Alþýðublaðið - 28.05.1934, Blaðsíða 3

MÁNUDAGINN 28. maí 1934.
A U í»ÝÐUBLAfiIÐ
3
Kosnftngaf nndir
mr~ xMkcaBsiámaammmmatiaummmmmmMammmmmmmmamBmaaaÖt
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
DAGBLAÐ ©G VIKUBLAÐ
Ú TGFANDI:
ALÞÝÐU'FLOKF J.RINN
RITSTJÖRI.:
F. R. VALBExvIARSSON
Ritstjérn og afgreiðsla:
Hverfisgötu 8 — 10.
Símar:
41^00: Afgreiðsla, auglýsingar.
4101: Ritstjórn (Innlendar fréttir).
4002: Ritstjóri.
^4003; Viihj. S. Vilhjálmss. (heima).
005: Prentsmiðj an.
Ritstjórinnler til viðtals kl. 6—7.
4 ára
áætlunin.
Skipulagsleysið í atvinnu- og
fjárhags-málum þjóðanna hefir
steypt peim út í sárustu neyð og
milljónum mánna í örvæntingu.
SkipulagsLeysið hefir skapað
atvinnuleysið. En skipulagsleysið
ier afleiöin.g auðvaldsskipulagsins, •
sem byggist á baráttu allrra gegn
öilum.
Krieppan, sem nú geysar, er af-
leiðing skipulagsleysis í atvinnu
og fjárhagsmálum þjóðanna. Hún
hefir fárið eins og piest yfir lönd-
in og lagt heila atvininuvegi, 'Og
j>ar imieð afkomu milljóna mianna
í rústjr.
Ýmisar þjóðir sjá þetta þegar
og haifa tekið upp nýjar aðferðir í
i|ekS't,ri atvinnu- og fjárhags-mála.
Þær hala skilið, áð eins og verk-
hyggnin er nauðsynleg til mikílla
og hagsælla afkasta fyrir ein-
.s'taklinginn, eins er hún fyrir
þjóðfélögin.
Og það má segja, að skipulag
í atvinniu- og fjárhag'S-málum,
„planökonomi“, sem ýmsar þjóðir
eru nú að reyna að koma á hjá
sér, sé tilraun til aukinnar verk-
hyggni þieirra;.
Jafnaöarmenn hafa alla tíð ver-
•ið talsmienn skipulagðra atvinnu-
vega og fjárhagsmála; pess vegna,
hafa þeir haldið fram pjóðnýt-
f-tT&íl-
Hins vegar hafa íhaldsmenn
veriið fulltrúajr skipulagSlieysis og
þess vegna hafa þieir haldið fram
óheftri frjálsri samkeppni, þar
isiem hverr berðist út af fyrir sig!
gegn öðrium, en ekki þjóðin sain-
einuð til duglegra átaka og fraim-
kvæimidia, eftir skilyrðum landsins.
Tilraiunir Rúsisa, Bandaríkjia-
manna og fleiri þjóða með skipu-
lögð atvinnu- og fjárhags-mál
(planöfconomi), eru þegar orðnar
frægiar.
Viðreisinárstarf Roosievelts
Bandarikjafiorseta hefir vakið
geysi-athygli. Þó að i því sé
miargt varhugavert, frá sjónar-
miði verkalýðsins, þá verður þó
að viðunkienma, að þiað sé við-
lejtni til þess að bjarga Banda-
ríkjaþjóðinni úr því feni atvinnu-
leys'is og allslieysis, sem skipu-
lagsléysi íhaldsins, frjáls sam-
keppni og spilt auðmannavald
hefir steypt henni i.
Fáum þjóðum ætti að takast
betur en okkur Islendingum að
koma á hjá sér skipulgðri at-
vinnumála- og fjárhags-stjórn.
Atvinnuvegir okkar eru ekki
Fundir í Hnífsdal og Bolunga-
vík
Kjósendafundur var haldinn í
Hnífsdal s. 1. fimtudagskvöld, og
var hann mjög fjölsóttur. '
Magnús dósent hóf umræður og
talaði um skuldamálin og aðail-
lega skuldamál áranna 1927—'31.
Sig. Einarsson tætti í sumdur
ræðu Magnúsar lið fyrir lið og
sýndi frarn á, að það fé, sem
eytt hafði verið á þeim árum,
hefði ekki verið eytt til einstakra
íhaldsspekúlanta, heldur til að
bæta lif þjóðarinnar í lálndinu og
(nakti í því sambandi sögu manr-
virkja og stofnana, sem risu upp
á þieim árum. Minti hann menn og
á enska hneykslislánið, sem íhald-
ið tók árið 1921 og sem er nú
loks búið að færa til betra borfs,
Enn fremur talaði hann um
skuldasúpur hinna leinstöku í-
haldsbraskara, og minti á þáð í
þvi sambandi, að Kveldúlfur
skuldar bönkunum 5 miljónir
króna.
