Morgunblaðið - 02.10.1999, Blaðsíða 76
76 LAUGARDAGUR 2. OKTÓBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Neytendasamtökin boða aukið
aðhald gegn verðhækkunum
Herða þarf aðgerð-
ir gegn fákeppni
NEYTENDASAMTÖKIN lýsa yf-
ir vanþóknun á framferði fyrir-
tækja sem misnota aðstöðu sína til
þess að forðast eðlilega samkeppni
og halda þannig uppi óeðlilega háu
verði á grænmeti og ávöxtum.
Neytendasamtökin fagna rannsókn
Samkeppnisstofnunar á heildsölu-
fyrirtækjum á grænmetismarkaði
og telja hana löngu tímabæra.
Ljóst er að grænmeti hefur hækk-
að verulega í verði umfram aðrar
vörur á undanförnum árum vegna
ofurtolla og fákeppni og þannig
hefur neyslu á þessari hollustuvöru
verið haldið í skefjum þvert á opin-
ber manneldissjónarmið. Neyt-
endasamtökin hafa ítrekað varað
við þessari þróun á undanförnum
árum.
Grænmetismarkaðurinn er því
miður aðeins eitt dæmi um að fyr-
irtæki forðist eðlilega samkeppni
og haldi þannig uppi verði á vörum
og þjónustu. Verð á matvöru hefur
til að mynda hækkað að undan-
förnu og að mati Neytendasamtak-
anna á vaxandi fákeppni og sam-
runi fyrirtækja drjúgan þátt í
þeirri þróun. Einnig telja Neyt-
endasamtökin að verðhækkanir ol-
íufélaga og tryggingafélaga á sama
tíma bendi til að um samráð sé að
ræða. Samtökin hvetja stjórnvöld
því til að flýta endurskoðun sam-
keppnislaga með það í huga að
gera samkeppnisyfirvöldum auð-
veldara að grípa til aðgerða gegn
fákeppni og samráði.
Samtökin munu bregðast við
hækkandi vöruverði með hertu að-
haldi og eftirliti enda er mikið í
húfi fyrir neytendur. Vegna vísi-
tölubindingar lána hafa verðhækk-
anir og aukin verðbólga alvarleg
áhrif á skuldastöðu heimilanna.
Samtökin óska eftir stuðningi al-
mennings í landinu við þetta verk-
efni og hvetja neytendur jafnframt
til þess að halda vöku sinni og láta
samtökin vita um óeðlilegar verð-
hækkanir.
Sjaldan hefur verið meiri þörf en
nú á því að neytendur í landinu
bindist samtökum um að gæta
hagsmuna sinna. Neytendasamtök-
in hyggjast því leita eftir stuðningi
almennings til þess að efla starf-
semi sína verulega. Á næstu vikum
og mánuðum mega neytendur eiga
von á símtali frá samtökunum þar
sem þeim verður boðið að gerast
félagar og taka þannig þátt í að
efla aðgerðir samtakanna gegn
verðhækkunum og fákeppni.
Stuðningur almennings er Neyt-
endasamtökunum mjög mikilvæg-
ur, þar sem þau byggja tilveru sína
að langmestu leyti á félagsgjöldum
frá almenningi.“
75 ára afmæl-
issýning Fé-
lags íslenskra
gullsmiða
FELAG íslenskra gullsmiða fagn-
ar 75 ára afmæli sínu á þessu ári en
það var stofnað 19. október 1924.
Stofnfundinn sátu 23 framsæknir
gullsmiðir en fyrsti formaður fé-
lagsins var Jónatan Jónsson.
Félagið hefur áorkað miklu á
þeim 75 árum sem liðin eru, segir í
fréttatilkynningu. Fyrsta sýning
gullsmiða var haldin í Bogasal
Þjóðminjasafnsins 1969 á 45 ára af-
mæli þess. Nú efnir Félag ís-
lenskra gullsmiða til afmælissýn-
ingar dagana 2. til 18. október í
Ráðhúsi Reykjavíkur.
Á sýningunni verða annars veg-
ar sýndir „hringir gullsmiða - fyrr
og nú“ og hins vegar nýsmíðaðir
gripir þar sem gullsmiðir leika sér
með hugtökin „tíminn og vatnið“.
Gullsmiðir munu verða gestum
til leiðsagnar á sýningunni en hún
verður opin alla virka daga frá kl.
8-19 og um helgar frá kl. 12-18.
