Morgunblaðið - 09.07.1999, Blaðsíða 28

28 FÖSTUDAGUR 9. JÚLÍ 1999
ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ
Bclgrad. The Daily Telegraph.
MARKO Milosevic, sonur Slobod-
ans Milosevics, forseta Jú-
góslavíu, opnaði sl. sunnudag
glæsilegan íþrótta- og skemmti-
garð, Bambipark, í fæðingarbæ
föður síns, Pozarevac. Bygging-
arframkvæmdir í garðinum
stóðu yfir á sama tíma og loft-
árásir Atlantshafsbandalagsins á
Júgóslavíu fóru fram. í fjölda-
mótmæium gegn Milosevic í
Uzice í Serbíu í vikunni for-
dæmdi aðstoðarbæjarstjórinn,
Miroslav Martovic, íjölskyldu for-
setans, ekki síst Marko, og pen-
ingaveldi þeirra á sama tíma og
efnahagur Serbíu er í rúst.
„[Marko] eyðir rúmlega 28
milljónum króna í Bambipark á
sama tima og straumur
serbneskra flóttamanna liggur
frá Kosovo,“ sagði Martovic við
góðar undirtektir áheyrenda.
A þeim tíu árum sem Milosevic
hefur verið við völd í Serbíu hef-
ur sonur hans hreiðrað um sig í
Pozarevac, iðnaðarbæ 80 km suð-
ur af Belgrad, höfuðborg Serbíu.
Foreldrar hans, Milosevic og
Mira Markovic, hófu kynni sín í
þessum bæ og nú er Marko orð-
inn einn af helstu viðskiptafröm-
uðum Pozarevac og einn af
valdamestu mönnum bæjarins.
Marko er cigandi skemmtistað-
arins Madonna, sem að sögn
þeirra sem til þekkja er með
þeim nútímalegri í útliti og undir
beru lofti. Þá er útvarp Madonna
cinnig í eigu Markos, auk net-
þjónustunnar Madonnu og Ma-
donnu-bakarísins. Nýjasta rósin í
hnappagat hans er hins vegar
hinn stórglæsilegi skemmtigarð-
ur Bambipark.
I garðinum er blakvöllur, völl-
ur fyrir strandfótbolta,
götukörfúbolta, brautir fyrir
línuskauta, hjólabretti og BMX-
hjólreiðar. Þar er einnig að finna
völundarhús, sundlaug og báta-
garð.
Upphaflega hafði verið ráð-
gert að skemmtigarðurinn yrði
opnaður á afmæiisdegi Markos,
23. maí, en vegna átakanna í
Kosovo seinkaði framkvæmdun-
um.
I staðinn opnaði garðurinn á
„degi stríðsmanna“, sem var op-
inber hátiðardagur á tímum
kommúnismans til að minnast
baráttu föðurlandssinna við nas-
isma Þýskalands á tímum seinni
heimsstyrjaldarinnar.
Með
Sonur Milosevics opnar
glæsilegan skemmtigarð
MIRA Markovic, eiginkona Slobodans Milosevics Júgóslavíuforseta, kom ásamt syni sínum, Marko, og unn-
ustu hans, Milica Gajic, á opnunarhát íðina i Bambipark.
„í þágu komandi kynslóöa"
GESTIR ganga um völundar-
hús, sem Bambipark hefur upp
á að bjóða.
En átökin í Kosovo seinkuðu
ekki aðeins vígslu garðsins, held-
ur urðu þau til þess að Marko
breytti upphaflegu nafni garðs-
ins úr Bambiland i Bambipark.
Marko sleppti engilsaxneska
heitinu „Iand“ úr nafninu í mót-
mælaskyni vegna loftárása Atl-
antshafsbandalagsins, sem hann
sagði drifnar áfram af Bretum
og Bandaríkjamönnum.
í staðinn skeytti hann „park“
aftan á Bambi en það er serbó-
króatískt orð. Mark skýrði garð-
inn hins vegar „Bambi“ í höfuðið
á stærsta kexframleiðanda í Jú-
góslavíu, sem lagt hefur fé til
framkvæmdanna.
Slobodan Orlic, varaforseti
Lýðræðisflokks jafnaðarmanna,
hefur gagnrýnt framkvæmdir
Markos harðlega. Hann sagði
hundruð ungmenna hafa flúið
Serbíu frá því að Milosevic komst
til valda og eftir væri fólk eins
og Marko, sem væri ekki áskjós-
anlegasta fyrirmyndin fyrir kom-
andi kynslóðir.
Marko var hins vegar á öðru
máli og sagði garðinn „bestu
hugsanlegu leiðina til að tryggja
framtíð ungu kynslóðarinnar".
Mótmæli stjórnarandstöðunnar og serbnesks almennings
Hættan á borgara-
átökum eykst
HÆTTAN á því að átök milli
stjómarandstæðinga og stjómar-
sinna í Serbíu kunni að brjótast út
hefur aukist eftir mótmælaaðgerðir
undanfama daga í fjölmörgum
borgum og bæjum í landinu. Stjóm-
arliðar í sósíalistaflokki Slobodans
Milosevics fóm þess á leit í gær við
stuðningsmenn forsetans að þeir
fjölmenntu í bænum Prokuplje,
nærri borginni Nis, og kæfðu niður
andóf stjómarandstæðinga. Svipað-
ar aðstæður komu upp fyrir um
þremur ámm í Belgrad með þeim
afleiðingum að tugir slösuðust og
einn maður a.m.k. lést. Andstaða
stjómarandstæðinga við veldi
Milosevics virðist hins vegar fara
í ferðalagið
Á öllum upplýsingamiðstöðvum
og í söluturnum víða um land
er hægt að fá Sumarferðir ‘99,
ferðahandbók Morgunblaðsins.
Taktu handbókina með
í ferðalagið!
plorgiwWaiþiíí
rt v •»* *•
... .

