Morgunblaðið - 04.07.1999, Blaðsíða 24

24 SUNNUDAGUR 4. JÚLÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
37 ÍSLENSKIR KEPPENDUR Á HEIMSLEIKUM
SIGURJÓN Jóns-
son og Arnold
féllust í faðma
sem fornvinir
væru og á meðan
máttu háttsettir
fyrirlesarar og
formaður undir-
búningsnefndar
Special Olympics
bíða inni í fund-
artjaldinu eftir
því að dagskráin
hæfist.
Fyrstu heimsleikar Special Olympics
samtakanna fóru fram áríð 1968, en upphaf
samtakanna er rakið til þess er Eunice
Kennedy Shriver opnaði sumarbúðir fyrir
nokkur þroskaheft börn og fullorðna í
garðinum hjá sér í Maryland. Nú, ára-
tugum síðar, hefur mikið vatn runnið til
s.jávar og eru heimsleikar Special Qlympics
orðnir einn helsti íþróttaviðburðurinn í
heiminum þegar þeir eru haldnir á fjög-
urra ára fresti. Orlygur Steinn Sigurjóns-
son lærði sitthvað um starfsemi samtak-
anna í Norður-Karólínu um síðustu helgi.
Hér er Ölver Bjarnason á fullri ferð í 100 metra hlaupi, þriðji frá vinstri.
MARKMIÐ Special
Olympics samtakanna
er að bjóða upp á
íþróttatilboð handa
þroskaheftum og ein-
staklingum, sem eiga við mikla
námsörðugleika að stríða. Tals-
menn samtakanna leggja áherslu á
að leikum samtakanna sé ekki rugl-
að saman við Olympíumót fatlaðra,
sem fram fer í kjölfar Ólympíuleika
fjórða hvert ár. Par sé um að ræða
afreksfólk í íþróttum þar sem sömu
lögmál gilda og á hefðbundnum
íþróttamótum.
A leikum Special Olympics er
hinsvegar horft til þess hvemig
megi hagnýta íþróttimar til að auka
líkamlegt atgervi keppenda, þor
þeirra og gleði. Samtökin hafa það
einnig að markmiði með starfsemi
sinni, sem raunar fer fram allt árið
um kring, að gefa þroskaheftum
tækifæri til að deila hæfileikum sín-
um og hæfni með öðmm, bæði fjöl-
skyldum sínum, öðru íþróttafólki og
ekki síst með samfélaginu.
Á íslensku gæti eiður samtak-
anna útlagst sem „Unnið mér sig-
urs. Takist mér það ekki, unnið mér
þá hugrekkisins í viðleitninni til að
sigra.“ I ljósi þessara orða og ekki
síst hins, að takmark samtakanna
er að allir þroskaheftir einstakling-
ar fái, í gegnum íþróttimar, tæki-
færi til að verða nytsamir þegnar í
samfélagi sínu og njóta virðingar og
viðurkenningar meðal samborgara
sinna, má ljóst vera að úrslit og
verðlaunapeningar, sem veittir em
á leikum Special Olympics hafa ann-
að gildi en á hefðbundnum íþrótta-
mótum.
Vildi kanna hæfni
þroskaheftra í íþróttum
Á sínum tíma, þegar Eunice
Kennedy Shriver, sem nú er um átt-
rætt, stofnaði sumarbúðir fyrir
þroskahefta í garðinum sínum í
Maryland hafði hún áhuga á því að
kanna hæfni þeirra í hinum ýmsu
íþróttagreinum og líkamlegum at-
höfnum.
„Þá var talið að þið gætuð ekki
hlaupið 100 metra,“ sagði hún við 7
þúsund keppendur í ávarpi sínu á
setningarhátíð sumarleikanna, sem
fram fór á Carter-Finley leikvang-
inum í Raleigh í Norður-Karólínu
hinn 26. júní sl. „Nú hlaupið þið
hinsvegar Maraþonhlaup,“ bætti
hún við og tilgreindi nokkur fleiri
dæmi um íþróttaiðkanir þroska-
heftra, sem leitt hafa af sér veru-
lega viðhorfsbreytingu í garð
þeirra.
Á setningu fyrstu sumarleikanna
árið 1968 í Chicago, sagði Eunice í
ávarpi sínu að leitt hefði verið í ljós
með vísindalegum hætti að þroska-
heft börn gætu sýnt allt eins góða
frammistöðu á íþróttavellinum eins
og önnur böm, svo lengi sem þau
fengju tækifæri til þess, en þar
stæði einmitt hnífurinn í kúnni, þar
sem aðstaða fyrir íþróttir þroska-
heftra væri víðast hvar æði bágbor-
in, a.mk. í Bandaríkjunum.
Á fyrstu sumarleikana árið 1968
mættu 1000 keppendur frá Banda-
ríkjunum og Kanada til leiks, en í
áranna rás hefur þeim fjölgað jafnt
og þétt og nú, rúmum 30 árum ár-
um síðar mættu 7000 keppendur frá
150 löndum á leikana í Norður-Kar-
ólínu og búist er við 7500 keppend-
um á næstu leika, sem fram fara á
írlandi árið 2003.
7000 íþróttafyrirmyndir
„Það er talað um það nú um
stundir, að fyrirmyndirnar í íþrótta-
heiminum séu orðnar fáar,“ sagði
leikarinn og hátíðarkynnirinn Billy
Crystal við keppendurna og 50 þús-
und gesti á Carter-Finley leikvang-
inum á setningunni. „Hérna fyrir
framan mig sé ég hins vegar 7000
fyrirmyndir,“ bætti leikarinn góð-