Morgunblaðið - 08.10.1999, Blaðsíða 11
MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 8. OKTÓBER 1999 11
FRÉTTIR
Vinnutímatilskipun Evrópusambandsins setur sjúkrahúsin hér á landi í vanda
Ráða þyrfti 200-
300 lækna til að
uppfylla skilyrðin
Ljóst þykir að vinnutímatilskipun ESB
verði ekki fylgt út í æsar hérlendis fyrst
um sinn. Guðjón Guðmundsson skoðaði
hvaða áhrif tilskipunin gæti haft innan
heilbrigðisþjónustunnar og fyrirtækja.
LÆKNAFÉLAG íslands
gengst fyrir málþingi á
morgun um vinnutímatil-
skipun Evrópusambandsins
og störf lækna í ljósi tilskipunarinn-
ar. Svo virðist sem vinnutímatilskip-
unin snerti mest heilbrigðisstarfs-
menn. Arnór Víkingsson, læknir og
fulltrúi í vinnutímatilskipunamefnd,
segir að metið sé að fjölga þyrfti
læknum um 20-30% ef farið yrði að
fullu eftir tilskipuninni, eða um
200-300 lækna. Forsvarsmenn nokk-
urra stórra fyrirtækja segja áhrif til-
skipunarinnar óveruleg.
Arnór Víkingsson segir að stefnt
sé að því að taka tilskipun ESB upp
hér á landi. Launþegasamtökin hafi
þegar skrifað undir samkomulag
þess efnis við samningsaðila sína en
það hafi læknar ekki gert enn. Mark-
miðið með málþingi lækna sé ekki
síst það að læknarnir sjálfir eigi auð-
veldara með að átta sig á því hve
langt er hægt að ganga til að fylgja
vinnutímatilskipuninni. Norðurlöndin
séu komin betur áleiðis en aðrar
þjóðir, Bretar, Hollendingar og fleiri,
eru langt frá því að uppfylla skilyrð-
in. Arnór telur líklegt að stefnt verði
að því tilskipuninni verði fylgt eftir
út í ystu æsar innan fimmtán ára en
það gerist alls ekki strax. Hann segir
að læknar vinni mikið og ef fram-
fylgja ætti tilskipuninni að öllu leyti
þyrfti að fjölga læknum um a.m.k.
20-30%, eða um 200-300 lækna.
Hann segir að efasemdir séu uppi um
að það sé framkvæmanlegt eða eftir-
sóknarvert að framfylgja vinnutíma-
tilskipuninni út í æsar. Sjónarmið eru
uppi um að það yrði ekki heppilegt
fyrir lækna, hvorki faglega eða
launalega, né almenning í landinu
sem nýtir sér heilbrigðisþjónustuna.
„I fyrsta lagi er það óframkvæm-
anlegt og í öðru lagi er það ekki
heppileg niðurstaða. Pjónustan
myndi hugsanlega versna og fæmi
lækna jafnvel minnka. Það þarf
ákveðið vinnumagn til að viðhalda
færni í ýmsum störfum lækna, og það
á sérstaklega við um skurðlækna,"
segir Arnór.
Nefndin langt komin í störfum
Amór segir undanþágm- í vinnu-
tímatilskipuninni fyrir ýmsar stéttir,
þar á meðal lækna. Steftit sé að því að
finna lausn sem er hagstæðust öllum.
„Læknar vinna of mikið og æskilegt
væri að draga úr óhóflegri vinnu en
það þarf samt að fara gætilega í það
svo ekki dragi úr þjónustunni og fag-
legri færni lækna.“ Hann segir að
hættan sé sú að sé dregið úr yfirvinnu
og það fáist ekki nýir læknar til starfa
leiði það til þess að færri verði á vakt
og þjónustan minnki.
Arnór á sæti í svonefndri vinnu-
tímatilskipunamefnd, sem skipuð er
fulltrúum lækna og ínkisvaldsins.
Hann segir nefndina langt komna
með að skapa ramma utan um þetta
mál. Síðan eigi eftir að skoða hverja
deild sjúkrahúsanna fyrir sig til að
meta mönnunina og hvemig unnt sé
að nálgast markmið vinnutímatilskip-
unarinnar.
