Morgunblaðið - 24.01.1999, Blaðsíða 64

/ TVIMÆLALAUST
» m ÞARFASTI
|| IN.'TÞJONNINN
VWW.NYHERR.rS
Netfinity
I <G> NÝHERJI
fRtfgtiiiHtiWfe
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLAN1,103 REYKJAVIK, SÍMI5691100, SÍMBRÉF5691181
PÓSTHÓLF3040, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI1
SUNNUDAGUR 24. JANÚAR 1999
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
Lagt hald á
annan tug
gramma af
amfetamíni
Krafa Hafnfírðinga um endurgreiðslu á þjónustugjöldum Hitaveitu Reykjavíkur
Oftekin gjöld gætu
snert alla viðskiptavini
EF kröfur Hafnfirðinga um endur-
greiðslu oftekinna þjónustugjalda af
hálfu Hitaveitu Reykjavíkur eiga rétt
á sér þá gildir það sama um íbúa ann-
arra sveitarfélaga sem skipta við hita-
veituna, þ.á m. Reykvíkinga sjálfa.
Þennan skilning staðfesti Hreinn
Loftsson hrl. í samtali við Morgun-
blaðið en lögfræðiálit hans er lagt til
grundvallar breyttri afstöðu bæjar-
stjórnar Hafnarfjarðar til arðs af
_,rekstrinum sem greiddur hefur verið
Reykjavíkurborg. Áður hugðist bæj-
arstjórnin seilast eftir hlut í arðinum
en hefur nú skipt um skoðun og
krefst þess fyrir hönd bæjarbúa að
þeim verði endurgreidd ofgreidd
þjónustugjöld undanfarinna ára.
Krafan byggist á þeim grundvall-
arstjórnskipunarreglum sem komið
hafa fram í hæstaréttardómum og
álitum umboðsmanns Alþingis sein-
ustu árin að ríki og sveitarfélög taki
ekki meira gjald fyrir þjónustu sem
veitt er almenningi en þarf til að
standa undir stofnun og rekstri þjón-
ustufyrirtækisins. Ef gjaldið er um-
fram það þá sé um skatt að ræða
sem ekki verði á lagður nema til þess
standi sérstök lagaheimild til skatt-
heimtu. Arður sem Hitaveitu
Reykjavíkm- hafi skilað, allt að 30%
af tekjum, sýni að þjónustugjaldið sé
of hátt og því ólögmætt að hluta.
Sjálfstjórn sveitarfélaga
Hjörleifur B. Kvaran borgarlög-
maður sagðist í samtali við Morgun-
blaðið í gær ekki hafa haft ráðrúm til
að fara gaumgæfilega yfir álitsgerð
Hreins Loftssonar. Hins vegar
mætti minna á að í stjómarskránni
væru einnig ákvæði um sjálfstjórn
sveitarfélaga sem mætti túlka á
þann veg að þau hefðu visst forræði
á tekjuöflun. Borgin hefði reiknað
sér arð af borgarfyrirtækjum svo
áratugum skipti án þess að það hefði
sætt athugasemdum. Gjaldskrár
hennar hefðu hlotið staðfestingu ráð-
herra án athugasemda sem veitti lík-
ur á að þær væru löglegar. I vatna-
lögum frá 1921 væri einnig ákvæði
um að rafveitur mættu reikna sér
10% arð. Þar væri eðlilega ekki
minnst á hitaveitur af því að ekki var
búið að finna þær upp, en sýndi að
löggjafinn hefði reiknað með að
sveitarfélög gætu haft arð af fyrir-
tækjum sínum. Lagaheimild af því
tagi væri nú komin inn í 7. gr. sveita-
stjórnarlaga. Þá hefðu eigendur
Landsvirkjunar reiknað sér arð af
rekstri hennar. Ef Hreinn hefði á
réttu að standa þá væri því eitt og
annað sem gæti hrunið. Til dæmis
hefðu Hafnfirðingar sjálfir búið við
það að Rafveita Hafnarfjarðar kost-
aði götulýsingu, sem gæti vart verið
eðlilegt ef fyrrgreindar röksemdir
stæðust.
Heimilt að breyta í hlutafélag
Aðspurður um skilning á þeim
hæstaréttardómum og álitum um-
boðsmanns sem Hreinn vísar til
sagðist Hjörleifur telja að þar væri
verið að fjalla um miklu sérgreindari
þjónustugjöld, eins og til dæmis
lyfjaeftirlitsgjaldið. Loks benti Hjör-
leifur á að ekkert virtist koma í veg
fyrir að Hitaveitu Reykjavíkur væri
breytt í hlutafélag og þá léki örugg-
lega enginn vafi á um heimild til arð-
greiðslna til hluthafa. Það sýndi að
kröfugerðin fengi vart staðist.
■ Hitaveitugjöld/34
RÚM TÍU grömm af áætluðu am-
fetamíni í neytendaumbúðum fund-
ust í fórum ökumanns sem lögreglan
í Reykjavík stöðvaði á horni
Frakkastígs og Njálsgötu í gær-
morgun. Lagt var hald á efnið.
Grunur lék á að maðurinn, sem er
góðkunningi lögreglu vegna fíkni-
efnamála, æki ölvaður, en svo
reyndist ekki vera. Við yfirheyrslur
játaði hann að eiga efnið og var
sleppt að þeim loknum, en að sögn
lögreglu leikur grunur á að efnið
hafi ekki eingöngu verið ætlað til
einkanota.
