Alþýðublaðið - 26.05.1934, Qupperneq 1

LAUGARDAGINN 26. maí 1934.
Ppplaq 10,000
XV. ÁRGANGUR. 178. T ÖLuBLAÐ
81TSTJ6MS: r* * n¥ *?írffr1rTram . UTGEFANDI:
fc a. VALPSHABSSGN DáOBLAB ÖÖ VIKUBLAÖ ALÞÝÐUPLOKKUaiNíf
(R&ÍSSOá^íi.lS-JSi tefs® M eOn «tete ts. 3—* S^Se^s. A*fcÆteg|aSí kr. 2.Cð S sbMwð! — kr. £,(S) Ij-tSj- 3 œ(swi®í, c-í greiít er fjriMrais. (laasasðía fctwUsr W»®8 8 enrs. V1KU®LA©SB
teaaar 61 6 tet^BSi miOv&aðegi. Þ»8 fcestar ®6«4*» fcr. M ð ftrt. í prrt Mrtcs: tHir betea greíBor, er EíSrtaHt I dogbiaðinu. Iréttir og1 vtSnyíiriit. RíTSTJÖtSW OO AFQREiSSLÁ AI|?í'&b-
(Mais er vifl HverDsgfltu sr. 8— 18 SÍMA*: 4888- alerataMa og ssottatnear. 4SSt: rttsijérn (Innlenáer fréttir). 4902: rttítjórt, «33: VHiiiíltcnr S. Vnhjðissftiaa. bbtðsmaður (Ssctes).
Minixnfcr Asrtirsaoa. bUflsmnasi ta. ««■ W R VdduwnwK rtttete. (tetmai. VSI ■ SSeurflur fðhunnasson. atcreiflaíu- os oHaléslose.ntlArS f&wsasab fSSB: éraetflfnfCjas
Lýðræði
Skipulag
Vinnu
Alþýðotlokkurinn leggwr fram
4 ára áætlun
. v . - I *, . . ' v- ' .
tll framkvæmda á næsta kjðrtfimabili
Lýðræði
i stiórnmálom
og atvinnumálnm
Skipulag
á öióðaf-
búskapinn
Vinnn
Þegar gengfið er til alpingiskosniinga í fyrsta sinn
samkvæmt breyttri sitjórnarskrá og nýjum kosninga-
lögum, sem hafa í för með sér nokkra leiðréttingu á
gamialli og úreltri kjördæmaskipan og rýmkaðan kosn-
ingarrétt fyrir fátækt fólk og unga rnenn og kionur, er
vert að minnast þiess, að fyrir þessum endurbótum
hefir Alþýðuflokkurinn barist í mörg ár, lengst af
gegn ákveð'inni andstöðu þess flokks, sem þá nefndi
slg með réttu íhaldsflokk, en hefir nú tekið sér beátið
,Sjálfstæðisflokkur“.SérstaklegabarðistihaIdsf!oUk-
urtnn hatramlega gegn rýmkuðum kosningarétti
til handa ungum mönnum og purfandi. Freau-
sófent fcfloklinrinn hamaðist tii siðustu stundar
gegn réttlátri breytingu á kjördæmaskipun lands-
ins, en vegna þess að Alþý&uflokkurinn hafði irueð
þrotlausri baráttu um mörg ár unnið að ombótum
á þessu sviði sem öðrum, tókst að lokum að vinna
kjósendur landsms til fylgiis , við umbæturnar, sem
aftur varð til þess að lögfesta þær á síðasta alþingi.
Það, sem áunnist hefir í pessu efni, er pví fyrst
og fremst að pakka margra ára baráttu Alpýðu-
flokksins fyrir auknu lýðræði í landinu.
I þann sama muud, sem íslenzkir kjósendur ganga
í fyrsta sinn til alþingiskosninga mieð rýmkuðum kosn-
ingarrétti og breyttri tilhögun, sem tryggir kjósendunum
jafnari rétt til áhrifa á val þingmiápna,eru risnir upp
i landinu tveir stjórnmálaflokkar, sem sett hafa
sér pað mark að afnema lýðræðið og pingræðið.
