Alþýðublaðið - 02.06.1934, Page 1
LAUGARDAGINN 2. júní 1934.'
XV. ÁRGANGUR. 184, TÖLUBL
Kosningar
eru byrjaðarj
Kosið er í gömlu símastöðinni
kl. 10—12 og 1—4. Þar liggur
listi frammi yfir frambjóðend-
ur í öllum kjördæmum.
AiMðaflokksmenn
P<k®SUkf5ia itt «8a tt. J-« tEUtoffi*. Atiketttagleii kr. tfi3 « miaofit — kr 5.00 fyrlr 3 æAca&í, e£ gr?:tS ér tyrirtram. t tSEs»®í«tu kostsr U«S» 13 *era. \H5USLA»IÍ?
i-astar tt i ttvafjsci mi&vftadesl. W koitar eðefea ír. SÆJ * &a. I pv\ btrtati allor helria greinar. er Uitart i dagfclaDinu. fretttr eg rlkoyflrtlt fUTSTJÓÍtN OO AFORBIOSU A4>ySa*
fe'söato öf via Hverfisgeta Er. 6— 19 SttóAK: <809- afgralðgUi eg' attelýiíagar, <§SI: rííEtjörn (inr.lBcdar frfctttr), 4002: rttstJ6ri. 4803: VUhS*lmar S. VilftJ&læssss. bíaðtmsCi!* (hciiaa),
I‘.’s®a4i,s /.*s»tasca. aisðantsasir, F»*usi»®rvsss 13, (SOít P R. \r«SdMR*res®«. iteálðíi, öioisics), 2K17: Siguröur Jöhanaessca. aigraiSkiIa- sg aagtyslcgavijöd ®S: príatataiajan.
®em kosniingaxrétt eiga úti á
landi, eru beðnir að kjósa
strax
ÚTGEPANÐI:
AL.ÞÝÐUPLOKKURINN
VEGA VINNUDEILAN:
ðll opinber vlnna á Norður-
IMnmergreiddeftirsamn-
úgum viö verkalíösfélögin,
eu hér neitar Þorsteinn Briem atvinnu-
málaráðherra, öilum samningum við
Aiþýðusamband tslands
Vegna deilrninar, sem stendur nú yfír milli ríkisstjórnarinnar og
A Iþýðusamban ls íslands um kauíp í opinbemi vininu (við viega- og
Trúa-gerðir o. fi.) og vegna þess að pví befir verið haldið fram
aE fhaldisblöðunua/i og fleirum, að þess væri engin dæmi, að rík-
iiistjórnir semdu við verkalýðsfélögin um slíkar kaupgreiðsilur og
I>orsfceinn Briem at\ ininumálaráðherra hefír neitað öllum samning-
aum við Alþýðusambi ndið á þessum grundvelli, hefír Alþýðusam-
íjand íslands nýlega sent stjórn verkalýðs- og alþýðusamband-
anna á Norðurlöndum eítiríara ndi símskieyti:
Jón Þorláksson hættir afskiftum af
stjórnmáLum fyrir fullt og alt,
Hann viil ekki iengur láta Sjálfstæðisflokkínn
„þræia sér út í pingstörfum* 1 — né ráðherrastörfum.
, Er opinber vinna rikis og
beeja greidd með taxtíikaupi
verklýðsf élaga ?
Alþýðusamband.“
Hefír nú komið símlei jiis svar
f m'i hverju þessara land i og eru
þ-;,u svo hljóðandi, þýdd á ís-
'ensku:
Danska svarið:
,Já, pað er vcnja.
Samvirkende Fagforbund.“
(I .andssambar.d verklýðsfélaganna
í Danmörku)
Morska svarið:
„Opínber vinna hjá riki og
bæja- og sveita-félögum er
Imndin við samninga eða kaup-
gjaldsreglur í SAMKOMULAGl
VIÐ VERKALÝÐSFÉLÖGIN.
Fagsekretariat."
(Miðstjórn norskra verklýðsfélaga.)
Sænska svarið:
T „Opinber vinna, sem ekki er
unnin í atvinnubótaskyni, er
greidd SAMKVÆMT GILDANDl
KAUPGJALDSSAMNINGUM.
Landsorganisationen í Sverige".
(Landssamband verklýðsfélaganna
r í Sviþjóð.)
Af þéssiuim svörum sést, að op-
inbor vinna er yfixleitt greijdd
efí.iir kaupgjaldstaxta verkalýðs-
; félaganna eða eftir sammingum
r við þau.
I Svíþjóð er g-erður
|ý munur á vinnu í atvinnubóía-
n skyni (dýrtíðaxvimnu) og opin-
fV berri vinnu, dýrtíðarvinnan er þó
|V greidd m-eð sama kaupgjaldi og
p| óbreyttum verkamönnum er greitt
rlýlægst fyrir vinnu á þeim stað,
K;(:sem dýrtíðarvinn-an er unnin, en
Ljo/íínöen vinnp,, svo sem vega- og.
