Morgunblaðið - 07.01.1999, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 7. JANÚAR 1999 37
AÐSENDAR GREINAR
í JÓLABLAÐI
Morgunblaðsins, nánar
tiltekið 23.12. 95, bls.
33, var í þættinum „Is-
lenskt mál“ fæðingar-
saga Krists á frummáli
Gota frá u.þ.b. 370 e.
kr. Furðulegt hvað
mörg orð þar eru lík ís-
lensku nútímans.
Kviknaði þá hjá mér
hugmynd um hugsan-
legan skyldleika Gota
og annarra germ-
anskra þjóða við Is-
lendinga. Við sögulest-
ur kom fljótlega í ljós,
að margir þjóðflokkar
fluttust um 100 f.Kr.
frá Skandinavíu til
Mið-, Austur- og Suður-Evrópu,
þar á meðal Gotar, og lengra úr
norðaustri, frá núverandi V-Finn-
landi, Vandalar.
Norrænir menn eru álitnir vera
með frekar mjótt nef og frekar
mjótt höfuð eins og dæmigerður
Norðmaður, auk þess sem þeir eru
ljóshærðir og hávaxnir. Islendingar
eru með frekar breitt
höfuð og með frekar
breitt nef, auk þess
eru Islendingar þrek-
vaxnari. I Norðaustur-
Skandinavíu voru
einnig menn, há- og
þrekvaxnir, ljóshærðir
og með frekar breitt
nef og breitt andlit.
Voru þetta menn af
„felískum“ kynstofni.
Segjum svo að Vandal-
ar væru af þeim kyn-
stofni og lítum þá á
sögu þeirra:
Um 100 F.kr. komu
Vandalar frá Skandin-
avíu (V-Finnlandi) og
settust að við efra
Oderfljót, í núverandi Póllandi, og
seinna í Transsylvaníu í núverandi
V-Rúmeníu. Um 400 e.Kr. fara
Vandalar aftur af stað, og núna í
vesturátt í gegnum N-Ítalíu, S-
Frakkland og suður til Spánar, her-
taka árið 409 núverandi Andalúsíu
(á latínu Vandalusia) og setjast þar
að um tíma. Þeir voru jafnvel góðir
til sjós, því þeir fóru ítrekaðar árás-
ar- og ránsferðir til Mallorca. Und-
ir konung Geiserik, sem mætti
þýða sem „geisi ríkur“, lögðu þeir
N-Afríku og stofnuðu þar ríki árið
429 E.kr., með Karþagó sem höfuð-
borg (Túnesía). Þaðan fóru þeir sjó-
leiðina tO Rómaborgar, hertóku,
rændu og rupluðu borgina árið 455
e.Kr. en voru síðan sjálfir herteknir
og eytt af a-rómverskum her undir
Justiníanusi fyrsta frá Bysans árið
533-534 e.Kr., svo rækilega að lítið
er getið um þá síðan.
Segjum svo, að einhverjir
Vandalar hafi á könnunar- og her-
ferðum sínum lent beðið skipbrot á
Kanaríeyjum og hafi þar blandast
frumbyggjum eða gerst þar jafnvel
frumbyggjar, sem nú eru útdauðir,
og kallast þeir „Gúansar". Tungu-
mál þeirra er talið vera vest-ber-
berskt af hamískum uppruna, sem
aftur er evrópskt. Sum orð í því
tungumáli eru jafnvel það lík ís-
lenskunni að Thor Heyerdahl setti
fram þá kenningu, að Gúansar
væru afkomendur Grænlendinga
(Islendinga) sem hurfu um 1300
e.Kr., lentu á Kanaríeyjum og
hurfu þar aftur til „steinaldar“-
menningar. Er ekki líklegra, að
þeir kæmu „hinum megin“ frá, og
það 1000 árum fyrr?
Vísindamönnum ber þó saman
um, og spænsk-gúansa-kynblend-
Var Leifur Eiríksson
ekki einu sinni náskyld-
ur Norðmönnum, spyr
Edmund Bellersen,
----------7---------------
heldur Islendingur 1
húð og hár, með
vandölsku blóði?
ingum og fornaldafundum einnig,
að Gúansar væru stórir, Ijóshærðir,
þrekvaxnir, með frekar breitt höfuð
og með frekar breitt nef, og ekki
síst að Gúansar væru skyldir felísk-
um kynstofni.
