Alþýðublaðið - 04.06.1934, Blaðsíða 2

MÁNUDAGINN 4. JÚNÍ 1934.
2
AL^ÝÐUBLAÖIÐ
.....——----
Lannalðgin og kennarastéttín.
----- NI.
Hvað -ætlar kenparastéttiin lengi
að halda í pa:nn undiriægjuhátt,
sem hún hefir verið haldin af
og er enn a'ð mokkru? Hvað
ætLair hún lengi með lítiLpægni
að láta beita sig miisrétti? Hve
Lengi ætlar stéttin að láta ræna
s:g þeirri aðstöðu, er henni ber?
Hve lenigi ætlasr hún að gera sér
að góðu að stunda að.alstarf sitt
sem aukastarf að meira eða
mjinna leyti? Hve lengi ætlar hún
að gera sér að góðu, að áhuga-
menn stéttarinnar geti ekki afl-
að sér frekari mentunar en hér
gefst kostur á nú, þa:r sem engiinn
kennarahá'skóii er til? Hve lengi
... ja, þannig má lengi halda
áfriam a.ð spyrja. Það er margt,
er bíður umbóta, og má það
næsta leðliLegt telja. En úr því
svo er, þá er þeirn mun meiri
ástæða til að vakna og vinma.
Við þurfurn ekki að búas-t við
steiktum gæsum fLjúgandi í
mun.n okkar fyrirhafnarJaust. Það
er sýnt og enda vitanlegt áður,
að bætt kjör fást 'ekki nema i
gegn um samtaka baráttu.
Nú vill svo vel til, að starfandi
er inDÍlliþinganefnd í lati.namá!inu,
er áliti skal skila á niæsta þingi;.
Sem fulltrúi jafnaöarmantia á
sæti í rjefndinni ágætur maður,
Gunniar Magnússon kennari,. Væri
æskilegt að mega telja hann full-
trúa kennarastéttari!nn,a,r líka.
Pótt svo sé ntí ekki nema ao
iijokkru leytá, rnun mega ganga að
því gefnu, að hann vinni kenn-
anaistéttinni eítir megni. Eiinnifg
ætti áð miega gera ráð fyrir, að
íyrveraandi kennari, Jörundur
Brynjólfssion, formaður nefndar-
inrtar, verði keninarastéttinni hlið-
hollur. Að vísu mun sú háfa
munin á orðið með suma, er öðl-
ast hafa befrii aðstöðu eða hafizt
upp úr stéttinni, að þeir hafi um
leið miist baráttuhug sinn fyrlir
máLefnúm hiennar. Að óreyndu
skal þó ekki væna Jörund þess.
Að sjálfsögðu verður launamál-
ið rætt á samban,dis)þ;ingi í vor og
ákveðin afstaða tekin í því. Það
virðist liggja næst að ræða mál-
ið mieð hliðsjón af kjörum stéttar-
bræð:r,a í nágran na I öndunum. En
á hvaða gmndvelli, sem málið
verðiur tekið fyrir til athugunár,
þá má ekki við þáð skiljast fyr
en viðunandi lauSin er á því feng-
in. Og það er ekki lengur við það
unandii, að meðan áhugi, starfs-
Lö'njgun og kraftar em mestir,
skulii kemnarar >ek,ki hafa aðstöðu
til að gefa sig alla að starfinu
og áfla sér nauðsynlegrar ment-
unar. Byrjunarlaun mega ekki
vera undir 300,00 kr. á mánuði i
kaupstöðum, og hámarkslaunum
eiga kennarar áð hafa náð á
6—8 áPum.
Möguleikar tíl aukastarfa.
Þegar rædd haía verið ókjör
kennara, hafa sumir viljað rétt-
læta þau með því, að þeir ættu
sumjanið frjálst til annara starfa.
Hvort þetta er rétt eða ekki, fer
eftiir því, hvern veg það er skoð-
að. Ég t, d. lít svo á, að kenp-
umm veiti ekki af sumarmánuð-
uimum til styrktar og undirbún- .
ings undir næsta starfsár. Eins j
og áður er sagt, ber þeim skyld-a !
til að fylgjast sem bezt með þeirn 1
nýjungum, er gerast í uppeldis-
og skólamálum, og ef verða má
samrýma þær ísLenzkum háttum.
