Morgunblaðið - 26.01.1999, Blaðsíða 8

8 ÞRIÐJUDAGUR 26. JANÚAR 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
SVONA burt með ykkur, átvöglin ykkar, ætlið þið að éta okkur út á gaddinn.
Samkeppnisráð um lögfræðistörf kennara við lagadeild
Aukastörf kennara ekki
skaðleg samkeppni
SAMKEPPNISRÁÐ telur ekki
ástæðu til íhlutunar vegna erindis
Lögmannafélags Islands vegna lög-
fræðistarfa kennara við lagadeild
Háskóla Islands. Samkeppnisstofn-
un barst erindið 7. október 1997 þar
sem frá því er greint að kennarar
við lagadeild hafí um langt árabil
tekið að sér lögfræðileg verkefni,
þ.e. samningu lögfræðilegra álits-
gerða fyrir einstaklinga og fyrir-
tæki, sem ekki teljast til starfa
þeirra sem kennara við lagadeild.
Lögmannafélagið benti í erindi
sínu á að í lögum sé kveðið á um
skyldur lögmanna, m.a. að lögmenn
skuii hafa skrifstofur opnar fyi-ir al-
menning, starfsábyrgðartryggingu,
halda fjárvörslureikninga fyrir
skjólstæðinga og sæta eftirlits- og
agavaldi stjórnar Lögmannafélags-
ins. Einnig beri þeim að hafa gjald-
skrár aðgengilegar og innheimta
fjármagnstekjuskatt hjá viðskipta-
vinum sínum og standa skil á hon-
um í ríkissjóð.
I erindinu kom fram að það sé álit
margra sjálfstætt starfandi lög-
manna að með því að taka að sér
samningu lögfræðilegra álitsgerða
séu kennarar við lagadeildina í
verulegri samkeppni við lögmenn
sem einnig veita slíka þjónustu. I
erindinu segir að stjóm Lög-
mannafélagsins sé ljóst að hvorki
lögmenn né aðrir hafí einkarétt til
að semja lögfræðilegar álitsgerðir
en margvíslegar kvaðir löggjafans
geri samkeppnisstöðu lögmanna
erfíðari en annarra í þessum efnum.
Ekki var Lögmannafélaginu Ijóst
hvort kennarar við lagadeild nýti
starfsaðstöðu sína þar í lög-
fræðistörfum sínum en taldi að það
bætti verulega samkeppnisstöðu
þeima gagnvart lögmönnum ef svo
væri.
„Nátengt rannsóknarvinnu“
I greinargerð lagadeildar um er-
indi Lögmannafélagsins kemur
fram að lögmenn hafi ekki einkarétt
á því að semja lögfræðilegar álits-
gerðir og deildin líti svo á að samn-
ing þeirra sé oftlega nátengd og
raunhæfur þáttur í rannsóknar-
vinnu sem fer fram innan deildar-
innar. Starfsemi kennara lagadeild-
ar í tengslum við álitsgerðir sé al-
farið málefni Háskólans annars veg-
ar og kennara hins vegar og starf-
semin sé ekki opin almenningi. Lög-
fræðilegar álitsgerðir kennara laga-
deildar séu unnar utan vinnutíma
og utan veggja Háskólans en þó
geti verið um skiptivinnu að ræða.
Fram kemur í greinargerðinni að
ekki hafi verið samdar nema 20-25
álitsgerðir af kennurum deildarinn-
ar á undanfömum árum og telur
lagadeild að samkeppni af hálfu
kennara lagadeildar við störf lög-
manna hljóti að vera til góðs íyrir
markaðinn.
I niðurstöðum Samkeppnisráðs
segir m.a. að með því að fella samn-
ingu lögfræðilegra álitsgerða ekki
undir einkarétt lögmanna hafí
löggjafinn ákveðið að samkeppni
skuli ríkja á því sviði á milli lög-
manna og annarra en ekki milli lög-
manna eingöngu. Samkeppnisráð
telur að aukastörf kennara við laga-
deild Háskóla Islands við samningu
lögfræðilegra álitsgerða séu ekki
skaðleg samkeppni eða fari gegn
markmiði samkeppnislaga eða ein-
stökum ákvæðum laganna.
Andlát
SIGURÐUR
SVEINBJÖRNSSON
SIGURÐUR Svein-
bjömsson, fyrrum for-
stjóri og stofnandi
Vélaverkstæðis Sig.
