Morgunblaðið - 28.08.1999, Side 50

MORGUNBLAÐIÐ
^»0 LAUGARDAGUR 28. ÁGÚST 1999
MINNINGAR
OGMUNDUR EYÞOR
SVAVARSSON
Ögmundur Ey-
þór Svavarsson
fæddist á Sauðár-
króki 30. mars
1928. Hann lést á
Sjúkrahúsinu á
Sauðárkróki 23.
ágúst síðastliðinn.
Foreldrar hans
voru Svavar Guð-
mundsson og Sigur-
björg Ögmunds-
dóttir. Systkini
hans eru Ásdís (lát-
in), Guðrún Ólöf,
Kristín Björg,
Sverrir Sigurðsson
ogSigri'ður.
Ögmundur kvæntist 23. janú-
ar 1952 Maríu Pétursdóttur, f.
11. nóvember 1927. Foreldrar
hennar voru Pétur Þorgríms-
son og Engilráð Guðmundsdótt-
ir, en fóstra hennar frá bernsku
var Elísabet Jónsdóttir. Ög-
mundur og María eignuðust
þrjár dætur. Þær eru: 1) Elísa-
bet Petra, f. 9.11. 1948, maki
Pétur Pétursson, f. 9.3. 1945.
Börn þeirra eru
María, f. 25.3. 1968,
Ólöf Árna, f. 6.10.
1973 og Pétur, f.
12.9. 1983. Barna-
börn eru þijú. 2)
Kristín Sigurbjörg,
11.12. 1952, maki
Örn Kjartansson, f.
19.12. 1948. Börn
þeirra eru Ögmund-
ur, f. 6.10. 1973 og
Sigrún, f. 4.12.
1975. Barnabörn
eru tvö. 3) Svava, f.
7.10. 1954, maki
Þorgrímur Pálma-
son, f. 1.5. 1954. Börn þeirra
eru Maríanna, f. 26.6. 1974, Að-
albjörg, f. 22.3. 1978 og Ög-
mundur, f. 12.10. 1983. Barna-
börn eru tvö.
Ögmundur átti alla sína ævi
heima á Sauðárkróki og vann
þar til hann hætti störfum í
Mjólkursamiagi Skagfirðinga.
Útför Ögmundar fer fram í
dag frá Sauðárkrókskirkju og
hefst athöfnin klukkan 13.30.
bamabörnin þín og mun ég reyna
að jgera mitt besta.
I skóla gerði ég ritgerð um þig því
þú varst bæði mikill sagnamaður og
hnyttinn með eindæmum og var nóg
af skemmtilegum sögum um lífið í
gamla daga. Fyrir þessa ritgerð sem
ég skrifaði upp eftir þér fékk ég
hæstu einkunn sem gefin var. Var
öll mín vinna í raun að skrifa undir.
Tónlistin var þér í blóð borin og
fyrir tveimur árum er ég gifti mig
samdir þú sérstakt lag handa okkur
og verð ég eilíflega þakklát fyrir
það. Mikið á ég eftir að sakna þess
að sjá þig ekki, er ég stend við eld-
húsgluggann og horfi á húsið ykkar
ömmu, því oft komst þú út og labb-
aðir þinn ákveðna hring eftir stétt-
inni, stoppaðir og horfðir upp í
Tindastól og vinkaðir mér.
Ég gæti sagt frá ótal stundum er
við áttum saman og í hjarta mínu er
ég glöð yfir þeim, þær voru mér svo
dýnnætar.
Ég enda þessa minnigu á texta
sem við héldum svo mikið uppá:
Og þó að í vindinum visni
á völlum og engjum hvert blóm
og haustvindar blási um heiðar með hörðum
og deyðandi róm
og að veturinn komi með kuida
og klaka og hriðar og snjó
hún lifir í hug mér sú lilja
og líf hennar veiti mér fró.
Elsku afi minn. Nú er kallið kom-
•aHð, en ég trúi því að í fyllingu tímans
eigum við eftir að hittast og syngja
um Liijuna eins og við höfum gert á
síðustu þorrablótum; fjölskyldu-
þorrablótin þar sem þú spilaðir á pí-
anó og við sungum.
