Morgunblaðið - 26.08.1999, Síða 20
20 FIMMTUDAGUR 26. ÁGÚST 1999
MORGUNBLAÐIÐ
NEYTENDUR
Margl ber að hafa í huga þegar valirni er útigalli á börnin fyrir veturinn
Skjólgóður
og slitsterkur
Morgunblaðið/Þorkell
Börn geta orðið fyrir vökvatapi ef þau eru í of
þéttum galla.
Þegar keyptur
er útigalli
• Auðvelt verður að vera að klæða barnið úr gallan-
um og í. Barnið verður einnig að geta klætt sig
sjálft og því má fóðrið ekki vera of stamt.
• Bamið verður sjálft að geta rennt upp rennilásn-
um. Það er t.d. erfitt ef efnið festist sífellt í
rennilásnum. Einnig eru til sérstakir rennilásar
fyrir litla fingur sem eru stórtenntari og breiðari
en venjulegir rennilásar.
• Auðveldast er fyrir barnið að geta klætt sig í gall-
ann í stígvélunum eða kuldaskónum.
• Látið bamið máta gallann áður en hann er keypt-
ur. Stærðir á barnafotum eru ekki alltaf eins.
Mikilvægt er að barnið geti hreyft sig auðveld-
lega, rúm sé fyrir föt og að gallinn sé ekki of
stuttur til klofsins.
• Teygjur undir skó eða stígvél koma í veg fyrir að
skálmarnar rykkist upp.
• Endurskinsmerki auka öryggi barnsins í myrkri.
NÚ ER sumarið brátt á enda og
em margir farnir að huga að skjól-
góðum fatnaði fyrir veturinn, ekki
síst fyrir börnin. Allir þeir sem
hafa fylgst með börnum að leik
gera sér grein fyrir því hve mikið
klæðnaður þeirra þarf að þola.
Útigallar era nauðsynlegrir í ís-
lenskri vetrarveðráttu en auk þess
að vera vatnsheldir og vindþéttir
verða þeir jafnframt að vera út
slitsterku efni sem getur andað og
hleypt út svita svo þægilegt sé að
vera í honum. Ennfremur era
nokkur öryggisatriði sem nauðsyn-
legt er að hafa í huga þegar valinn
er galli á barnið. Dönsku neytenda-
samtökin tóku saman nokkur atriði
varðandi kaup á útigalla og skýrðu
frá því í tímariti sínu, Rád og
resultater.
Hettan án reima
Veljið útigalla sem er með hettu
án reima. Reimamar hafa valdið
slysum þegar þær hafa fest í leik-
tækjum og hert að hálsi barnsins.
Teygja sem er saumuð fóst á kant
hettunnar gerir sama gagn og
reimarnar en er jafnframt hættu-
laus.
Ef hettan er smellt eða hneppt á
gallann er hún öraggari en þær
sem saumaðar era á því hún dettur
af gallanum um leið og hún festist í
leiktæki eða öðru. Einnig getur
verið gott að taka hettuna af þegar
notaðar era húfur á borð við lamb-
húshettur.
Herdís Storgaard barnaslysa-
varnafulltrúi mælir eindregið með
því að þeir sem ákveða að kaupa
galla með reimum í, fjarlægi reim-
arnar og setji teygju í staðinn.
„Það er mjög einfalt að gera,“ segir
hún. „Þegar búið er að mæla
hversu mikil rykkingin á hettunni á
að vera og þar með lengd teygj-
unnar er endinn á teygjunni saum-
aður í endann á reiminni. Reimin
er síðan dregin í gegn og endamir
á teygjunni saumaðir niður í reima-
götin. Þetta er mjög mikilvægt því
reimar í hettu hafa valdið alvarleg-
um, lífshættulegum slys hér á Is-
landi.“
Munið að það era ekki einungis
reimar og hettur sem geta fest og
valdið slysum heldur einnig treflar
og annar laus klæðnaður.
Ytra byrðið
Ytra byrði gallans er oftast gert
úr bómull, næloni, polyester eða
blöndu af þessum efnum. Það get-
ur annað hvort verið meðhöndlað
þannig að það verði vatnsþétt eða
klætt með plastfilmu eða líkum
efnum. Einnig era til gallar með
himnum á borð við Goretex sem
era vatnsþéttir en hleypa samt
sem áður út raka.
Margir gallar era gerðir úr
svokölluðu bjórnæloni sem er
slitsterkt, þéttofíð efni úr næloni
og bómull. Þessi samsetning gerir
það að að verkum að húðin nær að
anda í gegn um gallann en á móti
kemur að hann er ekki jafn vind-
og vatnsheldur og gallar sem húð-
aðir era með plastfilmu.
