Morgunblaðið - 28.08.1999, Blaðsíða 33
MORGUNBLAÐIÐ
I
Stólar í keisarastíl frá byrjun 19. aldar, merktir Jacob.
Skatthol í keisarastíl eftir húsgagnasmiðinn Adam Weisweiler.
1 LAUGARDAGUR 28. ÁGÚST 1999 33
J
Það var ekki fyrr en Napóleon
gerðist fyrsti konsúll að franska hús-
gagnagerðin tók að lifna við. Þannig
tók keisarastíllinn við af hrein-klass-
íska stílnum. Ströng lýðveldisform
voru látin víkja fyrir keisaralegum
íburði. Svefnherbergi Napóleons var
gert eins og rómverskt hertjald. Og
hann reisti rómverska sigurboga.
Arkitektai’nir Percier og Fontaine
teiknuðu hringekjusigurboga við
Louvre sem var eftirlíking á Kon-
stantínusarboga, Chalgrin hóf gerð
Sigurbogans, en sigursúlur Róm-
verja voru reistar á Vendome-torg-
inu í París.
I keisarastílnum jókst skraut-
munstrið í húsgögnum sem átti að
vera eftirmynd 'skrautstíls Agústar.
Tekin voru upp rómversk hermerki
með örnum og úlfum. Kommóðan
tók á sig mynd fornaldarhofs og
skrifborðið verður að heiðnu altari.
Eftir Egyptalandsferð Napóleons
byggingum í París sem höfðu orðið
fyrir verulegum skemmdum í bylt-
ingunni. Eftir byltingupa var byrjað
að endurbyggja þær. í mörgum til-
fellum tókust endurbyggingar frá-
bærlega vel. Ein þessara bygginga
var Hotel Recamier sem varð heimili
bankastjórans Recamier og eigin-
konu hans, Juliette. Arkitektinn
Louis Berthault sem hafði verið
nemandi Charles Percier var feng-
inn til að endurhanna húsið. Arið
1798 var hafist handa við að hanna
heimili þeirra sem bar vott um ótrú-
lega listræna fágun og nýjungar í
stílbrigðum. Mesta áthygli vakti
svefnherbergi frú Recamier. Her-
bergið var málað í léttum pasteltón-
um, vítt var til veggja og hátt til
lofts, háir speglar. Rúmið var úr ma-
hóní, gyllt málmskreytingin minnti á
komust sfinxar í tísku. Skápar,
kommóður og aðrar hirslur í keisara-
stílnum voru mjög þung, stóðu oftast
á heilum ramma, sem féllu þétt að
gólfinu, oft voru þéttar hálfsúlur á
báðum hornum þeirra að framan.
Mjóir látúnslistar, rósir og annað úr
látúni, voru áberandi skreytingar í
keisarastflnum. Fætur undir stólum,
bekkjum og borðum voru oftast
beinar, ýmist ferhyrndar eða rennd-
ar. Stæling á dýrafótum kom þó
einnig fyrir, sérstaklega á húsgögn-
um í franska keisarastflnum. Viður-
inn var oftast úr mahóní, að jafnaði
látinn halda sínum eðlilega lit. Hvít-
máluð húsgögn voru einnig nokkuð
algeng. Keisarastíllinn lifði vorblóma
sinn í Frakklandi, en barst fljótlega
til flestra landa álfunnar.
Heimili Recamier-hjónanna -
keisarastfllinn sprottinn upp
Miklar endurbætur voru gerðar á
svani og útlínur rúmsins minntu á
bát. Þetta var fyrsta rúm sinnar teg-
undar sem var hannað í þessum stíl
og átti eftir að hafa gífurleg áhrif
varðandi keisarastflinn og margir
húsgagnasmiðir stældu þetta rúm.
Stólarnir og „chaise-lounginn“ voru
eftir Jacob-bræðurna.
Eiginkonan Juliette Recamier
þótti ein fegm’sta kona síns tíma.
Hún var gædd ótrúlegri listrænni
fágun og á stuttum tíma varð heimili
þeirra hjóna einn hreinræktaðasti
varði keisarastílsins eins og hann
varð fullmótaður. Húsgögnin voru
hönnuð af Mernhault og smíðuð af
Jacob-bræðrunum sem höfðu starfað
við hirð Lúðvíks XVI. Heimili þeirra
þótti það glæsilegasta í París. Alla
fýsti að sjá glæsilegt heimili þeiira
og sjón var sögu ríkari.
