Morgunblaðið - 26.06.1999, Blaðsíða 28

28 LAUGARDAGUR 26. JÚNÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
Dönsk-íslensk sveifla
með svörtum blæ
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
ZIEGLER/Scheving kvintettinn í sveiflu.
TOJVLIST
Kaffileikhdsið
ZIEGLER/SCHEVING
KVINTETTINN
Finn Ziegler fiðlu, Árni Scheving
vfbrafón, Oliver Antonus píanó,
Gunnar Hrafnsson bassa og Einar
Valur Scheving trommur. Fimmtu-
dagur 24. júní.
FINN Ziegler er kominn tU ís-
lands í annað sinni. Fyrst kom hann
hingað fyrir fjórum árum og lék þá
á Hótel Borg og Djasshátíð EgUs-
staða. Þá var hann sólisti með ís-
lenskri hrynsveit. Nú leikur hann
einnig í Reykjavík og á Egilsstöð-
um, að vísu ekki á Hótel Borg held-
ur í KaffUeikhúsinu sem hæfir
svartri sveiflu Finns betur en Borg-
in. Þar var hann á fimmtudagskvöld
og þar verður hann aftur annað
kvöld. Aftur á móti leikur hann í
kvöld sem fyrir fjórum árum á
Djasshátíð EgUsstaða sem nú er
haldin í tólfta sinn.
Finn er ekki einn á ferð í þetta
sinni. I för með honum er eitt helsta
ungstimi sveifludjassins danska,
Oliver Antonus. Margir gætu dreg-
ið þá ályktun af nafninu að drengur-
inn væri ekki danskur, og ekki síður
af útlitinu, því einna helst líkist
hann boxgoðinu ástsæla, prins Na-
sem Hamed. En Oliver er enginn
boxari, ekki heldur á píanóið. Hann
er klassískur djasspíanisti með ræt-
ur í stfl Oscars Petersons og hefur
víðar leitað fanga. Stfll hans býr yfir
æskukrafti og þokka og þegar árin
skríða yfir aldarfjórðunginn verður
örugglega margt nýtt að finna í leik
hans. Ungliðamir í bandinu, Olivier
og Einar Valur Scheving, náðu á
stundum rafmögnuðu sambandi
sem kristallaðist í klassískri sveiflu
ættaðri áratugum fyrir þeirra fæð-
ingu. Frábær var Einar Valur í kar-
abískum trommuslætti sínum í
danska þjóðlaginu St. Thomas (að
sögn NH0P lag sem Sonny Rollins
fékk lánað úr þjóðlagasjóði Sánkti
Tómasareyju sem eitt sinn var
dönsk nýlenda) og ekki var Oliver
síðri í einleik sínum í Makka hnífi
eftir Kurt Weil, sem lengi starfaði
með Bertold Brecht, sem hvað mest
er ofsóttur á okkar dögum.
Hrynsveitin var góð þótt Gunnar
Hrafnsson bassaleikari stæði nokk-
uð í skugga ungu ljónanna tveggja
en lét þó ekki sitt eftir liggja í sjó-
mannavísunni sænsku sem Finn
hélt lengi danska og Ole Kock færði
okkur á stórsveitartónleikum í Ráð-
húsinu í fyrra.
Finn Ziegler er sérkapítuli í evr-
ópskri djasssögu. Fiðlan hefur ver-
ið djasshljóðfæri svo lengi sem
elstu menn muna. I fyrstu djass-
hljómsveit veraldat', sem komett-
istinn Buddy Bolden stjórnaði í
New Orleans, var fiðluleikari. Af
honum né öðrum djassfiðlurum
fóru þó engar sögur fyrr en sá
svarti Eddie South og ítalsk/amer-
íski Joe Venuti komu til sögunnar.
Af Venuti lærði Svend Asmussen,
mestur allra evrópskra djassfiðlara.
