Alþýðublaðið - 26.06.1934, Blaðsíða 3

ÞRIÐJUDAGINN 26. júní' 1934.
ALJ»f ÐUBLAÐIÐ
3
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
1)AGBLAÐ 0G V4KUBLAÐ
ÚTGFANDI:
ALÞÝÐUFLOKKJRINN
HITSTJðRI:
F. R. VALDEivIARSSON
Rilsljórn og afgreiðsla:
Hverfisgötu 8 — 10.
Siinar:
4i*00: Afgreiðsla, auglýsingar.
4101: Ritstjórn (Innlendar fréttir).
4002: Ritsljóri.
41'03; Vilhj. S. Viihjálmss. (heima).
4005: Prentsmiðjan
Ritstjórinn er til viðtals k). 6 — 7.
Ferðalög skólabarna
fænast nú mjög í vxöt, ýmist
smærri námsfeföir um nágmenhá
skólamia eða iengri og dýrar.
ferðir. Eiinn bekkur Austurbæjar-
skólans hyggur nú tiil piess að
ferðast um Norðurland í júlímiáh-
uði. Hiefír kenuari og börnin safn-
a,ð fé til fariarinnar í vetur, en
ekki feingiið mægan fararieyri. Hefiír
keininaHnn því fángið leyfi til þess
alð selja happdrættiismiða tiil á-
góð,a fyrir ferðasjóðiinn. Dregið
verður um 300 kr. hest. Munu
bönnin seija miðana á götunum
næstu daga. Er voniandi að marg-
ir styðjii ferðalag þietta með þvi
áð kaupa eiwn eða fl'öirr miða.
Bekkuriinn, sem fer för þessa, er
fi. bekkur B, keivnKri Aðalste'min
EiiríkssiOin.
Brnnar í Borgarfirði
SVIGNASKARÐI á laiugar'daig.
-Á leinnii viiku hafa orðið tveir
stórbrunar í Borgarfirði, hinu
fyrti á Bómdhól 15. þ. m. og hi'nin
isí'ðairi á Valbjarinárvö'Hlum! í fytra1-
diajg. Á Bóndhól brunnu fjárhús
og hlaða, en fjós varð vanið. Unn-
ið hafði veriö að því að sti,nga
út úr fjiárhúsinu og htieli'nsa þáð,
og er það tilgáta manna, að
kvilknað hafi út frá vindlingi eða
eldspýtu, er þa;r hafði verlið fleigt
I fjárhúsiinu geymdii Guðmundur
Gí'slason, er nýlega' hafðii keypt
jörðiinia, vönduö húsgögn, er
ha.nn hafði ekki getað fcomið fyrir
í bænium, og brunnu þau öli.
Á ValbjarnarvöllUm brann Íbúð-
arhúsiið til kaídra kola í fyrrá-
dag. Hafði fóik ait fariið að heim1-
an og var statt á Litla-Fjalii, og
sást reykuriinn þaðan. Var brugð-
iið við uindir eins, og tókst að
bjanga sikriiifborði Guðmundar
Jónssoniar hreppstjóra, og voru í
því öll nauðsiynJiegustu opinber
skjöl, er hanin hafði til varðveizJu
ásiamt niokkru af peningum. Litlu
ðmöru varð bjargað, að lesins ierin-
liverju lítils háttar af xúmfatoaðp
og stólum. — Ininiainst'O'kksmuniilr
vom óvátrygðiir, en húsiið var vá-
trygt. Va;r það giamalt mieð ný-
legri vii'ðbyggiingu.
Fimm menn fóru úr Svigna-
skarðíi, er til eldsins sást, en er
þieir komu að Valbjarinarvöllum
var bærálnn brunninn. (FÚ.)
^:
Móturhjól í góðu standi
til sölu. Verð 400,00 kr.
Upplýsingar á Týsgötu 4,
niðri, eftir kl. 6.
Sflðarframleiðslan.
Svar til flalldórs Friðjónssonar.
I AlþýðiubJaðlnu 15. og 17. maí
sl. fer Halldór Friðjónsson fyr\?.
yfir-síldarimiatsmaður Síldarednka-
sölunnar sálugu aftur á stúfania
til að ræða meðferð síldarinnar,
og þar seim, hann niefnir mig svo
oft í grein sinni, fiinst mér til-
blýðillegt að ég svari honum að
eiinhverju leyti.
