Morgunblaðið - 31.08.1999, Blaðsíða 50

50 ÞRIÐJUDAGUR 31. ÁGÚST 1999
MORGUNBLAÐIÐ
HÖRÐUR
VIGFÚSSON
Hörður fædd-
ist í Hafnarfirði,
ólst þar upp og lifði
alla tíð. Hann lést á
Sólvangi í Hafnar-
firði 23. ágúst síð-
astliðinn. Foreldrar
hans voru Vigfús
Þorgilsson, smiður,
f. 9.10.1894, d. 9.8.
1982 og Elísabet
Nikulásdóttir, f.
^ 21.7. 1901, d. 12.12.
1974, en þau voru
bæði úr Staðarsveit
á Snæfellsnesi.
Systkini Harðar
voru Óskar Vigfússon, m. Elín
Kristjánsdóttir. Búa í Hafnar-
firði. Þorbjörg Vigfúsdóttir, m.
Robert A. Day (látinn). Búsett í
Washington. Kristín Vigfúsdótt-
ir, m. Grétar Finnbogason. Búa
í Hafnarfirði. Ólafur Gunnar
Vigfússon, m. Auðlín Hannes-
dóttir, búsett í Reykjavík. Lýð-
ur Vigfússon, m. Helga Lúð-
víksdóttir, búsett í Kópavogi.
Þórður sem var á eftir Þor-
björgu í aldursröð, lést 2ja mán-
_> aða.
Hörður kvæntist 30.12. 1945
Sigmundínu Pétursdóttur frá
Laugum í Súgandafirði, f. 16.9.
1918, d. 15.11. 1989. Börn
þeirra: Vigfús Ævar Harðarson,
búsettur á Suðureyri. Hann á
þijár dætur. 2)
Elísabet Sonja
Harðardóttir, m.
Magnús Ólafsson og
eiga þau fjögur
börn. Búsett í Hafn-
arfirði. 3) Kristjana
Harðardóttir, m.
Björn Ragnar Sig-
tryggsson. Þau eiga
fimm börn á lífi en
elsta barn þeirra,
dóttir, fæddist and-
vana. Búsett í Hafn-
arfirði. 4) Þórður
Harðarson, m. Guð-
rún Kristjánsdóttir
og eiga þau fjórar dætur. Bú-
sett á Akureyri. 5) Kristín Ása
Harðardóttir, m. Sigurður K.
Runólfsson og eru dætur þeirra
fimm. Búsett í Hafnarfirði. 6)
Ástþór Harðarson, m. Sigurvina
K. Falsdóttir. Börn þeirra eru
sex. Búsett í Hafnarfírði. Yngst-
ur var drengur sem fæddist
andvana. Fyrir hjónaband átti
Hörður soninn Erling Ómar
Haffjörð Harðarson, m. Ásdís
Vignisdóttir og gekk hann
börnum hennar tveimur í föður-
stað. Búsett í Garðabæ.
títför Harðar fer fram frá
Hafnarfjarðarkirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 15. Jarð-
sett verður í Hafnarfjarðar-
kirkjugarði.
Elsku pabbi minn, þú varst svo
einlægur Hafnfirðingur að ef þú
fórst út fyrir bæjarmörkin varstu í
raun ekki almennilega rór fyrr en þú

jiiiiiiiiimiiir
Erfisdrykkjur
P E R L A N
Sími 562 0200
AlIXXIIXJYYTIXXlf!
Blómastofa
Friéfínns
Suðurlandsbraut 10,
108 Reykjavík, sími 553 1099.
Opið öll kvöld
til kl. 22 - einnig um helgar.
Skreytingar fyrir öll tilefni.
Gjafavörur.
varst kominn inn fyrir þau aftur og
helst alla leið inn á heimilið. Þannig
hefur það einnig verið lengstum með
mig, þó svo að ég hafi frá bemsku-
dögum verið álíka mikið í Súganda-
firði sem líka er mér ákaflega kær.
Það er því sárt og nístir í hjartað að
Qórar síðustu ferðir mínar að vestan
til fallega fjarðarins við sunnanverð-
an Faxaflóa eru allar tengdar sorg-
m.
