Morgunblaðið - 04.07.1999, Side 1

STOFNAÐ 1913
148. TBL. 87. ÁRG.
SUNNUDAGUR 4. JÚLÍ 1999 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Tillögur Blairs og Aherns á N-Irlandi
Mikil óánægja
í röðum sam-
bandssinna
Belfast. Reuters.
MIKIL óánægja er í röðum sam-
bandssinna á Norður-írlandi með
þær tillögur sem bresk og írsk
stjómvöld lögðu fram á föstudag
um hvernig hrinda eigi í fram-
kvæmd þeim ákvæðum friðarsam-
komulagsins frá í fyrra sem kveða á
um myndun heimastjómar í hérað-
inu og afvopnun öfgahópa. Forysta
Sambandsflokks Ulsters (UUP) átti
fund í gærmorgun, en ekki var ljóst
þegar Morgunblaðið fór í prentun
hvort leiðtogar flokksins myndu
ákveða þar að kalla átta hundrað
manna miðstjórn flokksins saman
til að ræða tillögurnar, eða hvort
þeir einfaldlega höfnuðu þeim. Var
haft eftir Ken Maginnis, einum for-
ystumanna flokksins, í netútgáfu
The Irish Times að óþarfi væri að
kalla miðstjómina saman ef „nánast
alger samstaða er um að Tony Blair
hafi svikið okkur á úrslitastundu".
Eftir langar og strangar viðræð-
ur í Belfast varð Ijóst á föstudag að
Tony Blaii-, forsætisráðherra Bret-
lands, og Bertie Ahem, forsætisráð-
herra Irlands, tækist ekki að fá leið-
toga stríðandi fylkinga tO að ná
samkomulagi og lögðu forsætisráð-
herramir tveir því fram áætlun sem
þeir telja marka leiðina fram á við í
friðaramleitunum á N-írlandi.
Hafa sambandssinnar og lýðveld-
issinnar tvær vikur tO að bregðast
við tillögunum, en þær fela í sér að
heimastjórn verði sett á laggirnar
um miðjan mánuð og að afvopnun
IRA hefjist „fáeinum dögum“ síðar.
Gerry Adams, leiðtogi Sinn Féin,
tók tOlögunum vel á föstudag en
David Trimble, leiðtogi UUP, lýsti
hins vegar miklum efasemdum sín-
um og viðbrögð annarra sambands-
sinna í gær vora jafnvel enn nei-
kvæðaii. Eiga þeir erfitt með að
sætta sig við að ekki skuli ætlast tO
að IRA afvopnist fyrir eða samtímis
myndun heimastjómarinnar. Þing-
maðurinn Jeffrey Donaldson, sem
Reuters
LIÐSMENN öryggissveitanna á Norður-frlandi höfðu í gær komið sér og búnaði sínum fyrir við Drumcree-
kirkju í Portadown en óttast er að til átaka komi í dag, reyni Óraníumenn að ryðja sér leið í gegnum vamir
hersins. Óraníumenn eru allt annað en ánægðir með þá ákvörðun breskra stjórnvalda að meina þeim að
ganga fylktu liði í gegnum hverfi kaþólskra í Poriadown.
var í samninganefnd UUP, var
t.a.m. fljótur að hafna tOlögunum og
sagði þær „gallaðar í grandvallarat-
riðum“.
Ottast menn að margir sam-
bandssinnar muni lýsa andstöðu
sinni með því að streyma tO Porta-
down í dag, en þar er jafnvel búist
við átökum vegna óánægju Oraníu-
manna með þá ákvörðun breskra
stjómvalda að þeir fái ekki að
ganga um hverfi kaþólskra eftir að
hafa sótt messu í Dramcree-kirkju.
■ Friður í hættu/6
Breskir hermenn
fella tvo Kosovo-búa
Pristina. Reuters, AP.
BRESKIR hermenn urðu tveimur
Kosovo-búum að bana og særðu tvo
til viðbótar í Pristina, höfuðstað hér-
aðsins, í fyrrinótt þegar Kosovo-
Albanar héldu upp á „lýðveldisdag"
héraðsins.
