Morgunblaðið - 06.05.1999, Blaðsíða 8

8 C FIMMTUDAGUR 6. MAÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
Talsverðar breytingar hafa orðið á íslenskum verktakamarkaði og tengjast breytingarnar fyrst og fremst íslenskum aðal-
verktökum hf. sem lagað hafa starfsemi sína að breyttum aðstæðum. Þannig hafa ÍAV eignast meirihluta í Ármannsfelli hf.
og undirrituð hefur verið viljayfírlýsing um að ÍAV kaupi öll hlutabréf í Álftárósi ehf. Hallur Þorsteinsson kynnti sér málið.
UMRÓT Á ÍSLENSKUM
VERKTAKAMARKAÐI
SAMKVÆMT upplýsing-
utn frá Jóni Sveinssyni,
stjórnarformanni ís-
lenskra aðalverktaka hf.,
hafði framkvæmdastjóri
Alftáróss ehf. og eigandi félagsins
nýverið samband við stjórnarfor-
mann og forstjóra ÍAV og óskaði
eftir kynningarviðræðum um sam-
starf eða sameiningu og í framhaldi
af því fóru fram kynningarviðræður
milli aðila og að þeim loknum skipt-
ust þeir á hugmyndum um mögu-
legt samstarf og/eða samruna fyrir-
tækjanna, en að sögn Jóns þótti
strax ljóst að nokkrir fletir væru á
mögulegu samstarfi eða samruna.
Til þess að ljúka þeim viðræðum
sem voru í burðarliðnum þótti ljóst
að það þyrftu að koma fleiri aðilar að
málinu og að viðræðurnar tækju
nokkrar vikm'. Á þeim tímapunkti,
þann 15. apríl síðastliðinn, ákváðu
þessir aðilar því að gefa út fréttatil-
kynningu og tilkynna Verðbréfa-
þingi Islands og Samkeppnisstofnun
sérstaklega um íyrirhugaðar viðræð-
ur. Jafnframt var ákveðið að leita
álits Samkeppnisstofnunar á mögu-
legri yfirtöku ÍAV á Álftárósi ehf.
Stefnt er að því að viðræðum og
samningum aðila ljúki fyrir 15. maí
næstkomandi, en að sögn Jóns
Sveinssonar er markmiðið með fyr-
irhugaðri yfirtöku ÍAV á Álftárósi
ehf. að tryggja ÍAV þátttöku á íbúð-
arbyggingamarkaði höfuðborgar-
svæðisins og renna stoðum undir þá
starfsemi sem IAV stundar í dag.
Miklar breytingar á
síðastliðnu ári
Islenskir aðalverktakar hf. voru
stofnaðir 31. maí 1997 með yfirtöku
ákveðinna eigna og skuldbindinga,
ásamt öllum verksamningum Is-
lenskra aðalverktaka sf., sem þá
höfðu starfað sem verktakar á vam-
arsvæðum hérlendis allt frá árinu
1954. Á því ári tók félagið við aðal-
verktöku fyrir varnarliðið af banda-
rísku fyrirtæki og varð samningsað-
ili við vamarliðið, og árið 1957 tóku
íslenskir aðalverktakar sf. einnig
yfir verkefni sem Sameinaðir verk-
takar höfðu unnið sem undirverk-
takar allt frá árinu 1951. Eignarað-
ilar ÍAV sf. urðu þá Sameinaðir
verktakar hf. með 50% hlut, ís-
lenska ríkið með 25% hlut og Reg-
inn hf. með 25% hlut.
Islenskir aðalverktakar hf.
Heildartekjur 1998: 3,98 milljarðar kr.
Eignarhlutur í öðrum byggingafyrirtækjum
55,7% Ármannsfell hf. (Velta 1998:1.301 m.kr.)
100% Álftárós hf. (Velta 1998:1.315 m.kr.)