Legsteinar
Lundi
v/Nýbýlaveg
SOLSTEINAK 564 3555
omcv
v/ "Fossvocjski^kjwgarð
*wSími. 554 0500 ^
Persónuleg,
alhliða útfararþjónusta.
Sverrir Olsen, Sverrir Einarsson,
útfararstjóri útfararstjóri
Útfararstofa íslands
Suðurhlíð 35 ♦ Síml 581 3300
Allan sólarhringinn. www.utfararstofa.ehf.is/
LEGSTEINAR
I rúmgóðum sýningarsölum okkar
eigum við ávallt fyrirliggjandi margar
gerðir legsteina og minnisvarða.
Hvergi meira úrval. Yfir 45 ára
Verið velkomin til okkar,
eða fáið myndalista.
B
S.HELGASON HF
STEINSMIÐJA
SKEMMUVEGI 48, 200 KÓP. SÍMI 557 6677 / FAX 557 8410
MINNINGAR
inni. Frá haustdögum til dagsins í
dag hef ég kvatt frændur mína tvo,
þá Ólaf Þ. Þórðarson, fyrrum alþing-
ismann frá Stað í Súgandafirði, -
einstakan mann sem ég alla tíð leit á
sem eins konar uppeldisbróður
minn, Þóri Axelsson, sjómann frá
Suðureyri, vin og jafnaldra, sem
slasaðist til óh'fis í erlendu veiðiskipi
við erlenda strönd í vetur. Og nú síð-
ast var borinn til grafar í Hafnarfirði
í júlí sl. elskulegur og ástkær hálf-
bróðir minn, Magnús Einarsson, for-
stöðumaður Norðurlanda- og Norð-
ur-Evrópudeildar Þjóðminjasafns
Kanada í Ottawa. Allir dóu þeir svo
snöggt og fyrirvaralítið að ekkert
varð að gert.
Og nú var komið að þér, kæri
pabbi. Að vísu hafðir þú og við þau
sem næst þér stóðum vitað að hveiju
stefndi. Smátt og smátt, mánuðum
saman, dró af þér en daginn áður en
þú kvaddir og fórst, benti alls ekkert
til þess að að kvöldi næsta dags vær-
ir þú kaldur nár með brostin augu.
Þú vissir hve hörmulega ég tók því
að geta ekki verið við dánarbeð
mömmu minnar elskulegrar þegar
hún lést fyrir rétt tæpum tíu árum
og sama var uppi á teningnum nú.
Vegna fjarlægðar frá þér komst ég
ekki til þín fyrr. Drottinn hafði aftur
tekið það sem hann áður hafði gefið.
Hvorugt ykkar minna kæru foreldra
gat ég kvatt og þakkað eins og við-
eigandi var og við öll hefðum óskað.
En ég þakka þér og kveð þig nú á
sama hátt og ég gerði þegar mamma
dó. Og ég hef sannarlega þá trú að
kveðjur mínar og hjartans þakklæti
nái til ykkar hjá Guði Drottni vorum
Jesú Kristi.
Barnæska þín og fjölskyldu for-
eldra þinna leið rétt eins og hjá öðru
alþýðufólki þess tíma. Þú varst elst-
ur systkina þinna og barst alltaf
mikla umhyggju fyrir þeim, einkum
á uppvaxtarárum þeirra framan af
ævi. Þetta var á kreppuárunum og
ekki alltaf fullt hús matar né eldur
og hiti á hlóðum. En stundum sagðir
þú mér frá hvernig þú aflaðir fiskjar
á bryggjum og kola til eldunar og
omunar með því að elta kolaflutn-
ingabíla og bíða þess að moh og moli
hristust af á ójöfnum götum Hafnar-
fjarðar þess tíma. Sjálfsbjargarvið-
leitnin og dugnaðurinn var í fyrir-
rúmi og að geta rétt pabba þínum og
mömmu og stækkandi systkinahópi
hjálparhönd var þér mikils virði og
metnaðarmál á þessum árum. Það
var þér og öðrum í fjölskyldunni
mikill harmur þegar Þórður hth
bróðir þinn dó árið 1929 aðeins 2ja
mánaða og alla tíð minntist þú hans
með mikilli gleði en sárum söknuði.