Jón Auðumn talaði aðallegia um
mælaku Sigurðar og að hann niot-
aði ýms orð í máli sínu, sent
hann, Jón Auðunn, kannaðist ,ekki
við.
Hannibal Valdemársson lýsti.
svörtu nazistahættunni, sem vofði
yfir frá ihaldinu, Renti hanu á það,
enn orðinir svo víðtækir og þeir
háfa verið og eru hjá öðrum
þjóðum. Iðnaður okkar er svo að
segja á byrjunarstigi. Hér er þjóð-
arbúskapurinn ekki víðtækari eu
svo, að hagfræðin getur litið yfir
hann allan og fylgst með honum.
Fólkið er ekki margt í landiuu
og þjóðin yfirleitt mentaðri en
imarjgar aðrar þjóðir.
.Álþýðuflokkurinrn hefir nú lagt
frlam 4 ára áætlun um skipu-
lagningu fjárhags- og atvinnu-
,mála og framkvæmd ýmsra að-
kallandi umbóta og mannúða’r-
mála.
Reynsla er fengijn af skipulagis-
lieysinu: Hrörn'a'ndi atvinnuveg'r,
atvinnuleysi, spilt fjármálalif og
ósæma'ndi réttarfar, kyrstaða á
sviði menmingar og urnbótamála
og vaxandi, órói meðal þjóða;r-
innar, aukin fátækt og stofnun
ríkislögreglu.
Ef ríki'syaldinu er beitt eftir
skipulögðum áf'Ormum til hags
fyriir alla þjóðina, en þjóðiu er
vinnandi fólkið i landinu, hvaða
vinnu sem það stundar, þá lifir
hún í friði í landi síjnu, vinnur
úr skauti náttúrun'nar gæði henn-
ar og æskir ekki ófriðar og upp-
þota,. Kröfur hennar um bætt lífs-
skilyrði og menningu vaxa jafn-
fraimt.
Þjóðin á nú að taka afstöðu til
þessarar 4 ára áætluuar.
Ef íhaldið fær að ráða, verðúr
hald'ið áfram að stjórna skipu-
iagslau'sit ut í krieppu og allsleysi.
Ef 4 ára áætlunin sigrar, verð-
ur hún fraimkvæmd á næstu 4
árum.
4 ára áætlun Alþýðuflokksins
stefnir að alhliða viðreisn.
Hún stefuir að:
Lýðræði í stjórnmálum og at-
vinnumálum!
Skipulagi á þjóðarbúskapnum.!
vinna!
Vinnu handa öllum, sem vilja
vinna. **
hvernjg farið hefði verið með Jón
Þorláksson og kvað svipu einræð-
is og lofbeldis vofa yfir hölflðum;
Hslendinga, ef íhaldið fengi meini-
hluta.
Magnús tók því næst aftur til
máls og kvað' eiga að borjga
skuldimar með nýjum sköttum
og tollum á landsmenn, því að
ekki væri hægt að taka peninga
þar, siem þeir væru ekki til, niema
þá að stela þ ei'm!!
Fanst sumum að íhaldstmtenn
kynnu þá list.
Sig. Einarsson tók þá aftur til
miáls og talaði -um viðrieisn at
vinniuveganna og bjargráðatillög-
ur Alþýðuflokksins. Benti hamin
á það, að hagsmunir bænda og
verkamanna færu sam'ain í öllum
atrjðum.
Er Sigurður hafði talað ætlaði
Jón Auðunn enn áð taka til máls,
en þá fóru svo að segja allir út.
Settist Jón þá niður, en fát kom
á Magnús og fundarstjóra. Var
þá Tnyggvi á Kirkjubóli spurður
hvoi't hann vildi tala, en hann
hafði beðið um orðdð, en hann
kváðst ekki geta talað ef'tir .að Jón
Auðunn hefði rekið alla út.
Mæltist hann til að kallað yrði
á fólkið, og kallaði þá einn fund-
armanna út á götuna.
„Jón Auðunn ætlar ekki að tala.
Það er Tryggvi á Kirkjubóli, sem,
ætlar að tala“.
Komu nokkrir rnenn þá inn aft-
ur.
Að ræðu Tryggva lokinni fór
Magnús fraim á það við Sigurð,
að fundinum væri slitið, ein hann
fiengi að talá í 4' mín., sem íhalds-
flokkurinn ætti eftir. Gekk S. E.
inn á það, með því skilyrði, að
M. J. talaði ekki pólitískt. Gekk
Magnús imn á það. Talaði hánjn
jsvo í 4 imin. um áð mienn ættu
áð lesa öll blöð 'og hlusta ;á
alla ræðumenn.
Fundur var' svo haldinin í Bol-
ungavik á fös'tudagskvöld. Höfðu
íh.aldsmenn fengið í lið með sér 5
klappara frá ísafirði. Var fundur-
inn fjörugur á köflum og fánjst
ihaldsmönnum sinn hlutur sízt
skárii eftir þennau fund en eftir
Hnífsdalsfundinn.