St,örf kennara eru að mestu
bumdilti við kyrsetur innán fjögra
veggja. Fyrst 5 stunda kenslu og
tíðiast meir, sökum hinna lágu
launa, og síðan þneytandi leið-
réttilngastarf og uodirbúmngur
umdiir næsta dag o. s. frv. —
Frjálsar- stundir að vetriuum eru
því fáar og starfið fremur ó-
bolt. Þess er því sízt véinþörf,
áð ken-narar fái andað að sér
Jí’fi og sól sumarsins, ef svo roá
segja, áhyggjulítið. Enda þurfa
þieli'r í stjarfi símu að vera andlega
og lífcamliega frísfcir.
' Segjum nú samt svo, að þeir
viidu stunda líkamlega vinnu yfir
sumiarið, þá býst ég við, að ekki
sé auðhlaupið að henni. I flestum
vinnugrteánum er nóg verkafólk
og víða meiri en það. Þótt keun-
urum tækiiSt þvi að ifola sér nið-
ur, má gera ráð fyrir, að þeir
gerðu það á kostnað annará, sem
mieiirii rétt hefðu til starfsins. í
öðnu iagi er vart við því að
búast, að sótt verði eftir kennur-
um í líkamlega vinnu, því að
ætla má, að þeir séu illa undir
liana búnir, fiestir hverjir. Að-
staða þieirra til aukástarfa á
sumrum er því alls ekki góð,
jáfnframit því sem hagkvæmara
væri þeim og þjóð, aö væru þeir
(aliir í starfinju.
Að öllu athuguðu má því
mierkilegt teljast, ef ailir geta ekfci
•fiallijst á það, að nauðsyn heri
til allmikilila umbóta á kjörum
kennara. Hins vegar má stéttin
ekki ganga að því gefnu, að kjör
hennar verði bætt svo nokkru
nlem’i, án baráttu, þótt rétjtlæitis-
mál sé. Hún verður því að hamra
á hagsmunamálum sínum í ræðu
og ritsi og sýna vilja sinn í ein-
hlugia samtökum.
Á alþiMgji í haust verður launa-
málið Leitt til lykta. Það er því
mál .að vakna til baráttu, svo
gienjg'ið ver-ði frá því. á ívxduuandii
hátt. En eitt' er það, s-em við
verðum stranglega að gjalda var-
buga við, og það er að láta ekki
skiftar pólitískar skoðanir spilla
neinu. Það er sízt að furða, þótt
skoðandr manna iséu skiftar í
ýmsum málum stéttaröninar sem
öðrurn, en slíkt hvorki á né má
vekja sundrung í sameiginlíegum
hagsmunamálum, enda bæri slíkt
vott virðingarleysis fyrir starfi og
stétt. Á sambandsþingi þarf því
að skipuleggja hagsmunabánáttu
sléttariinnar og þjappa hienni vel
saraan. Bætt kjör verð'um við að
s-ækja i hendur alþingis. Bein-
aista leiðin liggur því um þing-
rnenn eða þingflokka. Og standi
stéttiin saman, þá má gera ráð
fynir að sú leið sé fær, því að
stéttiln er sterk, þar sem hún er
öli.
Sámitök þ.urfa að myndast fyr-
ir því að vinna gegn hverjum
þeim frambjóðanda — án alls
tillits til filokks —, sem ekki vill
Ijá réttlætálsfcröfum sitétjtarinnar
fylgi sitt. En, hins vegar er upp-
eldiis- og skóla-starfið svo veg-
íegt, ábyrgðárroikið og stórt, að
hverjum meðlim stéttarinnar ber
til þesB siðferðisieg skylda, að
raeta það Öllu öðru framar. Sá,
siem lætur pólitík meiru ráðá en
Hvað nu —
ungi maður?
tslenzkpýðing eftirMagnm Asgeirsson
merkilegt raeð þig ,Pússier, a,ð þó að ég haldi stundum að ég
þekki þig út og inn, þá bemur eitthvað spálnnýtt upp úr dúrnum
hjá þér. Ég hefði aldrei haldiið að þú værir ncöjtt fyrir að skemta
þér svona. Þú ert alveg óútreflknanleg.“
„Er nokkuð óútreiknánlegt í þessu? Þú verður að muna, að ég
befi aldrei skemt mér svona eins og ég er að taila um. Þú þekkit4
auðvitað þetta alt fr,á því áður en þú giftiat.“
„Þiettá er auðvitað alveg rétt hjá þér,“ segir Pinneberg sie|iin-
lega. Svo situr hann ienigi kyr og horfir úft í lioftið, þangað til áð
hánn slær alit í ein|u í hotjðjð í bræði sinni og öskrar upp: „Fai)i
það alt í hvítglóandi,! Farji það alt norður og niður!“
„Hva'ð er eiginliega að þér, drengur?" spyr Pússer hrædd og
ráðaiaus. !