Talsmaður bresku hersveitanna í
Kosovo sagði að hermennirnir hefðu
verið á verði við byggingu, sem hýs-
ir 50 Serba til bráðabirgða, þegar
átta menn hefðu ekið bfl framhjá
henni og hafið skothríð. „Þrír her-
menn skutu á móti og töldu líf sitt í
hættu.“
Að sögn talsmannsins fannst
sjálfvirk byssa í bflnum. Blaða-
menn, sem urðu vitni að atburðin-
um, sögðu að Kosovo-Albanar hefðu
tvisvar sinnum ekið framhjá bygg-
ingunni og hleypt af byssum upp í
loftið áður en hermennirnir hófu
skothríðina.
Tugþúsundir Kosovo-Albana
gengu um götur Pristina á föstu-
Reuters
UNGIR Kosovo-Albanar halda á
albönskum fána á „lýðveldis-
degi“ Kosovo.
dagskvöld til að minnast þess að níu
ár era liðin frá því þing Kosovo lýsti
því yfir að héraðið væri „sjálfstætt
lýðveldi innan Júgóslavíu" til að
mótmæla þeirri ákvörðun
serbneskra stjórnvalda að svipta
héraðið sjálfstjórnarréttindum.
Meðan Kosovo-Albanar héldu upp
á „lýðveldisdaginn" héldu mótmælin
í Serbíu gegn stjórn Slobodans
Milosevic Júgóslavíuforseta áfram.
Um 5.000 manns efndu til mótmæla
í Novi Sad, næststærstu borg Ser-
bíu, sem varð fyrir miklum skemmd-
um í 78 daga loftárásum NATO.
„Þeir gerðu ekki sprengjuárásir á
okkur vegna þess að við séum sek,
heldur vegna þess að leiðtogi okkar
er fífl,“ sagði stjómarandstæðingur-
inn Nenan Canak við mótmælend-
urna, sem kröfðust þess að Milo-
sevic segði af sér.
„Niður með Milosevic ... Hvar
era peningarnir? Hvar eru brýrnar?
Hvar er eldsneytið? Hvar er raf-
magnið?" stóð á einu mótmæla-
spjaldanna.
Eignir Nicks
Leesons frystar
London. Reutcrs.
DÓMSTOLL í London hefur úr-
skurðað að frysta beri eignir
Nicks Leesons, mannsins sem
gerði elsta viðskiptabanka Bret-
lands gjaldþrota. Leeson var lát-
inn laus úr
fangelsi í
Singapúr í gær
og hugðist fara
strax tfl Bret-
lands með flug-
vél.
Samkvæmt
úrskurði dóm-
stólsins getur
Leeson ekki
tekið út fé af bankareikningum
sínum nema hann óski eftir því
skriflega með tveggja daga fyrir-
vara við skiptaforstjóra sem
rannsaka _ gjaldþrot Barings-
banka. Urskurðurinn kemur
ennfremur í veg fyrir að hann
geti fengið fé frá fjölmiðlum fyrir
sögu sína. Þá má hann ekki nota
ágóðann af sjálfsævisögu sinni
eða kvikmynd sem byggð er á
henni.
Ottast Qölmiðlafár
Leeson var dæmdur í sex og
hálfs árs fangelsi í desember
1995 fyrir fjársvik og tOraunir tO
að fela gífurlegt tap, sem bank-
inn varð fyrir vegna áhættuvið-
skipta hans. Tap bankans nam
1,4 mflljörðum dala, andvirði 105
milljarða króna.
Leeson, sem er með ristil-
krabbamein, var látinn laus í
gær vegna góðrar hegðunar,
þremur og hálfu ári eftir að hann
var dæmdur í fangelsi. Lögfræð-
ingur hans, Stephen Pollard,
sagði hann hafa miklar áhyggjur
af því sem biði hans í Bretlandi
og óttast einkum mikið fjölmiðla-
fár vegna heimkomu hans.
Nick Leeson
Vandinn á sér
djúpar rætur
Réttarstaða einstak-
linga orðin sterkari