Alþýðublaðið - 17.05.1934, Síða 1
XV. ÁRGANGUR. 171. TÖLUBL,
KJðrskrá
iifffgHF frarami i
Kosninpskrlfstola
AlHíðalioKksins
í Mjólkurfélagshúsinu, hcrbergi 15.
Gætið að því hvort þið eruð á
kjörskrá áður en kærufrestur er
útrunninn.
FIMTUDAGINN 17. maí 1934.
8STSTJ6IÍI:
Í. B. VALDBHABSSON
DAOBLAÐ 00 VIKUBL-AÐ
Ú TÖEFANDI: .
ALS*ÝÐUPLOKKURINN
*• •*- *—* AiMKh^H tar. 6 MmH — ki. 5.00 íyrlr S oaAnuðl, of |nia cr IJMAtn. í Mmse«ði« ftMH) li>M M nm. VHTtÆLAIÍir
fesatar m 6 fera^op miðvftatecL M MtM a&sia* tet. {árt Mrtast ellar h«bUi creinar. er birtait l dagblaffiUttt. Ir*«<r og wtSiojrftrW. KITSTJOSíi OO AFOSSíOSLa Alfiftm
rtfi Kwerflsgöru w.l-lt StMAÍI: «68' •tgrelCeSa eg BKgtftHagar. 4&SH: rtisslðr^. (InnlCBdar frCttlr). «02: rttstjörl. «083 . Vilhjdtaattr 3. Viihlúlmssea. bteiir.maftur (lieÍE&s)
aægoteBSOtt. btBfhunaCar fttBumð ti «B»- P * <«ms5M Ibaimal 2SK7- SltrurAar lóhanncssoa. »fgr»lh»t«- ag •ctrtf'smBs'iíthft ðtetsaatl, «Ö3: |>r«ttt*s»íat«[>
Oddfellowar kærðlr fyrir
ólðglega meðferð sjóða
„BarnavInasJdOnr Hannesar Hafliðasonaru
vap lánaðnr tll byggingar Oddfelfowhássina
tll stórtjóns fyilr sjóðinn og pveif ofan fi
shipalagsskrá lians*
Jóhann Árnason bankaritari kærði 12 f. m. stjórn
Oddfellowstúkunnar Jngólfur“ til dómsmalaráðuneytis-
ins fyrir ólöglega meðferð á *Barnavinasfóði Hannesar
Hafliðasonarog krafðist opinberrar rannsóknar á
hendur stjórn stúkunnar. \Telur hann, að hún hafi
brotið skipulagsskrá Barnauinasjóðsins og hegningar-
lögin, með puí að 18 pús. kr. úr sjóðnum hafi uerið
lánaðar til byggingar Oddfellow-hússins, sjóðnum til
stórskaða. Dómsmálaráðuneytið suaraði, eins og uœnta
mátti, kœru pessari á pá leið, að pað gæti ekki sint
henni. Kœrubréf Jóhanns Árnasonar til ráðuneytisins
fer hér á eftir:
„í tilefni af þvi áð ég lít svo
að stjórn Oddfellow-stúkunnar
Ingólfur nr. 1 hafi með meðferð
sinni á fé Barnavlnasjóðs Henn-
esar Hafliðasonar gert sig seka
við tilgang skipulagsskrár sjóðs-
ins og eftir atvikum við hegning-
arlögin, leyfi ég mér hiilr með að
fara þess á leit við hið háa Dóms-
málaráðnneyti, að það láti nú
þegar fara fram opinbera rann-
sókn á fjárreiðum sjóðsins. Til
þess að rökstyðja þessa beiðnd
mína, mun ég í eftirfarandi upp-
lýsa þau aðalatriði, er snerta
þetta mál.
a. Ekknasjóður stúkunnar Ing-
ólfur hafðá verið skuldbundinn
til að lána ákveðna upphæð til
Oddfellow-byggingar við Vonar-
stræti. Vegna þess að stúkan
hafði, að því er snierti ávöxiun á
fé sjófyt, skmt, fylgt þeirri megin-
reglu að ávaxta þá í werðbréfum,
eitas vel og tryggilega og unt var,
gat Ekknasjóðuriinn iekki án þess
að taka lán eða selja hluta áf
verðbréfum sínum, staðið við áð-
ur xnefnda skuldbindhigu.
b. Arðn 1931 til 1933 var gengið
á veðdei 1 darbréfu:m svo lágt að
Ekknasjó ðsnefnd in sá sér ekki
fært að fara þá braut, sem stúk-
an hafði heimtað, heldur leitaðl
til stjórraar stúkunnar Ingólfur
með 18C00 kr. lánbeiðni úr Barr.a-
viimsjóði Hannesar Hafliðasoinar.
c. Prátt fyrir það, að stjórn
sjóðisins var gert vitanlegt, að
söluverð veðdeildarbréfa var um
þessar mumdir (í okt.—nóv. 1932)
68—70 kr. pr. 100 kr. í veðdeild-
arbréfum, voru Ekknasjóði stúk-
unnar lánaðar kr. 18 000 úr sjóðn-
um með 6°/o vöxtum.