Karlar selja
kaffi
ÁRLEG kaffisala Kristniboðsfé-
lags karla í Reykjavik verður hald-
in næstkomandi sunnudag, 3. októ-
ber, í Kristniboðssalnum að Háa-
leitisbraut. Hefst hún kl. 14.30 og
stendur fram til kl. 18.
Félagið er eitt af elstu kristni-
boðsfélögum landsins, stofnað
1920, og hefur um árabil staðið fyr-
ir kaffisölu á haustin til fjáröflunar
fyrir kristniboðið. Margar konur
leggja körlunum lið við undirbún-
ing;
Ágóðinn rennur til starfs Sam-
bands íslenskra kristniboðsfélaga
sem í áratugi hefur sent kristni-
boða til starfa í Afríku. Nýr
kristniboði, Leifur Sigurðsson,
kom nýlega til starfa meðal Pókot-
þjóðflokksins í Kenýa eftir nám í
Noregi og nám í svahílí í Nairóbí.
Bæjarmála-
ráðstefna
Kópavogslistans
FYRSTA opna bæjarmálaráð-
stefna Kópavogslistans verður
haldin í Þinghól, Hamraborg 11 í
Kópavogi, laugardaginn 2. október.
Meginumræðuefni ráðstefnunnar
verða bæjarmálin, gerð fjárhagsá-
ætlana sveitarfélaga og helstu
áherslumál Kópavogslistans á
komandi vetri.
Ráðstefnan hefst kl. 10 með
ræðu oddvita Kópavogslistans,
Flosa Eiríkssonar bæjarfulltrúa, og
síðan mun fjármálastjóri Kópa-
vogsbæjar, Guðrún Pálsdóttir,
fjalla um fjárhagsáætlunargerð
sveitarfélaga með sérstöku tilliti til
Kópavogs. Að loknu hvoru erindi
fyrir sig verða fyrirspumir og um-
ræður. Eftir hádegi munu málefna-
hópar starfa, m.a. munu starfa hóp-
ar um skólamál, skipulags-, um-
hverfis- og umferðarmál, íþrótta-
og tómstundarmál og félagsmál. I
lok ráðstefnunnar verða helstu nið-
urstöður hópstarfsins teknar sam-
an. Ráðstefnustjóri verður Heiðrún
Sverrisdóttir, fyrrverandi forseti
bæjarstjórnar Kópavogs.
Ráðstefnan er opin öllu stuðn-
ingsfólki Kópavogslistans.
10 rósir fcr. 990
Full búð af
nýjum gjafavörum.
Gott verð.
Opið tii kl. 10 öll kvöld
Fókafeni 1 1, sími 568 9120.
í DAG
VELVAKAMH
Svarað í síma 569 1100 frá 10-12 og 13-15
frá mánudegi til föstudags
Þekkir einhver
fólkið á
myndinni?
ÞESSI mynd er tekin á
árunum 1930 til 1935, lík-
lega í Mýrdal eða A- Eyja-
fjöllum. Þeir sem telja sig
þekkja fólkið á myndinni
vinsamlega hafi samband
við Grétar Eiríksson í
síma 553 1112.
Kveikjum ljósin
ÁSKRIFENDUR Morg-
unblaðsins eru minntir á
að nú er farið að skyggja
og eru þeir beðnir um að
hafa logandi Ijós við dyrn-
ar hjá sér svo blaðburðar-
fólk sjái til við að koma
blaðinu í lúguna.
Lítið úrval af barna-
efni hjá RÚV
EG er með 3 smábörn á
heimilinu og er ég með
fyrirspurn til dagskrár-
stjóra Stöðvar 1 um hvort
ekki sé hægt að bæta við
barnaefni fyrir yngstu
börnin. Eg hef verið að
skoða þetta síðustu vikur
og séð að barnaefnið sem
boðið er uppá er aðallega
fyrir börn eldri en 6 ára,
það er nær ekkert efni fyr-
ir yngstu bömin í miðri
viku, en eitthvað um helg-
ar. Væri ekki hægt að
bæta við bamaefni fyrir
yngstu börnin?
Móðir.
Góð dagskrá á RÚV
ÉG vil þakka RÚV fyrir
góða dagskrá, sérstaklega
vil ég þakka þeim góð skil
á íþróttum, sem margir
hafa gaman af, eins og
golfinu og Formúlu 1. Þeir
geta verið stoltir af að hafa
góða menn sem sjá um lýs-
ingar. Einnig vil ég þakka
fyrir góða þætti eins og
Bráðvaktina og Fraiser og
svo er ég mjög ánægður
með breyttan fréttatíma.
