Alþýðublaðið - 19.06.1934, Page 1
ÞRIÐJUDAGINN 19. JÚNl 1934.
XV. ÁRGANGUR. 198. TÖLUBL.
iTS9J6«U(
R. ¥£&©8HA£SSO£
ÐAOBLAÐ OG VIKUBLAÐ
ÚTGEPANDIs
ALPÝÐIJf LOKEURINN
Tfrr-TH -"n-l------- r—ii ii'T ii f r"™~ " 'TPT***' 1—'—iir**~~n—r—n— • ....1 • -------~t--------- -------------- -• 1 tt ~ i i ii • -i i -i 11 i ~ i i iin rnwrrr • i~~" — ---------n~' ,~ -----i ~~~ nnr (imililMmi
SWSMW Él £Í§8> '$s3s& fcáL 3 — -« &Sfcstf8tegpS&í 4C9 6 qs&sœð?'— fe: 6,60 íyríí- 3 er í teiiULS^lB ksatw fe&aSsS Attcm. V5Kfc?Bl.ASHf)
áwssr 61 6 isiMBdegt M feestar £&skses b*. &M 4 Aea. í birtssi aíl^r Smlsiá £res»v*r, er birtfi-4 i dagblaöiiui. fresttr ag vttoyfiHlt. RfTSTJÖSUW OO AFOR£t0SLA Al$$&ss>
er víA K&srtSsffðia öp. 8— 16. SÍMÆ: €»* *Sg?eið*2a og »©st$»fcöigar. gfti: e%$2Jórn ílnnlcatiar tréitír), 49í2: ritstjóri, 48Ö3. Vtt&S&ixacur 1 VUhJálsassoa. bkaðftmaöur (k«imL
ÁE%4&2se®gk> b$&öe&t5S%$!m. Pwuasson«a«re0 #í3se‘ P. R. VsUáea»a»3ssí»»A. ffct-té&fcsJk *ö37: SígurÖGr Jöhiaaiwacsea, GfgTafÓeJö- ©c tó«giý*la«aátí|óBá Q&eBmab, 4££S; £mal3$BÍ3j&s,
Gegn
aukinni dýrtið og lækkuðu
kaupi:
Gegn
gengislækkun.
Gegn
ihaldinu.
Fyrir sigri
Alþýðaflokksins.
Stórfeld geigislækknn ákveðin eftir kosningar
með samningum milli Sjálfstæðis- og Bændaflokksins
Olafur Thors og Tryggvi Þórhallsson
hafa báðir lýst yfir þessu opinberlega
Fyrlrspnrn
|; fil iffiiðfttlóæiBa SJáifsfæðis« og :
i i sókiiarfioliksiiis frá Bffiiðstlói*n Al- |
j i pýðisfioieksiffiso
; Út af yfirlýsingu formanns Bændaflokksins; Tryggva :
; Þórhallssonar í blaðinu „Framsókn“ s.l. laugardag og í :
útvarpsræðu i gærkveldi um að Bændaflokkurinn muni :
| nota pað úrslitavald, sem hann hygst að fá sem milli- :
flokkur á næsta alþingi, til pess að knýja fram lög- :
; gjöf, sem ieiði af sér stórfelda gengis-lœkkun íslenzku :
krónunnar, og að Bændaílokkurinn muni ekki taka ;
pátt í neinni stjórnarmyndun, nema pví að eins, að :
; pessu skilyrði sé fullnægt, skorar miðstjórn Alpýðu- ■
; flokksins hér með á miðstjórnir Sjálfstæðisflokksins •
; og Framsóknarflokksins að svara eftirfarandi fyrirspurn :
; opinberlega frammi fyrir kjósendum í síðasta lagi fyrir ■
: 22. p. m. :
Viija Sláifsfæðlsfiðk&nriim og Frant* :
; sékaarflokkariaM lofa fivfi og skald- •
• kisida sl|| flfi p@ss, efns og ASpýða- !
! fiokkariim gerlr, £ið vlnna að pvl, að gengi !
íslensfea krédKOfianar verðl fiialdið ébreytfa !
eius og pað er nú nsiðað vlð sferlingspand, !
©g pað að minsfa kostl ekkl lækkað fi ná- j
insEi fr&mtið?
; Svör óskast í blöðum flokkanna og í útvarpsumræðum. !
Mtósfjéri! Mpfémíiokbslns.;
Sjálfstæðisflokkurmn hefir i heiltárvitað
um fjársvikin i Brunabótafélaginu.
