Morgunblaðið - 28.03.1999, Síða 35

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 28. MARZ 1999 35
SKOÐUN
og vísindastarf einstakra ríkja væri
nú á dögum til muna öílugra en á
þeim tíma þegar vísindaáætlun
Atlantshafsbandalagsins var
hleypt af stokkunum. Þessi gagn-
rýni á ekki að öllu leyti við rök að
styðjast. Vísindasamstarf Evrópu-
bandalagsríkjanna (sem Islending-
ar taka þátt í) beinist einkum að
hagnýtum verkefnum og engar
fjölþjóðlegar stofnanir nema
NATO styrkja samvinnu vísinda-
manna yfír Atlantshafið. Enn má
nefna að styrkjaform vísindanefnd-
ar Atlantshafsbandalagsins á sér
ekki hliðstæðu hjá öðrum alþjóð-
legum stofnunum.
Með hliðsjón af breyttum að-
stæðum var ákveðið árið 1992 að
beita vísindasamstarfinu í þágu
nýrra pólitískra markmiða NATO-
ríkjanna og hefja vísindasamvinnu
við Austur-Evrópuríkin og ríkin
sem urðu til við fall Sovétríkjanna.
Þessi ríki kallast einu nafni sam-
starfsríkin. Afráðið var í byrjun að
takmarka samstarfið við tiltekin
hagnýt rannsóknarsvið sem gildi
hefðu fyrir efnahagslega þróun
þessara ríkja, m.a. hátækni og um-
hverfísvernd og verkefni sem væru
mikilvæg frá pólitísku sjónarmiði
svo sem eyðingu efna- og kjarna-
vopna. Vísindanefndin hefur haldið
fundi árlega með fulltrúum sam-
starfsríkjanna til að ræða verkefna-
val og fræðast um hvar skórinn
kreppir mest í vísindalegu starfi í
þessum ríkjum. Styrkjaform hefur
verið hið sama og í hinu hefð-
bundna samstarfi Atlantshafs-
bandalagsríkjanna með þein-i und-
antekningu að NATO hefur staðið
straum af kostnaði við uppbygg-
ingu tölvuneta í mörgum sam-
starfsríkjanna. Aðgangur að alnet-
inu og veraldarvefnum er nú í
mörgum tilvikum orðin forsenda
þess að vísindamenn geti unnið
starf sitt, haft samskipti við kollega
sína og lesið nýjustu vísindagrein-
ar.
Fyrir tveimur árum var gerð
heildarúttekt á vísindastarfi Atl-
antshafsbandalagsins af nefnd val-
inkunnra sérfræðinga. Meginniður-
staðan var að vísindaleg gæði inn-
byrðis samstarfs NATO-ríkjanna
væru mikil og upphafleg markmið
samstarfsins hefðu náðst með
ágætum. Nefndin taldi jafnframt
afar mikOsvert að efla samstarfið
við Austur-Evrópuríkin og ekki
væri rétt að takmarka það samstarf
við tiltekin hagnýt áherslusvið. Þar
sem einungis takmarkað fjármagn
er tO umráða og sum NATO-ríkj-
anna vilja spara í rekstri banda-
lagsins mælti nefndin með því að
opna allt vísindasamstarfið fyrir
þegnum samstarfsríkjanna án þess
þó að draga úr þeim gæðakröfum
sem gerðar era tO rannsóknaverk-
efna og stjórnenda þeirra. A síðasta
ári var ákveðið að fara að mestu að
tillögum nefndarinnar. Frá og með
árinu í ár verða öll samstarfsverk-
efni að hafa þátttakendur frá Aust-
ur-Evrópu og NATO-ríkjunum er
gert að verja helmingi vísinda-
styrkjanna sem úthlutað er í hverju
ríki fyrir sig tO að styrkja vísinda-
menn frá samstarfsríkjunum.
Sumarskólar munu halda áfram
sem fyrr, en nú er ætlast til að
ákveðið hlutfaO þátttakenda komi
frá samstarfsríkjunum.
Vísindanefndin hefur á undan-
fórnum tveimur áram komið að enn
nýjum pólitískum áherslusviðum í
stai-fi Atlantshafsbandalagsins.
