Alþýðublaðið - 20.06.1934, Blaðsíða 2
MIÐVIKUDAGINN 20. júní 1934.
2
Alnýðan og samtðk hennar
geon Ihaldi, atvlniaieysl og rétílepi.
Eftir Kr. Arndal.
Á sunnudaginn kemur gefst al-
J>ý6u Islands til sjávar og svoitia
enn einu sinni tækifæri til a'ð
sýna imátt sinn og vilja. Máítitur
saintakanna hefir verið og verður
sterkasta vopnið í liaráttunui fyrir
bættum kjörum verkalýðsins, fyrir
aukimii atviunu, fyrir því, að á
isLandi búi frjálsir mienn í frjál'su
la,ndi. Pví hefir lengi verið við-
brugðið, að Islendingar væru
seinir .að sfcifta skapi og lengi að
átta sig á hlutunum, og í engu
hefir það komið betur í ljós en í
vi&skLftuim Mnna vinnandi stétta
við íhaldsöfi'in í landinu. Öld eftir
öld, alt fram að siðustu árum,
hiefir íslenzk alþýða sætt sig þiegj-
aindi við hungur og harðrétti,
þrælkun og kúgun þeirra, sem
dxotnað hafa yfir henni með
mættj auðsims. Auðsins, sem hún
sjálf hefir skapað með viwnu s ; n'.
Vopni'n, sem hún sjálf hiefir lagt í
hendur þeirra, sem harðast 'hafa
barist á móti því, að verkamsnn-
irnfir, þeir, sem aiuðinn hafa skap-
að, fengjiu að njóta hans, með
bættium húsiakynnuni og betri lí'fs-
skilyrðum. Það eru ekki rnörg ár
síðan verkamenn við sjóinn sáu,
að ættu kjör þeirra að batna og
Ixagur barna þeirra í framtíðiuni
að verða skárri en feðra þeteraiog
mæðjna höfðu verið, þá yrðu þieir
sjálfir að skerast í leikinn og
hætta að ganga þær götur, er
genignar höfðu verið af feönuu
þeirra og forfeðrum, hætta að
bÉþa| eftir því að útgerð.armaniniin-
um eða kaupmanninum þóknaðiist
að greiða þau laun fyrir vinlnu
þieirna, að þeiir gætu dregið fralm
lífið meö sig og sína. Og fiá var
fgrfiki í' erkl ijdsfékigid Stpfna&^
Þeir, siem það gerðu, sáu og
skildu mált samtakanna og þorðu
að ganga gegn gömluin venjum
og sýna, að hin vinnandi stétt
er voldug og sterk, ef hún ein-
hugia og samtaka keppir að settu
raarki. Þeiir voru fáir, þessir fyrstu
bmutryðjendur verkalýðshreyfing-
arinnar á jslandi, en þeir vissu
hvað þei'r vildu, og smátt og
simátt bættist í höpinu, og nú
nálgasl óðfluga að það séu hi'n-
ar vj'nnandi konur og menn, sem
ráði þessu landi og auðæfum
þeito, er það ber í jsikauti síuu, en
lekki fáiir menn, siem lifa á arð-
ráni hinna vinnandi stétta. Bar-
áttan hefi.r verið hörð, hvert ein-
asta spor i áttina fyrir bættum
kj'örum hefir kosta'ð erfiði og á-
tök, oft svo árum skiftir. Hvert
eiuasta mál, sem fulitrúar al-
þýðunnar hafa borið fram til
hagshóta fyrir hinar vinnandi
stéttiir, hvort heldur hefir venið
á alþingi, í hæjarstjórn eða ann-
ars staðiar, hefir mætt harðvíjt-
ugri mótstöðu og að ei’ns náð
fram að ganga af hræðslti í'halds-
ins við hinn saimtaka mátt verka-
lýðsins. Fyrir harða baráttu þing-
manna flokksins leru völkulögin
komin tá, lögiti um v-erkamanna:-