Margir halda þó að hinn ítalskætt-
aði fransmaður, Stephan Grappelli,
hafi staðið honum framar. Svo var
þó ekki og kannski mest að þakka,
fyrir utan snilldargáfu Asmussens,
áhrifum þeim sem hann varð fyrir
frá mesta djassfiðlara djasssögunn-
ar, galdramanninum svarta Stuff
Smith. Stuff kunni ekkert á klass-
íska fiðlu, sem betur fer, og spann
eins og hann væri með blásturs-
hljóðfæri í höndunum. Hann varð
einnig lærimeistari Finns Zieglers
og það kom oft í ljós á tónleikum
fimmtudagsköldsins í Hlaðvarpan-
um. Finn er meistari hinnar
ísmeygilegu sveiflu. Hann er ekki
jafn höggharður og Stuff, og þar að
auki klassískmenntaður og gripin
því ekki jafn geggjuð og hjá goðinu.
En skapið er tO staðar og alltaf
heyrir maður anda Stuffs í sveiflu-
blóði Finns r mun sterkar en hjá
Asmussen sem er oft og tíðum fangi
eigin fullkomnunai'áráttu. Sem má
dæma af því er Svend sagði við
Guðnýju Guðmundsdótt konsert-
meistara, þegar hún hafði lofað
fiðluleik hans sem mest eftir tón-
leika á Hótel Sögu 1993. „Þér
heyrðuð ekki alla feilana. Það geri
bai'a ég.“
Flest laganna, er kvintett
Zieglers og Schevings lék á
fimmtudagskvöldið, voru af hinni
klassísku efnisskrá djassins. Þó var
eitt og eitt norrænt lag en ekkert
eins vel þegið og Gettu hver ég er?
eftir djassprófessorinn Jón Múla.
Það er trúlega það laga hans sem
best hæfir djassleikurum að spinna
út af, þótt valsinn Víkivaki hafi oft-
ar verið viðfangsefni þeirra. Þama
fór Ami Scheving á kostum sem
oftar, enda held ég að enginn núlif-
andi djassleikari íslenskur standi
honum á sporði, sé Jón Páll Bjarna-
son gítarleikari undanskilinn. Ein-
hvern veginn hittir Árni alltaf
naglann á höfuðið, enda engir stæl-
ar eða tilgerð til í spuna hans.
Hrein tónlist frá upphafi til enda.
Þeir félagar leika á Djasshátíð
Egilsstaða á laugardagskvöld og á
sunnudagskvöld verður síðasti
konsert Zieglers/Schevings kvin-
tettsins í Kaffileikhúsinu við Vest-
urgötu. Eg efast ekki um að þeir
leika aftur marga ópusana frá því á
fimmtudagskvöd - bara í nýjum
búningi. Hver gæti ekki hugsað sér
að upplifa aftur kraftinn í There is
no greater love, húmorinn í Did you
call here tonight? (sem Finn lék oft
með Ben Webster), eða dímuendóið
og cesendóið í But not for me.
Heilar þakkir fyrir ógleymanlegt
kvöld, Ziegler, Scheving og félagar.
Það er ekki oft sem maður brosir
nær stöðugt á hátt í þriggja tíma
tónleikum.
Vernharður Linnet
Fallega syngj-
andi kvennakór
Nýjar bækur
• OKKAR á milli er fyrsta ljóða-
bók Arthúrs Björgvins Bollasonar.
I fréttatilkynningu segir að í fá-
um en skýmm dráttum dragi höf-
undur upp sterkar myndir af ís-
lenskri náttúm, undmm hennar og
furðum, hann
veltir á sinn hátt
fyrir sér eilífðar-
spurningum um
tímann, bregður
upp myndum af
mögnuðum
augnablikum hér-
lendis og erlendis
eða furðar sig á
Arthúr Björg- smáatriðum í
vin Boliason daglega lífinu. Um-
fram allt er bókin um ástina, þá
flóknu og brothættu tilfinningu.