Bandalagið hefur tekið upp marg-
vísleg tvíhliða samskipti við Rúss-
land, þar á meðal vísindasamstarf,
sem mun hefjast á þessu ári. I
fyrstu mun þetta samstarf tak-
markast við rannsóknir á eðlisfræði
rafgasa, plöntulíftækni og hættu af
völdum nátturahamfara og era ráð-
stefnur íyrirhugaðar á þessum
sviðum á næstunni. Einnig hefur
verið hleypt af stokkunum vísinda-
samstarfi við nokkur Miðjarðar-
hafsríki: Egyptaland, Israel,
Jórdaníu, Marokkó, Máritaníu og
Túnis, og nokkrar ráðstefnur hafa
verið haldnar í samvinnu við vís-
indamenn frá þessum ríkjum.
Niðuriag
I þessum pistli hefur verið greint
stuttlega frá sögu, innihaldi og
skipulagi vísindasamstarfs Atlants-
hafsbandalagsríkjanna. Upphafleg
markmið samstarfsins hafa náðst
og tvímælalaust eflt samstöðu og
samvinnu mOli vísindamanna í vest-
rænum ríkjum og miðlað tækni og
vísindum til þeirra bandalagsríkja
sem skemmra eru á veg komin en
önnur. Nú era þáttaskil í þessu
samstarfí. í framtíðinni mun það
fyrst og fremst beinast að því að
efla samvinnu milh vísindamanna í
austri og vestri.
Ymsar upplýsingar um vísinda-
samstarfið má finna á heimasíðu
vísindadeildai’ NATO: http://www.-
nato.int/science/
Höfundur er fulltrúi Islands í vi's-
indanefnd Atiantshafsbandalagsins.
- ■ . - 'O-; ■' •"
.
.....

:,ý ■■
.
■íÆWl
YM£Wfh,'' áW
W Shirhf ' M
Sí ’ÍMWÉ-. ','þ'Y
' ,sr: «
£
^ Lýsingarhönnun & lampobúmður
Astro Boby
6.900 kr.
Margir litir.
Skipholt 37 • 105 RVK • Sími 568 8388
Ásmundur
Daníel
Bergmann
Efni:
ÍiiiiBBÍiliÍBiBsiBiBÍIMBiBBiiB
Jóga gegn kvíða
með Ásmundi Gunnlaugssyni.
Uppbyggjandi námskeið fyrir þá sem eiga við
kvíða og fælni að stríða og/eða eru að ganga í
gegnum miklar breytingar í lífinu. Kenndar verða
leiðir til þess að slaka á og öðlast aukið frelsi og
lífsgleði. Engin reynsla eða þekking á jóga
nauðsynleg.
Þri. og fim. kl. 20. Hefst 8. apríl.
Yoga - breyttur lífsstíll
7 kvölda grunnnámskeið með
Daníel Bergmann.
Mán. og mið. kl. 20. Hefst 7. apríl.
Námskeiðið hentar fólki á öllum aldri, reynsla.af
jóga er ekki nauðsynleg. Frír aðgangur að
tækjasal og opnum jógatímum fylgir meðan á
námskeiðinu stendur.
* jógaleikfimi (asana)
A mataræði og lifsstíll
* öndunaræfingar
* slökun
★ andleg lögmál
sem stuðla að
velgengni, jafnvægi
og heilsu.
Y06A#
STU D I O
Yoga - Tæki - Sauna - Polarity therapy
Auðbrekku 14, Kópavogi,
sími 544 5560.
Þekking Reynsla Þjónusta
Sæng Exclusive
Sæng Orion
Koddi Exclusive
Koddi Orion
Suðurlandsbraut 8 • 108 Reykjavík • Sími: 540 7000
Fax: 540 7001 • Netfang: falkinn@falkinn.is
+ 5% stgr. afsláttur
Sængur og koddar
Sýning á ljósmyndum kanadísku
listakonunnar Janieta Eyre.
Janieta, sem er fedd í Englandi,
hefur vakið mikla athygli síðustu
ir fyrir ijósmyndir sínar. Myndir
hennar eru sjálfsmyndir; „skáld-
skapur, íklæddur búningi raun-
veruleikans“ eins og hún orðar það
sjálf. Myndirnar vekja fólk til
umhugsunar um samband listar
og veruleika, ímynd og sjálfs-
vitund. Sýningin er samvinna
Listasafns fslands og Janeita Eyre.
LISTASAFN ÍSLANDS
Fríkirkjuvcgi 7 • Sími 562 1000
Opið alia daga nema mánudaga kl. 11 - 17
LANDS SÍMINN
LANDSSÍMINN STVRKIR
LISTASAFN ÍSLANDS