ö brúargerdþ' og{ jámbmutariagn-
mcjítr og fiess háttar er gmitt eftir
kaupgjaldssamgingum verklýos-
félaga. j
1 hinum löndunum er kaup við
opinhera vininu greitt samkvæmt
s-amningum við v-erkalýðsfélögin
eða samkvæmt töxtum þ-eirra.
• Atvinnumálaráðherrann Þor-
stieinn Briem vill byggja upp
-stjórnmálaflokk sinn, Bænda-
flokkinn, eftir fyrirmjnd „frá
fræn-dþjóðum vorum á Norður-
lö;ndum“, en hann -er ófáanlegur
til þ-ess að fylgja fordæmi þeirra
um kaupgreiðslur við opinb-era
vinnu.
líéiup vlö simalaenliiggr oa
vitobygoiiioar er alt að he1m-
Ingi hæfra eti vlö vega- on
brúargerðlr.
Við símalagningar og vitabygg-
ingar, s-em -einnig ier opinb-er
vinn-a, -er kaupgjaldið miklu hærra
-en við v-ega- og brúargerðir..Sam-
kvæmt skýrslu landssímaBtjóra
hafa kaupgreiðslur verið þanuig
í símavjnnu síðast liðið ár:
„Oti um land:
„beztu menn“ kr. 13—14 á dag.
vanir menn — 12 v - —
únglingar — 9—10 - —
Og við vitabyggingar h-efir skv.
bréfi vitamálastjórans verið
greitt:
„V-erkámiönnum við vitabygg-
inguna á Sauðamesi við Siglufj-örð
90—100 -aura á klst.“
Hv-eils -eiga bændur og verka-
rnienn, sem vinna við brúa- og
vegagerðir, að gjalda, að kaup
þ-eiiira skuli víða vera þriðjungi
-eða jafnvel helmingi lægra en
kaup v-erkamanna þ-eirra;, sem
vinna hjá landssímanum og vit-
unum?
AlþýðublaðiS vakti athygli á
því skömmu áður en framboðs-
frestur var útrunniinn;, að Jón
Þorlákss-on, formaður Sjálfstæðis-
flokksins yrði hvergi í kjöri við
kosni;ngar.nar. í v-or.
Þ-egar þ-etta varð kunnugt im-n-
an SjálfstæðisfLokksins, va-kti það
alnienna óánægju þeirra mörgu
kjösenda í flokltnum, sem enn
hafa -ekki viljað íallast á of-
beldiskenningar ólafs Thors og
Sigurðar Kristjánssonar -o-g ann-
ara slfkra innan Sjáifstæðisflokks-
ins.
Til þess að s-efa þessa rnieim var
þ-eirri sögu dreift út innan Sjálf-
stæðisflokksins, að þrátt fyrir
það, þótt Jón Þorláksson yrði
-ekki í kjöri að þ-essu sinni-,
myndi há-nn taka að sér stjórnar-
myndun, ef Sjálfstæðisflokkurinn
næði hreinum meiri hluta vlð
kosningarnar.
Öll blöð flokksms hafa til
þ-essa vandl-ega þagað um það,
áð Jón Þorláksson yrði. ekki í
kjöri að þessu sinni og urn á-
stæðumar til þ-es-s. En loks í
m-orgun tekur Jón Þorlákssoin'
sjálfur af skarið og gefur yfir-
lýsingu um þáð, ab hann muni
fgrir fult og alt drciga sig út úr
sijómmádalífhiu, og því hvorki
gefa kost á sér sem þingmanni
-eða ráðherra framar.
Hann segir í yfirlýsingu sinni
m. a.:... „fjnst mér, ab ég hafi nú
fullm rétí til fiess ab létfa af
mér fieim opinberum störfum,
sem mér hefir, aerib erfibast im,,
en pab ern pingstörftn. Ég geri
petkt, meb rólegri mebvifimd um,
úb Sjálfsicebisflokknwn err ekki
lengur nein naubsyn á ab firœla
1 dag kl. 12,43 fanst allsinarpur
landskjálftakippur hér í bænum
-og vintist kippurinn koma úr
norðurátt.
Kippurinn va,r þó -ekki snarpará
en það, að margir urðu -ekki va;r-
ir við hann. Nákvæimlega á samia
títoa fan-st kippurinn á ísafirði,
o-g var hann þar ekki mjö-g harð'-
ur.
Kl. 12,42 íanst kippurinn norð-
anlands. Hefir Alþýðublaðið frétt
frá Akureyri og Siglufirðí, að
þietta hafi v-erið snarpasti land-
skjálftakippurinn, s-em kornið hafí
inér iií\ í pingstörfum.“ (svo!)