Ég leit eina lilju í holti
hún lifði hjá steinum á mel
svo blíð og svo björt og svo auðmjúk
en blettinn sinn prýddi hún vel.
En svo ég orði það eins og þú í
einu af lögunum þínum:
£■. Ermérverðurreikaðumminnigarsvið
er margt sem leitar á hugann.
og
minningar gamlar ég geyma vil hér
þær geta ekki máðst eða fúnað.
Eitt sinn fórum við í Flatey á
Skjálfanda, það var árið 1980.
Mætti ég með þessa líka fínu og
nýju veiðistöng, þú áttir íyrsta kast-
ið og viti menn stöngin fór í tvennt á
samskeytunum og beint út í sjó. Nú
varð kerla alveg hoppandi, grét og
sakaði afa sinn um að hafa eyðilagt
fínu veiðistöngina. En þú varst hinn
rólegasti og fræga stríðnisbrosið
var um allt andlit þegar þú dróst
stöngina aftur inn og sagðir: „Sjáðu
bara hvað ég veiddi.“
Mikið vorum við búin að hlæja að
þessu og við rifjuðum þetta upp síð-
ast í sumar. Þegar ég átti heima úti
í Hrísey og kom til ykkar ömmu
fórum við eitt sinn í mömmó. Ég
var mamman en þú litli veiki strák-
urinn minn, ég gaf þér bara pela,
sem var meðalglas með dropatelj-
ara. Þá varð litli strákurinn frískur.
Mikið vildi ég að það hefði dugað
síðustu ár og ekki síst síðustu vik-
urnar. Þetta sýnir líka hversu
óvenju barngóður þú varst, alltaf
tilbúinn að leika við okkur bama-
börnin og það síðasta er þú sagðir
við mig var að passa litlu bama-
Þessi lilja er mér gefin af guði
og hún grær við hans kærleika’ og náð.
Að vökva’ana ætíð og vernda
er vilja míns dýrasta ráð.
Og hvar sem leiðin mín liggur
þá lilju í hjartastað ber.
En missi ég liljuna ljúfu
þálífiðerfariðfrámér.
(Höf. ók.)
Elsku afi, hafðu þakkir fyrir allt
og allt. Minningamar geymi ég í
hjarta mínu.
Þín
Sigrún.
Elsku langafi okkar.
Allir heilir uns við sjáumst næst
Drottinn hylur dýpstu leiðir
Drottinn allan vanda greiðir
allir heilir uns vér sjáumst næst
Allir vér, allir vér
hittumst þar sem Herrann er
allirvér, allir, allirvér
allir heilir uns vér sjáumst næst.
Guð blessi þig.
Sigurvin Öm og
Kristrún María.
Flestum em í bamsminni sér-
stakir viðburðir eða hátíðir sem
rafu langa röð tilbreytingarlausra
hversdaga. Era hátíðarviðburðir
jólanna þá oftast minnisstæðastir,
og er það einnig þannig í mínum
huga. Því get ég þessa hér að fáir
eða engir tengjast jafnsterkt þess-
um minningum og frændi minn og
nafni, sem nú í dag er kvaddur
hinstu kveðju á þeim stað er geymir
öll hans spor, Sauðárkróki.
Ögmundur Svavarsson var fyrsta
bamabam afa okkar og nafna og
ólst upp hjá honum og ömmu. Hann
var fáum áram yngri en móðir mín,
og leit hún ætíð á hann sem bróður
sinn, enda einkar kært með þeim
alla tíð. Á sama heimili sleit ég síðar
bamsskónum, en þá var margt
breytt, því amma var dáin og
mamma tekin við húsmóðurhlut-
verkinu, en hann að stofna til hjú-
skapar, eignaðist konu og dætur og
byggði þeim hús, en saman lögðu
þau í fallegt heimili.
Ögmundur var mjög tónelskur,
eins og hann átti reyndar kyn til í
báðar ættir. Hann lék á píanó, var
lengi í helstu danshljómsveit Sauð-
árkróks og samdi dægurlög. Einnig
var hann í lúðrasveit kaupstaðarins,
og það kom síðar í hans hlut að rita
sögu hennar. Þá var hann einnig
stjórnandi karlakórs um skeið og
söng jafnframt í kirkjukómum. -
Og ekki má gleyma jólaboðunum
innan stórfjölskyldunnar, þegar Ög-
mundur spOaði í heimahúsum fyrir
dansi í kringum jólatréð, og faðir
hans leiddi sönginn með einstaklega
mikilli og fagurri tenórrödd. María
bar fram súkkulaði og rjóma og
borðin bókstaflega svignuðu undan
öllum tertunum sem hún hafði bak-
að. Þá man ég afa okkar með hvað
mestu gleðibragði, en hann var ann-
ars mjög dulur og flíkaði ekki til-
finningum sínum.