Ef þægilegt á að vera fyrir
börnin að klæðast gallanum er
best að velja galla úr efni sem
andar. Ef hann þarf hins vegar að
vera algjörlega vind- og vatns-
heldur er þó betra að velja galla
sem klæddur hefur verið með
plastfilmu. Ef slíkur galli er val-
inn ber þó að hafa í huga að hann
sé með loftgötum því annars safn-
ast raki frá líkamanum á innra
byrði gallans og föt barnsins
blotna. Að sögn Herdísar
Storgaard geta börn orðið fyrir
vökvatapi, sem getur reynst þeim
varasamt, ef þau eru of lengi í of
þéttum galla.
Fóðrið
Útigallar eru oftast fóðraðir með
vatti eða gerviskinni. Vattið telst
vera tiltölulega góð einangran.
Gerviskinnið er hins vegar ekki
vindhelt en ef ytra byrði gallans er
vindþétt kemur það ekki að sök.
Gerviskinnið er oft hægt að fjar-
lægja og kemur það sér vel þegar
þarf að þvo gallann því hægt er að
þvo ytra byrðið eingöngu. Einnig
er hægt að nota það án fóðursins
vor og haust þegar hlýrra er í
veðri.
Saumar og rennilás
Mest mæðir á saumum á innan-
verðum skálmunum og í klofinu og
því er oft hætta á saumsprettum
eða að efnið rifni í saumgötunum.
Á nokkram göllum era saumarn-
ir styrktir með plastböndum, þau
gera það einnig að verkum að
saumamir verða vatnsheldir. Aðrir
gallar era hreinlega saumlausir á
þeim svæðum sem mest reynir á
gallann.
Lítið þarf oft til þess að rennilás-
ar bili. Af þeim sökum er gott að
velja galla sem er með smellum eða
tölum auk rennilássins. Ef
rennilásinn bilar, t.d. í skíðaferða-
lagi, er samt sem áður hægt að
smella eða hneppa. Einnig er góð
lausn að hafa tvo rennilása á gall-
anum.
Þvottur
Áður en gallinn er þveginn er
mikilvægt að lesa leiðbeiningar á
þvottamiðanum. Nokkrir gallar
þarfnast sérstakrar meðhöndlunar
og þola ef til vill ekki þurrkara.
Gallar sem hafa verið meðhöndl-
aðir á þann hátt að þeir verði
vatnsheldir þola heldur ekki marga
þvotta því þá hætta þeir að hrinda
frá sér vatni. Vatnsþéttnin næst þó
að hluta aftur ef gallinn er þurrk-
aður í þurrkara.
Ef gallinn er vatnsvarinn með
plasti má ef til vill láta nægja að
skola hann með vatni eða þurrka af
honum með rakri tusku.
/ifitfLty07 ' TILBOÐIN
» Verð nú kr. Verð áður kr. Tilb. á mælie.
NÝKAUP QlldlrUI 31. égúst
[ Ommu pitsa, 3 teg. 339 459 339 st. j
Egils krístall, 2 Itr 139 176 70 Itr
| Barilla tagliatelle, 500 g 129 172 258 kgj
Barilla rigatoni, 500 g 75 95 150 kq
I Barilla spaghetti 99 119 99 kgj
Nýbakað baquette 159 198 496 kq
I Rjómaostur, 400 g ds. 229 249 573 kg i
Gráðaostur, 200 g 239 258 1.195 kg
NÓATÚNSVERSLANIRNAR Qlldlr < meSan blrgðlr widast
rLæri af nýsl. lömbum 698 958 "Wkgj
Hryggur af nýsl. lömbum 698 898 698 kg
[ Lærissnoiðar af nýsl. lömbum 898 1.198 898 kg
"Súpukjöt af' nýsl. lömbum 298 598 298Tfg
[ Ísírfofur 99 "379 99 kg
isl. hvítkál 99 198 99 kg
flsl. selleri 99 350 “99“Rg[
Laukur 15 95 15 kg
BÓNUS Qlldlr Ul 20. Sflúst
| Bónus kornbrauö, 3 stk 297 375 T41 kg]
Bðnus franskar, 1,4ÖOg "T99 239 T42Tcg
i Holta kjúklingur 399 6Ö9 399 kg j
Bónus hrásalat[ 450 g 99 ÍT9 “ 220 kg
[ Bónús skinká 599 699 599 kg !
