fara á mis við það
að geta umgengist afa og ömmu í
Arbæ. Þær voru farnar að sækjast
eftir að fá að vera hjá Gullu frænku
og ömmu, en Jón afi þeirra lést af
slysfórum fyrir þremur árum.
Jæja, Beta mín, nú er samfylgd
okkar hér í þessu jarðlífi á enda og
kveð ég þig með þökk og virðingu í
huga.
Steinunn Erla Þorsteinsdóttir.
Mig langar í örfáum orðum að
minnast elskulegrar ömmu minnar
í Árbæ sem nú er látin eftir
langvarandi veikindi. Þótt okkur
hafi granað að kveðjustundin nálg-
aðist var erfitt að taka þeirri stað-
reynd og hennar er sárt saknað.
Það er erfitt að hugsa til þess að
geta ekki lengur komið heim og
skroppið yfir til Betu ömmu eins
og áður. Hún var alltaf glöð og
ánægð með að fá okkur barna-
börnin í heimsókn og það var ekki
neitt sem hún hefði ekki gert fyrir
okkur. Hún hafði alltaf tíma til að
spjalla og hafði áhuga á því sem
við vorum að gera. Síðustu mánuð-
ina bjó bróðir minn með fjölskyldu
sína nálægt herbergi ömmu á
dvalarheimilinu í Barmahlíð og
hún hafði yndi af því að sjá litla
langömmubarnið sitt, hann Ásþór.
Hún kallaði hann „litla manninn
með stóru augun“ og spurði alltaf
frétta af honum þegar við heim-
sóttum hana á spítalann. Þegar ég
var yngri var eitt það skemmtileg-
ELISABET
INGIBJÖRG
G UÐMUNDSDÓTTIR
+ Guðríður Þor-
kelsdóttir fædd-
ist 2. apríl 1917.
Hún lést á Ljós-
heimum 15. nóvem-
ber síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru Þorkell Guð-
mundsson, f. á Gafli
í flóa 17. maí 1876,
og Guðrún Eyvind-
ardóttir, f. í Litla-
Kollabæ í Fljótshíð
21. maí 1882. Þau
gengu í hjónaband
árið 1909. Foreldr-
ar Þorkels voru
Guðmundur Guðmundsson og
Þuríður Guðmundsdóttir. Þor-
kell ólst upp hjá Sesselju og
manni hennar í Butru í Fljóts-
hlíð. Foreldrar Guðrúnar voru
Eyvindur Björnsson, bóndi og
Anna Þorsteinsdóttir. Guðrún
ólst upp hjá foreldrum sínum í
systkinahópnum, þar til er hún
giftist Þorkatli. Þá bjuggu þau
Þorkell á Markaskarði í Hvol-
hreppi. Þeim Þorkatli og Guð-
rúnu varð ellefu barna auðið.
Þau eru: 1) Kjartan, f. 12.11.
1911, d. 8.1. 1912. 2) Anna Guð-
rún, f. 14.11.1912, d. 1996. Mað-
ur hannar var Sigurjón Sig-
urðsson, bflstjóri í Vestmanna-
eyjum, f. 7.12. 1909. Sonur
þeirra er Viktor Sigurjónsson,
Vestmannaeyjum. 3) Þuríður
Sesselja, f. 10.1. 1914. Sonur
liennar er Ingimundur Marels-
son húsasmíðameistari. Sesselja
giftist Hirti Jónssyni, Vík í Mýr-
dal. Þar bjuggu þau þar til er
Móðir Guðrúnar, Anna Þorsteins-
dóttir, var heimilinu mikill styrkur í
sorginni eftir lát þeirra Guðrúnar
og Eyvindar. Guðríður Þorkelsdótt-
ir var fjögra ára, þegar móðir þein'a
mörgu barna dó. Nokkru áður var
hann andaðist hinn
19. okt. 1951.
Nokkrum árum síð-
ar fluttist Sesselja
með seinni manni
sínum, Svanmundi
Jónssyni, á Selfoss.
4) Magnús Karl, f.
31.1. 1915, d. 27.10.
1998, kona Elín Sig-
urðardóttir. Skildu.
5) Iugimundur, f.
23.1. 1916, maki Að-
alheiður Þorsteins-
dóttir. Dóttir þeirra
er Anna Steina.