100% Verkafl hf. (Verktakastarfsemi)
100% ísafl ehf. (Jarðvinnuverktaka)
99% Nesafl hf. (Jarðefnavinnsla og jarðvinnuverktaka)
91% Nesvíkur ehf. (Vikurvinnsla)
80% Landsafl hf. (Fasteignarekstur og eignaumsýsla)
80% Skafl hf. (Fasteignarekstur og eignaumsýsla)
f Innan við helm-
ingur af tekjum
ÍAV á síðasta ári
var vegna verk-
efna á varnar-
svæðum.á
Helstu keppinautar Ármannsfells hf. og Álftáróss ehf. á íslenskum byggingamarkaði eru...
f
Arnarfell
ÁHÁ-byggingar i
BYGG
Byrgi
Eykt
fFjarðarmót
Fossvirki
Húsvirki
Hörður Jónsson 11
ístak
Járnbending
Mótás
SS-byggir
Sveinbjörn Sigurðsson
Viðar
auk margra smærri fyrirtækja
og byggingameistara.
Þá bjóða flestir af stærstu
verktökum á Norðurlöndum
í öll stærri verkefni á fslandi.
f Aætlað að
byggingamarkað-
urinn á íslandi
velti árlega
60-80 milljörð-
um króna.á
Þessi eignarhlutföll giltu til árs-
ins 1990 en þá gerðu eigendur með
sér samkomulag um að hlutur ríkis-
ins ykist í 52% en hlutur Sa-
meinaðra verktaka hf. yrði 32% og
Regins hf. 16%. Þau eignarhlutföll
héldust óbreytt til ársins 1997 er
hið nýja fyrirtæki Islenskir aðal-
verktakar hf. var stofnað, en í fram-
haldi af því var eignarhlut Sa-
meinaðra verktaka hf. í Islenskum
aðalverktökum hf. dreift til ein-
stakra hluthafa Sameinaðra verk-
taka hf. í hlutfalli við hlutafjáreign
hvers og eins.
Miklar breytingar urðu
á rekstri og starfsemi
íslenskra aðalverk-
taka hf. á síðastliðnu
ári, en 30. október síð-
astliðinn var félagið skráð á Vaxtar-
lista Verðbréfaþings íslands. Sölu-
útboð hlutafjár fór svo fram í des-
ember og eftir þá sölu var bein og
óbein eignaraðild ríkisins komin
niður fyrir 50%. Þann 15. apríl síð-
astliðinn var hlutur íslenska ríkisins
í ÍAV 39,89%, en næststærsti hlut-
hafinn var Skafl hf. með 5,86% og
þriðji stærsti hluthafi var Kaldbak-
ur ehf. með 5,15% hlut. Alls voru
hluthafar í félaginu þá 743 talsins.
Kortið sem einfaldar
allan rekstur á
Fyrr á þessu ári eignuðust ís-
lenskir aðalverktakar hf. meirihluta
í verktakafyrirtækinu Armannsfelli
hf., eða 55,7%. Þá keypti félagið um
35% eignarhlut í Ármannsfelli, en
fyrir átti félagið 20% hlut í fyrir-
tækinu. Þar með voru IAV orðnir
meirihlutaeigandi í Byggingarfélag-
inu Ulfarsfelli hf. sem stofnað var á
síðasta ári til að þróa byggingar-
verkefni, og þá fyrst og fremst á
landi Blikastaða í Mosfellsbæ sem
félagið hafði keypt, en þar er gert
ráð fyrir umfangsmikilli íbúða- og
þjónustubyggð í framtíðinni.
Islenskir aðalverktakar eiga
nú hlut í eftirtöldum bygg-
ingafyrirtækjum sem starfa á
íslenskum byggingamarkaði,
auk eignarhlutans í Ár-
mannsfelli hf.: Verkafli hf. (100% -
verktakastarfsemi), ísafli ehf.
(100% - jarðvinnuverktaka), Nesafli
hf. (99% - jarðefnavinnsla og jarð-
vinnuverktaka) og Nesvikri ehf.
