Morgunblaðið - 26.01.1999, Blaðsíða 29
MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 26. JANÚAR 1999 29
_______________UMRÆDAN
Krafðist úrbóta en
sökuð um vanrækslu
í SÍÐUSTU viku
birtust tvær fréttir í
Morgunblaðinu varð-
andi uppsögn mína sem
umsjónarkennari 6.
bekkjar í Austurbæjar-
skóla og um þær að-
stæður sem bekkurinn
hefur þurft að búa við.
í lok fyrri fréttarinnar
eru höfð eftir mér ura-
mæli varðandi bréf frá
Fræðslumiðstöð
Reykjavíkur til skóla-
stjóra Austurbæjar-
skóla. Mér þykir
ástæða til að fjalla ná >
ar um þetta bréf og
fleira er tengist upp-
sögn minni. Einnig mun ég leitast
við að leiðrétta nokkur atriði í
seinni fréttinni.
Viðbrögð Fræðsluráðs Reykja-
víkur við kröfu um úrbætur
I byrjun skal fjallað um bréf
dags. 11. nóv. 1998 frá Fræðslumið-
stöð Reykjavíkur tii skólastjóra
Austurbæjarskóla, undimtað af
Arthuri Morthens, forstöðumanni
þjónustusviðs. Afrit var sent borg-
arstjóra og formanni Fræðsluráðs
Reykjavíkur. Bréfið er skrifað sem
viðbrögð við bréfi kennara Austur-
bæjarskóla dags. 15. okt. sem stílað
var á fræðslustjóra Reykjavíkur.
Athuga ber að bréfið frá Fræðslu-
miðstöð Reykjavíkur (hér eftir
skammstafað F.R.) er ekki stflað á
kennara skólans, enda hefur skóla-
stjóri ekki skýrt kennurum frá til-
vist þess. Eg fékk þó afrit af bréfínu
22. jan. sl. eftir að hafa innt skóla-
stjóra um svar F.R. við bréfí
kennaranna. Fræðslu-
stjóri hefur því í raun
ekki enn svarað kenn-
urunum. Bréfið frá
kennurunum til
fræðslustjórans í
Reykjavík var skrifað í
umboði allra kennara
skólans þar sem farið
var fram á að ég fái
einhverju um það ráðið
í hvaða formi aðstoð
F.R. verði veitt við
bekkinn og kennarann.
Farið var fram á svar
innan tveggja vikna
(30. okt.).
Haldið er fram að
ekki hafí verið gerð til-
raun til að ræða erfíðleika bekkjar-
ins við fræðsluyfirvöld í Reykjavík
með lausn í huga. Hið rétta er að ég
skrifaði skólastjórn bréf 3. sept. þar
sem fjallað er um agabrot tveggja
nemenda þann sama dag og mál
þeirra sl. skólaár. Báðir hafa verið
gi-eindir með ofvirkni, athyglisbrest
og hegðunarvandkvæói. Einnig er
fjallað um afstöðu mína til rann-
sóknarverkefnis í atferlismótun á
vegum Fræðslumiðstöðvar Reykja-
víkur undir stjóm sálfræðings F.R.
Farið er fram á að annar nemand-
inn verði færður úr bekknum. Taldi
ég það eðlilega aðgerð þar sem illa
fer á því að hafa tvo nemendur með
jafn alvarleg vandamál saman í 28
manna bekk. Ég taldi því skyldu
mína sem umsjónarkennari allra
nemenda bekkjarins að leita lausna
á vanda þeirra.
í bréfí F.R. stendur: „Ekki er
hægt að skilja kröfu Maggýjar á
annan veg en þann að hún hafni því
að gegna hlutverki sínu sem um-
sjónarkennari viðkooandi nem-
anda samkv. 24. gr. grunnskóla-
laga.“ I bréfinu segir emnig: „Leiða
má að því líkum samkvæmt bréfí
kennaranna og Maggýjar að hún
vilji losna við nemandann vegna
þess umstangs sem fylgir verkefn-
inu og þreytu í hans garð.“ Einnig
stendur: „Með kröfu sinni að nem-
andanum sé vísað úr b kknum ... er
kennarinn að stefna í uppnám þeim
árangri sem náðst hafði á sl. skóla-
ári og ætlunin var að styrkja enn
frekar á þessu skólaári. Ekki er
hægt að sjá að með þessari kröfu
sinni hann skyldu sir ni sem um-
sjónarkennari nemandans sam-
kvæmt 24. gr. grunnskólalaga ...“
Fræðslumiðstöð Reykjavíkur túlk-
ar þannig tillögur mínar sem höfn-
un á nemandanum en ekki sem til-
lögu að lausn á vandamálinu sem
hjálpað hefði umræddum tveimur
nemendum og bekknum í heild
sinni. Hér er um rangtúlkun að
ræða því ég bar fyrst og fremst hag
nemandans og bekk,arins fyrir
brjósti.