Arkitektarnir Percier
og Fontaine
Hæst skreytilistamanna á keis-
aratímabilinu bar arkitektana
Charles Percier og Pierre-Francois
Leonard Fontaine. Þeir höfðu báðir
lært við Antoine Peyre’s skólann í
Frakklandi þar sem Percier vann
Grand Prix de Rome sem veitti hon-
um inngöngu í franska listaháskól-
ann í Róm. Fontaine fylgdi honum
til Rómar þar sem þeir dvöldu í
nokkur ár. Til Rómar lágu leiðir
allra ungra og upprennandi lista-
manna tii framhaldsnáms. Þegar
þeir sneru aftur til Frakklands
höfðu þeir í fórum sínum dýi’mætar
teikningar af uppgreftrinum í
Pompei og Herlulaneum, sem gróf-
ust undir hraunflóði úr Vesúvíusi ár-
ið 79 eftir Krists burð. Teikningar
þeirra náðu mikilii útbreiðslu.
Fontaine hafði einnig verið búsettur
nokkur ár í Englandi þar sem hann
kynnti sér nútímalist og vingaðist
við bresku arkitektana Robert
Adam og Thomas Hope. Þetta út-
skýrir svipuð áhrif í skreytingalist á
umræddu tímabili í Bretlandi og
Frakklandi. Eins og borgarastéttin
gengu þeir í þjónustu Napóleons, og
gerðust hirðarkitektar hans. Þeir
voru næstum einráðir í túikun keis-
arastílsins. Segja má að samvinna
þeirra Percier og Fontaine hafi ver-
ið einstök. Fontaine var hinn verald-
legi og viðskiptalega sinnaði arki-
tekt, meðan Percier, gæddur ein-
stökum listrænum hæfileikum, lagði
fram teikningar af skreytingum og
húsgögnum. Þeir félagar voru ein-
stakir í sinni röð og stfll þeirra var
nýstárlegur.
Það var hins vegar ekki fyrr en á
ræðismannsárum Napóleons, þegar
Josephine de Beauharnais, eigin-
kona Napoleons, festi kaup á Mal-
maison-kastalanum árið 1799, að
Percier og Fontaine voru fengnir til
að endurhanna kastalann og hönn-
uðu húsgögn þar sem ekkert var til
sparað. Reis þar annar hreinræktað-
ur varði fransks keisarastfls. Eftir að
hafa stjórnað skreytingum á Malma-
ison-kastalanum voru þeir fengnir til
að endurhanna Tuileries sem var að-
albygging keisaradæmisins. Þeir
stjórnuðu endurhönnun Louvre-hall-
arinnar, Fontainebleu og Saint
Cloud. Þeir sögðu fyrir um ski’eyt-
ingar í smáatriðum, teiknuðu hús-
gögn, skrautlista og myndvefnað.
Með framlagi þeirra félaga náði keis-
arastíllinn hámarki. Þeim urðu til
þess fremur en nokkur annar að
keisarastfllinn náði miklum áhrifum í
Evrópu. Áhrifa þeirar hefur oft verið
líkt við Charles Le Brun sem stjórn-
aði byggingarlist í Frakklandi í tíð
Lúðvíks XIV.
Kommóða í keisarastíl frá 1805.
fyrst og fremst persónulegur þótt í honum
leynist stærri sannleikur. Draumurinn gef-
ur í skyn að þú munir sjá hlutina í víðara
samhengi en áður og ná þannig að forma
þig betur á braut lífsins. Koma skipulagi á
hugsanir þínar og gerðir á þann veg sem
þér er ætlað. I stærra samhengi má svo sjá
drauminn sem boðun um almenna vitundar-
vakningu, að eitthvert ákveðið atvik geri
fólk lens svo hugur þess þurfi að hraðvinna
allt upp á nýtt, meta gildin frá nýju horni
fyrir nýja stefnu. Plánetan Júpíter sem
virðist þarna afgerandi þáttur stendur fyrir
þekkingu, æðri menntun, heimspeki, rök-
hugsun, málakunnáttu og yfirsýn sem eru
ígildi þeirra afla sem eru hvað mest áber-
andi hjá meðvituðum og vakandi einstak-
lingi líkt og þessi draumur boðar.
Draumar frá „Marz“
1. janúar: Ég og sambýlismaður minn er-
um í útlöndum. Við erum á gangi fram hjá
búðargluggum þegar maður kemur og kast-
ar steini í rúðu sem brotnar með miklum
látum. Maðurinn minn segir mér að forða
mér strax, hlaupa burt. En ég segi að ég
fari ekki nema hann komi líka. Hann segir
að ég verði að forða mér svo að ég náist
ekki, svo ég hleyp burtu en hann verður eft-
ir.