Önnur dóttir Ingi-
mundar er Alexandra. 6)Guð-
ríður sem hér er kvödd. 7) Ólaf-
ur, f. 7.8. 1918, bifvélavirki,
maki Anna Lísa Jóhannesdóttir,
f. 29.1. 1929. Börn þeirra Þor-
kell Pétur, f. 22.8. 1951, tré-
smiður. 8) Ólafur Helgi, f. 31.1.
1954, vélvirki. 9) Elín, f. 25.9.
1919, maki Helgi Jóhannsen, f.
15.11. 1912, d. 1984. Þeim varð
tíu barna auðið og búa þau í
Noregi. 10) Helgi, f. 17.9. 1920,
maki Hulda Haraldsdóttir. Börn
þeirra eru Ásta, Haraldur, Ólaf-
ur Þorkell, Guðrún og Andri
Már. Guðrún Eyvindardóttir dó
þegar hún átti ellefta barnið og
fæddist það andvana. Sama dag
dó einnig Eyvindur, faðir Guð-
rúnar,
Árið 1946 giftist Guðríður
Bergsteini Halldórssyni, f.
29.11. 1904, d. 13.2. 1987.
títför Guðríðar fer fram frá
Selfosskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.30.
hún tekin á annan bæ, sökum veik-
inda móður sinnar. Oft minntist hún
þess hve mikið hún grét, þegar hún
varð að kveðja ástvinina og fara til
ókunnugra. Þó var ein huggun í því
böli. Henni hafði verið heitið því að
hvað sem öllu liði, þá skyldi hún
komast aftur heim og fá að njóta
æskunnar hjá ástvinum sínum.
Þegar Guðríði litlu barst andláts-
fregn móður sinnar féll hún alveg
saman, því nú vissi hún, að það sem
hún átti svo ljúfai' minningar frá og
saknaði svo mjög, kæmi aldrei aft-
ur. Þessi þungi harmur fylgdi Guð-
ríði sem dimmur skuggi alla hennar
ævi.
Sesselja systir hennar var tekin
tveggja ára gömul til fósturs hjá
hjónunum Sólveigu Hróbjartsdótt-
ur og Ingimundi Hannessyni.
Sesselju leið vel hjá þeim hjónum,
en til allrar óhamingju lést fóstri
hennar þegar hún var aðeins sex
ára gömul. Þá fór hún með fóstru
sinni að Móeiðarhvoli til Skúla
Thorarensen og Ástríðar konu
hans. Sesselja litla saknaði fóstra
síns mikið.
Þótt systkinin væru á bæjum í
Hvolhreppnum og flest yrðu áfram
hjá föður sínum, er bjó áfram og tók
ráðskonu sem hann síðar giftist, þá
var lítill sem enginn samgangur
milli þeirra og þau þekktust lítið
fyi'r en þau voru komin yfir ferm-
ingu.
Guðríður og Bergsteinn, maður
hennar, bjuggu lengst af á Selfossi.
Þau hjón voru með afbrigðum hjálp-
söm og gestrisin. Einnig voru þau
hjónin með afbrigðum samhent og
þótti vinum og kunningjum gott að
koma og gista hjá þeim og njóta
þeirra einstöku gestrisni, þegar
leiðin lá um Selfoss.
Ólafur bróðir Guðríðar var hjá
þeim á meðan hann lauk iðnnámi á
Selfossi. Mikið dáði Anna Lísa kona
Ólafs þær móttökur sem hún fékk
hjá þeim hjónum. Var það mikils
virði fyrir Önnu, ekki síst fyrir það,
að hún var nýkomin hingað til lands
og þekkti fáa.
Ánna Lísa minnist með þakklæti
þess einstaka skilnings og þeirrar
hlýju sem hún mætti hjá systkinun-
um öllum og fjölskyldum þeirra,
þegar hún kom frá erfiðum aðstæð-
um sem ríktu á meginlandi Evrópu
um þær mundir.
Þegar Sesselja, systir Guðríðar,
missti mann sinn í Vík kom hún til
GUÐRIÐUR
ÞORKELSDÓTTIR
LAUGARDAGUR 21. NÓVEMBER 1998 49
—■ ' —.... m
asta sem ég vissi að fá ömmu til að
lesa fyrir mig. Eiginlega var ég
full mótþróa þegar lestrarkennsl-
an hjá henni Gullu frænku og
mömmu hófst, því ég vildi ekki
missa af sögustundunum. En
amma var líka dugleg að kenna
mér að sauma og prjóna því
handavinna var hennar líf og yndi.