Þar með er ég aftur kominn á
byrjunarstig, þegar þjóðflokkar
fóru af stað frá Skandinavíu í suð-
urátt, um 100 f.Kr. Segjum svo, að
ekki hafi allir Vandalar farið frá
Skandinavíu (V-Finnlandi) heldur
hafi einhverjir orðið eftir, þegar
finnsk-úgrískar þjóðir fóru að
streyma til Finnlands. Voru
Vandalar, sem eftir voru, því reknir
lengra og lengra til norðurs og
norðvesturs, þegar aðrar þjóðir
komu úr austri, uns þær komu um
N-Svíþjóð til N-Noregs. Á suður-
leið hittu þær svo á Norðmenn og
síðar á Harald hárfagra konung,
sem sá í þessu þjóðarbroti ágætt
tækifæri til áuðgunar, með því að
skattpína það. Til að losna undan
því fluttust margir þeirra til Is-
lands og gerðust þar Islendingar.
Skyldu þá Gúansar á Kanaríeyj-
um, Vandalar og Islendingar vera
náskyldir? Ef svo er, þá var Leifur
Eiríksson ekki einu sinni náskyldur
Norðmönnum heldur hefur hann þá
verið Islendingur í húð og hár, með
vandölsku blóði. Gott rannsóknar-
efni væri að kanna blóðflokk á
Gúönsum, en íslendingar eru með
O-flokkinn í meirihluta, Norðmenn
hins vegar með A-flokkinn. Hefur
þessi munur verið skýrður með
blóðblöndun við írska þræla (hafa
Norðmenn ekki haft þræla?), sem
mér finnst dálítið langsótt.
Ef einhver skyldi vera hneyksl-
aður eða móðgaður yfir grein
minni, að ég skyldi leyfa mér að
tengja Vandala Islendingum, þá bið
ég fyrirfram afsökunar, en hafa
skal í huga, að söguleg grimmd
Vandala þarf ekki að vera stað-
reynd, og sennilega voru Vandalar
ekkert verri en aðrar þjóðir á þeim
tíma.
Höfundur er rafmngnstækni-
fræðingur.
Utsalan
hefst í dag!
Allt að
45%
afsláttur
Skór, töskur,
hanskar, belti og bindi
skó- og töskuverslun
í tengibyggingu í Kringlunni,
sími 553 2888
ISUEIVSKLT JVI/VT
f'óðurtand vort háift er bafið
margrí írðra did.
IHslýörg þjððín aótti.
þ«r mun verða striðið h&ð.
Yfir logn og banabyigju
bjarmí skín af <tretUn» náð.
Föðudand vott hitíl tr haOd
IwtjuliQ og dauða ekráð.
(Jón Maírnúíson: LJknandajflnn
' hiWm. Þjóða.)
Hvc Ungi gel ég krísungíð þesrí QðU
ki&unsia þetta hai. þctsar ryjar og rtiwdur
i& mcnn ojj alb hluti eem hugz m*nn gfcðja
hve leRgi, An þrírrar ví&su eitthvað $4 tU
ofar aérhvMjum tUá, hverrí rej-rulu og
kikur því tnm tyrir augum tnir ðruggrl
(Haanca Pótursðon: Umhvcrfi.)
Ef eg mxtíá yriqa,
yriqa vöd* «g jörð.
Svrít er sáðmanm kirk j»,
siníng bamngjðrð.
Vocsím sðngvascUtar
sáimaíðgin hacs,
blðmgar akurbróíúur
IJtn^jóuarmaður Gfsli Jónsson
828. jþáttur
En hvcr A nú að armast bðnóUns bú
og bera Ijðs um gólf og stof upaiia
ogii og ohfea drotb’n rínn og hjú
I dnkfns kyrrð og slormutn Hirra fjaJla,
o* vaxa tjílf að visnlóml og tni,
*e«n vekur Öámm tr-aust og ofcrtkkar alla?
Og Ugr* þannig íólkaina öf I daltium.
og finiut tfl me.tt ijdpunni og- valnum.
(ÐavW Stcfánsson: Húsmiiáír
[minráitgarljððJ.)
VkJ uxum úr gra»» með glitrandt voxúr,
en glvymdum ofiatt að hyggja að þvi,
að þuð «r ekki jgálisagt. að sófin rísi
úr sat hvcm eútaata <tag tttix og ný.
{Mrtthha Johtnnosðcn: »*w
<treog.)
{Rjaná Asgöiatzctx Sðbgur aáðtwtamBmt.)
Vi»t «r okki moinmg mln
að máU dðnsku kasta,
tungan *ú «sr fögur og fín
og Ofiaicgt hiiui að ta&La.