í bréfinu kemur fram að ég hafni
aðstoð tveggja færustu sálfræðinga
Fræðslumiðstöðvar Reykjavíkur í
atferlismótun. Þar segir einnig:
„Vegna þessa er rétt uð fram komi
að Maggý hafði ekki nein slík orð
uppi sl. vor þegar skóla
lauk, ... Hér koma fram breytt
viðhorf Maggýjar til málsins aðeins
tveimur dögum eftir að skóli hefst.“
Hið rétta er að ekki kom til álita að
ég héldi áfram þátttöku minni í
rannsóknarverkefni sálfræðing-
anna. Enginn hafði fyrir þvi að fara
fram á áframhaldandi þátttöku
Maggý Hrönn
Hermannsdóttir
Kennslumál
Eg tel mig hafa sinnt
skyldum mínum sem
umsjónarkennari, segir
Maggý Hrönn Her-
mannsdóttir, og jafn-
vel lagt mig fram um
að gæta hagsmuna
nemenda minna
umfram það sem
mér ber skylda til.
mína, hvorki sl. vor né í haust.
Síðastliðið vor gætti meira að segja
mikilla efasemda minna um ágæti
atferlismótunar sem lausn á hegð-
unarvanda barna. Fjallað er um
námsástundun, hegðun og einkunn-
ir í bréfi F.R. og breytingar á þess-
um þáttum. Sem betur fer tók nem-
andinn miklum framfórum á öllum
þessum sviðum á sl. skólaári. Höf-
undur bréfs F.R. þakkar atferlis-
mótunarverkefninu alfarið þær
framfarir. Ég þakka framfarirnar
hins vegar frekar öðrum þáttum í
skólastarfinu en verkefninu.
Fræðslumiðstöð Reykjavíkur
túlkar bréf undirritað af fjórum
kennurum skólans fyrir hönd allra
kennara hans sem bréf eingöngu
þeirra fjögurra. í niðurstöðu bréfs
F.R. segir: „Fræðslumiðstöð
Reykjavíkur harmar jafnframt að
fjórir kennarar við skólann og trún-
aðarmenn skuli taka undir órétt-
mæta kröfu umsjónarkennara um
að nemandinn verði tekinn úr
bekknum, kröfu sem brýtur í bága
við hagsmuni nemandans og á sér
ekki sýnilega stoð í grunnskólalög-
um eða reglugerðum." Hér er vegið
að þeim fjórum kennurum sem
undirrita bréfíð, þegar í raun allir
kennarar skólans ættu að liggja
undir ámæli. Það hlýtur að teljast
óvenjulegt að allt kennaralið skól-
ans skuli „brjóta af sér“ með þess-
um hætti. Hér hlýtur því að vera
um brýnt mál að ræða að mati
kennaranna.
Þörf umræða
í frétt í Mbl. 23. jan. sl. er fjallað
um þetta mál og kemur þar margt
fram sem betur má fara í skólamál-
um Reykjavíkur og Austurbæjar-
skóla sérstaklega. Hér er um þarfa
umfjöllun að ræða en því miður eru
þar nokkur atriði sem snúa að mér
sem ekki er farið rétt með eða ég er
ósammála. Bekkurinn fékk stærri
kennslustofu að frumkvæði mínu en
ekki að tilstuðlan skólastjóra eða
F.R. eins og lesa má út úr ummæl-
um Guðmundar Sighvatssonar
skólastjóra og Arthurs Morthens
(sjá dagbók 14. des.). I lok fréttar-
innar er haft eftir Ai’thuri
Morthens hjá F.R. að bekkurinn
hafí fengið mjög mikinn stuðning. I
bekknum eru níu nemendur sem
njóta þeirra 16 tíma sem hann get-
ur um, nemendur með mörg mis-
munandi vandamál, t.d. alvarlega
leshömlun, sértæka námsörðug-
leika, ásamt tilfínningalegum og fé-
lagslegum vandamálum. Ég leyfí
mér að fullyrða að hér sé ekki
nærri nóg að gert þar sem erfíð-
leikar nemendanna eru mjög marg-
víslegir.