Við nafnar urðum aldrei að segja
mætti nánir eftir að ég komst á legg
og fluttist að heiman. Við vissum þó
vel hvor af öðram og nutum þeirra
stunda er við hittumst. Eina mjög
eftirminnilega ferð áttum við þó
saman. Það var þegar afi var kom-
inn undir nírætt, og við fóram með
honum í síðustu för á æskuslóðirnar
á vestanverðum Skaga. Veður var
sólarbjart, og þrátt fyrir slæma vegi
gekk allt áfallalaust. Greindi afi
okkur frá ýmsu er varðaði ættmenn
okkar eða annan fróðleik frá þess-
um slóðum. Við bönkuðum upp á
hjá frændfólki á nokkram bæjum,
og þurftum við yngri mennimir þá
sums staðar að kynna okkur, jafnan
við nokkra kátínu, þar sem allir
ferðalangamir hétu sama nafni. Ég
finn nú hversu ég sakna þess að við
nafnar eignuðumst ekki fleiri stund-
ir saman við ljós frá liðnum tíma.
Ögmundur hafði átt við vanheilsu
að stríða undanfarandi tímabil og
lést þreyttur maður, þótt ekki væri
hann orðinn aidinn að áram.
Ég votta Maríu og dætranum
frænkum mínum, börnum þeirra
og barnabömum sem og öðrum að-
standendum dýpstu samúð.
Blessuð sé minning Ögmundar
Svavarssonar.
Ögmundur Helgason.
Útmánuðir 1957. Það er Sæluvika
á Sauðárkróki, eitthvað sem er því-
lík upplifun og nýnæmi fyrir ung-
lingspilt úr litlu, fjarlægu sjávar-
þorpi að því ná engin orð að lýsa.
Leiksýningar, dansleikir og sam-
komur af ýmsu tagi. Á skemmti-
kvöldi í félagsheimilinu Bifröst upp-
lifir unglingurinn það í fyrsta skipti
að sjá alvöra, fjölskipaða hijómsveit
leika skemmtitónlist. Hljómsveit
Hauks Þorsteinssonar var þarna
skrautfjöður í dagskrá, sem ég man
að öðra leyti ekki hvemig var, en
sveitina skipuðu þá auk hljómsveit-
arstjórans, sem lék á saxófón, Haf-
steinn Hannesson á bassa, Jónas
Þór á trommur, Hörður Guðmunds-
son á klarinett og harmoniku og við
píanóið sat hár og gjörvilegur mað-
ur og sló nótur þessa töfrahljóðfær-
is af list og fimi, Ögmundur
Svavarsson, vinnur í Samlaginu, var
mér sagt þegar ég spurði um píanó-
leikarann. Þama vora flutt íslensk
dægurlög auk ,jazzstandarda“ sem
enn era á „repertoire" allra jazz-
leikara; Lady be good, Bye, bye
blackbird, Stompin’ at the Savoy og
ll JL Ólafur Magnús-
I son bóndi fædd-
ist á Efra-Skarði í
Svínadal 14. mars
árið 1905. Hann
andaðist á Sjúkra-
húsi Akraness 22.
ágúst síðastliðinn.
Foreldrar hans
voru Magnús Magn-
ússon, f. 8.7. 1862,
d. 1.1. 1920, bóndi á
Efra-Skarði og Sig-
ríður Ásbjörnsdótt-
ir, f. 5.8. 1871, d.
25.4. 1937, hús-
freyja á Efra-
Skarði. Systkini Ólafs eru Þór-
unn, f. 1.10. 1896; Soffía Ás-
björg, f. 1.5.1898; Kristin, f. 6.4.