Voru þau afi bæði hagleiksfólk og
þeir eru ófáir munirnir sem þau
sendu á basar eða seldu hjá hand-
verkshópnum í sveitinni. Hún
saumaði púða og barnabrúður og
prjónaði og heklaði úr bandi sem
hún hafði sjálf litað úr jurtalitum,
en hann tálgaði og renndi hluti úr
tré sem síðar fengu notagildi á
heimilum sveitunganna. Handverk
þeirra ber merki um vandvirkni
og nákvæmni fólks sem var alið
upp við að bjarga sér sjálft og gat
ekki alltaf verslað allt út úr búð
eins og nú á dögum.
Eg er stolt af ömmu minni og afa
og dugnaði þeirra. Þau byggðu upp
jörðina og húsin í Árbæ á erfiðum
tímum. Afi byggði íbúðarhúsið
sjálfur og sótti allt efni sem þurfti
á opnum báti frá Króksfjarðarnesi
og flutti heim í Árbæ. Það var á
stríðsárunum og oft erfitt að fá efni
til húsbyggingar og hafði hann því
ávallt með sér poka ef ske kynni að
hann fyndi góðan steypusand á
ferðum sínum. Hann flutti fólk og
vönir milli lands og eyja í innan-
verðum Breiðafirði og þær voru
ófáar andvökunæturnar hjá ömmu
þegar hann komst ekki heim vegna
veðurs. Þá var ekki sama fjar-
skiptatækni og nú er og gat hann
því ekki látið vita af sér, ef hann lá
í vari og beið af sér veður. En alltaf
tókst honum að stýra bátnum heil-
um í gegnum veðurofsann og kom-
ast heim að lokum.
Afi var mikill ferðalangur í sér
og stoppaði ekki alltaf lengi heima
áður en hann fór í næstu ferð, en
ömmu var meinilla við allar þessar
þeirra hjónanna á Selfossi og var
þar hluta úr vetri. Naut hún þar
huggunar og umhyggju.
Guðríður var mjög mikil handa-
vinnukona og mikil húsmóðir og
móðir. Þau hjón ættleiddu Halldór
nýfæddan. Hann er fæddur hinn
17.10. 1948. Halldór á þrjú börn
með Elísabetu Bjarnadóttur: Rúnar
Guðstein, Guðrúnu Ástu og og
Bjarna Ársæl. Þau Halldór skildu.
Halldór er nú kvæntur Filli frá
Filippseyjum og eiga þau einn son,
Kristófer. Kristófer er á öðru ári.
Auk þess tóku þau að sér, frá tíu
ára aldri, stúlku sem heitir Jensína.
Hún var oft hjá þeim síðar.
Líka tóku þau þriggja ára dreng,
Jón Hafsteinsson, og ólu hann upp,
fram yfir fermingu.
I gegnum vináttu við Sesselju
systur hennar kynntist ég Guðríði
fyrst. Hafði Guðríður þá nýlega
misst mann sinn, Bergsvein heitinn,
eftir nokkurra ára erfið veikindi. Öll
þau ár hjúkraði Guðríður Berg-
sveini heima, alveg til dauðadags.
Heimilið bar vott um fagurlega
gerða og mikla handavinnu. Mót-
tökur voru þar ávallt elskulegar.
Frú Sesselja systir hennar er
fræg hannyrða- og listasaumakona
á Selfossi. Segja má að allt hafi leik-
ið í höndum þeirra systra. Enda eru
þær komnar af þeim fræga Eyvindi
duggusmið. Öll systkinin eru með
afbrigðum lagvirk.
Síðustu árin bjó Guðríður hér á
Grænumörkinni og þótt hún virtist
mjög farin að heilsu yfirgaf gest-
risnin hana aldrei og alltaf naut hún
góðra samverustunda með gestum
sínum.
Þegar ég sá hvað systkinin
reyndust Guðríði vel fram á síðustu
lífsdaga, þegar hún var mjög veik,
þá komu mér í hug orð mágkonu
hennar, Önnu Lísu, er hún hafði um
þessa fjölskyldu: „Þau eru öll svo
góð.“
Og mér komu í hug orðin, nú þeg-
ar ég hugsa um hana Guðríði: „Og
Guð mun þerra hvert tár af augum
þeirra.“ „Hið fyrra er farið.“
Með samúðarkveðjum til allra að-
standenda.
