Alþýðublaðið - 15.06.1934, Blaðsíða 1

FÖSTUDAGINN 15. júní 1934.
XV. ÁRGANGUR. 195. TÖLUBL.
8. ¥ALD8g&JU3SS@N
OAGELAÖ 00 VIKOBLAB
OTGSFANÐI;
ALÞÝÐUPLOKKURINN
@AíES3A5r?S Sssri* M 08a «Ss»» «ass» BL 3—« tóS&agte &sfeö»eg^Jl ta. 2,® 4 aíswaW — lu. 5.90 Íj-ítr 3 »:ácuei, ef jreitt er ffrteSraa. ! tauasaseiHo kosíar bt*«S 18 Msa. VflnVLASIð
' *f S SiTBijssai miOTÍkaitegt Þa§ fcosíat e»tóís® tar. 5X5 S tA: I birtas: en»r feaissss greinar, sf t-sna'ii i dagSjiaöinu, fr&ttw ag vO=ayBrlit. SíTSTtóStlU CK3 APQRStÐSLA A!J>ý@S-
©? li-ií! Smbgllg w. 8— s@ 'SðMAfi: s»- afsreiðsia ag ««K^s4ajpir. 480: rtte.:í*m (inEtenðar SnKíir), 480Z: rttsfjöri, «3: VBfctðtoar S. VRfcjAlsatsoa. MdBBntw
i &M%einaan. btetosætau. PmmnGmrtmi tX 0t*- P R Vstá«w*ssaœ». rKstKsl, feeísuii, Z237: Slgurður Mhnanessan. •iereiSSaia- «f csgtýsSneastJMS ftriagt, 483ðs sre®tscrf5i*a.
Onýt
atkvæði
Vilja andstæðingar íhaldsins
hjálpa [iví til að fá 4. menn
kosna hér í Reykjavík?
Framsóknarmenn geta ekkert
uppbótarsæti fiengið. Kommún-
istar ekki heldur.
Ónýtyd ekM atkvœði ykkar!
Kjósiið, A-listann!
if áætln u hitaveitu Reykjavíkur,
sem kollvarpar ðætinnum Jéns ÞorMissonar
GiSLl HALLDÓRSSON
verkfrœctmgiir.
Áætlun Jóns Þorlákssonar.
Jón Porláksson borgarstjóri
hefir, eins og kunnugt er, gert
áætlun um hitavettu til Reykja-
víkur frá Reykjum í Mosfells-
sveit, sem hann gerir ráð fyrir
að verði brundiið í framkvæmd á
næstu árnrn. Gerði bæjarstjórn
Reykjavíkur vorið 1933 samnimg
við bændurna á Reykjum og
Reykjahvoli um leyfi til pess að
láta gera par rannsókuir og til-
raunaboranir til pess að leiða í
ljós, hvorf nægilegt rnagn af
heitu vatni værti par fyrir hendi.
Pólitík ihaldsins.
Fyrár leyfið eitt til pess að gera
pessar -boranir borgaði Reykja-
víkurbær bændunum 15 púsund
krónur, og var auk pess gert ráði
fyiir að bærinn greiddi 150 pús,
kr. að mitnsta kosti fyrir vatns-
réttindin sjálf. Alpýðuflokksmenn
í bæjarstjórn voru á móti pessum
samniingum, vegna pess eins, að
peim pótti peir óhagstæðir fyrir
bæinn, en hins vegar eru peir og
hafa alt af verið fylgjandi pví, að
rannsakaðir væru möguleikar fyr-
ir hitaveitu, og álílta pað nauð-
synja- og framtíðar-mál bæjaráns,
,að hún geti komilst í framikvæmid
sem fyrst.
Athuganir og áætlanir Gisla
Halldórssonar.
Fyrir liálfu öðru ári kom Gísli
Halldórsson vericfræðingur frá
námi á verkfræðiingaháskólanum
í Kaupmannahöfn og settist hér
að. Er hann sérfræðingur í véla-
verkfræði, en hefir sérstaklega
kynt sér miðstöðvar og hitaveitur.
Munu aðieiins vem tiil 2 sérfræð-
'ingar í pessuim efnum iiér á landi.
Alpýðublaðinu var kunnugt um
að Gisli Halldórsson hefir, síðan
hann kom heim unnið að athug-
unum viðvíkjaindd hitaveitu til
Reykjavíkur og hafði nýlega tal
af honum um pau mál og spurði
Er hægt að hita og raflýsa
alla Reykjavík með hveraorku?
Gísli Halldórsson verkfrœðingnr hefir í vetur unn-
ið að rannsóknum á virkjun gufuhvera í Henglinum
og möguleikum fyrir hitaveitu og rafveitu paðan til
Reykjavíkur.
Hann kemst að peirri niðurstöðu, að mikil
likindi séu tií pess, að hitaveita frá Henglinum
yrði mun hagkvœmara fyrirtœki en hitaveita sii frá
Reykjum í Mosfellssveit, sem Jón Þorláksson borgar-
stjóri hefir gert áœtlun um. Gisli Halldórsson áiítur,
að ef vel tekst til um gufuvirkjun í Henglinum, megi
fá paðan nœgilégan hita handa allri Reykjavik,
og auk pess alt rafmagn, sem bærinn parf\
Fuiltrúar AlþýðaMlsíiis i bæjarstjðrn
flytja tillöp nm frekari ranosðbnir
HVERASV ÆÐlÐ í INSTADAL í HENGLINUM
hann um rannsóknir hans og hvað
bonum virtist pær hafa leitt í
ljós.