Kjaípnfon. í grein þeirn, ssm ég
skrifaöi í „Ægi“ og hr. H. F.
vitnar í, er í stuttu máli þiessi:
Ummæli hr. Hailldórs Friðjóns-
soniar uim síldarmatið í fyrra
fundust mér ómakleg og ósann,-
gjörn. Ég tel, að að öll'u jöfnu
fáiiist ekki betra mat á nýju síld-
i.nui én mat þeirra maninia, siem
kaupa hania og eiiga að gera hana
áð útgengilegri vöru. Vörumierk-
ið, siemi lögileitt var í fyrra, mun
í framtíðdnni vera tryggmg gegn
því, að nokkur saltandi freistfct
til þiess, að hirða skemda sí;ld í
síldarleysi, því með því myndi
hann fyrirgera trausti sfnu og
bíða sjálfur óbætaulegt tjón. Um
gamla matið segir í grein minni:
„Mér finst opiinbert útflutningsmat
á grænini síldiinini, eins og hún
kemiur upp úr sjónum, ekki geta;
'komilð til greina, það er virki-
leg fjarstæða. Sildin getur verið
valin upp úr skipinu, en verið
svo ónýt vara þegar á að fara að
flytja hana út, vegna þiess, að
hún hefiir ekki verið meðhöndluð
,á réttan hátt. Hið opdnhera síld-
anmat, sem vér könnum'st vi’ðl
þar sem sílda rm atsmen ninniir
gengu méðfram síldar-kösiimni
takandi síldina upp á kviðjnulni,
var hlægi’legt kák. Enda nutu
þeilr ekkiert fremur virði'ngar sjó-
mannain'na, og tortrygnim gegn
þeilm var sú sama.“ Ég held því
fram, að það fáist aldrei niein
trygging fyrir vönd'ujn síldarinn-
ar, fyr en sildiin er metiin fuill-
verkuð í tunnunum. og jafnvel þá
ekkí fyr en matið er búið að fá
þá við'urkeuningu, að matsstimp-
illinn geri vöruina útgengilegri eða
tryggi meira verð fyrir h,ana. Ég
taldi, að vanda yrði meira pökk-
un og meðferð síldariunar eftir
að búið væri að kverka hiana,
og forðast bæri að láta tunnur
fullar af sílíd standa opnar fyrir
sól og -regni.
Engu þessu miótmælir hr. Haill-
dór Friðjónssön, en hann heldur
uppi vörn fyrir gamla matið.
Hvernig þieir hafa farið að ráði
sfnu í fyrra á Akureyri, vieit ég
ekkert um, en á Siglufirðj, þar
sem miest var saltað af síldinni,
— reis í fyrra sumar upp sú
viðleitnar alda vöruvöndunar, að
slík befir aldnei áður þekst, og
var byltingu líkastri. Þ'etta vitia
allir, sem eitthvað fylgdust með
því, sem gerðist á söltuna.risitöð'V-
unum, og ef sú byrjaða viðleitni
verður iekk,i niður kæfð, er ó-
liugi&anliegt að nokkur verði til
a,ð óska eftir gainl'a slieifarlag-
inu á matinu, nema þá í eigim
hiagsmuna skyni.
Til að gefa þieiim, sem ekki
v,ita, hugmynd um hvernig opiín,-
bera mátið var, skal ég segja frá
dálitlu dæmi.
Fyrir hokkrum árum var ég á
togara, sem lagði upp síild á Svajl-
barðseyri. Einu sinni sefti oftar
komurn við með mjög góða síld.
Thomas, nýJendumálaráðherra, sem sveik verkalýðsflokkinn 1931, ásamt Mac-Donald. Stan-
Jey Baldwin, formaður íhaldsflokksins og Neville Chamberiain, fj árroáliaráðherra. Þrir af aðalfor-
ingjum ensku þjóðstjórnarinnar, siem talið er að muni bíða mikinn ósigur í næstu þingkosningum.
Talið frá vinstri.
Barátta verkalýðsiiis f Baiadarikf~
wmww*
Þegar búið var að salta nokkrar
tunnur, stöðvaði hinn opinberi
matsmaður á staðnum af ein-
hverjum kenjum löndunina og
bar því við, að síldin væri ótæk.