1902; Svanborg, f. 6.4. 1906; og
Guðríður, f. 8.9. 1909. Þau eru
öll látin nema Guðríður. Eigin-
kona Ólafs var Hjörtína Guðrún
Jónsdóttir frá Fremri-Langey á
Að bugast og vola var bóndanum fjær,
en barðist til sigurs á vanda.
Eins og hver sáir, hann uppskeru fær,
orð eiga, sagð’ann, að standa.
Þannig kvað pabbi um afa okkar,
^Jlaf Magnússon á Efra-Skarði.
Þessi orð segja mikið um afa enda
var hann borinn og bamfæddur
bóndi. Hann var ekki gamall í hett-
unni þegar hann, ásamt móður
sinni, tók við búi á Efra-Skarði, ein-
ungis fimmtán ára að aldri.
Það rifjuðust upp margar minn-
ingar hjá okkur systkinunum þegar
•Hð héldum í höndina á afa rétt áður
Breiðafirði. Hún
fæddist 20. október
árið 1900 en lést 6.
janúar 1988. Foreldr-
ar hennar voru Jón
Jónsson af Snæfells-
nesi og Kristín Tóm-
asdóttir frá Steinadal
í Strandasýslu en
Hjört ína ólst upp hjá
Eggerti Th. Gíslasyni
og Þuríði Jónsdóttur
í Fremri-Langey. Af-
komendur Olafs og
Hjörtínu eru nú 64
talsins. Börn þeirra
eru: 1) Þorgerður, f.
30.11.1930, húsmóðir á Akranesi,
gift Guðmundi Óskari Guð-
mundssyni, fyrrverandi verk-
sljóra, þau eiga þrjú börn. 2) Sig-
ríður, f. 4.11. 1932, húsfreyja á
Sunnuhvoli í Bárðardal, býr með
Jóni Gunnlaugssyni bónda. 3)
Jóna Kristín, f. 22.4. 1935, starfs-
en hann fór í hina hinstu ferð. Oft
héldum við í þessa hönd sem lítil
börn á Efra-Skarði. í minningunni
var hún alltaf hlý og hrjúf. Þetta
var hönd sem hafði unnið hlífðar-
laust allt sitt líf.
Afi var mikið náttúrabam. Hon-
um þótti vænt um dýrin og kunni
að meta fegurð fjallanna í kringum
sig. Hann kunni best við sig í fjár-
húsunum eða uppi á fjöllum, leit-
andi að steinum. Hann vakti athygli
okkar á fegurð náttúrannar. „Sjáðu
þennan stein hvað hann er skrít-
inn,“ sagði hann oft við okkur og
tók upp steina sem okkur hafði ekki
stúlka á Sjúkrahúsi Akraness,
ekkja Guðjóns Þórs Ólafssonar
vélvirkja, þau eiga sjö böm. 4)
Magnús, f. 14.3. 1939, bóndi á
Efra-Skarði, kvæntur Önnu
Grétu Þorbergsdóttur matráðs-
konu, þau eiga fjögur börn. 5)
Selma, f. 16.6. 1940, húsfreyja á
Neðra-Skarði í Leirársveit, gift
Sigurði Valgeirssyni, bónda og
oddvita, þau eiga fimm börn.
Ólafúr fæddist á Efra-Skarði
og ólst þar upp. Hann stundaði
þar búskap með móður sinni frá
fimmtán ára aldri, er faðir hans
lést. Hann tók alfarið við búinu
á Efra-Skarði árið 1929 og
stundaði þar búskap með konu
sinni og hin síðari ár í félagi við
Magnús son sinn. Nokkm eftir
að Hjörtína kona hans andaðist
fluttist Ólafúr til Akraness,
dvaldi um ti'ma hjá dætmm sín-
um þar en flutti vorið 1990 á
Dvalarheimilið Höfða á Akra-
nesi. Þar bjó hann til dauða-
dags.
Utför Ólafs verður gerð frá
Saurbæjarkirkju á HvalQarðar-
strönd í dag og hefst athöfnin
klukkan 14.
dottið í hug að skoða. Svona var
hann, tók eftir smáatriðunum í
náttúranni. Hann átti mikið og
merkilegt steinasafn sem hann var
stoltur af að sýna þegar gestir
sóttu hann heim.
Um Geitadalinn að ganga,
á götu við Dragagil.