Sagði hann blaðiiniu svo frá:
Hveravirkjanir á ítaliu.
„Ég hefi um afl langan tíma
fylgt með athygli peim stórfeldu
framkvæmdum, sem gerðar hafa
verið á Italíu til að hagnýta
hveragufu til rafm agnsframleiðs! u
og hugsað um hvort hægt mundi
vera að taka pær framkvæmdir
til fyrirmyndar hér á landi. Á
ItalíU eru nú virkjuð urn 20 pús-
und hestöfl úr járðgufu, sem að
mestu leyti hefir fengist við bor-
aniir, og eru heilar borgir raf-
lýstar með orku frá pessum til-
búniu hverum. Hefi ég fengið nýj-
ustu gögn um petta frá forstöðu-
manni vsrkjanna. Þeir jÞorkell
Þorkelsson veðurstofustjóri og
Steingr. Jónsson rafmagmsstjóri
miunu fyrstir manna hér hafa vak-
ið' athygli á pessurn ítölsku virkj-
unurn og sögðu frá peirn í tímarifti
verkfræðingafélagsins 1926. Eftir
pað kom Jón Þorláksson núvér-
andi borgarstjóri frarn með uppá-
stungu sína og áætlun unr hita-
veitu frá Reykjum í Mosfelis-
sveit, er biirtist í sama riti 1926. i
áætlun hans er. ekki gert ráð
fynir, að hveragufa verði notuð tij
raforkuframleiðsiu í samband1; við
upphitunina, en áður hafði Stein-
grínrur Jómsson bent á, að slíkt
gæti veniið hagkvæmt.
Hverirnir i Henglinum.
í fyrrahaust athugaði ég hvera-
GUFUHVER i HENGLINUM
svæði í Innstadal í Henglinum
og mældi par gufuhver. Sá hver
einn gefur af sér málega 1 tonin
(a'f gufu á klst. En pama er um
fleárii liverj að ræða.
Samkvæmt skoðunum sérfræð-
inga er Hengillirrn eitt ímesta
jarðhitasvæði hér álandi og er pví
engiinn vafi. á að par mættii með
bonunum auka gufuframleiðsluna
gifurlega, líkt og gert hefir verið
á ítalíu.
V i r k j n n i n.
Ef nægu ’ þrýstingur fengist
hugsa ég mér að gufan yrði —
pegar hún kemur upp úr jörð-
unni — látin ganga fyrst i
gegn um gufutúrbínur, er fram-
leiddu rafmagn, en s i ð a n væri
hún látin hita upp vatn, ei
rynni að pví búnu sjálfkrafa
um pípur til Reykjavikur.
Mætti — ef vel tækist
til — með slíkri virkjun fá
þarna bæði rafmagnsstöð
er fullnægði allri raforku-
þ”rf bæjarins og hitaveitu
sem nægði til að hita uþþ
hverthúsíbænum.(Frh. m s)
Nazistar svíkja sknld
bindingar sinar nm
vaxtasreiðsin af
rikislánam.
EINKASKEYTl TIL
ALÞÝÐUBLAÐSINS
KAUPMANNAHÖFN í morgun.
Niðurstaðan á fundi
bankaráðs pýzka ríkis-
bankans í gcer varð sú, að
bankaráðið lýsti í gœr yfir,
allsherjar 6 mánaða gjald-
fresti á öllum skuldum
Þjáðverja við útlönd.
í samrœmi við pessa á-
kvörðun var pví lýst yfir
að Þjóðverjar myndu ekki
heldur greiða neina vexti
af Young og Dawes-lán-
unum, sem peir höfðu pó
skuldbundið sig til á ráð-
stefnunni í Berlín fyrir viku
síðan.
Stjónn Ríkisbankans pýzka
seindir í dag öllum ríkjum sem
Þjóðverjar skulda, tilkymningu á
pá ledð, að bankastjórnin hafi á-
kveðjð á fundi í gær að frá 1.
júlí n. k., 6 ímánuði, gi'ldi al'ls-
herjar gjaldfrestur á öllum skuld-
um Þjöðverja við útiömd, hvort
sem um pær hefir verið samið til
la|ngs eða skams tíma. Jafnframt
hefir alpjóðabankanum í Basel
verið tilkynt, að pessi frestur nái
einmig til Young- og Dawes-lán-
aiina.
Þessar ráðstafanair Þjóðverja
einkum neitun um vaxtagrieiðslu
af Young- og Dawes-lánunum of-
ján í nýgefin loforð vekja mikla
griemju erlendis, eimkurn hjá Bret-
um, og niargir búast við að
Þjóðverjar miuni nota gneiðslu-
fnestinm til pess að fella imarkið
og sleppa pannig við að gneiða
j skuldir sinar mieð fullu gengi.
! STAMPEN.
Nnssollni og Hitler sitja á ráðstefno
Mussollni krefst Ðess að sjálfstæði Austnrrikis sé varðveitt
on Mzkaland oangl aftnr í Þjóðabandalagið
Var Mussolini þar fyrir,
og tók hann 'Hitler með
miklum fögnuði og bauð
Hitler ienti í gær kl. 10 : hann velkominn í viðurvist
síðdegis ásamt v. Neurath j geysilegs mannfjölda.
utanríkisráðherra á flugvell- j Hitier lagði af stað frá Beriín
inum San Nicolo, rétt fyrir með aigerðri leynd a miðviku-
utan Venedig. dagskvöldið. ; ,t
EINKASKEYTl TIL
KLÞÝÐU BLAÐSIN S
KAUPMANNAHÖFN í rmorgun.