Þá stöðvaði lögreglan í Reykjavík
ökumann bifreiðar á þriðja tímanum
í fyrrinótt sem reyndist hafa ætlað
amfetamín og hass í fórum sínum.
Hann reyndi að henda frá sér efnun-
um og þræta fyrir að eiga þau, og
var látinn gista fangageymslur lög-
reglu. Þá var þriðji ökumaðurinn
stöðvaður með um sex grömm af
amfetamíni í fórum sínum í fyrri-
nótt.
Morgunblaðið/Rax
Snjóþungt
í Siglufírði
FALLEGT veður var í Siglufirði
á föstudag, stilla og ekki ský-
hnoðri á lofti og sólin gyllti
ijallatoppa í vestri. Afskaplega
lállegt var að horfa til fjalla. Mik-
ill snjór er í bænum og nágrenni
hans og börnin hafa notfært sér
hann til leikja. Þeir Eyjólfur
Guðgeirsson og Ástþór Árnason
sögðust vera að æfa ísklifur þeg-
ar Ijósmyndarann bar að garði.
------------------
Sjálfstæðismenn
Ekki prófkjör
(4 í Reykjavík
Á AÐALFUNDI Varðar, fúlltrúa-
ráðs sjálfstæðisfélaganna í Reykja-
vík í gær, kom ekki fram tillaga um
prófkjör fiokksins vegna alþingis-
kosninganna í vor. Meginreglan er
sú í flokknum að stilla upp lista, hitt
er frávik. Því er ljóst að ekki verður
Aprófkjör í Reykjavík fyrir þessar
kosningar.
Forsætisráðherra á ráðstefnu Landverndar um vernd og nýtingu hálendisins
Ekki gTnndvallarágrein-
ingur um hálendið
DAVÍÐ Oddsson forsætisráðherra kvaðst á ráð-
stefnu Landvemdar um nýtingu hálendisins í gær
vera ósammála þeim fjölmiðlum sem haldi því
fram að hálendið muni valda stórfelldum þjóðfé-
lagsdeilum í landinu á næstu árum.
„Þá skoðun mína byggi ég í fyrsta lagi á því að
sá rammi, sem mótaður hefur verið með löggjöf
og stjórnsýslu, vísar nú veginn við úrlausnir. í
öðru lagi er ekki grundvallarágreiningur í málinu.
Eg leyfi mér að fullyrða að allur þorri Islendinga
vilji annars vegar að við verndum perlur hálendis-
ins og höldum merkum náttúrufyrirbærum
ósnortnum, og hins vegar að við nýtum hreinar
orkulindir hálendisins, andrúmsloftinu og byggð-
um landsins og öllum almenningi til hagsbóta,“
sagði Davíð.
Telja hag af ágreiningi
„Það er með öðrum orðum gerð krafa til þeirra
sem með ákvörðunarvald fara, að sanngjarnar
lausnir séu fundnar, sem taki ríkt tillit til þeirra
þátta sem helst skarast. Menn eru ekki alls staðar
sammála um útfærslur á þessum meginmarkmið-
um, meira að segja fullkomlega ósammála þegar
viss svæði eiga í hlut, en grundvallaratriðin eru
nær alls staðar þau sömu. Reyndar getur verið að
einhverjir telji sig hafa tímabundinn hag af því að
gera sem mest úr þeim ágreiningi sem þó er fyrir
hendi. Til langframa tel ég hins vegar að fáir
muni leggja sig í líma við að halda deilum gang-
andi eða magna þær, deilnanna einna vegna.“
Forsætisráðherra kynnti í ávarpi sínu útgáfu á
smáritinu Hálendi íslands - fjársjóður þjóðarinn-
ar, sem kemur út í næstu viku og verður dreift
inn á flest heimili í landinu. Hann sagði markmið-
ið með útgáfunni ekki að rökstyðja einstaka kosti,
heldur að útskýra hvaða grunnur hefði verið lagð-
ur í þessum málum, hvaða umgjörð ríkti um
ákvarðanatöku og hvert fólk gæti leitað með fyr-
irspurnir eða álitamál.
Forsætisráðherra sagði engum dyljast að íbú-
ar landsins hefðu mun meiri áhuga á hálendinu
en áður var og bæri að fagna því, þar sem stjórn-
völd og allir þeir aðilar sem tengjast hálendinu
fengju þannig aukið aðhald. Hann gagnrýndi
hins vegar málflutning þeirra sem hann teldi
láta sem deilurnar um hálendið væru sérlega ill-
vígar.
„Á síðasta ári voru til að mynda samþykkt ým-
is lög sem setja nýjan ramma um þennan mála-
flokk. Lífleg skoðanaskipti urðu í þjóðfélaginu
um það starf og margir voru ósáttir við einstök
atriði. Urðu sumir stóryrtir mjög af þessu til-
efni, ekki síst þeir sem að jafnaði eru stóryrtir
við slíkar aðstæður. Eg býst við að fleirum sé
farið sem mér, að hlusta minna á orðhákana en
hina sem af hógværð tala. Reyndar gætti á köfl-
um nokkurs misskilnings í umræðunni svo sem
verða vill, auk þess sem nálægð sveitarstjórnar-
kosninga jók aðeins á titringinn,“ sagði Davíð.