Pinn-eberg er aftlur runnjin rieiði og kraftur. „Æ, éfcki mjltt!
StUndum langar mann bara til að ráðast á alt og alla og ösfcrra
upp. Þettá er andstyggiliegur heimur, sem við lifum í.“
Pússer skýtur hendininj um hár hans. „Nú-ú, þú ert að hugisa
lum hina. Látum þá eiga sig, þeir kunna ekki lað njótá iífsjins þrá)tt
fyrir alt.---Taktu þig nú bara til iog skrifaðu undiir, og þú erit
búinn að lofa að fylgja májniaðaráætlunjnni okkar.“
Og Pinneberg tekur pennann og skrifar un-dir.
Sagan af jólatrénu. Heilbutt, segir að hugrekki sé
nauðsynlegt, en áðalatriðið er petta: Höfum uið
pað hugrekki sem uið purfum á að halda.
Jó'lin eru komin og Íilðiia. Lí'fil, hljóðlát jó.l, með örgtlu jólafré
í jurtapotti, hálsbindi, skyritu og ristarhjífum iianda Hamiesii, og
magabeiti fyrjr vanfærar konur og eiu fia,ska 4711 handa Pússer.
Pinneberg hafði siett upp sinn raesta myndugleikasvfp, þegar
Pússerr .tók beltið upp. „Ég vil lekki að ,þú skekikist 'öll í
viextinum, þótt þetta hafi komiið fyri'r,“ sagði hann.
„Að ári verðum vjð að útbúa jólatré handa Dengsa," svaraði
Pússier. , {
Annars hafði það óhapp hen,t þau, að um jólin var svo milfil
ólykt í ölLu húsinu, að Pinneberg varð ,að eyða öilu Kölnar-
vatninu, sem hann hafði gefiið Pússer, 'án þess þó að það
kænri áð verulegu haldi.
Áður en þér flytjið í nýja hús-
næðið, skulu þér láta hreinsa eða
lita dyra- og glugga-tjöld, fatnað
yðar eða annað, sem þarf þess
með, hjá Nýju Efnalauginni.
Sími 4263.
Það ráð hefir fundist og skal
almenningi gefið, að bezt og ör-
uggast sé að senda fatnað og
annað til hreinsunar og litunar í
Nýju Efnalaugina. Sími 4263.
GÚMMÍSUÐA. Soðið í bíla-
gúmmí. Nýjar vélar. 'iönduð
viuna. Gúmmívinnustofa teykje-
víkur á Laugavegi 7(5.
Kennari óskar einhverrar at-
vinnu. Tilboð, merkt „Atvinna“,
leggist inn í afgreiðslu blaðsins
fyrir 6. þ. m.
Blónrastöðin Blágresi, Njáls-
götu 8 C. Til útplöntunar: Stjúp-
mæður, Bellis, 15 aura, Ljóns-
munni, Levkoi, Chrysanthemum,
Nemesia o. fl.
Tllkpnlng.
Tek að mér innheimtu-skriftir
og samningagerðir. Annast einnig
kaup og sölu fasteigna.
Gerið sao vel að tala við mig.
Er heima kl. 6 -9 e. m.
Með virðingu.
Haraldur Blöndal,
Vesturgötu 48.
hagsmiunámál stéttadnnar, bregst
síkyldu sinni gagnvart stétt og
starfi. Slíkt nrá ekfci ske. Sam-
eiuuðum er okkur sigurinn vís
— sundruðum ósigurinn.
SaimeinUmst og sigruml
Kemarf.
BeiðMjóIasHiðlan
Veltusundi 1.
hagsýnn kaupandi spyr
fyr>t og fremst um gæðin.
Hamlet og Þér
eru ht.imsþekt fyrir end-
ingargæði — cg eru pví
ódýrust.
NB. Allir varahlutir fyrirliggjandi
Viðgerðir allar fljót.t og vel
af hendi leystar.
Sigurpér,
simi 3341. Símnefni Úraþór.
Útsæðis-
kartðfluB? •
Og
mataív
kartðflur*
nýkomnar.
TIRiF>IWDl
Utanhússmáinmg
er komin ásamt mjög fjölbreyttu úrvali af alls konar
málningavörum. Dist§mper mattfarfi, iöguð mál.iing
og alls konar lökk, ailir litir o. fl. — Allir gera
beztu kaupin í
MáÍBainn og Járavormr.
Sími 2876. — Laugavegi 25. — Simi 2876.
Bezt kanp fást í verzlun Ben. S. Þóraxinssonar.
I^vg. 63,
sími 2393.