Pað, sem hefir skeð, er þá
þetta: Stjórn Barnavinasjóðs
Hannesar Hafliðasonar telur sig
hafa heimiid til að hagnýta stúk-
unni Ingólfi til handa yfirumráð
sín yfir sjóðnum á þarrn hátt,
að lána fé hans til Ekknasjóðs
stúkunnar fyrir mun lægri vexti
en hægt var að afla honum á
sama tíma, með því að kaupa
veöd-eildarbréfin, sem auk þess
gáfu ca. 9 000 kr. sjóðsaukningu
vegna affalla. Sem afsökun fyrir
þeessari ráðstöfun voru tilfærð
lög um ávöxtun ómyndugrafjár.
Þá virðist vera rétt að leiða
líkur að því, hvort þessi ráð-
stöfun muni vera í samræmá við
vilja gefandans og athuga þá
jafnframt hverjar afleiðingaT þessi
þroskahnekkir sjóðsins getur
haft fyrir aðstandendur.
1. Hannes Hafliðason skipstjóri
var meðlimur stúkuunar Ingólfur
um 30 .áxia skeið. Honum hlaut
að vera fyllilega kunnugt, að
stúkan ávaxtaði fé sitt í þeirn
tryggu verðbréfum, sem á hverj-
um tíma gefa hæstar vaxtaitekj-
ur. Það virðist því vera rétt að
ganga út frá því, að Hannes hafi
litið svo á, er hann fól stúku sinni
eða stjórn hennar umsjá og á-
vöxtun sjóðsins, að hún mundi
telja sér* s-kylt að ávaxta hann
jafn-vel og ráðvandlega og t. d.
Ekknasjóð stúkunnar. Pað verð-
ur því að teljast heiimilt að fuil-
yrða, að fyrirmælin um ávöxtun
beri að skilja þannig, að for-
ráðamemn sjóðsins séu skuld-
bundndr til að ávaxta harm eftir
beztu viduml.
2. Með því að V2 og síðar s/i
hlutum af vöxtum sjóðsms skal
vanið til styrktar veikluðum bör.n-
um, er fyrgreind lánveiting árás
á rétt þeirra og hagsmuni, sem
verður að álítast fullkomlega ó-
leyfileg og refsiverð.
3. Skipulagsskrá sjóðsins mælir
Ný framboð
AlþJðnflokksÍQS.
Nú befir Alþýðuflokkurinn á-
kveðið fiamboð sín í 21 kjör-
dænii. Auk þeirra, er áður hefir
venið getið um, verður Arngrimur
Krlstjánsson kemiari í kjöri í
Mýrasýslu og Skúli Þorsteinsson
kennari í Norður-Múlasýslu. Er
þá eftár að ákveða framboð í 6
kjördæmum.
svo fyrir, að ef Barnasumax-
dvalafélag Oddfeliiowa, sem er
fyrirskipaður milliilður, legst nið-
ur, þá skuli stúkan Ingólfur á-
kveða með 2/3 atkvæða á fundi,
hvernig vöxtunum skuli varið.
Vegna þ-ess að bamahælið við
Siluragapoll var að miklu leyti
bygt fyrir það fé, sem Berkla-
varnafélagið átti, og dánargjafir
annara en Oddfellowa og loks
12 000,00 kr. fán úr Barnavinasjóði
H. H., virðist mega gera ráð fyrir
að Oddfellowar telji sér naum-
lega leyfilegt, að hætta við að
styrkja veikluð börn til sumar-
dvalar, ef mægilegt fé er fyrir
hendi til reksturs á hælinu, en
þéssi ráðstðfun stjómar stúkunn-
ar Iriigólfur getur, að því er snert-
ir hinar rýrðu vaxtatekjuT sjóðs-
ins, orðið þess vafdandi, að hæl-
ið eða sumardvalir barna verði
að hætta, þá ekki sízt, ef áhugi
fyrgneindra ráðsmanna í þá átt
að raá, á þann hátt, sem fyr er
sagt, aigerðum yfirráðum yfir
ráöst,afun á vöxtum sjóðsins, fer
vaxandi.
Ég befi nú gefið hinu háttvirta
DómSmálaráðuneyti þær upplýs-
ingar, sem ég tel mestu varða í
þessu sambaradi, iog leyfi mér að
voraa, að það noti rétt sinn og
skyldu til íhlutunar um að tryggja,
að Bamavinasjóður Haniniesar
Hafliðasoraar fái leiðréttingu mála
sinna og verði ekki framvegis
beittur neinum brögöum.
