Morgunblaðið - 28.08.1999, Page 20

20 LAUGARDAGUR 28. ÁGÚST 1999
MORGUNBLAÐIÐ
LANDIÐ
Læknir á
landsbyggðinni
í maraþoni
Morgunblaðið/Ágúst Blöndal
Veggmynd prýðir nú gistiheimilið Trölla.
Stór veggmynd
prýðir gisti-
heimilið Trölla
Neskaupstað - Nú á dögunum var
sett upp stór veggmynd á vestur-
hlið gistiheimilisins Trölla í Nes-
kaupstað. Myndin, sem er 2 metr-
ar á hæð og 2,3 metrar á breidd,
gerði Tryggvi Ólafsson, listmál-
ari í Kaupmannahöfn, nú nýlega.
Það var Sigurður Orlygsson
listmálari sem útfærði verkið í
stækkaðri mynd í samráði við
Tryggva og setti einig upp. Prýði
er af myndini sem er hugsuð af
Tryggva sem táknræn fyrir
starfsemina í húsinu með norð-
firskum áhrifum. Veggmyndin er táknræn fyrir starfsemina í húsinu.
Uppgreftri við
Xrskubúðir að
ljúka í sumar
Morgunblaðíð/Ólafur Jens Sigurðsson
Frá uppgreftrinum á írskubúðum á Snæfellsnesi.
Þórshöfn - Jórunn
Viðar Valgarsdóttir,
starfandi læknir á
Þórshöfn í sumara-
fleysingum, lét
fjarlægðina frá
Reykjavík ekki
aftra sér frá því að
drífa sig í Reykjav-
íkurmaraþonið og
varð þar fyrst ísl-
enskra kvenna í
mark, á 3 klst. og 31
mínútu. Það var vel
af sér vikið, ekki
síst fyrir það að hún
fór á bíl sínum á
laugardagskvöldi til
Akureyrar, þaðan
með flugi til
Reykjavíkur og
aftur til baka á
sunnudagskvöldi
eftir maraþonið og
átti þá eftir að
keyra til Þórsh-
afnar, um þriggja
stunda akstur. En Jórunni er ekki
fisjað saman og öll þreytumerki
vora af henni þegar hún mætti á
heilsugæslustöðina á mánudagsm-
orgni.
Jórann hefur stundað hlaup í um
tíu ár og var Reykjavíkurmaraþ-
onið þriðja maraþonið hennar. Hún
tók þátt í Mývatnsmaraþoninu í
júní sl. og einnig hljóp hún
„Laugaveginn" svokallaðan, það er
leiðin Landmannalaugar-Þórsm-
örk, fyrir mánuði. Það hefur því
verið eitt maraþon á mánuði hjá
henni þetta sumarið. Hún er félagi
í hlaupafélagi Vesturbæjar ásamt
manni sínum en núna í ágústmán-
uði hleypur hún um Melrakkaslétt-
una með kindum og kríum, en þær
síðamefndu áttu það til að vera ill-
skeyttar við hlauparann.
Jórunn og maður hennar, Amar
Þór Guðmundsson, hafa séð um
læknisþjónustu í Norður-Þingeyj-
arsýslu í ágústmánuði en þar eru
þrjár heilsugæslustöðvar; það er á
Þórshöfn, Raufarhöfn og Kópa-
skeri. Jórunn þjónar Þórshafnar-
læknishéraði en Ai-nar er með
Raufarhafnar- og Oxarfjarðar-
læknishérað. Þetta er í þriðja sinn
sem Jórann og Arnar leysa af í
sýslunni og segir Jórunn að starf á
landsbyggðinni feli í sér meiri fjöl-
breytni heldur en á t.d. sjúkrahús-
um í Reykjavík. Hjónin era ánægð
með dvölina í N-Þingeyjarsýslu og
segir Jórunn að landsbyggðin hafi
upp á mikið að bjóða: „Það er
greinilega mikil uppsveifla í gangi
á Þórshöfn; nýr flugvöllur, hafnar-
garður og kirkja - svo ekki sé
minnst á íþróttahúsið, sem er stór-
glæsilegt mannvirki, með frábærri
sundlaug, líkamsræktarstöð og
ljósabekk. Áreiðanlega mikil lyfti-
stöng fyrir bæjarfélagið,“ sagði
Jórann. Hún hefur
velt fyrir sér að
fara í sérfræðinám
í heimilislækning-
um svo hver veit
nema landsbyggðin
eigi eftir að njóta
starfskrafta þeirra
hjónanna að loknu
sémámi.