Arthúr Björvin Bollason er kunn-
ur fyrir störf sín í fjölmiðlum
margskonar í gegnum árin, en hann
hefur einnig fengist nokkuð við rit-
störf. Hann skrifaði bókina Ljós-
hærða villidýrið: arfur íslendinga í
hugarheimi nasismans (1990) og
hefur auk þess þýtt nokkrar bækur
úr þýsku, m.a. eftir Schlink,
Enzensberger og Nietzsche.
Útgefandi er Mál og menning.
Bókin er 52 bls. unnin í prentsmiðj-
unni Grafík. Kápuna hannaði Guð-
mundur Oddur. Verð: 1.790 kr.
TONLIST
Selljarnarneskirkja
KÓRTÓNLEIKAR
Kvennakór Kaupmannahafnar fiutti
íslenska og erlenda söngva, undir
sfjórn Ingibjargar Guðjónsdóttur
söngkonu en undirleikari var Val-
gerður Andrésdóttir. Fimmtudagur-
inn 24. júní, 1999.
NAFNIÐ Kvennakór Kaup-
mannahafnar er svolítið villandi því
svo mætti halda, að kórinn væri að
einhveiju leyti á vegum borgarinnar
og jafnvel mannaður dönsku söng-
fólki. Réttara væri að nefna fyrir-
tækið íslenski kvennakórinn í Kaup-
mannahöfn og þá léki ekki vafi á
hverjir væru þar á ferð. Það er sagt,
að varla sé til sá sæmilega fjölmenni
vinnustaður, sveit eða þorp á Islandi,
að ekki séu þar starfandi einn eða
jafnvel fleiri kórar, sem ástundi tón-
leikahald, bæði hér á landi og erlend-
is. „Kvennkór Kaupmannahafnar" er
skipaður 24 konum búsettum í
Kaupmannahöfn og hefur aðeins
starfað í tvö ár, undir stjóm Ingi-
bjargar Guðjónsdóttur og nú ferðast
þær til íslands, til að syngja fyrir
þjóðina og eiga sjálfsagt eftir að
gera víðreist í framtíðinni.
Það sem gerir þennan kór sér-
stakan er söngmátinn, þýður og
hreinn og auðheyrt að stjómandinn
veit sitthvað um raddbeitingu, enda
hámenntuð söngkona. Þama heyrð-
ist ekld sá kalltónn, sem oft einkenn-
ir söng áhugafólks, eða lágþvingaður
bijósttónn, sem minnir meira á söng
stráka en kvenna, og er, því miður,
oft ráðandi í alþýðusöng. Kórinn
„söng“ með þýðum hljómi, allt svo
árejmslulaust og fallega, að unun var
á að hlýða. Enn vantar kórinn meiri
skerpu í hryn og tóntaki en það kem-
ur, þegar söngkonurnar hafa náð
betri tökum á eðlilegri og áreynslu-
lausri raddbeitingu.
Tónleikamir hófust á þremur
enskum barokklögum eftir Purcell,
Morely og Dowland, er vora fallega
sungin og Come again, eftir
Dowland, var fallega sungið af kvar-
tett. Þjóðlög frá Norðurlöndunum
vora fallega flutt, Hættu að gráta
hringaná, í mjög góðri raddsetningu
Hiidigunnar Rúnarsdóttur, Rura,
rura bami, elskuleg vögguvísa frá
Færeyjum, Úti vár hage, hið fræga
sænska lag og mjög fallegt danskt
þjóðlag, I skovens dybe stille ro, sem
öll vora einstaklega fallega flutt.
Finnska lagið Koivisto polska,
skemmtilegt danslag, var síst, sér-
stakiega vegna þess að í tóntak kórs-
ins vantar enn hrynræna skerpu.
Brahms raddsetningamar á Er-
laube mir og Schwesterlain vora
sungnai' af þokka en eitt allra best
sungna lag tónleikanna var hið bráð-
fallega Ave María, eftir Eyþór Stef-
ánsson, en þar naut sín líðandi tón-
tak kórsins. Tantum ero eftir Faure,
var fallega sungið af kvintett og kór.
