Morgunblaðið - 06.05.1999, Blaðsíða 4

4 FIMMTUDAGUR 6. MAÍ1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Rauði krossinn tekur á gegn ofbeldi
Morgunblaðið/Ásdís
ÞÓRHILDUR Líndal, umboðsmaður barna, og Júlfus Valdimarsson, frambjóðandi Húmanistaflokksins,
horfa á Sigríði Önnu Þdrðardóttur alþingismann þrykkja handfar sitt í fagurbláum lit sem lið í átaki
Rauða krossins gegn ofbeldi.
„Ofbeldi er blettur
á samfélaginu“
FULLTRÚAR allra stjórnmála-
flokkanna tóku sér frí úr kosninga-
baráttunni til að leggja Rauða kross-
inum lið, er samtökin kynntu átak
sitt gegn ofbeldi, sem þau ásamt nor-
rænu systurfélögunum munu hefja
laugardaginn 8. maí, á alþjóðadegi
Rauða krossins.
Hinn tóknræni hluti átaksins felst
í að þi-ykkja haridfar sitt á dúk og
það gerðu stjórnmálamennirnir efth’
vangaveltur um val viðeigandi lita.
Átakinu er ætlað að efla með ýmsum
hætti vitund fólks, einkum ungs
fólks, um ofbeldi og afleiðingar þess.
Þetta verður meðal annars gert með
því að gera ítarlega samantekt á of-
beldi á Islandi. Verkefnið er unnið í
samstarfí við ýmsar stofnanir og
samtök.
„Ofbeldi er blettur á samfélag-
inu,“ sagði Anna Þrúður Þorkels-
dóttir, formaður Rauða krossins, er
hún kynnti átakið. Það á rætur að
rekja tO tilefnislausrar skotárásar á
ungan mann í Osló, sem síðan lést af
sárum sínum. Ái’ásin vakti upp
hreyfíngu gegn ofbeldi, „Stop
volden“, sem á íslensku kallast
„Gegn ofbeldi".
Á kjördag munu sjálfboðaliðar
Rauða krossins bjóða fólki að
þrykkja handfar sitt á léreftsdúka og
skrifa nafn sitt við. Efnt verður til
tónleika, ofbeldislausrar helgi og
umræðufunda, gefnir út upplýsinga-
bæklingar og reynt að efla samvinnu
aðila, séro vinna að foi’vörnum.
_ I kynningu á átakinu sagði Sigrún
Ámadóttir, framkvæmdastjóri Rauða
krossins, að við undirbúning þess
hefði komið í ljós að ýmsar rannsókn-
ir hefðu verið gerðar um ofbeldi, en
ekki lægju fyrir samanteknar upplýs-
ingar. Því hefði verið ákveðið að láta
annars vegar safna slíkum upplýsing-
um saman og hins vegar láta vinna úr
rannsóknum á ofbeldi og unglingum.
Sigirón benti á að samkvæmt rann-
sóknum Helga Gunnlaugssonar af-
brotafræðings hefðu áhyggjur al-
mennings af ofbeldi vaxið verulega á
árunum 1989-1994 og um leið hefði
umr-æðan um þetta aukist, þótt tölur
frá Rannsóknarlögreglu ríkisins
bentu ekki til mikillar fjölgunar.
En áhyggjurnar beinast ekki að-
eins að vaxandi tíðni, heldur að því
að áverkar séu alvarlegri og tilefnis-
Iausari en áður og ofbeldi spretti oft-
ar upp milli ókunnugra en áður.
Strákar verða oftar fyrir ofbeldi en
stelpur og kýlingar og hálstak em
algengari en áður.
Átakið aðeins upphafíð
I samtali við Morgunblaðið sagði
Sigi'ún að átakið nú væri aðeins upp-
hafíð. Þegar rannsóknir lægju fyrir
yrði reynt að setja raunhæf og mæl-
anleg markmið. Þeir aðilar sem
Rauði krossinn vinnur með gegn of-
beldi eru lögreglan, umboðsmaður
barna og starfshópur um átak gegn
ofbeldi á ungum stúlkum og konum.