bústaði og rýmkun kos'ningarétt-
arins o. fl. nauðsynj-atoál. Fyriir
harða baráttu Aljiýðuflokksmanna
var bœjarútgenbhi í, Hafnarfi'rfti:
stofnuð, og untlir forustu þeirra
mun hún aukast og blóm-gast, svo
að aldriei þurfi frámar að kvíða
því, að íbúar Hafinarfjarðar luynji
nið'ur af atvinnuleysi og eymd, þó
KR. ARNDAL
einhver útgerðarmaðuriinn sjái sér,
hag í að hætla útgerð eð-a flytja
úr bænum. Á /sz'firdi, þegar íhald-
ið með s-ínu alþ-ekta og marglof-
aða ei.n stak 1 ings f ramtak i hafð'i
komið ölljui í kail-da kol, v-oru það
AlþýðUflokksmenn, sem bun-dust
samtökum og bygð.u bæiínn að
inýju mieð stofnun Samvi'nnufélags
Isfii'rðiiin-ga, -og úti u-m landið eru
það Alþýðuflokksmenn, siem fyrlst-
ir hafa .séð hve v-alt er að treysta
elnstaklingsframtak-inu og herjast
fyrir því; að ríkið sjálft eigi þau,
tæki, siem landsins börn eiga að
li'fa af, hv-ort siem þau búa við
,sjó eða til sveita. Sterkastiii og
illgjainasti fillokkuriiinn i garö
verik-aiýðsiins er og verður alt af
ílialdsflokkuriim. Það er hann,
sem eim-s -og grimmur hundur rí's
á afturlappirnar -og urrar í hvert
sain-n sem verkalýðuiíinn her fram
knö'fur síraar um aukna atvinnu
teða biendir -á leiðir, sem bætt.
geta úr atvinnuteysihu. Er það
skemst að minnast baráttu hans á
móti virkjun Sogsins svo lengi,
sem hann sá sér fnekast unt, og
baráttu hans á toóti ei’n,u miesta
nauðsynjamáli þessa bæjar, bæj-
arútger-ðiinni. Og frá því málinu,
siem næst er, deilunni um vega-
viinnukaupið. í því máli hamaðist
Moijgunbl., aðalmálgagn fIokk9-
ilns, gegn örlítiil ii kauphækkun hjá
allraver,st launuðu starfsmön-n'um
rilki'sins, sem oft við verstu alð-
búð verða að dvelj-a fjarri heiím-
iilum siinum þan-n tím-a, sem
vinnain stendur yfir. Og það á
siama timia sem það hér í R'eykja-
ví'k setur sem ann,an mann á lista
öilnn vi-ð alþingisk'Osningarna.r
þiainn manininn, sem mest laun,
hefir fengiiið úr ríkissjóði fyrih
mlilnst starf frá því landið bygð-
ist. Því -niið.ur -eru ennþá of-
mlarg'ir, sem 1-áta ginnast af hlekk-
ijnguim íhaldsiins og hafa því veitt
því braútarigeinig'i gegn hagsmun-
um landsins og landsins son-a -og
dætr-a, en alt af stækkar þó s-á
hópur, sem sér a-ð að eiins und-ir
kjörorðum Alþýðufl'Oikksiins:
Lýdpœd|/| í stjórnmáium og at-
omnumálum.
Skip\ul\ctg. á þ jó darb ú skap rmm •
yimt,a handa öllum, sem vilja
oxj g\efa imnib
er hægt að búast við að ísland
verðii land, s-em fæði og klæðii
alla síin-a syn-i og dætur.
Woldemaras, fyrv. forseti
í Lithanen, gerir byltingar»
tilrann
Upprelsnin er nú bæld niðnr og Woldemaras
settnr f fangelsi
ElNKASKEYTl TIL
ALÞÝÐÚBLAÐSINS
KAUPMANNAHÖFN í morgun.
Tilraun Woldemaras, fyrrer-
andi forseta i Lithauen, til að
steypa Smetona-stjórninni af
stóli, hefir mistekist með öllu.