Loks leyfi: ég mér að fara fram
á við hið háttvirta Dómsmála-
náðúneyti, að mér verði tilkynt
ára tafar, ef einhverjir anrumarkar
eru á því að hægt sé að fram-
kvæma opirabera rannsókn út af
þessari ráðstöfura stjórnar st.
ingólfur.
Reykjavík, 12. apríl 1934.
Virðiragarfyllst.
Jóhatm Árna&on.
AlþýðublaðiÖ hefir fengið nán-
ari upplýsingar um þetta mál hjá
Jóharani Árnasyni, og munu þær
birtast i blaðirau á morgun.
Thðlmann verðnr ðæmdnr til danða
Torgler verðiir æð liMadnsii þyrmt.
EINKASKEYTl TIL
ALÞÝÐUBLAÐSINS
KAUPMANNAHÖFN í morgura.
Hi;n alþjóðiega „Rauða hjálp"
tíilkynnir, að Errast Thálmaran,
formiáður kommúraistaflokksins í
Þýzkalaradi og forsietaefni flokks-
iras ýið síðustu forsetakosningar, 1
sé raú f yfirvofandi lífsháska. |
Thálmann hefir verið í varð- ;
haldi síðara nazistar tófcu völd í I
« .
Þýzkalandi, og átt við harðan
kost að búa í fangelsinu.
Fyrfir raokkru tilkynti Göhrirag
ráðheiTa, að landráðlamál myndi
höfðað gegn Thalmarara og Torg-
ler, formanni þingflokks bomraiún-
iísta í Þýzkalandi. Lét hanra þó
svo um mælt, að Torgler hefði
nú horfið frá villu síras vegar, en
Thúlmann ekki, og virðist það
benda til, að Thalmann verði
eragin miskuran sýnd.
„Raraöa hjálpin“ tilkynnir nú
áð alt bendi til þess, að Tbál1-
mánn verði leiddrar fyrir skyndi- I
dómstól og dæmdur til lífiáts. |
Ermt Torgler.
Nazistar reka víðtæka njósn-
arastarfsemi á Norðurlöndum.
Danskur nazlstanjdsaari handtekinn fi K.hSfn
EINKASKEYTI TIL
ALÞÝÐU BLAÐSINS
KAUPMANNAHÖFN í morgrara.
Darai raokkur, Gertner að nafná,
hefir nýlega verið handteldran,
Stílrkoxtiegt ná.uuslys
í Belgía
EINKASKEYTl TIL
ALÞÝÐUBLAÐSINS
KAUPMANNAHÖFN í morgun.
Stórkostleg námrasprengirag
varð í gæir í Paturages í Bclgiii.
Fimmtíra námumenn eru byrgð-
ir inrai í raámrararai og talið óvíst
að þeim verði bjargað.
Tira lík háfa náðist, hnæðil'ega
útleikin. Viliar.
Útvirpsfsmræðiir,
f ltvöld kl. 8V2 hsfjaist út-
varpsramræðurnar um dagskrár-
starfsemi útvarpsins og halda á-
friatn araraað kvöld. Þeir, sem taka
þáft í ramræðranum áf hálfu „Út-
varpsnotendafélags Reykjavíkur",
em þieir: Ingimair Jónsson skóla-
stjórti, Pétur G. Guðmundssora,
Graðm. Péturs,son símritari, Pálmi
Hanniesson rektor, Sdg. Baldvins-
son, formaður útvarpsnofendafé-
lagsáms, og Aðalsteinn Sigmunds-
son kenraasrii.
grunaður um njósrair um tundrar'
duflasvæði daraska flotans.
Er talið víst, að hann hafi
verið í þjónustu Þjóðverja, því
að sannast hefir, að haran hefir
teldð á móti miklram fjárhæð-
um frá Þýzkalandi.
Það lieíir og sannast, að harara
liefár eiranig rekið njósraarastarf-
semi í Svíþjóð, og er talið lík-
legást, að hann sé eiran úr hópi
rn.arg.ra njósnara, er starfi fyrir
naazjsta á Norðurlöndum, og
muni njóis-naraílokkur þessi hafa
miðstöð siraa í Kaupmanraahöfra.
Vikar.
Tvð |árnbrautarslys
ordu fi Þýzkaiasdi
fi gær.
BERLIN á hádegi í dag. (FÚ.)
Tvö járnbrautarslys hafa orðið
í Þýzkalandi í gaar og í morgun.
í gær ók hraðlest af teirannuim
hjá Laragwidel og fórust þar þrír
meran, en 14 slösraðust. f morgura
keyrðá vörulest á hliðiraa á far-
þiegalest og velti hienrai. Þar fórrast
fjórir miénra, en 10 meiddnist
hættralega, og margir höfðu miratni
meiösl. Þetta síðara slys varð á
járnbraraiár írmran: milli Pforzhrim
vdið Ríra og Múlaeker, og voru
flestir farþegamir frá Miilacker.