Sveinbjörnssonar hf. í
Garðabæ, lést í gær-
morgun. Hann var á
91. aldursári.
Sigurður Svein-
björnsson var fæddur í
Reykjavík 13. nóvem-
ber 1908. Hann ólst
upp í Þingvallasveit og
lærði vélvirkjun hjá
Hamri árin 1925 til
1928, fór til fram-
haldsnáms hjá
Burmeister og Wain í Kaupmanna-
höfn 1929 og útskrifaðist þaðan sem
vélsmiður 1930. Sigurður starfaði í
Landssmiðjunni í eitt ár og nokkur
ár í Hamri en hóf snemma sjálf-
stæðan atvinnurekstur. Stofnaði
hann Vélaverkstæði Sig. Svein-
bjömssonar hf. árið
1946. Störfuðu þar upp-
haflega tveir menn en
vora orðnir fímm fáum
árum síðar og árið 1969,
þegar fyrirtækið flutti í
nýtt og stórt verk-
smiðjuhúsnæði í Garða-
bæ, störfuðu þar milli
30 og 40 manns.
Sigurður var einnig
stofnandi skipa-
smíðastöðvarinnar
Nökkva hf. í Garðabæ
árið 1960 og skipa-
smíðastöðvarinnar Stál-
víkur ári síðar. Hann
starfaði í Meistarafélagi jámiðnað-
armanna, sat í stjóm þess í áratug
og var prófdómari í vélvirkjun.
Kona Sigurðar var Ingibjörg
Ingimundardóttir, sem lést árið
1989. Þrjú uppkomin böm þeirra
eru á lífi.
Landssamtök Lífeyrissjóða
Þarf að vinna
að samskipta-
reglum sjóða
Þórir Hermannsson
M SÍÐUSTU
áramót voru form-
lega stofnuð
Landssamtök lífeyris-
sjóða. Þórir Hermannsson
er formaður samtakanna.
„Lengi voru starfandi
tvenn stór hagsmunasam-
tök lífeyrissjóða, Samband
almennra lífeyrissjóða,
SAL, og Landssamþand
lífeyrissjóða. Þegar ný lög
um lífeyrissjóði tóku gildi
breyttist starfsumhvei'fið
mikið og menn vildu at-
huga hvort ekki væri hægt
að sameina sjóðina undir
einn hatt og stofna sterk
hagsmunasamtök. Efth'
setningu laganna falla
hagsmunir lífeyris-
sjóðanna saman að vem-
legu leyti.“ Þórir segir að í
samtökunum séu 49 lífeyr-
issjóðir eða um 97% lífeyrissjóða
landsins og eignir þem'a nema um
390 milljörðum.
- Hvernig verður starfsemi
samtakanna háttað?
„Enn sem komið er höfum við
aðallega verið að vinna að stefn-
umótun og því hvemig við ætlum
að vinna að sameiginlegum hags-
munamálum gagnvart stjórnvöld-
um. Við þmfum að eiga gott sam-
starf við fjármálaeftirlitið sem
stofnað var um síðustu áramót og
lífeyrissjóðimir borga verulegan
hluta kostnaðai' við. Við þurfum
að fylgja eftir framkvæmd lag-
anna um starfsemi lífeyrissjóða og
skyldutryggingu lífeyristrygginga
og að hún verði sem
hnökraminnst. Það er einnig
þýðingarmikið að hagsmunasam-
tökin sýni frumkvæði varðandi
ýmsa túlkun á lögunum. En að
sjálfsögðu er meginhlutverk sam-
takanna að gæta hagsmuna sjóðs-
félaga."
-Ný lög um skyldutryggingu
lífeyrisréttinda og starfsemi líf-
eyrissjóða fela í sér að ullir verða
að tryggja sér ævilangan lífeyii.
Styrkir þetta ákvæði stöðu lífeyr-
issjóðanna?
„Það era e.t.v. skiptar skoðanir
um hvort þessi skyldutrygging-
ai'ákvæði styrki lífeyrissjóðina en
þessu fylgii' að minnsta kosti
meiri sanngimi og aukið réttlæti
þar sem nú era allir skyldugir til
að undirbúa ævikvöld sitt með
jöfnum spamaði á lífsleiðinni. Líf-
eyrissjóðir banka og fjárfestinga-
stofnana ásamt lífeyrissjóðum lík-
is og sveitarfélaga era núna
komnir í sama umhverfi og hinir
svokölluðu almennu lífeyrissjóðir.