Jón Þorl hótar H. St. að skýrsla um málið verði
birt „eftir kosningar“.
Jón Þorláksson vill
ekki taka ábyrgð á
gengislækkfmiimi og
er því ekkl í kjöri
YfirlísinsariTrygova DórhailS"
sonar.
í útvarp suraræ ðunum I gær-
kveldi lýsti Tryggvi Þórhallssoa
pví yflr, að B æn d a f lo kkurinn
myndi, ef liann fengi aðstöðu til
pess á næsta þingi sem mffiflokk-
ur, að ráða úrslitum máJ,a og
stjórnanmyndun, nota þá aðstöðu
til þese fyrst og fremst að fcnýja
fram gengislækkun íslenzku krón-
unnar.
„Engin stjórn skal verða mynd-
uð á íslandi, niema þetta mál fá-
ist fram.‘‘ Bændaflokkursmm ger-
ir það að fyrsta skilyrði fyriir
s'tjórnarmyndun og allri sam-
vinnu, að framleiðtendum, bænd-
um og útgerðarmönnmn, sé trygt
„rétt verðgildi peniiiganna," sagði
Tr.. Þ. Hann sagði enn fnemur,
,að meiri; iiluti innan Sjálfstæðds-
flokksins á næsta þingi myndi
ráða úrislitum, í þessu máli, og sér
væri kunnugt um, að þar væru
svo margir hlyntir landbúnaðáin-
um, að þetta mál myndi fást
fram.
í blaði Bændaflokksiins, „Fram-
sókn‘‘, sem út kom sl. laugardag,
iýsti Tr. Þ því einnig yfir í á-
varpi til Árnesiinga, að ef Bænda-
flokkurinn fengi aðstöðu til þiess,
þá skyldi hann tryggja bændum
„rétt verðgildi peninganna“.
YfirEýslnaat Ólafs Thors.
Á fundi, sem nýlega var hald-
inn að Brúarlandi, lýsti Ólafur
Thors, siem eins og kunnugt er
tekur vdð forystu Sjálfstæðis-
flokksin's á næsta þiingi yfir því,
að hann væri eindnegið fylgjandi
gengislækkun, og að gengiishækk-
unin í stjórnartíð Jóns Þorláks-
sonar hefði verið hið mesta glap-
ræði. Hann sagði meðal annars,
að Jóni Þorlákssyni hefði mi,s-
,sýnst í gengiismálinu á sama hátt
og honurn hefði missýnst I sam-
bandi við norsku samningana.
Það er alkunnugt, að ólafur
Thors lOg Tryggvi Þórhallsson
hafa lengi barist fyrir stórfeldri
genglslækkun og flutt frumvörp
um það á undanförnum þingum
og haft til þess fylgi alira nú-
verandi Bændaflokksmanna, sem
siæti áittu á þingi, og enn fremiur
fjölda margra Sjálfstæðismanna.
Má þar til nefna auk Ól. Th., Pét-
ur Halldórs'son (sem hefir meira
að segja skrifað bók, þar sem
hainn beldur leindregið frarn geng-
'islækkun), Pétur Magnússon, Pét-
ur Ottesen, Jón á Reynistað og
Jón Ólafsson. Hins vegar hefir Jón
Þorláksson ásamt 3—4 mönnum
ávalt verdð andvígur gengislækk-
un og það var hann, sem knúði
fratn gengishækkun 1925 í and-
stöðú við meirihluta flokksins.
Hefir baráttunni um gengismálið
iinn,an flokksins lokið með því,
■eiins og áður hefir verið bent á
í Alþýðublaðinu, að Jóni hefdr
verið rutt úr vegi.
Afstaða AlhJðaflokhsins.
Afstaða Alþýðufiokksins befir
áv,alt verið sú, að berjast gegn
allri gengislækkun, og sú afstaða
er óbreytt enn. Gengislækkun er
árás- á lífskjör allrar alþýðu í
landinu, sem kiemur fram; í hækk-
uðu vöruverði og lækkuðu kaupi
og launum, en er hins vegar ekki
til hagsbóta nema fyrir örfáa stór-
útflytjendur.
Þar seim geingislækkun hlýtur
að koma rnjög hart niður á ölil-
(Frh. á 4. síðu.)
Eins ,og kunnugt er, var Jón
Þorláksson á þingi 1933 með
dylgjur um óreiðu, sem ætti sér
stað í Brunab ó tafél agin u.