Kommúnistaflokkurinn er tiltölulega fámennur hóp-
ur manna, siem hagar baráttu sinni í einu og öllu
þannág, að það gefur ofbeldiskenningum nazista byr
undir báða vængi meðal borgaranina, og er engu líkara
en að það sé gert að yfirlögðu ráði. Innau Kommún,-
istaflokksins er hver höndin upp á móti annari. Þa(r
stendur hin háværasta og orðfrekasta barátta um orða-
lag kennisetniniga, um það, hverjir séu sanntrúaðasiir
lærisveinar kennifeðraMrtia í Moskva og geti fótað sig
bezt á hinni hártínu „línu“ pólitískra slagorða. Þessá
flokkur befir engan möguleika til þess að fá þing-
rnann kositm. Er því hverju atkvæði spilt, sem á hann
er kastað, og þau óbeánn stuðningur við íhaldsöflin
í landinu.
Nazistaflokkurinn sjálfur er enn mjög fámenuur. En
það er annað í sambandi við þann flokk, sem vert er
að veita nákvæma athygli. Áhrif hans ná langt inn i
Sjálfstæðisflokkinn, svo að segja má, að mikill
hluti forustumanna pess flokks sé gegnsýrður af
ofbeldis- og einræðis-kenningum nazista. Eítt a£
biöðuin Sjállstæðisllokksins hellfc* gert
krðtn um paö, eð stærsta vei'klýðsfélag
landsins verði nppleyst og formaður pess
hneptur I langelsi Aðalblað sama flokks, „Morgun-
blaðið“, hefir flutt hverja lofgreinina á tefur aininari
um hryðjuverk og athafnir erliendra nazista og dá-
samað byltingabrölt og óiæti þeirra hér á laudi. Við
svipaðan són hefir kveðið í ö'ðrum málgögnum flokks-
ins. Og við siðrastn bæjarstiórnarkosningar
var opinbert kosningasamband á Etsilli naz-
ista og Sjálfstæðismanna bæði i Reybjavik
og Vestmennaeyjum. Öll líkindi benda til þess,
að mikill hluti forustumanna Sjálfstæðisfiolkksins hmeijg-
ilst í áttinia til einnæðiis og ofbeldis, eftír erlendurn fyijir-
myndum.
Við þær kosningar, sem nú fara í hönd, er þó sam-
vinna Sjálfstæöisfl-okksins og nazista enn ljósari en
nokkm sinni fyr. „Þjóöiernissimiar“ bjóða að eins fram.
í þrem kjördæmum, Reykjavík, Viestroannaeyjum og
Gullbringu- og Kjósar-sý-slu, þar sem sjááfstæðismönn-
um getur engin hætta stafaó af framboði þeirra og
frambjóöendur sjálfstæðismanna, t. d. Sigurður Krist-
jánsson, Jóhann Jósiefsision og Ölafur Thors eru ufirhfaiir
na'zisiar sjálfír.
Enu fremur hafa þessir flokkar samkiomula.g um
það, að „þjóðemiissinnar“ hafi engain landslista í kjöri,
til þess að dreifa elcki atkvæðum, er ,uppbótarsærti
sjálístæðismanna hljóta að velta á.
Framboð „pjóðernissinna“ er pví að-eins herbragð
nazistanna i Sjálfstæðisflokknum til pess að draga
athyglina frá peim sjálfum.
Alþýðuflokkurinin ben-dir kjó.sendunum á þá yfirvof-
andá hættu, som liggur í því að styðja að kosningu
kommúnjista og Sjálfistæðismanna og bandamanna
þieirra, nazistannia. StórSeld áhrif einræðiiisflokkanna á
stjórn landsins gætu hæglega leitt til aftíáms alls iýð-
ræðis og stórvægilegra takmar.kana á ritfrelsi og mál-
frelsd og frelsi marma til þess að bindiast samtökum
í umbótaskyni.