Mjög ungur fórstu fyrst til sjós á
togara og gast þannig stutt fjöl-
skyldu þína á þessum erfiðu árum.
Sjómennska varð hins vegar ekki
þitt aðalstarf um ævina þó að fram-
an af færir þú nokkuð til sjós bæði á
sfldarbátum og togurum.
Á barnsárum kynntist þú gamalh
og nokkuð fornri íslenskri einstæðis-
konu, Kristínu Ásbjarnardóttur,
sem átti sér nokkum blett og htið
kot í hrauninu ofan Hverfisgötu í
Hafnarfirði. Hún var ekki allra en
þið löðuðust hvort að öðru og urðuð
nánir vinir. Þú varst snúningalipur
og ávallt tilbúinn að veija hana fyrir
ertni og prakkaraskap strákanna í
nágrenninu. Svo mikils mat hún
þetta við þig, að þegar skapadægur
hennar rann upp varst þú sóttur í
Barnaskóla Hafnarfjarðar við Læk-
inn til að vera hjá henni. Síðar kom í
ljós að fátæklegar eigur sínar, kotið
og lóðina, hafði hún gefið þér. Þetta
eins og svo margt annað sýndi hve
tryggur þú varst. Og alla tíð voru
þetta viss einkenni þín. Þú vildir
hjálpa þeim sem minni máttar voru
og ótrúlega oft gafstu frá þér meir
en þú hafðir kannski ráð á - bæði
aura og ýmsar nauðsynjar.
Eftir að foreldrar þínir höfðu búið
með hópinn sinn í ýmsu leiguhús-
næði í Hafnarfirði um nokkurt árabil
hófst smiðurinn, afi minn og faðir
þinn, handa og hóf húsbyggingu á
lóðinni sem gamla konan hafði gefið
þér. Gamla kotið sem þar stóð var
rifið en viðir og sitthvað fleira úr því
nýttist vel með öðru við nýbygging-
una. Þannig varð góðmennska þín og
kærleikur þinn til gamallar einsetu-
konu til þess að glæsilegt hús reis á
lóðinni Hverfisgötu 31b sem síðar
varð Vitastígur 6a. Þú hafðir lagt
grunn að því að fjölskylda þín eign-
aðist fastan samastað. Og í þessu
húsi með fallegu lóðina um kring
bjugguð þið systkinin þangað til
flutt var að heiman og stofnað til
eigin fjölskyldna innan lands og ut-
an, en í húsinu áttu foreldrar þínir
heima allt til enda. Og seinna eftir að
þú stofnaðir til þinnar eigin fjöl-
skyldu bjóst þú þér heimili á efstu
hæð þessa húss og þar lifðum við og
hrærðumst upp undir 20 ár þar til
þú með hjálp vina og vandamanna
byggðir húsið á Mosabarði 11 í
Hafnarfirði. Það varð þinn bauta-
steinn og þar bjóstu upp frá því, síð-
ast einn eftir að mamma dó og fugl-
arnir ykkar voru flognir úr hreiðr-
inu. Fyrir fáum árum kaustu hins
vegar að flytja í þjónustuíbúð og
hana fannstu og keyptir í nýju húsi
við Sólvangsveg 3. Það varð þér til
gleði að Ástþór, sonur þinn, keypti
húsið við Mosabarð og býr þar nú
með sinni fjölskyldu.
En eins og ég nefndi áður varð
sjómennska aldrei þitt aðalstarf. Það
var blikksmíðin. Þú réðst til þeirra
Alexanders Guðjóhssonar og Ágústs
Jónssonar í Dvergasteini og síðar
eftir að Gústi stofnaði sína eigin
smiðju réðst þú til hans og starfaðir
hjá honum meðan hann lifði og síð-
ast hjá syni hans, Einari. Þetta sam-
starf leiddi til ævarandi vináttu sem
þið báðir mátuð mikils, enda áttuð
þið Gústi svo margt sameiginlegt.