Rósa B. Blöndals.
sjóferðir og var því alltaf fegnust
þegar hún endurheimti bónda sinn.
Amma var orðin svo þjálfuð í því að
leita að afa á sjónum í gegnum kík-
inn, að í seinni tíð þegar við vorum
að litast um eftir bát á firðinum, þá'
var hún alltaf fyi'st að koma auga á
hann þrátt fyrir slæma sjón.
Árið sem afi fórst af slysförum
var erfiður tími fyrir okkur öll og
það var aðdáunarvert hversu sterk
amma var. Hún sýndi það og sann-
aði að hún bjó yfir sterkum per-
sónuleika þó að líkaminn væri veik-
byggður. Afi var alltaf mjög hress
og áhugi hans á mönnum og mál-
efnum var einkenni hans; það er
því ekki skrítið að ömmu hafi hrak-
að eftir að hann dó. Hann var
hennar besti vinur og með atorku*
sinni og glaðlyndi var hann henni
dýrmætui' orkugjafi. Nú eru liðin
þrjú ár síðan afi dó og amma er
farin á eftir. Eg er þess fullviss að
afi hafí tekið vel á móti henni og að
nú séu þau sameinuð á ný.
Eg á eftir að sakna ömmu og afa.
Með þeim eru horfnar dýi-mætar
heimildir um lífið og starfshætti
áður fyrr, gleði og sorg fólks sem
byi’jaði með ekkert í höndunum en
skilur nú eftir sig margan minnis-
varðann. Ég er mjög þakklát fyrir
að hafa átt þess kost að alast upp í
svo nánu sambandi við þau og ég
tel að það hafi kennt mér mikið.
Við getum verið þakklát fyrir það
sem við höfum í dag, því það eru
aðeins um fimmtíu ár síðan lífið var
miklu erfiðara og fólk missti börnin
sín úr sjúkdómum sem nú er auð-
velt að lækna. Kynslóð ömmu og
afa þurfti að vinna hörðum höndum
fyrir tilveru sinni og upplifði
hremmingar og sorg sem myndi
buga margan nútímamanninn. En
þau voru alltaf þakklát fyrir það
sem þau höfðu, og mættum við
taka fólk eins og þau til fyrirmynd-
ar.
Elsku amma mín, þakka þér fyr-
ir umburðarlyndi þitt og þolinmæði
í gegnum árin, væntumþykju þína
og öll blíðuorðin. Guð veri með þér.
Vertu yfir og allt um kring,
með eilífri blessun þinni.
Sitji Guðs englai' saman í hring,
sænginni yfir minni.
(Sig. Jónsson frá Presthólum)
Ólöf Elísabet Þórðardóttir.
Frágangur
afmælis-
og minn-
ingar-
greina
MIKIL áhersla er lögð á, að
handrit séu vel frá gengin, vél-
rituð eða tölvusett. Sé handrit
tölvusett er æskilegt, að disk-
lingur fylgi útprentuninni. Það
eykur öryggi í textameðferð og
kemur í veg fyrir tvíverknað. Þá
er enn fremur unnt að senda
gi'einarnar í símbréfi (569 1115)
og í tölvupósti (minning@mbl.-
is) — vinsamlegast sendið grein-
ina inni í bréfinu, ekki sem við-
hengi.
Auðveldust er móttaka svokall-
aðra ASCII skráa sem í daglegu
tali eru nefndar DOS-texta-
skrár. Þá eru ritvinnslukerfin
Word og WordPerfect einnig
nokkuð auðveld úrvinnslu.
Um hvern látinn einstakling
birtist ein uppistöðugi’ein af
hæfilegi'i lengd, en aðrar grein-
ar um sama einstakling tak-
markast við eina örk, A-4, miðað
við meðallínubil og hæfilega
línulengd, - eða 2.200 slög (um
25 dálksentimetra i blaðinu). Til-
vitnanir í sálma eða ljóð tak-
markast við eitt til þrjú erindi.
Greinai’höfundai' eru beðnir að
hafa skírnarnöfn sín en ekki
stuttnefni undir gi'einunum.