AiwoggSljð þoirb Lukan
I
l. Warþ þan in duguiís jAinana, urrann gagröfta fram kaiaara
Agnstáu, grafnðfjan ailana midjungard.
. Söh þan gilstramgloma frumiata warþ at (wisandin kindina
SyríAÍsj raginondin Saúrim Kyrtíínufáu.
. Jah iddjödun ailái, «i mðlidáí w&aaina, hvarjizuh ín saínái baúrgr.
. tlrrann þan jah Ifiaðf u» Gaieilaia. us baúrgr Naaarafþ, in
Judaian, ln baúrg jDaweídis sei háltada Bfiþlahaim. duþð «1
was us garda fadrtíínáis Oawcídis,
. - anamðtjan miþ Mariín aei in CragifUm waa innna cjeina.
wísandeín inkilþön.
. Warþ þan. tmþþanoi þö Wtí*un j&inar, uiifúUnödSdun dagös du (
bairan í*áf.
. Jah grabar aunu scinana þana frumabaur. jah biwand ina. jah
gaJa^ida ina in uaötin, unte nl wa» Sm rúmís ín ntada þantma,
. Jah haírdjöa wísun »n þamma samin ianda þairhwakandans jah
witandans wahtwðm nahts ufarö haírdái scinái.
. Iþ agjfilua fráujina anaqam ins jah wtiiþua fráujina biskáin irus.
jah ohtðdun agisa mikiiamma.
. Jah qaþ du im sa agjrílus: nl ögoiþ. untfi a&i. spiilð izwis fahoid
mikíia. soi wairþiþ allái manageín.
. þatei gnbaörana Ist izwis himma daga nasjands. sa«{ ist Xristus
fráuja, in baúrg Daweidis.
, Jah þata fawís táikns: bimtid bam biwundan jah galagid fn
uxðtin.
Hverjir voru
Gúansar, hverj’ir
eru Islendingar?
Edmund
Bellersen
Speruidrtdi námskeið
fyrir börn framtíðdriaaar
Nú eru að hefjast spennandi og fróðleg námskeið í skóla Framtíðarbarna sem er tölvuskóli fyrir börn og unglinga á aldrinum
5 -14 ára. Hringdu strax í dag og gefðu barninu forskot á framtíðina.
' Lilboð
4-680krón
ur ■
a manuði,'
Námskeið Framtíðarbarna, jan. - maí 1999
TU að undirbúa sérstakan íþróttaviðburð útbúa nemendur dagskrá yfir keppnisgreinar, búa til boðskort og auglýsingar til að draga að áhorfendur, útbúa
möppur fyrir fjölmiðla, upplýsingablöð, minjagripi og ýmislegt annað.
Hugbúnaðurfyrriryngri nemendur: Print Artist (umbrotsforrrit).
Hugbúnaðurfyrir eldri nemendur: Microsoft Pubhsher (umbrotsforrrit) og Intemet Explorer (vefskoðari).
2. Vistfræði
Nemendur leggja sitt af mörkum til að baeta lífsskilyrði á jörðu. Þeir nota töflureikni til að fylgjast með fjölgun dýrategunda í útrýmingarhættu,
búa til litrík línurit sem sýna hve mikinn mat og orku fólk notar og spá um heilbrigði vistkerfis jarðarinnar í ffamtíðinni.
Hugbúnaðuryngri nemenda: Cmncher (töflureiknir) og Kid Pix Studio.
Hugbúnaður eldri nemenda: MicrosoftExcel (töflureiknir), Microsoft Word og Intemet Explorer (vefskoðari).
3. Ákvörðurtarstaðir
Til að skrá ævintýraferðir sínar til spennandi ákvörðunarstaða á borð við virk eldfjöll, brennheitar eyðimerkur, gegnblauta
regnskóga, hyldýpismyrkur úthafsins og fjarlægar plánetur, setja börnin saman fræðslukynningar og heimildarkvikmyndir.
Hugbúnaðuryngri nemenda: Kid Pix Studio (myndvinnsla og margmiðlun) og Storybook Weaver (sögugerð og margmiðlun).
Hugbúnaður eldri nemenda: Microsoft Powerpoint (margmiðlunarforrit) og Intemet Explorer (vefskoðari).

SfMINNintérnet'
* Tilboðsverð gildir fyrir alla klúbbfélaga Landsbanka íslands og áskrifendur Símans Intemet. Miðað er við 5 mánaða námskeið.
FRAMTÍÐARBÖRN
sími 553 3322