Og þégar Gústi var fallinn frá var
það ekki bara vinátta ykkar tveggja
sem hafði þróast, heldur höfðu fjöl-
skyldurnar báðar tengst vináttu-
böndum. Þú varst frábær verkamað-
ur og svo vandaður til allra verka á
vinnustað að umtalað var og annál-
að. Það hlýjar alltaf um hjartarætur
að rekast á fólk sem minnist þín af
einlægum hlýhug fyrir trúmennsku
þína, alúð og nærgætni við hvert það
verkefni sem þú tókst þér fyrir
hendur. Eg efast ekki um að á þess-
ari kveðjustund minnast þín margir
sem til þín leituðu með verkefni og
vandamál, en þú leystir af hendi eins
og meistara einum sæmir. Ekki
tókstu alltaf greiðslu fyrir verk þín -
sumir fengu ekki að borga.
Þú varst fermdur vorið 1935 af
vini þínum sem seinna varð, séra
Garðari Þorsteinssyni. Þú varst til
sjós sumarið á fermingarári þínu, en
um haustið tókstu mikið gæfuspor
sem átti eftir að verða þér til mikilla
heilla og gleðistunda um fjölmörg ár,
þá mættir þú til æfinga hjá Karla-
kórnum Þröstum og það kvöld kom
hinn ágæti prestur til þín og spurði
kankvís: „Heyrðu Hörður. Var ég
ekki að ferma þig í vor?“ Þar með
varstu líklega orðinn yngsti félaginn
í Þröstum fyrr og síðar. Áratugi eftir
þetta starfaðir þú með kórnum og
þar eignaðist þú marga þína bestu
félaga og vini. Margir þeirra hafa
reyndar kvatt þetta tilverustig eins
og þú nú, en þessara Þrasta minntist
þú alla tíð með mikilli hlýju. Og þeg-
ar ævi tók að halla ornaðir þú þér við
yl minninganna.
En söngurinn var ekki aðeins
bundinn við Þrestina, þú fórst vítt og
breitt syngjandi, lengstum með vini
þínum og frænda og jafnaldra,
Magnúsi S. Lýðssyni píanóleikara,
sem lést langt um aldur fram árið
1971. Börn að aldri höfðuð þið komið
fram í útvarpi og nokkrum sinnum
eftir það. Um margra ára skeið kom-
uð þið fram á ýmsum uppákomum
og skemmtunum til mikils yndis-
auka fyrir þá sem á hlýddu. Áreiðan-
lega hafa hundruð manna og kvenna
haft á orði við mig gegnum árin
hversu stórkostlegur flutningur ykk-
ar var, svo margir áttu erfitt með að
hemja tárin og tilfinningaflóðið
streymdi um hug og hjarta. Þið
kæru frændurnir fóruð af einu svið-
inu á annað, fallegir, Ijúfir og glæsi-
legir og fluttuð list ykkar af ein-
lægni, tign og hjartahlýju. Þetta
voru sæludagar. Einnig söngstu
dúett oft með Páli Þorleifssyni, í
kvartettum og tvöföldum kvartett-
um með ýmsum félögum. Ekkert var
þá meira virði en söngurinn sem
stóð þér hjarta næst ásamt nánustu
fjölskyldu þinni. En þegar leikur
stendur hæst bregður sól stundum
sumri. Þegar þú varst barn misstir
þú heyrn á öðru eyranu og um miðj-
an aldur fórst þú að missa heyrn á
hinu líka. Þetta varð þér sérstaklega
og ýmsum fleiri líka gífurlegt áfall.
Brátt leið að því að heyrnin hvarf
gersamlega, ekkert hægt að bæta þó
að heyrnartæki bjargaði lengst af í
samskiptum við fólk. Tímabil söngs
og tóna var liðið - þitt hálfa líf var
horfið. Nú var ekki lengur skundað
til æfinga og á fund góðra vina
ákveðna daga í viku hverri. Kvíða og
óróleika setti að þér, að þér sótti
ákveðin einmanakennd og einangrun
og það veit sá sem allt veit að oft leið
þér hræðilega illa. En enginn má
sköpum renna. Smátt og smátt hla-
ustu að verða að sætta þig við það
sem gerst hafði og þú þurftir að búa
við allt til enda. En svo þú vitir það
þá sárvorkenndi ég þér, pabbi minn.
Þetta hlaut að vera þér ákaflega
erfitt oft og tíðum.