Auk þess kemur Rauði krossinn
að meðferð fyrir ofbeldishneigða
karla. Um er að ræða meðferð, sem
slíkum mönnum stendur til boða, og
sagði Sigi’ún að eftirspurn hefði ver-
ið mun meiri en búist var við. Þetta
verkefni er unnið í samvinnu við heil-
brigðisráðuneytið og kai’lanefnd
Jafni’éttisráðs.
Kaupmannahafnarfarþegar
Flugleiða lentu í töfum
Röskun vegna
útúrdúrs með
varahjól
NOKKRIR farþegar Flugleiða á leið
til Kaupmannahafnar á dögunum
urðu fyrir nokkurra tíma töf þegar
vélin var látin hafa viðkomu í Glas-
gow á leið sinni frá Islandi til að
koma þangað varahjóli fyrir þotu
Flugleiða sem þar hafði sprungið á.
Margrét Hauksdóttir, deildarstjóri
hjá upplýsingadeild Flugleiða, segir
að þessi leið hafí verið valin þar sem
hún hafði minnsta röskun í fór með
sér og kvaðst harma þau óþægindi
sem röskunin hefði valdið.
Þota Flugleiða, sem fara átti frá
Keflavík kl. 13.35 mánudaginn 26.
apríl, lagði af stað 50 mínútum á eftir
áætlun og hafði viðkomu í Glasgow
með vaj-ahjólið. Lenti hún í Kaup-
mannahöfn kl. 22, nærri tveimur
tímum eftir áætlaðan komutíma. í
Glasgow fengu nokkrir farþeganna
sem voru á leið til Amsterdam,
Frankfurt og Manchester að skipta
um vél.
Farþegi sem hafði samband við
Morgunblaðið var ásamt tveimui’
öðrum á leið til Genfar vegna fundar
sem þar átti að hefjast kl. 10 á
þriðjudagsmorgni. Þar sem ekkert
flug fékkst frá Kaupmannahöfn svo
seint á mánudagskvöld var þeim
komið fyrir á flugvallarhóteli þar
sem þeim fannst lítið til um viður-
værið. I býtið morguninn eftir fengu
þau flug til Zurieh og síðan Genfar
þar sem lent var rúmlega 11, klukku-
stund eftir að fundur skyldi hefjast.
Honum hafði hins vegar verið
frestað til kl. 12.
Ekki varahjól í þotum
Margrét Hauksdóttir sagði að í
vélinni sem sprakk á í Glasgow hefðu
verið fjölmargir farþegar á leið til Is-
lands og stór hópur þeirra hefði átt
bókað far með þotum Flugleiða til
Bandaríkjanna síðdegis þennan
mánudag. Hefði verið ákveðið að
nýta Kaupmannahafnarvélina til að
flytja varahjólið þar sem mun lengri
tíma hefði tekið að útvega varahjól
eftir öðrum leiðum og það hvorki
finnanlegt í Glasgow né London.
Þessi leið hefði haft minnsta röskun í
för með sér fyrir farþegana þótt hún
hefði einnig komið niðui’ á farþegum
tO Kaupmannahafnar og áfram. Hún
kvaðst harma þau óþægindi sem far-
þegar hefðu orðið fyrir og vona að
tekist hefði að leysa úr málum allra.
Þotur eru yfírleitt ekki með vara-
hjól meðferðis, enda sjaldgæft að á
þeím springi. Hvert hjól vegur
kringum 100 kg.
Reykjavík
A fímmta þúsund
hafa kosið
Utankjörfundaratkvæðagreiðsla
í Reykjavík hefur gengið vel
samkvæmt upplýsingum sem
fengust síðdegis á kjörstað í
gær, en þá höfðu alls 3.900
manns greitt þar atkvæði, auk
þess sem borist höfðu á sjöunda
hundrað aðsend atkvæði.