Nýjar kartöflur, 2 kg 189 259 95 kg
[ Buitörii spaghetti, 500 g 49 55 98 kg ]
10-11-búðlmar Qlldlr tll 1. saptsmbsr
[ Chicago Town Fam. pitsur, 2 teg. 498 698 766 kgj
Gourmet lambalærissneiðar 1.064 nýtt 1.064 kg
Pripps öl, 0,5 Itr 56 69 H2Ttrj
Gourmet lambakótilettur 1.042 nýtt 1.042 kg
[ Lavazza kaffS, 2 teg. 278 365 1,112 kg j
Gular melónur 79 125 79 kg
[ Sumarsvali, 3 sámari 85 108 Tmtrl
BökunarkartöfTúr 98 189 98 kg
ÞÍN VERSLUN Glldlr II11. Mptemb*r
[Svínakótilettur 898 1.148 898 kgl
Sveitabjúgu 398 539 398 kg
j Engjaþykkni 59 69 295 Itr
Franskar kartöflur, 700 g 139 185 345 kg
^£j®Ej35|ip^TTr..* - V**r. 5. iJiHÖS' l . <fl| '~v '■ - jf wB&ríi) XBm Z~ iM 'WK? ÆtL’ Æ ■ Æ
Morgunblaðið/Arnaldur Verð Verð Tilb. á nú kr. áður kr. mælie.
Hversdagsís, 2 Itr, 4 teg. 399 529 199 Itr
Svali, 3 pk., 4 teg. 99 105 132 Itr
Freýju hrís, 120 g 129 155 993 kg
HRAÐBÚÐIR Essó
Qlldlr tll 1. september
Kók, 0,5 Itr í dós 79 90 158 Itr
Diet kók, 0,5 Itr í dós 79 90 158 Itr
Sóma hamborqari, 250 g 199 260 796 kg
Leo súkkulaðikex, 40 g 45 60 1.130 kq
Jólakaka, 350 g 135 175 390 kq
Brúnkaka, 350 g 135 175 390 kg
SELECT-búðirnar
Qlldlr tll 1. ssptsmbsr
Sportlunch 59 90 983 kg
Monu buffalobitar 198 279 TT65Tg
Porrier vatri 89 115 270 Itr
Campbell súpur 89 nýtt 302 kg
0,5 Itr Pepsi og 50 g Doritos 149 194
HAGKAUP
Qlldlrtll 1. september
Myllu heimilisbrauö7770 g 159 209 206 kg
Kjötbúðingur 499 696 499kg
LambálæriThryggur nýslátrað 798 T .083" 798 kg
Verð nú Kr. Verð áður kr. Tilb. á mælfe.
[Rauð epli 139 179 139 kq |
Appelsínur 129 179 129 kg
[ Nesquik, 5Ó0 g 198 249 99 kg |
Súkkulaðibitakex, 225 g 129 142 573 kq
[Laukur 29 69 29 kg |
11-11-búðlmar Qlldlr tll 29. ágúst
111-11 samlokur 99 198 99 st|
Gounmet læri 799 1.094 799 kq
I Sprite, 2 Itr 129 198 65 Itr |
Brazzi appelsínusafi 75 103 75 Itr
| Brazzi eplasafi 75 114 75 Itr |
Trópí appelsínusafi 129 179 129 Itr
KHB-verslanir Qlldlr «1 29. ágúst
I McV BN súkkulaðikex, 225 q 112 134 498 kg |
McV heimakex, 200 q 89 112 445 kq
iPikNik, 113 q “ 119 139 i .053 kq I
Öskaiógúrt með iarðarb., 180 q 48 53 267 kq
I Nice orkudrykkur, 250 ml 95 120 380 kq |
Mr. Proper parket 226 278 226 Itr
FJARÐARKAUP Gildir 26., 27. og 28. ágúst
I Salzburger pylsur 498 598 498 kql
Brauðskinka 598 995 598 kq
| Svínalæri 1/1 398 495 398 kg [
Svínasíður 298 398 298 kq
I Ferskjur, nektarínur, plómur 189 389 189 kq |
Hrisqrjón, Long Grain 89 nýtt 89 kg
[Jasmine hrisgrjón, 500 g 89 nýtt 178kg|
Freyju flóð, 200 g 189 219 950 kg
UPPGRIP-verslanir OLÍS Agústtllboð
| Maryland kókos, 150 g 99 110 66Ökg]
Maryland hnetu, 150 g 99 110 660 kg
[Maryland súkkul., 150 g 99 110 660 kg |
Leo súkkulaðikex, 3 st. 99 nýtt 990 kg
[ Prins póló XXL, 4 st. 225 nýtt 1.000 kg[
Svali appels., 3 í pk. 99 nýtt 132 Itr
| Sváli, epla, 3 i pk. 99 nýtt i32TtF|
Svali, epla sl., 3 í pk. 99 nýtt 132 Itr
KÁ-verslanir Gildir til 1. september
| Svinahryggur 1/1 (kotilettur) 798 1.049 798 kg
Svínahnakki 1/1 (sneiðar m/beini) 698 859 698 kg
| Svínabógur hringskorinn 498 569 498 kg[
Kakómalt, 400 g 125 nýtt 312 kg
| Luxus ananasbitar, 3x227 g 125 nýtt 184 kgj
Luxus riiaískom, 340 g 125 nýtt 368 kg