Flest allir sjóðirnir hafa þegar
farið yfir og aðlagað sínar
samþykktir að lögunum og munu
fyrir 1. júlí nk. öðlast starfsleyfi
samkvæmt þeim.“
- Hvemig lítið þið á aukna sam-
keppni eins og hefur endurspegl-
ast í auglýsingum undanfarið með
2,2% lífeyrissparnað?
„Lögin kalla á fleiri valkosti og
það er þegar komin
upp samkeppni á
þessu sviði sem kemur
glöggt í ljós með öllu
því írafári sem fylgh'
2,2% lífeyrisspam-
aðinum. Þai' standa allir sjóðirnir
jafnh' gagnvart lögunum. Ég full-
yrði að þessi lagasetning um líf-
eyrissjóðina mun í framtíðinni
leiða til þess að eftir því verði
tekið hversu vel við höfum skipað
okkar lífeyrismálum. Skýrai' og
ákveðnar skyldur lífeyrissjóða,
samfara auknu frjálsræði og val-
kostum, þýðir að þeir sem era
ungir í dag munu ekki þurfa að
líða þann skort sem við sjáum
► Þórir Hermannsson er fædd-
ur í Kjós árið 1946. Hann lauk
námi í útvarpsvirkjun frá
Iðnskóla Reykjavíkur árið 1970
og árið 1971 var hann kjörinn í
stjórn Sveinafélags útvarps-
virkja. Þórir hefur verið for-
maður Félags rafeinda virkja
frá stofnun þess en hættir á
næsta aðalfundi. Hann hefur
setið í miðstjórn Rafiðnaðar-
sambandsins frá árinu 1980 og
gegnir nú varaformennsku þar.
Hann settist í sljórn Lífeyris-
sjóðs rafiðnaðarmanna árið
1988 og er sá sjóður sameinaðist
í Lífiðn ásamt Iífeyrissjóðum
matreiðslu- og framreiðslu-
manna varð hann formaður
þeirra samtaka. Þórir var í
stjórn SAL og sat síðasta ár í
framkvæmdastjórn. Hann gegn-
ir nú formennsku í Landssam-
tökum lífeyrissjóða. Þórir
starfar hjá flugrekstardeild
flota Varnarliðsins.
Eiginkona hans er Elísabet
Jónsdóttir sjúkraliði og eiga þau
þrjú börn.
marga eftirlaunamenn búa við í
dag.“
- Hvaða verkefni eru framund-
an hjá ykkur?
„Stóra verkefni landssamtak-
anna varða samskiptareglur milli
lífeyrissjóða. Þær taka á því ef
menn era að skipta um vinnu og
lífeyi'issjóð. Reglurnar era breytL
ar og það er orðið breiðara milli
ákvæða sjóðanna. Nú reynir á
þessar samskiptareglur.
Þegai’ einstaklingar skipta um
vinnu og lífeyrissjóð eiga þeh' að
ávinna sér réttindi með svipuðum
hætti í nýja lífeyrissjóðnum og
þeir höfðu í þeim lífeyrissjóði sem
þeir vora í.“
Þórir segir að hann sé ánægður
með að það skyldi takast að sam-
eina alla lífeyrissjóðina undir einn
hatt í Samtök lífeyrissjóða eins
ólíkir og þeir vora fyi'ir lagasetn-
inguna. „Ég er full-
viss um það að ef
vinna stjómar Lands-
samtaka lífeyrissjóða
verður sterk mun hún
leiða til þess að færri
árekstrar verða í kerfinu. Með
styrk sínum geta samtökin átt
stóran þátt í að meiri sátt ríki um
lífeyrissjóðakerfið en verið hefur.
Það eru öflugir menn í stjórn sam-
takanna og við höfum ráðið fram-
kvæmdastjóra sem hefur yfir-
burða þekkingu á lífeyrismálum,
Hrafn Magnússon. Það er ærið
verkefni að stilla alla þessa
strengi saman og ég er stoltur að
fá tækifæri til að takast á við það.“
49 lífeyrissjóð-
ir eiga aðild að
samtökunum