Sjónvarpsáhorfandi.
Hver á filinu frá leik
í Barcelona?
ER einhver sem gæti leyft
mér að taka eftir filmu frá
leik Manchester United og
Bayern Munchen í Barc-
elona sem var í sumar?
Þeir sem gætu gert mér
þennan greiða vinsamlega
hafið samand í síma
568 7393.
Stálvarðar tunnur
við öll hús
I Morgunblaðinu í dag,
miðvikudaginn 29. septem-
ber, er á bls. 12 lýst mikilli
ánægju Reykvíkinga með
Hreinsunardeild Reykja-
víkurborgar. fær deildin 4
stig af fimm í Gallup-könn-
un. Mín reynsla af Hreins-
unardeildinni er þveröfug.
Þrátt fyrir margítrekaðar
óskir mínar um að fá
stálfóðraða öskutunnu við
hús mitt, svo sem ég hafði
áður fyrr, er mér nú
skömmtuð ófóðruð tunna,
lúin mjög og þvæld. Nú
krefst ég þess að fá aftur
stálfóðraða tunnu, því sú
sem ég hef nú við hús mitt
er beinlínis hættuleg, sam-
anber tíðar íkveikjur í
sorptunnum.
Krafan er stálvarðar
tunnur við öll hús í
Reykjavík.
Leifur Sveinsson.
Þakkir
MIG langar til að koma á
framfæri þakklæti til
þeirra frábæru manna hjá
SVR sem voru svo góðir að
finna pokann minn sem ég
týndi í einu af strætis-
vagnaskýlunum/strætis-
vögnunum.
Anna Pála.
Tapað/fundið
Sala óskilamuna
I DAG hefst sala óskila-
muna í Fjölskyldu- og hús-
dýragarðinum og stendur
hún fram yfir aðra helgi.
Hver flík selst á 50 kr.
Ágóðinn kemur til með að
renna til góðgerðarmála.
Grár jakki í óskilum
GRÁR jakki fannst fyrir 2
vikum á Túngötunni. Upp-
lýsingar í síma 552 2631.
Svart mótorhjól
týndist
SVART mótorhjól, Honda
CB 550, týndist frá Hóla-
vallagötu 9 aðfaranótt
fimmtudagsins 23. septem-
ber. Þeir sem hafa orðið
varir við hjólið hafi sam-
band í síma 552 9819.
Fjallahjól týndist við
Flyðrugranda
TREK 220 fjallahjól,
dökkblátt, týndist við
Flyðrugranda sl. þriðju-
dag. Skilvís finnandi hafi
samband í síma 551 4368.
NMT-sími týndist
við Vesturberg
BENEFON NMT-sími
týndist í nágrenni Vestur-
bergs í Breiðholti fyrir
rúmri viku. Skilvís finn-
andi hafi samband síma
587 0266.
Barnagleraugu
í óskilum
BARNAGLERAUGU
fundust í garði í Grundar-
húsum. Upplýsingar í síma
5672632.
Nokia GSM-sími
týndist
NOKIA 6110 GSM-sími
týndist við fyrsta hring-
torgið á leið inn í Mosfells-
bæ. Skilvís finnandi hafi
samband í síma 565 4549
eða 868 2983.
Blátt drengjahjól
týndist
BLÁTT Weeler drengja-
hjól týndist frá Flyðru-
granda 14 sl. þriðjudag.
Skilvís finnandi hafi sam-
band í síma 552 4038.
Víkverji skrifar...
VÍKVERJI varð fyrir talsverðu
áfalli nú í vikunni eftir að hafa
lesið frétt í DV þess efnis að svo-
kallað „íslandstorg" í Tallin, höfuð-
borg Eistlands, væri bara ómerki-
leg umferðareyja. Þjóðarstoltið var
sært og sú óþægilega tilfinning
gróf um sig í hjarta Víkverja að
hann hefði verið hafður að fífli.
Forsaga málsins er sú, að á fundi
með utanríkisráðherrum Norður-
landanna á Egilsstöðum nú í sumar
lýsti utanríkisráðherra Eistlands
því yfir að ákveðið hefði verið að
gefa torgi einu í Tallin nafnið Is-
landstorg til að votta íslensku þjóð-
inni virðingu fyrir að hafa orðið
fyrst þjóða til að viðurkenna sjálf-
stæði Eistlands árið 1991. Fylgdi
sögunni að utanríkisráðuneyti
landsins stæði við torgið. Víkverja
þótti vænt um að heyra þetta og
sjálfsagt hafa fleiri Islendingar
hugsað hlýlega til Eista við þessi
tíðindi. En ef marka má frétt DV
er ekki allt sem sýnist í þessum
efnum.