Fundur i Vík
Á fösiudag var kjósenda-
fundur í Vík í Mýrdal. Mættu
þar allir frambjóðendurnir, Óskar
Sæmunds'sion, Guðgeir Jóhainns-
son, Lárus Helgasion og Gí.sli
SVieinsson.
En auk þess töluðu á íundinum
þieir Jörundur Brynjólfsson og
Jón í Stórladal.
Aðaldeilumar stóðu milli hinna
sundruðu Fraimisóknarmanná, og
var lítt komið að þjóðmálunum.
Gísli Sveinsson bauð Bænda-
flokks'menn velkomna til liðs við
íhaldsistiefnuna.
Fraimbjóðandi Alþýðuflokksinis,
Ósikar Sæimundssoin, talaði um
stefmuimál Alþýðuflokksins og
brýnustu hajgsmunamál verkalýðs-
ins nú, vegavinnukaupið o. fl.
Gísli Sveinsson hefir uindanfar-
ið verið að safna undirskriftum
gegn kauphækkunarkröfum verka-
inanna í vegavilnnu; hefir hann
fengið 3 verkamenn til að skrifa
á skjalið, og þessu plaggi harnpar
svo Mgbl. fyrir helgina!
Framboðslistar
vftð
alpingiskosningar í Reykjavík
24. jðni 1934.
A. Listi Alþýðoflokksins.
1. Héðinn Valdimarsson forstjóri, 2. Sigurjón Á. Ólafs-
son afgreiðslumaður, 3. Stefán Jóh. Stefánsson hrm.flm.,
4. Pétur Halldórsson skrifari, 5. Einar Magnússon|kenn-
ari, 6. Kristínus. F. Arndal framkvæmdarstjóri, 7. Þor-
lákur Ottesen verkstjóri, 8. Ágúst Jósefsson heilbrigðis-
fulltrúi, 9. Þorvaldur Brynjólfsson járnsmiður, 10. Sigur-
björn Björnsson verkamaður, 11. Sigurjón Jónssonbanka-
ritari, 12. Jens Guðbjörnsson bókbindari.
B. Listi Bœndaflokksins.
1. Theódór ;Líndal hæstaréttarmálaflutningsmaður, 2.
Skúli Ágústsson deildarstjóri, 3. Sigurður Björnsson brú-
arsmiður, 4. Jóhann Fr. Kristjánsson húsameistari, 5. Jóhann
Hjörleifssonjverkstjóri, 6. Gísli Brynjólfsson stud. theol.
C Listi Framsóknárflokksins.
1. Hannes Jónsson dýralæknir, 2. "Guðmundur Kr.
Guðmundsson skrifstofustjóri, 3. MagnúsjStefánsson af-
greiðslumaður, 4. Eiríkur Hjartarson rafvirki,"5. Guðrún
Hannesdóttir [frú, Hallgrímur Jónasson kennari, 7. Guð-
mundur Ólafsson bóndi, 8.®MágnúsjBjörnsson fulltrúi,
9. Þórhallur Bjarnason prentari,'10. Aðalsteinn Sigmunds-
son kennari, 11. Sigurður'Baldvinsson forstöðumaður,
12. Sigurður Kristinsson forstjóri.
D. Listi Kommúnistaflokksins.
1. Brynjólfur Bjarnason ritstjóri, 2. Edvard Sigurðsson
verkam., 3. Guðbrandur Guðmundsson verkam., 4. Enok
Ingimundarson kyndari, 5. Dýrleif Árnadóttir skrifstst.,
6. Rósinkranz ívarsson sjóm.
E. ListrSjálfstæðisflokksins.
1. Magnús Jónsson prófessor theol., 2. JakotvMöller
bankaeftirlitsmaður, 3. Pétur Halldórsson bóksali, 4. Sig-
urður Kristjánsson ritstjóri, 5. Guðrún Lárusdóttir fá-
tækrafulltrúi, 6. Jóhann Möller bókari, 7. Guðmundur Ás-
björnsson útgerðarmaður, 8 Sigurður Jónssonjskóla-
stjóri, 9. Hafsteinn Bergþórsson skipstjóri, 10. Guðni
Jónsson magister, 11. Ragnhildur Pétursdóttir frú, Jón
Björnsson kaupmaður.
F. Listi Flokks þjóðernissinna á íslandi.
1. Helgi S. Jónsson verzlunarm., 2.^[GuttormurXEr-
lendsson ritstjóri, 3. Jón Aðils símamaður, 4. Maríus
Arason verkamaður, 5. Knútur Jónsson bókari, 6. Sveinn
Ólafsson útvarpsn., 7. Baldur Jónsson prentari, 8. Axel
Grímsson húsgagnasm., 9. Bjarni Jónsson stud. med.,
10. Stefán Bjarnason verzlunarm., 11. Sig. Jónsson
prentari.
Vfirkjörstjórnin í Reykjavík, 26. mai 1934.
Bjðrn Þórðarson.
Bjarni Benediktsson.
F. R. Valdemarsson.