Woldemaras hefir verið hand-
tekinn og dæindur í prælkun-
arvinnu.
Gek-k mjög erfiðlegá að fá sannar
freginir af atburðunum vegn-a
straingrar skeyt-a- og rit-skoðunar
stjóTOarinnar.
Þó fóru svo leikar, að Smetona,
sem að undanförnu hefir drottnað
sem einvaldsherra í Lithaueti,
varð hlutskarpari -og bældi upp
rei'sinjina niður að fullu. W-oide-
maras va.r tekinn höndum, -og hef-
WOLDEMARAS.
W-oldiemaras fyrverandi forseti í
Lithauan gerði fyriir nokkrn t-il-
raun til að brjótast til valda m-eð
v-opinum.
V-ar viðureigniu hörð um hríð
og tvíisýnt hvemig fara myndi.
SMETONA.
ir fr-ézt ,að hann hafi verið fram-
sieldur af sínum eigin mönnum. v
Nú hiefir Woldemaras verið
tíæm-d-ur í ’ 12 ár-a þrælkunarvínnu
fyrir byltingartilraun ,sma.
STAMPEN.
MILNERSBÚÐ. Heimatiibúið
kjötfar-s og fiskfars fæst daglega.
Laugavegi 48. Sími 1505.
Slæ grasbletti við hús með
handsláttuvél. Uppl. í Körfugerðinni
Sumarkjólar,
fjölbreytt úrval.
SanniaD eftir pöntonmr:
ef óskað er.
Alla Síefáas,
Vesturgötu 3.
öitt saltbjðt
á kr. 0,55 pr. Vs kg.
Gulrófur.
Kartöflur.
Nýir, þurkáðir og niðursonir
ávextir.
Fæsft i
vevzl.
Veru-m öll samtaka á sunnudag-
iinn.
Kjós-um öll okkar eigin fuiltrúa
og sýnum íhald-inu, að eiinhuga
sa'mtök hi-n'na vinnand-i stétta enu
vel þes's megnug að taka: völdiin
í þessum bæ -og þesisu la'ndi.
Kjósum öll A-ltetain-n, lista ail-
þýðusamtakauna.
Kr. Arfidaj.
Þess er vænst
iað allir, sem unna framgangi
Alþýðuflokksi;ns, VINNI að sigrii
ha-ns. Korniö til viðtals í kosn-
iihgaskri'fst-ofuna sem allra fyrst.
Hjónaefni.
Nýlega hafa opinherað trúl-ofuú
sína ungfrú Hanna Kar-lsdótti’r
kennari og Steiun Ásbjörnsson
sjómaður.
Jarðarför mannsins míns, Stefáns Ragnarr, Benidiktssonar, fer fram
frá dómkirkjunni fimtudaginn 21 júni og hefst með bæn á heimili hins
látná, Öldugötu 55, ki. 1 e. h.
Elka Sveinbjörnsdóttir.
Eiríkar Helgason
lögfgiltnr rafvirki,
Hverfkgötu 90, sími 4503, pösthólf 566.
Tek að mér alls konar raflagnir i skip, hús o. fl. Fyrsta flokks
vínna. Sanngjarnt verð.
Utanhússmálning
er komin ásamt mjög fjölbreyttu úrvaii af alls konar
málningavörum. Distemper mattfarfi, löguð máh.iing
og alls konar lökk, allir iitir o. fl. — Aiiir gera
beztu kaupin í
Málning og Járnvðrnr
Sími 2876. — Laugavegi 25. — Sími 2876.
Bezt kaup fást i verzlnn Ben. S. Þórarinssonar.
Drifanda-kaffið er drýgst.
Niðdfsiiðavðior.
Kjöt í 7i og 7-2 ds,
Kæfa í ’/a V-i ds.
Lifrarkæfa
Bollui
Gaffalbitar
Áveztir
Jarðarber
Perur
Apricosur
Ferskjur
Ananas.
Hverfiseðtu 40,
sím! 4757.