í frétt blaðsins kemur fram að
þeir DV-menn hafi verið á ferð í
Tallin nýverið og farið á stúfana að
leita torgsins og segir blaðið svo
frá: „Ekki fannst neitt íslandstorg
við utanríkisráðuneytið. Leigubil-
stjórar sem talað var við könnuð-
ust ekki við neitt slíkt torg og á
upplýsingamiðstöð ferðamála í
borginni hafði enginn heyrt af
þessu og dró starfsfólkið mjög í efa
að torgið væri til. Kona sem starfar
í afgreiðslu ráðuneytisins áttaði sig
ekki á þessu Islandstorgi en
hringdi um bygginguna til að fínna
einhvem sem vissi eitthvað um
málið. Loks var gefíð samband við
konu sem hló mikið þegar hún var
spurð um torgið og sagði hún það
vera beint fyrir framan húsið. Þeg-
ar út var komið varð ljóst að Is-
landstorg í Tallin er umferðareyja
á Ravalastræti framan við húsið og
algjörlega ómerkt hinu virðulega
nafni.“
Ekki er ástæða til að draga í efa
frásögn DV af þessu máli. Sú
spurning vaknar hins vegar hvort
ekki hefði farið betur á því að utan-
ríkisráðherra Eistlands hefði
sleppt því að nefna þetta í ræðu
sinni á Egilsstöðum úr því að svona
er í pottinn búið. Var maðurinn að
narrast að okkur Islendingum?
Eða á kannski eftir að reisa þama
torg sem stendur undir nafni? Vík-
verji sefur ekki rólegur fyrr en
þetta er komið á hreint!
xxx
EFTIR því sem nær dregur ára-
mótum magnast deilur um
aldamótaárið. Víkverji las nú í vik-
unni aðsent bréf í Morgunblaðinu,
þar sem kerfisfræðingur svarar
verkfræðingi, og em nú deilurnar
farnar að snúast um heimildir.
Kerfisfræðingurinn getur þess sér-
staklega að sér hafí alltaf leiðst
biblíusögur í barnaskóla og gefí því
lítið fyrir Biblíuna sem heimild, en
svo er að skilja að verkfræðingur-
inn hafi einkum stuðst við hana til
að rökstyðja þá skoðun sína að
aldamótin séu um næstu áramót.
Kerfisfræðingurinn er hins vegar
harður á áramótunum 2000/2001
sem upphafi nýrrar aldar og dreg-
ur fram ýmsar heimildir máli sínu
til stuðnings svo sem almanök úr
ýmsum áttum, Rímfræði Þorsteins
Sæmundssonar stjömufræðings og
vefslóðir. Því næst segir kerfis-
fræðingurinn að einföldustu rökin
fyrir því að aldamótin séu um ára-
mótin 2000/2001 sé að finna í rök-
vísi einfaldrar talningar þar sem
byrjað er að telja á 1 (ekki núlli),
tugurinn sé fylltur með tölunni 10
(ekki 9) og næsti tugur hefjist á
tölunni 11 (ekki 10).
Rökvísi einfaldrar talningar er
vissulega góð og gild, en þó er Vík-
verji ekki sannfærður um að hún
eigi við í þessu tilfelli. Víkverji vill
nefnilega líkja upphafi nýrrar ald-
ar við fæðingu barns, sem er 0 ára
þegar það fæðist og verður ekki
eins árs fyrr en 365 dögum eftir að
það fæðist. Þá fyrst verður það
eins árs, þegar það hefur lifað í eitt
ár. Og fjandakornið sem við höld-
um upp á tíu ára afmæli barnsins
daginn sem það verður 11 ára. Þeir
sem ekki vilja samþykkja töluna 0
sem upphafstölu hefðu gott af að
draga út tommustokk og virða
hann vel fyrir sér. Eigum við, sam-
kvæmt rökvísi einfaldrar talningar,
að byrja að mæla einn metra út frá
tölunni 1 cm og brjóta síðan fram-
an af tommustokknum og líma aft-
an við töluna 100 cm til að fá út
metrann? Hvers konar hundalógík
er þetta eiginlega, Víkverji bara
spyr?