m

vaxandi og hefur Breytingabanda-
lagið, regnhlifasamtök stjómarand-
stöðuflokka á þingi, náð að virkja al-
menning með fjöldamótmælum sín-
um sem fyrirhugað er að halda um
gervalla Serbíu það sem eftir er
sumars.
Stjómarandstæðingar hafa, með
Zoran Djindjic, leiðtoga Lýðræðis-
ílokksins, fremstan í flokki, hvatt al-
menning til aðgerða og lagt á ráðin
um allsherjarverkfall og umfangs-
miklar andófsaðgerðir sem ekki
muni linna fyrr en stjómin fari frá.
Djindjic lýsti yfir í ræðu er hann
hélt í gær að almenningur ætti að
vera reiðubúinn. „Þetta verður
langt sumar en að því loknu mun
lýðræðið ríkja“. Hann hefur varað
Milosevic við borgarastyrjöld, reyni
hann að tefja stjómarskipti.
Kemur sljómarand-
stæðingum í opna skjöldu
Bandaríska dagblaðið New York
Times telur að hinn sterki vilji al-
menningis til breytinga sem komið
hefur fram að undanfömu hafi jafn-
vel komið stjómarandstæðingum í
opna skjöldu. Veður hafa skipast
skjótt í lofti og andstæðingar
stjórnarinnar, sem skiptast í nokkr-
ar fylkingar, verða því að hafa sig
alla við til að leiða hina formlegu
andstöðu í stað þess að fylgja vilja
almennings í því kapphlaupi um
völd sem senn kann að fara í hönd í
Serbíu.
Það sem komið hefur einna mest
á óvart í mótmælaaðgerðunum era
mótmælin í Leskovac, hvert Milos-
evic-fjölskyldan hefur sótt völd sín
og jafnframt haft þar bæði tögl og
hagldir. Mótmælaaðgerðirimar á
þriðjudaginn, sem u.þ.b. 20.000 bæj-
arbúar tóku þátt í, voru ekki skipu-
lagðar af stjómarandstöðuflokkum
en nutu hins vegar stuðnings
serbneskra uppgjafarhermanna úr
stríðinu í Kosovo. Fólkið réðst á
lögreglustöð í bænum og krafðist
lausnar sjónvarpstæknimannsins
sem hafði hvatt fólk til að mótmæla.
Lögreglan svaraði aðgerðum fólks-
ins með táragasi og kylfum.
„Ef Milosevic á í vandræðum í
Leskovac er víst að vandræðin era
mikil," sagði Aleksa Djilas, sagn-
fræðingur og stjómmálaskýrandi í
Belgrad, í viðtali við New York
Times. „Þetta er líkt og upphafið að
endinum. Eg veit ekki hvenær að
endinum kemur en víst er að það
verður innan mánaða, ekki ára.“
Almennt er talið að þátttaka upp-
gjafarhermanna í mótmælaaðgerð-
unum sé til marks um hversu djúpt
andstaðan við Milosevic-veldið risti
og gæti þetta orðið til þess að mót-
mælin dreifðust hraðar út en ella og
mun hraðar en leiðtogar stjómar-
andstöðuflokka bjuggust við. Síðan
átökunum í Kosovo-héraði lauk hafa
hundruð uppgjafarhennanna lokað
vegum og brúm í mið- og suður-
hluta Serbíu og krafist launa fyrir
ellefu vikna herþjónustu sína í
Kosovo.
Ekki má afskrifa Milosevic
Hins vegar ber að varast að af-
skrifa Milosevic of skjótt. Þótt hann
hafi tapað fjóram stríðum á undan-
fömum tíu áram og beri ábyrgð á
bágum efnahag landsmanna, hefur
hann náð að halda völdum og virkja
serbnesku þjóðarsálina. Hann getur
talið sér til tekna að hafa staðið af
sér þriggja mánaða langar mót-
mælaaðgerðir, svipaðar þeim sem
nú hafa hafist, veturinn 1996-7.
Ef halla fer ískyggilega undan
fæti hjá Júgóslavíuforseta er al-
mennt talið að hann fari fram á að-
gerðir ríkislögreglunnar, sem er
honum enn hliðholl, og ríkissjón-
varpsins sem sér þorra almennings
fyrir daglegum tíðindum. En und-
anfama daga hefur lítið sem ekkert
verið minnst á mótmælaaðgerðir
stjómarandstæðinga í serbneska
sjónvarpinu. Þrátt íyrir mátt lög-
reglunnar er ekki talið líklegt að
Milosevic muni reyna að kæfa að-
gerðir með valdi en þess í stað nota
sérsveitir lögreglunnar og stjórnar-
liða til að ógna stjómarandstæðing-
um. Djindjic lét þau orð falla í ræðu
í borginni Uzice fyrr í vikunni að
Milosevic myndi ekki hætta á að
virkja lögregluna til mikilla ofbeld-
isverka. „Ef fjöldi okkar er mikill
mun valdi síður verða beitt,“ sagði
Djindjic.
Hitt er þó ljóst að ef ógnarhald
Milosevics á lögreglu og fjölmiðlum
nýtist honum ekki í vamarbarátt-
unni getur hann ætíð bragðið á það
ráð að gera stjórnarandstæðingum
gylliboð. Reynsla undanfarinna ára
kennir að slíkar aðgerðir hafa skilað
Milosevic góðum árangri.