I Fjóram negrasálmum mátti heyra,
að enn ráða söngkonumar ekki við
að gefa tóninum þann þunga, sem er
mikilvægur íyrir hrynskipan
negrasálmanna og fær mann til að
dilla sér eftir hljóðfallinu. Samt sem
áður var söngurinn fallega hljóm-
andi og tvær í kómum áttu þama til
skiptis fallega sungnar strófur.
Fjögur norræn lög, Abba labba lá
Friðriks Bjamasonar í frábærri
raddsetningu Gunnars Reynis
Halla Margrét
syngur með
Kammerkór
Biskups-
tungna
HALLA Margrét Árnadóttir
sópransöngkona syngur ein-
söng með félögum úr Kam-
merkór Biskupstungna á tón-
leikum í
Skálholts-
kirkju á
morgun,
sunnudag,
kl. 21. Kam-
merkórinn
og Bamakór
Biskups-
tungna eru
Halla Margrét nýkomnir Úr
Árnadúttir söngferðalagi
um Italíu, en þar heimsóttu
kórarnir m.a. Höllu Margréti í
Parma og sungu með henni á
tónleikum.
Á efnisskrá tónleikanna í
Skálholti annað kvöld eru
ítalskar kirkjuaríur auk ís-
lenskra sönglaga. Jóhann Stef-
ánsson leikur einleik á trompet
og Hilmar Orn Agnarsson á
orgel, en hann er jafnframt
stjórnandi kórsins. Aðgangur
er ókeypis.
Pétur
Gautur í
Sparisjéðnum
í Garðabæ
SUMARSÝNING verður opn-
uð í Sparisjóðnum í Garðabæ
á verkum Péturs Gauts mynd-
listarmanns mánudaginn 28.
júní kl. 17:30.
Pétur Gautur er fæddur í
Reykjavík 1966. Hann nam ís-
ienska listasögu við Háskóla
íslands, málun við Mvndlista-
og handíðaskóla Islands og
leikmyndahönnun við Ríkis-
leiklistarskólann í Kaup-
mannahöfn. Frá árinu 1992
hefur Pétur Gautur unnið að
list sinni, á íslandi og í Dan-
mörku. Pétur Gautur hefur
haldið fjölda einkasýninga
bæði hér á landi og í Dan-
mörku.
Sýningin verður opin á af-
greiðslutíma Sparisjóðsins frá
kl. 8:30-16 alla virka daga
fram að verslunarmannahelgi.
Sveinssonar, Jeg er verdens lys, eft-
h- Nysted, Titania, eftir Wirén og
Vinger, eftir Niels la Cour, voru
sungin af þokka, sérstaklega hið fal-
lega lag, Jeg er verdens lys. Fjögur
lög, úr lagaflokknum Moraviskir
dúettar, op. 32, eftir Dvorák, sungnir
við íslenskan texta eftir Böðvar Guð-
mundsson, vora á margan hátt fal-
lega sungnir en það vantaði hina
tékknesku hryngleði, ekki aðeins hjá
kómum, heldur og í píanóleikinn,
sem var alltof mikið til baka hjá Val-
gerði Andrésdóttur.
Tónleikunum lauk svo á léttari
nótunum, Summertime, eftir Gers-
hwin, sem Ingibjörg söng mjög fal-
lega, Bátsöngnum eftir Offenbach,
Three litle Maids from School, úr
gamanóperanni Mikadó, eftir Arth-
ur Sullivan, sem sungið vai' ágætlega
af tríói en lokalagið var Climb every
Mountain, eftir Richard Rodgers og
var það einstaklega fallega sungið.
Ingibjörg Guðjónsdóttir er laginn
kórstjóri og hefur á stuttum tíma
unnið upp gott efni í vel syngjandi
kór og mótar sönginn af næmi fyrir
fallegri tónun, enda vel í stakk bú-
intil að leiðbeina um rétta tónmynd-
un. I heild kom söngur kórsins á
óvart og vonandi verður framhald á
starfi þessa hljómfallega kórs.
Jón Ásgeirsson