Fagra steina að fanga
úrfelumoggeraskil.
Gönguferðirnar vora ófáar með
afa. Stundum var tilgangurinn eng-
inn annar en að njóta göngunnar
og náttúrannar. Stundum leituðum
við steina og stundum var verið að
smala kindum. Alltaf var afi jafn-
sporléttur. Hann var kominn á átt-
ræðisaldur þegar hann gekk á
Heiðarhorn, hæsta tind Skarðs-
heiðar. Það þykir mikið afrek, en
hann blés ekki úr nös. Oft var hann
í fjallinu og flóanum að leita kinda
og sjá til þess að allt væri í lagi
með þær. Hann fór í gönguferðir
og reiðtúra um landareignina og
varð mjög glaður ef hann gat
bjargað fénu sínu úr ógöngum sem
oft kom fyrir. Ýmislegt hlýtur að
hafa flogið í gegnum huga hans á
þessum ferðum.
Ofan við fossa og flúðir,
flugbrattar skriður og gil.
Blómfagrar álfabrúðir
brosa og eru til.
Afi hafði yndi af því að fara á
hestbak og hann var ólatur að
teyma undir okkur þegar við vorum
of lítil til þess að geta setið sjálf.
Þegar við urðum eldri biðum við
gjarna eftir því að afi kæmi heim úr
reiðtúrnum og fengum þá að fara á
bak. Við riðum upp að „húsum“
eins og það hét. Sérstaklega var
Þórunn þolinmóð að bíða þar sem
hún var svo mikið fyrir hesta. Sum
okkar urðu þess aðnjótandi að sjá
nýja hlið á afa þegar hann fór í
hestaferðir með Ola Guðmunds,
pabba og fleirum. Þar skemmti
hann sér konunglega eins og við-
staddir muna vel.
Afi gaf Evu og Stínu fyrstu lömb-
in. Mikið urðum við glaðar. Þetta
vora auðvitað ekki venjuleg hvít
lömb heldur flekkótt eins og voru
hans sérgrein. Við voram að rifna
úr monti yfir þessari eign. Stínu
þótti svo gaman að vera í fjárhús-
unum hjá afa því henni fannst lykt-
in af kindunum svo góð. í fjárhús-
unum dekraði afi við kindurnar sín-
ar svo þær urðu feitari og fallegri
en aðrar kindur.
Og sérvitur var karlinn. Það
verður ekki af honum skafið. Oft
skemmtilega séi-vitur. Á heitum
sumardögum klæddi hann af sér
hitann. Þá gekk hann um í ullar-
sokkum, síðum nærbuxum og stíg-
vélum, með derhúfu. Þessa sér-
visku áttum við bágt með að skilja.
Hann var fastur á sínum skoðun-
um, hann afi, og það var til lítils að
reyna að breyta því sem hann hafði
ákveðið að væri rétt.
Afi var óþreytandi að hjálpa
Hirti í fótbolta. Hann hjálpaði hon-
um að smíða mark og gerði við
markið þegar það gekk úr sér. Síð-
an gat hann staðið löngum stundum
í markinu fyrir strákana Hjört og
Einar þegar þeir æfðu sig í fót-
bolta. Þar stóð gamli maðurinn
keikur á gúmmístígvélunum sínum
með derhúfuna á höfðinu og
skemmti sér konunglega með
strákunum.
Elsku afi okkar! Núna ertu kom-
inn til ömmu sem þér þótti svo
vænt um. Nú ertu ekki þreyttur
lengur og nú líður þér vel. Amma
hefur tekið vel á móti þér að venju,
tekið utan um þig og boðið þig vel-
kominn. Við sem eigum lífið
framundan yijum okkur við minn-
ingar barnæskunnar. Það er dýr-
mætt fyrir okkur að eiga minningar
um að hafa alist upp, ekki bara hjá
pabba og mömmu, heldur líka hjá
afa og ömmu. Það era ekki margir
sem geta státað af því í dag. Við
kveðjum þig, afi okkar, og þökkum
þér samveruna. Þegar við sjáumst
aftur verður þú jafn léttur í spori
og áður eins og við munum þig
best.
Systkinin frá Efra-Skarði,
Kristfn, Eva, Hjörtur
og Þórunn.
OLAFUR
MAGNÚSSON