Við næstu alþingiskosningar verður því barist um
lýðnæði a'nnaxs vegar, en veldi fárra manna eða ein,-
ræði. hins vegar.
Alpýðufiokkurinn er eini lýðræðisflokkurinn i
landinu. Því að hann berst ekki eingöngu fyrir
iýðræði i stjórnmálum, heldur einnig 'fullkomnu
iýðrieð! í uivinnumálum, sem nú á tímum er
grundvöllur alls raunverulegs lýðræðis.
Sjálfistæðisflokkurinn og eimnig sá hluti haais, sem
þykist vera andstæður kenningum nazista, er svarinn
óvinur allis lýðræðis í atvinnumálum. Framsóknar-
flokkuninn er þar haltrandi, auk þ>ess siem ha,nn er nú
klofinn, svo aö þar vegur hver arnian, og er þaðan
ekki að vænta meininar höfuðandstöðu gegn íhaldi
og ofbeldi. '
Það er íyrirfram vitað, að Alþýðuflokk-
urinn verður stærsti andstöðufiokkur íhalds-
ins að loknum þessum kosningum. Þar með
fellur á hann sú ábyrgð að taka að sér for-
ustuna í baráttunni gegn íhalds- og ofbeldis-
flokkunum.
Fyrir pví leggur Alþýðuflokkurinn fram
eftirfarandi starfsskrá, fyrir næsta kjör-
tímabil, t:l tryggingar stjórnarfarslegu og fjár-
hagslegu lýðræði í landinu til hagsmuna fyr-
handa Gllum,
sem vilja vlnna
ir hinar vinnandi stéttir. Gerir hann öllum
andstæðingum íhaldsins kost á að samein-
ast um hana og gersigra íhaldið undir merkj-
um hennar.
Starfsskrá AtyýðnMksiiis,
4 árra áætlran
fyrir oæsta kjðrtímabil, er:
1) að hrnadið verði þeflar fi stað fi
fraahvœmd með Iðggjðí og (ram«
taki hiiis opi&bera anknatgi atvfinnn*
rekstri og framleigsln eftir ná<*
hvæmri áœtlean, er gerð sé til
ákveð ns tfima $4 ára> og hafi pað
naarksnlð að útrýasa með ðlia at*
vtnnaleyslna og afleiðingnm
kreppvnnar og færa nýtt (jðr fi alla
atvinnnvegi þlóðarlnnar með ank«
Iniai kanpgetn og neyzln hinna
vinisandl stétta og aoknnm mark*
aði ínnanlands.
stofnuð sé ráðgef^Kidi nefnd
sérfróðra manna, þingi og stjórn til aðstoð-
ar, er geri nákvæmar áætlanir um allar op-
inberar framkvæmdir á tímabilinu og stjórni
vísindalegum rannsóknum til undirbúnings
þeim og geri jafnframt tillögur um hvernig
komið ve ði fastri stjóm og rkipulagl
á alian þjóðarbúskapinn, jafnt opinberar
framkvæmdir og fyrirtæki, sem atvinnurekst-
ur einstaklinga, svo að þau verði sem hag-
kvæmast rekin og aukin með hagsmuni al-
mennings fyrir augum (Planökonomi).
Smáatvinnurekstur í framleiðslu, iðnaði
og verzlun, sem starfar á samkeþþnisgrund-
velli eða með samvinnusniði og eigendur
starfa að sjálfir, skal verndaður gegn einok-
unarhringum og að honum hlúð, enda sé
haft með honum nauðsvnlegt eftirlit.
Nefnd þessi sé skiþuð þegar að kosn-
ingunum loknum og áætlunin tilbúin til
framkvæmda í ársbyrjun 1935. (Frh. 4. e,.)