Er þetta svipaður fjöldi
þremur dögum fyrir kjördag og
á sama tíma fyrir borgarstjórn-
arkosningarnar síðastliðið vor.
Utankjörfundaratkvæðagreiðsl-
an hófst 13. mars og fer hún
fram í Hafnarbúðum við
Tryggvagötu.
Skv. upplýsingum sem feng-
ust á kjörstað í gær hefur þeim
fjölgað verulega á síðustu dög-
um sem koma til að neyta at-
kvæðisréttar síns utan kjörfund-
ar og var búist við 800 og 900
manns á kjörstað í gær, en hann
er opinn milli kl. 10 og 22.
Islendingur
fellir grábjörn
ISLENSKUR sportveiðhnaður, Ás-
geir Heiðar, varð nýverið fyrsti ís-
Iendingurinn, samkvæmt bókum
Veiðimálastofnunar Alaska, til að
fella hinn risavaxna grábjörn
(Grizzly Bear), en Ásgeir var að
veiðum ásamt norskum vini sfnum á
smáeyjunni Sit.kalidek, skammt
undan Kodiak Island, sem er drjúg-
stór eyja með 11.000 íbúum undan
ströndum Alaska.
Þeir félagar voru að veiðum í
hálfan mánuð og felldu sinn björn-
inn hvor. Björn Ásgeirs var felldur
á tólfta degi með einu 375 H&H
skoti af 125 metra færi. Hann var
þriggja metra karldýr og „þótti
mjög stór“, eins og Ásgeir komst að
orði.
Ásgeir sagði það alls ekki hættu-
laust að vera í námunda við um-
rædda grábirni, sem ein af svoköll-
uðu Kodiak-afbrigði. Á hveiju ári
slösuðu birnir eða dræpu tíu manns
ÁSGEIR Heiðar á kofaveröndinni með feldinn af skepnunni. Má
glöggt greina hvílíkt ferlfki þar var á ferðinni.
heimilisbankinn www.bi.is
jr —— u ..| r - ' V
a rettri sLóo
ókeypis aðgangur til ársins 2000
mánaða
S k í m a
(§) BÚNAÐARBANKINN
internettenging fylgir
Trau
banki
að jafnaði á Kodiak-eyju og venju-
lega væru tuttugu birnir drepnir
þar í sjálfsvöm árlega. „Þarna eru
11.000 íbúar og 3.600 bimir. Samt
em strangar friðunarreglur í gangi,
þannig em kvendýr helst ekki skot-
in og alls ekki kvendýr með húna.
Lögð er áhersla á að gömlu karl-
dýrin séu veidd því þau éta húnana.
Það má því eiginlega segja að það
sé stofninum til framdráttar að
veiða þessi dýr,“ sagði Ásgeir.
Erfíð veiðiferð
Ásgeir sagði þetta eina erfiðustu
veiðiferð sem hann hefði nokkm
sinni tekið þátt í. Það var varla
byrjað að vora á eyjunni þar sem
þeir félagarnir gistu í tvær vikur í
litlum viðarkofa sem þeir kyntu
með eldivið. „Þama er mikið um
birni og menn fóru ekki út að pissa
nema gráir fyrir járnum. Þama fór-
um við í leiðindaveðri á milli fjarða
á litlum báti, klifraðum síðan bratta
að útsýnisstöðum þar sein við biðum
yfirleitt, í 10 til 14 klukkustundir
með sjónauka á lofti. Þegar sást til
bjarna reyndum við að komast í
færi, en oftast voru ])á á ferðinni
kvendýr með húna. Ég var í öllum
þeim hlýju fötum sem ég á til og
það dugði varla. Þetta var gríðar-
lega skemmtileg reynsla, en samt er
nóg að gera svona einu sinni á lífs-
Ieiðinni," sagði Ásgeir Heiðar.