Frá Norður-Þing-
eyjarsýslu til
Nepal - tíu ára
draumur rætist
Þótt læknishjón-
unum líki vel starf-
ið á landsbyggðinni
þá stefna Jórunn
og Ai'nar enn
lengra í burtu þeg-
ar ráðningartíma
þeirra lýkur um
næstu mánaðamót.
I september fara
þau til Nepal og
verða þar á göngu í
rúma tvo mánuði á eigin vegum.
Þau ætla að ganga þekktar göngu-
leiðir þar í fjöllunum með bakpoka
sína en án leiðsögu- og burðar-
manna. Annapurna-hringurinn í
Nepal er um 300 km þekkt göngu-
leið og þann hring ætla Jórunn og
Arnar að ganga og einnig upp að
grannbúðum Everest. Þessi ferð
hefur verið draumur þeirra frá því
þau kynntust fyrir tíu áram og nú
láta þau drauminn rætast.
Hellissandi - Fornleifauppgröftur
við Irskubúðir á Snæfellsnesi hefur
staðið yfir undanfarið og fer nú senn
að ljúka þetta árið. Fyrir tveimur ár-
um kom í ljós að rústir sem þar finn-
ast era frá víkingaöld, þ.e. voru ald-
ursgreindar frá árunum 850-950.
Fornleifafræðistofan undir forystu
dr. Bjama F. Einarssonar fornleifa-
fræðings hefur staðið fyrir verkinu
með fjárstuðningi nokkurra áhuga-
samra aðila, aðallega í Snæfellsbæ.
Nú er uppgreftrinum að Ijúka og
verður ekki haldið áfram með verkið
í ár nema úrvinnslu og skýrslugerð.
Þegar fréttaritari innti Bjarna eft-
ir því hvað uppgröfturinn hefði leitt í
ljós kvaðst hann skipta vinnusvæð-
inu við Irskubúðir í tvennt, svæði A
og B. Á svæði A hefðu þeir grafið
tveggja metra skák þvert yfir skál-
ann. I þessari skák lentu þeir á dyi'-
um, m.a. steinlögðu gólfi og gangi,
mjög sérstökum, um tvcggja metra
lönjgum.
I dyrum fundu þeir þrepskjöld og
stóra hellu sem verið hefur yfir dyr-
unum sjálfum að innanverðu. Hluti
af gólfinu er hellulagður af mönnum
en að öðru leyti virðist gólfíð vera
bergið sjálft þar sem það nær upp í
gólf skálans. Á hellunum situr þó
gólfskán.
Líklegast er að gangurinn hafi
verið þvert á húsið eða skálann sjálf-
an. Á svæði B komu þeir niður á
tvær stéttir, er önnur grófari og
liggur með skálanum sjálfum en hin
liggur að öskuhaugnum. Aðeins
gafst tími og tækifæri til að narta ut-
an í öskuhauginn sjálfan. Bjarni
kvað það niðurstöðu þessa fyrsta
áfanga uppgraftarins, að það væri al-
veg víst að verið væri að grafa í 9.
eða 10. aldar skála, tiltölulega stóran
eða allt að tuttugu metra langan sem
telst þá til stærri skála hérlendis.
Skálinn er mjög heillegur og hlað-
inn úr sniddu eða streng. Samsetn-
ing gripa er sérstæð því nánast
finnst ekkert annað en járn og klé-
berg og brennd bein, auk brota úr
soðsteinum og eldsláttusteinum.
Kléberg er af erlendu bergi brotið
og var notað í grýtur, kolur,
snældusnúða ofl.
Að undanskildum nokkrum
brenndum beinum eru bein algjör-
lega horfin vegna aðstæðna þarna en
þó hefur hámerar- eða hákarlstör.n
fundist.
„Mér þykir klébergið mjög athygl-
Morgunblaðið/Líney Sigurðardóttir
Jórunn Viðar
Valgarðsdóttir