2. febrúar: Sambýlismaður minn kemur
með demanta til mín og segir að þeir séu
fimmtán og hann ætli að gefa mér þá og
setja í hring. Hann lætur þá í lófa minn.
3. maí: Ég stend á brún á háu fjalli þver-
hníptu og held á kaðli. Sambýlismaður minn
hangir í honum og ég er að reyna að draga
hann upp. Ég hvet hann áfram, hann lítur á
mig smástund, reynir að halda áfram en svo
sleppir hann takinu og hverfur niður.
4. maí: Ég sit úti í garði heima hjá for-
eldrum mínum (þetta er ekki þeirra heimili)
og það er sólskin. Ég lít upp og þá sé ég
fyrrverandi sambýlismann minn hinum
megin við götuna og þar er húsið hans.
Hann er eitthvað að sýsla þar fyrir utan,
svo labbar hann yfir götuna og fer að vökva
rauðar rósir í garði foreldra minna, en
stendur fyrir utan gai’ðinn hinum megin við
hekkið. Dóttir mín stendur við hliðina á
honum og hann sýnir henni áhuga, reynir
að tala við hana að mér sýnist. Ég stend
upp og segi við systur mína, sérðu, nú er
hann að þykjast hafa áhuga á henni, svo
geng ég þangað en þar er enginn. Ég fer yf-
ir götuna að hans húsi, þar stendur hvítur
bíll og mér finnst þetta ekki vera húsið
hans, ég geng fyrir hornið og fram hjá
glugga sem er fullur af syndandi fiskum.
Síðan byrjar að snjóa eða rigna.
Ráðning
Þessir fjórir draumar spegla sögu þína liðið
ár en með lengri aðdraganda í báða enda
(demantarnir 15). Þeir túlka tilfinningasam-
band þitt við mann og í fyrstu þrem
draumunum má sjá að þú sért nokkuð sér-
lunduð persóna með móðurlega og vernd-
andi þætti í þér en einnig smáraggeit.
Þessir þættir koma fram þegar sambýlis-
maður þinn lendir í erfiðleikum, þá ertu
bæði hvetjandi og verndandi (þriðji og fyrsti
draumur) en jafnframt úthaldslaus, snögg
að sleppa (draumur 3) og hlaupa frá öllu
(draumur 1) þegar ytri aðstæður ýta á þig
(maðurinn sem henti steini í rúðuna).
Fjórði draumurinn talai’ svo fyrir þína
hönd. Hann segir að tilfinningar þínar til
mannsins sem þú virðist hafa slitið samskipt-
um við, séu enn sterkar og í raun sértu ekki
sátt við þau málakok sem orðið hafa. Fram-
haldið er svo að þú munir eiga í verulegum
erfiðleikum að gera upp hug þinn og hjarta.
Þar sem draumarnir blandast mjög fyrr-
nefndum sambýlismanni, litast þeir af hon-
um og sú litun gefur í skyn eirðarlausan og
áhrifagjarnan einstakling sem þurfi stað-
fastan maka. Fiskarnir sem syntu um glugg-
ann benda til að reynsla þín af komandi
vetri uppskeri þá staðfestu sem þig virðist
hafa skort til þessa og ný öld verði tími
hamingju (draumur 2).
„Draumamissir“ sendir draum
Þannig er að það er alveg sama hvar ég er í
draumnum, en skyndilega kemur þrýstingur
á allan tanngai’ðinn og allar tennumar losna
úr og ég geri ekki annað en að spýta þeim út
úr mér. Svona er þetta alltaf þegar mig
dreymir þennan draum nema um daginn þá
breyttist þetta aðeins því þá var þetta eins
með þrýstinginn, nema að ég mundi í
draumnum að mig hefði dreymt þetta og ég
hélt að ég væri vakandi. Svo brotnuðu tenn-
urnai’ og og ég spýtti út úr mér brotunum og
líka aðeins blóði með. Það talaði einhver um
að fara með mig til læknis en svo vaknaði ég.
Ráðning
í fyrstu skráðu heimildum um drauma hjá
egyptum faraó tímans táknar dauðsfall að
missa tennur. Allar götur síðan hjá ólíkum
menningarþjóðum táknar slíkt hið sama eða
verulegt áfall. Draumur þinn er á þessum nót-
um og því má líta á hann sem viðvörun um að
gæta sín og sinna vel og vera við öllu búin.
• Þeir Iesendur sem vifja fá drauma sína birta
og ráðna sendi þá með fullu nafni, fæðingar-
degi og ári ásamt heimilisfangi og dulnefni til
birtingar til:
Draumstafir
Morgunblaðið
Kringlunni 1
103 Reykjavík