Þú varst alla tíð pólitískur. Og
þótt lífið léki ekki alltaf við þig og
fjölskyldu þína né væri dans á rós-
um hvarflaði aldrei að þér að h'ta til
„vinstri" á lífsins göngu. Kommún-
ista fyrirleist þú, „vol og væll voru
ekki þinn stæll“. Þú gerðist eindreg-
inn sjálfstæðismaður þótt þú létir
ekki teyma þig þar eins og saklaus-
an einfeldning í sérhverju efni. Síð-
ast núna í alþingiskosningunum í vor
lagðir þú mikla áherslu á að geta
kosið og nýtt þinn kosningarétt. Þú
leist alltaf upp til Ólafs Thors og
Bjama, en í Hafnarfirði voru þínir
menn Matthías, Ámi Grétar og Stef-
án Jónsson. Þú taldir þá alla tíð til
vina þinna. Einnig vil ég nefna Árna
Gunnlaugsson og foreldra hans, þótt
langt bil væri á milli ykkar á póli-
tíska sviðinu.
Sannur vinur þinn alla tíð var
Ami Ingvarsson og Gerða, kona
hans. Þau heimsóttu þig gegnum ár-
in og í margra mánaða sjúkraleg-
unni síðustu vom þau tíðir gestir við
beð þinn og vildu allt fyrir þig gera.
Fyrir það er þakkað nú.
Eftir að þú fluttir á Sólvangsveg-
inn eignaðist þú nýjan vin, Ingimund
B. Halldórsson, sem bjó í sama húsi.
Með ykkur tókst mjög djúp vinátta
sem þú mast mikils. Ingimundur lést
þann 15.3. 1998 og saknaðir þú hans
sárt. Fyrir vináttu hans og dætra
hans er þakkað nú. Upptalningu á
vinum hef ég ekki lengri nú en ýmsa
vini lifandi og látna eignaðist þú á
lífsins braut. Fyrir það er þakkað
nú.
Eins og áður sagði lést þú þér
mjög annt um systkini þín þegar þau
vom ung. Að sjálfsögðu breyttist
margt þegar þið öll höfðuð stofnað
ykkar eigin heimili og fjölskyldur.
En þú spurðist fyrir og fylgdist með
þeim eins og þér var mögulegt alla
tíð. Sjálfsagt var samband ykkar
Bóbó nánast, en aðeins um ár var á
milli ykkar í aldri og báðir byggðuð
þið hús við Mosabarðið og átti hann
mörg sporin til þín. Fyrir það er
þakkað nú.
Þegar leið á ævi þina fékkstu ríka
þörf til að afla upplýsinga um frænd-
ur og forfeður af Snæfellsnesi. Þér
þótti vænt um uppmna þinn. Árið
1996 gaf ég þér bækurnar tvær um
Þorsteinsætt í Staðarsveit. Þeim
þótti þér gaman að fletta. Nú em
þessar bækur komnar til mín aftur.
Aðeins vil ég nefna mömmu, - eig-
inkonu þína í 44 ár. Þið vomð glæsi-
leg hjón svo af bar og bemm við af-
komendur ykkar sterk einkenni
ykkar beggja. Það gaf oft á bátinn í
lífi fjölskyldunnar, en þrátt fyrir
ýmsa erfiðleika sem þú sigraðist á
fyrir mörgum ámm, hélt það allt til
enda og vað líklega hvað traustast
þegai- líða tók á allt þar til mamma
dó. Ég veit þú saknaðir hennar sárt
- en varst alltaf dulur og djúpur á
eigin tilfinningar og hafðir ekki
mörg orð um hlutina í annarra eyru.
En virðingin fyrir hvort öðm var
ykkur mikils virði. Nú hafið þið von-
andi hist á ný og getið rætt það sem
órætt var meðan mamma lifði.
Enginn efast um tilfinningar og
væntumþykju þína til afkomend-
anna en þér til tjóns áttir þú oft
erfitt með þær. Eins og ég sagði áð-
ur varstu fremur lokaður þótt við af-
komendur þínir vissum að inni fyrir
sló þitt heita hjarta með kærleika
sínum, ást og elsku.
Öll bömin þín sýndu þér ást og
virðingu - hvert á sinn hátt. Öll vor-
um við tilbúin að létta undir með
þér, sérstaklega þegar þú varst orð-