(91% - vikurvinnsla). Einnig eiga
IAV 80% hlut í Landsafli hf. og
Skafli hf. sem annast fasteigna-
rekstur og eignaumsýslu. Heildar-
tekjur ÍAV á síðasta ári námu 3.980
milljónum króna, Armannsfells hf.
1.300 milljónum króna og Álftáróss
ehf. 1.300 milljónum króna. Samtals
námu heildartekjur þessara fyrir-
tækja því 6.580 milljónum króna.
Samdráttur á
Keflavíkurflugvelli
Morgunblaöið/RAX
Flestir af stærstu verktökum á Norðurlöndum taka orðið þátt í út-
boðum á öllum stærri verkefnum á Islandi, einir sér eða í samstarfl
við innlenda aðila.
bílnum þínum
Mánaðarlegur reikningur og yfirlit
k ■ '
Öruggt kostnaðareftirlit
l . ■ *v>; ■
Allur bilakostnaður á einn reikning
Afsláttur hjá um 60 fyrirtækjum
Þú færð upplýsingar um Olískortið í síma: 515 1241
Innan við helmingur af tekjum
ÍAV á síðasta ári var vegna verk-
efna á vamarsvæðum, en á undan-
fómum missemm hafa verkefni inn-
an varnarsvæða á Keflavíkurflug-
velli dregist saman, auk þess sem
öll stærri verkefni sem framkvæmd
em á Keflavíkurflugvelli í dag fyrir
NATO og Bandaríkjaher era boðin
út á alþjóða markaði. Þar með geta
öll íslensk verktakaíyrirtæki sem
uppfylla skilyrði verkkaupa, boðið í
og framkvæmt verk á Keflavíkur-
flugvelli. Stærsta einstaka verkefn-
ið á Keflavíkurflugvelli er í dag unn-
ið af Istaki hf., en ekki þeim verk-
tökum sem hafa í gegnum tíðina
unnið fyrir NATO og varnarliðið.
Með þetta í huga er að sögn Jóns
Sveinssonar ljóst að ÍAV þarf að
sinna verkefnum í verktöku á al-
mennum verktakamarkaði á Islandi
svo og innan varnarsvæða, ætli IAV
sér að starfa á íslenskum verktaka-
markaði til framtíðar.
ón segir að sú stefna sem
mörkuð var með kaupunum
á meirihluta í Armannsfelli
hf. á sínum tíma hafí verið
að kaupa hlut í starfandi
fyrirtæki í stað þess að byggja upp
eigin starfsemi og nýta þannig þá
þekkingu og reynslu sem starfandi
fyrirtæki hefur í stað þess að
byggja frekar upp Verkafl hf. sem
hefur tekið þátt í útboðum og til-
boðsgerð á almennum verktaka-
markaði. Markmið IAV með kaup-
um á meirihluta hlutabréfa í Ár-
mannsfelli hf. var því að auka þátt-
töku íAV á almennum bygginga- og
verktakamarkaði á Islandi og taka
til endurskoðunar áform IAV um
frekari uppbyggingu Verkafls hf.
sem alhliða innlends' verktakafyrir-
tækis í eigu í AV.
„Til þess að fyrirtæki á verktaka-
markaði á íslandi geti staðið af sér
þær sveiflur sem verða á innlendum
verktakamarkaði, þarf slíkt fýrir-
tæki jafnframt að vera nægjanlega
sterkt verk- og tæknilega til að geta
tekið þátt í verkefnum á erlendri
gi-und. Með því móti að mynda hóp
verktakafyrirtækja, með eigna-
tengslum, eins og að framan er lýst,
skapast því einnig sóknarfæri fyrir
innlenda tækni- og iðnaðarmenn er-
lendis.
ygginga- og verktaka-
markaður á Islandi
verður ekki metinn
nema sem ein heild.
Þessa fullyrðingu má
m.a. rökstyðja með því að skoða
hvernig verkefni fyrirtæki á inn-
lendum verktakamarkaði hafa tekið
að sé á undanförnum árum. Al-
mennt má segja að fyrirtæki á