í útvarpsumræðunum í gær-
kveldi kom Jón Þorláksson að
þessu máli og sagði, að hann
hefði þá þegar haft grun um að
tvenns konar misfellur ættu sér
Istað í stjórn Halldórs Stefánsson-
ar á Brunahótafélaginu. I fyrsta
lagi, að Halldór Stefánsson hefði
varið nokkru af fé sjóðsins til
lána handa ættingjum, og í öðru
lagi, að um stórfelda misnotkun
á fé Brunabótafélagsins væri að
ræða hjiá H. St.
„Heimildirnar, siem ég hafði fyr-
ir þe,ssu,“ sagði Jón Þorl., „voru
þannig,# að ég ÞORÐI EKKI að
bera fram opinbera fyrirspurn í
málinu á þingi.“ J. Þ. kvaðst því,
eftir að hafa „velt því töluvnet
fyrir sér“, hvað hann ætti að
gera, beint því til Magnúsar Guð-
inundssonar sem fulltrúa flokks
hans í stjórninini, að rannsókr
yrði látin fara fnam I KYRÞEY
M. G- færðist undan því, og bar
því við, að málið heyrði ekki
undir ság. Stjórnin mun þó hafa
látið löggdllta endursdkoðendur
I „Verkamanninum“ sem út kom
siða-sta laugardag birtist yfiriýs-
iing frá miðstjórn Kommíúnista-
flokksins, og er niðurlag hennar
á þiessa leið:
„Jafnframt lýsir flokksstjórnin
yfir því, að' í ýmsutn málum, sem
deilt hiefir verið um í flokknum
upp á síðkastið, hefir E. O. haft
á réttu að standa, og að árásir
þær, sem gerðar hafa verið á
hann, einkum. í útvarpsræðu H. H.
eru því rangar, og að afstaða
flokksstjórnarinnar gagnvart E. 0.
er að ýrnsu leyti bneytt.
,Um sama leyti hefir Hjalti
Ánnason gengið með í vasanum
og hampað hér í Reykjavík svo-
hljóðandi skeyti frá Jens Figved,
sem að undanförnu hefir verið í
framkvæma rannsókn í KYRÞEY
hjá Brunabótafélaginu og sendu
þeir stjóminni skýrslu um málið,
en hún liggur þar, og hefir aldrei
verið hi[rt.
Jón Þorláksson kvaðst álita, að
þessi skýrsla ætti að koxna fyrir
almenninigssjónir, en bætti því
við, að hann áliti að ekkert gerði
ti,l, þó að hún kæmi ekki fyr en
eftir kosnimgar.
Þessi ummæli J. Þ. staðfestu
það, sem Alþýðublaðið hiefir hald-
ið fram, að Magnúsi Guðmunds-
syni væri fullkuninugt um afbrot
H. St. í Bruinabótafélaginu, enda
kvaðist J. Þ ekki hafa xninst á
þetta mál, hefði það ekki verið
gert að blaðiamáii nýlega.
Með vitund og viija Sjálístæðis-
flokksims hefir stjórnin legið á
þessu xxiáii og xiiotað það sem
lteyri á Halldór Stefánsson til að
iganga í Bæindaflokkinn og í Sjálf-
stæðisflokkinn eftir kosningamar,
ef hann næði kosn-iingu.
Enda verða ummæli J. Þ. urn
að skýrslan s-kuli biírt eft-ir kosn-
igar ekki skilm öðru vísi en siem
hótun til H. St. um að ganga í
Sjálfstæðisflokki-nn, Pví ctð öomm
hosti verði skýrslan birt.
RÚ9sla,ndi tiil' þess að fá óskeik-
ula.n úrskurð um hina „réttu línu"
inn,an flokksins hér á landi:
Verkalýðsblaðið, Reykjavíik, 01-
geirsson sikkert unidervurdenet
som fraktilonsformand. Bjarnason
mistænkeliig. Fi-gved.
(Á „íslenzku“ kom-múnistamáii:
Olgeirsison áreiðanilega vamnetinn
sem klíikuformaður. Bjarnason tor-
tryggilegur‘‘.
Hér virðist því ekki v-er-a nema
um tvent að ræða: Annað hvort
er flokksstjórnin horfin frá hinni
„réttu rússnesku línu“, e'ða þá,
að Hjaiti Árnason hefir falsað
sítoskeytið frá rótum eða fengið
Jens Fiigved til að Ijúga upp efni
þess í því skyni, að standa bet-
(Frh. á 4. síðu.)
Skrípaleíkarinit í kommúnista-
flokknnm.