Atvinnurógur
Af ofangreindu tel ég að megi
ráða að ég hafí sinnt skyldum mín-
um sem umsjónarkennari og jafnvel
lagt mig fram um að gæta hags-
muna nemenda minna umfram það
sem mér ber skylda til og tel að í
bréfí Fræðslumiðstöðvar Reykja-
víkur til skólastjóra Austurbæjar-
skóla, dags. 11. nóv. 1998, sé um
hreinan atvinnuróg að ræða þar
sem undirrituð er sökuð um van-
rækslu og jafnvel lögbrot.
Höfundur er grunnskóla-
kennnri við Austurbæjarskdla.
FYRRVERANDI
borgarfulltrúi Fram-
sóknarflokksins, Krist-
ján Benediktsson, sem
ég þekki einungis að
góðu, hefur óskað þess
hér í blaðinu að ég
finni stað því „orð-
bragði“ mínu að heil-
brigðisráðherra hafi
svikið fyrirheit sín um
að afnema í áföngum
skerðingu bóta öryi-kja
vegna tekna maka. Áð-
ur en ég svara Krist-
jáni er nauðsynlegt að
taka fram að það er
ekki rétt hjá honum að
ég hafi sagt í sjónvarp-
inu að ráðherra hafí lofað af af-
nema skerðinguna „með öllu nú
þegar“. Þá er það heldur ekki rétt
að ráðherra hafi einungis sagst
ætla að stíga „skref til að draga úr“
umræddri skerðingu.
Hið rétta er að á síðastliðnu ári
lýsti ráðherra því yfír við hvern
sem heyra vildi að hún hygðist af-
nema skerðingu þessa í áfóngum
og taka fyrsta skrefið að afnáminu
á því haustþingi sem nú er afstaðið.
Hafí ráðherra hugsað sér að efna
þetta í ráðherratíð sinni er einung-
is um tvennt að velja, afnema
skerðinguna eða búa svo um hnúta
að fyrir liggi hvenær stíga eigi þau
skref sem á vantar. Hafí ráðherra
hins vegar ekki ætlað sér að axla
ábyrgð með viðhlítandi afgreiðslu
málsins er auðvitað um svik að
ræða. Það vona ég að hver maður
sjái í hendi sér.
Vikurnar eftir að ráðherra gaf
sín fyrirheit mátti heyra sam-
flokksmenn hennar tala um það
mikla óréttlæti sem nú
ætti að afnema. En
nú, þegar fyrir liggur
að einungis átti að
draga úr skerðingunni
og binda hana fasta í
lög, kveður við alveg
nýjan tón. Nú vill eng-
inn kannast við neitt
og stuðningsmenn
ráðherrans famir að
vona að hinn illa inn-
rætti vai'aformaður
Öi-yrkjabandalagsins
geti ekki fært sann-
færandi rök fyrir máli
sínu. Að óreyndu vil
ég þó ekki trúa að Kri-
stján Benediktsson
gangi meðvitað slíkra erinda, held-
ui' nafí honum verið fengnar vill-
andi upplýsingar og hann treyst
þeim.
Til að svara Kristjáni vil ég fyrst
nefna ræðu Ingibjargar Pálma-
dóttur á ársfundi Tryggingastofn-
unar 25. september sl. Þar sagði
hún að sér væru málefni öryrkja
ofarlega í huga, „einkum sú stað-
reynd að tekjur maka skerða bæt-
ur öryrkja". Þegai' hún hafði lýst
andstöðu við þetta, sagt málið snú-
ast um réttlæti og siðferði, sagði
hún: „En ég ætla að leysa þetta
mál þó í áfóngum verði, og fyrsti
áfanginn verður tekinn á næsta
þingi.“
I fréttaviðtali þennan sama dag
kvaðst ráðherra ekki tilbúinn til að
svara því hversu stórt skref yrði
tekið þegar á því haustþingi sem
framundan var. Sagðist hún fyrst
vilja fá tækifæri til að kynna það
forsvarsmönnum Öryrkjabanda-
lagsins. Að loknu viðtalinu við ráð-
herrann upplýsti fréttamaðurinn
nákvæmlega það sama og við höfð-
um heyrt ráðherrann segja fyrr
um daginn: „Afnám tekjutenging-
arinnar verður gert í áföngum og
fyrsta skrefíð verður tekið á Al-
þingi í haust.“
í blaðaviðtali 30. september er
Ingibjörg Pálmadóttir enn spurð
hvaða breytingar eigi að fara að
gera á almannatryggingakerfinu.