Af þiessari yfirlýsingu er það
því fullljóst, að Jón Þorlákss-on
toun ekki -einu sinni vilja gefa.
flokknum k-ost á því áð gegna
ráðherrakstiöxfum fyrir hann, þar
s-em þáð mundi auðvitað hafa þá
afleiðingu, að honum yrði „þræl-
iáð út í þingstörfum,“ en þau hefir
honurn, -eftir því -er hanin sjálfur
siegir, v-erið „erfiðast um“ af öll-
um störfum, sem hann h-efir tek-
ElNKASKEYTl TIL ALÞÝÐUBL.
KAUPMANNAHÖFN í m-orgúú.
Almennt er nú álitið að
uonlaust sé um fram-
hald á afuopnunarráð-
stefnunni i Genéue og
nokkurn árangur af henni.
Arthur Henderson for-
seti ráðstefnunnar, sem
pó hefir jafnan uerið mjög
bjartsýnn um árangur
af starfi hennar, teiur á-
standið\ákaflega iskyggilegt
Miklar samningaumlieitanir hafa
staðiið yfir til að neyna að saim,-
rý-ma afvopnunartillögur Brieta -og
Frakka, en þær hafa reynst m-eð
öllu árangurslausar. Sir John Si-
mon, utanríkiSmálaráðherra Breta
)norðanlands -og rnenn niuna eftir.
Á Akureyri hrundu myndir af
veggjum .og bækur féllu af bóka-
hyllum.
Á kriossium á Árskógarströnd
sprakk steiuhús mjög mikið, og
grjót hrundi úr Krossahnúk, sem
-er skamit frá bænum.
Á Akureyri virtist mönnum se-m
landskjálftinn stefndi frá suð-
austri (Vatnajökli?).
Eftir þeim fregnum, s-ern Al-
þýðublaðið h-efir f-engið austan úr
sv-eitum, urðu menn -ekki varir við
landskjálfta þar.
ið að sér. Er þessi játning 6
n-eitanl-ega ailrar virðingar verð
og mun -enginn riengja það, a;
J. Þ. háfi v-erið erfitt um ým:
þingstörf síðustu árin með Óla
Thors -og hans, klíku vrð hlið séi
Ólafur Thors iog klíka hans tek
ur nú við stjórn Sjálíst-æðisflokk?
áns í stiað Jóns Þorlákss-onar.
Ráðherraefni flokksins, ef han
kæmi til vald-a, -eru nú ákveðii
og eru það þeir Ólafur Thort
Jakob Möller <og Magnús Guc
og Barthou utanrikismálará ðherj
Frakka hafá átt saman mör
einkaviðtöl, en nú er slitnað up
úr öllum þ-eim samkomulagsti:
raunum.
Mikla athyglt hefjtr fiab vaki>.
ctb Domnergue, forsefi Fraki
lancls hefir sent Barthou pakkai'
skeytl fyrjr hinct, hvassorbu rcet
ihcms í garb fitjzku nazisímtjóri
arinnar á fimimlagmn.
Um tíma voru taldar horfur .
þvi, að Norm-an Davis, fulltr,
Bandarikjanna myndi miðla má
<mn, en samkvæmt upplýsingu:
er síðar hafa komið fram beíi
þ-etta reynst rangt.
Afv-opnunarráðst-efnan heldi r
-enn áfram að nafninu til, en hor'
ur um árangur era taldar mjö
óvænl-ega. ST AMPEN.
Ensknr blaiamaður rek-
inn Ar bjrzkalandi
EINKASKEYTl TIL ALÞÝÐUB
KAUPMANNAHÖFN í morg-u
Hinn þ-ekti eniski blaðamað:
Pembroke Stephens, sem heí
verfið fréttaritari Beawerbrock:
bláðanua (m.á. „Daily Expresis")
Berlín hefir nú verið nekinn i .
Þýzkalandí í annáð sinn.
Honum er gefið það að sök, r
hann hafi gefið -enskum blöðu :
rangar og villandi upplýsing :
um ástandið i Þýzkalandi <c ■:
reynt að spilla sambúð Engl-ato'
o-g Þýzkalands með skrifum sí
um um hernaðarhug nazisfáistjór
arinnar og á þann hátt misnot
sér gestrisni Þjóðv-erja í ríkr ,
mæli. STÁMPEN.
Sisarpnr Jarðskjálfakippur
faixsf um lisBsd alt kl. 12,42 i áag«
Nokkiar skemdír mðr& A hút am norðaniands
mundsson.
Vonlanst nm nokknrn árangm
it afvopnnnarráðstefnunní.
Tillðynr Bretsi 03 Frakka algerlega
ósanrímaBlegaf.