Skipverjar urðu hamstola af
reiðá, því þ'eir váss'u, sig vera með
ágæta síld, og kaupandinn, sem
vildi fá síldina,, reiddist svo við
matsmanmnn, að hann rak hann
í buritu af sölfunarstöðinni og bað
hiann að koma þaingað aldrjei aft-
ur, og sagðist skyldi salta síldina
upp á eigin ábyrgð. Síldarkaup-
andinin, sem nú er látimi fyrir
nolíkru, var með fremstu salt-
endum norðainlands og meðstjörn-
andi í síldareinkasölunni. Þegar
imatsmaðurinn varð að hröklast
af „planin!u“, þá hlógu fljéstír
skipverjar, því svona erum nú vi'ð
sjómenni.rinir.
Pannig var nú þetta óviðjafníau-
Jega mat, sem hr. H. F. vili fá
lögJeitt, af'tur. Matsmennimir voru
valdir með alt anniað en reynsJu
og þiekkingu fyrir augum, og
rnarga skorti vilja til að gera það,
sem rétt var. Þeir matsmenn, sem
neyndir voru að vilja til að vanda
vönuna, eru enin þá matsmienn hjá
hinum ýmsu fyrirtækjum, eins og
til dæmis Samvinnufélagi Isfirð-
inga. Áður var ekfcert eftiriit með
pö'kkunimmi á sildinni, eða, að
minsta kosti slæmt eftiriit. Við
töku síldarinnar var mest farið
eftir skýrslum, sem skipstjórarnir
vonu látnir útfylla, um hvað síld-
in væri gömul og hvar hún væri
veidd. En þetta er einskis vert,
síld, sem komin er á annan sólar-
hring, getur í sumum tiifiellum
verið betri en síld, sem er að eins
niokkurra tíima gönrul. Það fer ailt
eftjr meðferðinni, sem síldán hefír
fengið, en það getur hiinn þaul-
kunni síidanmaður þ'egar séð, því
litur siidarinnar á tálkni og bol
bneytist eftir því, sem hún hrekst
lengur dauð og ósöltuð. Ef lir.
Halidór Friðjónsson skyldi enn
'þiá, vierja, í vafa um, hvort ferska
síldin sé græn e’ða ekki, þá get ég
sagt honum það, að jafnvel þeiT,
sem aldrei hafa sé’ð sild, þurfa
þó ekki að láta liana koma sér
ókunnugliega fyri'r sjónir, ef þeir
hafa lesið urn hana. Ef einhverjir
aðnir af þeim, sem lesa þetta,
skyldu vena. aldi.r upp svo iangt
fná sjó, að þeir aldnei hafi haft |
tækifæri til að sjá síldina lifándí i
eða fenska, - seni mér þyki:r ó-
líklegt, — áetlia ég að leyfa mér
að birta hér lýsingu á litbrjiigðum
síildaninnar, tekna úr bók Bjarnia
Sæmundssonar, „Fiskarnir“, bls.
402:
Frh. á 4. síðu.
Síðam Roosevelt Bandarikjafor-
seti gaf út lög sfn um að ver'ka-
mienn ættu að vera sjálfráði'r um,
þiað í hvaða vieriklýðsfélagi þiei'r
vænu, hafa orðið miklar og við- ,
tækar óeirðir víðsvegar um
Bainidarikin. óeirðirnar hafa aðal-
lega stafað af því, að iðjuhöld-
ariniih hafia ekki viljað leysa þá
hlefcki, sem þieir hafa lialdið
verkalýðnium í. Iðjuhöldarinir hafa
undanfarin ár haft síin eiigin verk-
lýðsfélög, sem þieir bafa krafitet
a'ð hver verkamiaiður, siem fe!ng,i
vinniu hjá þieim, væni mieðlimur i.
Hiins vegar hafa verkamiewnirmr,
um ieið og hin nýju löig um fnelisii
venklýðssamtakanna gehgu í giildii,
Sett friam nýjar og auknar kröf-
ur, sem einnig hafa orðið til að
valda ófeirðum og verkfölJum
vegna þröngsýni atviinnuirekenda.
Eiinhvier stórfieldustu verkföiiJin
ihafa orðiö í Bui’falo. Myndin hér
að ofan sýnir lögregJiu í bardgaa
við vierkamenn fyrjir utan eina
verksmáðjunia.
Ófriðurinn
Arabíu.
Loksiins munu nú vera komn-
ir á friðarsamni'ngla'r í A,r.abíu. En
þar hiefir geysað mikill ófriður
undanfarið milli kotiungslns í Ir-
ajr Ibu Saud og konungLsin’s í Yfei-
men.
í ófriðinum biðu Yemien-menn ó-
sigur.
Mýnidin sýnir herdeildir Yemen-
mainna fynir utan borgiina Sana,
höf'uðborgina í Yemien.
V