Þar endurtekur hún: „Stærsta
Skerðing
Það er lágmarkskrafa,
segir Garðar Sverris-
son, að heilbrigðisráð-
herra biðji öryrkja op-
inberlega afsökunar
á þeim vanefndum
sem hér eru raktar.
breytingin er að tekjur maka
skerði ekki bætur öryrkja.“
Þegar leið á haustið vaknaði
grunui' um að ekki væri ætlunin að
afnema umrædda skerðingu, held-
ur einungis að draga aðeins úr
henni og fá hana um leið lögfesta,
nota lítilsháttar réttarbót til að lög-
festa alvarlegt réttarbrot. Það var
því ekki að undra að þingmenn
vildu fá skýi- og afdráttarlaus svör
við því hvenær fyrirhugað væri að
afgreiða málið. A þingfundi 4. nóv-
ember spurði Steingrímur J. Sig-
fússon: „Hvenær er áætlað að af-
nám skerðingar bóta til öryrkja
vegna tekna maka, sbr. yfírlýsingu
ráðherra á ársfundi Trygginga-
stofnunar ríkisins, komi til fram-
kvæmda?" Og þingmaðurinn
spurði: „Koma þessar breytingar
til framkvæmda fyrir kosningar
eða á að vísa því inn í framtíðina?"
Þótt ráðherrann segðist myndu
standa við fyrri orð sín og verið
væri að ljúka við útfærslu þessara
breytinga, þóttu svörin alls ekki til
þess fallin að slá á þann grun að
ekki væri ætlunin að afgreiða málið
að fullu, þ.e. með tímasetningu
þeirra áfanga sem eftir yrðu þegar
þeim fyrsta væri náð. Formaður
heilbrigðis- og trygginganefndai',
Össur Skarphéðinsson, þóttist
greina að ekki væri ætlunin að af-
gi'eiða málið fyrir kosningar. Hann
sagði: „Yfírlýsing hæstvirts heil-
brigðisráfherra fannst mér ekki
vera neitt annað en ómerkilegt
kosningabragð. Hæstvirtur ráð-
herra hefur lýst því yfir gagnvart
öryrkjum að þessu umdeilda
ákv'æði verði breytt. En hvenær á
að breyta því? Hún ætlar að breyta
því eftir kosningar." I lok máls síns
sagði hann um heilbrigðisráðherra:
„Hún verður að segja okkur hvað
þetta skref á að vera stórt og
hvenær á að ljúka verkinu.“
I lokasvari sínu sagði ráðherra:
„Þetta er áralangt óréttlæti sem
við erum að takast á við og breyta
og ég held að þingheimur ætti að
halda ró sinni á meðan. En af því
að háttvirtir þingmenn tala um að
þetta sé eitthvað í langri framtíð og
eftir kosningar þá sagði ég áðan í
ræðu minni og endurtek að þetta
málefni verður afgreitt í kringum
áramót.“
Nú eru áramótin afstaðin og al-
þjóð hefur fengið að sjá afgreiðslu
ráðherrans. Þegar í ljós kom að
enga tímasetningu var að fínna um
þau skref sem á vantaði varð heil-
brigðisráðherra að horfast í augu
við og gera grein fyrir eigin van-
efndum. Þá neyddist hún loks til að
viðurkenna fyrir þingheimi: „Ég
ætla ekki að binda hendur næstu
ríkisstjómar lengur en næsta ár
hvað þetta varðar.“
Svo mörg voru þau orð. En þeg-
ar fyrir liggur að stjórnarand-
stöðuflokkarnir vilja allir afnema
skerðinguna er von að spurt sé:
Hverra hendur vill Ingibjörg
Pálmadóttir ekki binda og hverjum
ætlar hún að standa við fyrirheit
ráðheri'ans sem tilkynnti hátíðlega:
„En ég ætla að leysa þetta mál“ og
„stærsta breytingin er að tekjur
maka skerði ekki bætur öryrkja"?
Hverjum ætlar hún að afnema
ólögin sem hún fékk samþykkt með
hraði á síðasta næturfundi fyrir
jól?
Það er lágmarkskrafa að heil-
brigðisráðherra biðji öi-yrkja opin-
berlega afsökunar á þeim vanefnd-
um sem hér hafa verið raktar, að
ekki sé minnst á fyrirheitið um
„fólk í fyrirrúmi“ og þau lífskjör
sem hún og samflokksmenn henn-
ar búa öryrkjum í einu í-íkasta
landi veraldar.
Höfundur cr varaformuður
Öryrkja ban dalagsins.
Yfir 1.200 notendur
KERFISÞRÓUN HF.
Fákaleni 11 • Sími 568 8055
www.islandia.is/kerfislhroun
Varaformaður Öryrkja-
bandalagsins svarar fyrir sig
Garðar
Sverrisson