Vinnutímatilskipun Evrópusam-
bandsins á að tryggja hverjum starfs-
manni að lágmarki 11 stunda sam-
fellda hvíld á hverjum degi. Vinnu-
veitanda er óheimilt að skipuleggja
meira en 13 stundir af hverjum 24 til
vinnu. Þá em sérstakar heimildir til
að skipuleggja allt að 16 stundir til
vinnu og skal þá samfelld hvíld aldrei
vera minni en 8 stundir samfellt ef
um brýnar þarfir heilbrigðis- eða ör-
yggisþjónustu er að ræða.
Gunnar Björnsson, skrifstofustjóri
í fjármálaráðuneytinu, segir að þegar
samið var um aðlögun vinnutímatil-
skipunarinnar að íslenskum vinnu-
markaði hefðu allir samningsaðilar
undirritað yfirlýsingu þess efnis að
unnið yrði að því að breyta vinnufyr-
irkomulagi þannig að það samræmd-
ist betur vinnutímatilskipuninni.
Jafnframt hefði verið ákveðið að
skoða sérstaklega það sem út af stæði
og menn teldu ekki forsvaranlegt að
breyta í vinnufyrirkomulagi, ýmist af
öryggisástæðum eða öðra. I vinnu-
tímatilskipuninni væra víðtæk frá-
viksákvæði. Formlega hefðu íslensk
stjórnvöld val um það hvort Island
tæki upp tilskipanir ESB þegar um
félagsleg máleftii væri að ræða. En
Islendingar þurfa að hafa samráð við
Norðmenn um málið því gert er ráð
fyrir því að EFTA-þjóðimar séu sam-
stiga í því hvað sé mælt með að tekið
sé upp af gerðum Evrópusambands-
ins.
Ami Kolbeinsson, ráðuneytisstjóri
í fjármálaráðuneytinu, segir að ráðu-
neytið hafi ekld tekið saman áætlanir
um kostnaðarauka vegna tilskipunar-
innar hjá ríkisstofnunum og fyrir-
tækjum. „Ég held að það sé ekki allt
orðið skýrt varðandi þann kostnað
sem af þessari tilskipun kann að
hljótast. Menn hafa hins vegar talið
að af þessu verði nokkur kostnaður.
Menn búast við því að kostnaðarauk-
inn verði fyrst og fremst í heilbrigðis-
kerfinu. Útfærsla málsins og hvernig
bragðist verður við tilskipuninni ræð-
ur miklu,“ segir Ami.
Óveruleg áhrif fyrir Landssím-
ann og Landsvirkjun
Ólafur Stephensen, forstöðumaður
upplýsinga- og kynningai-mála hjá
Landssíma Islands, segir að vega
verði á móti hugsanlegum kostnaði
vegna vinnutímatilskipunar ESB
þann kostnað sem Landssíminn gæti
haft af ýmsum kvillum og atvinnu-
sjúkdómum sem fylgja of löngum
vinnutíma og of lítilli hvíld. Einnig
þyrfti að huga að langtíma áhrifum
eins og kulnun í starfi. „Það þyrfti að
vega þetta á móti áður en kveðið er
upp úr um hver kostnaður af tilskip-
uninni er. Nauðsynlegt er að stór fyr-
irtæki skipuleggi vinnutíma starfs-
manna sinna skynsamlega,“ segir
Ólaíúr.
Hann segir að Landssíminn verði
ekki fyrir veralegum kostnaði vegna
tilskipunarinnar. Kostnaðurinn verði
til á þann hátt að samkvæmt tilskip-
uninni eignist starfsmenn, sem vinna
umfram það hámark sem kveðið er á
um í henni, frítökurétt sem þurfi að
greiða.
Þorsteinn Hilmarsson, upplýsinga-
fulltrúi Landsvirkjunar, segir að inn-
an við fjórðungur starfsmanna fyrir-
tækisins, hafi viðveraskyldu eftir
venjulegan vinnutíma og vinnutíma-
tilskipunin valdi kostnaðarhækkun
hjá fyrirtækinu verði útköll á bak-
vaktir. Kostnaðurinn sé því ekki
veralegur og er áætlaður um 15 millj-
ónir króna á ári. Virkjanafram-
kvæmdir á vegum Landsvirkjunar
breyta í engu þessum áætlunum því
þar er um tilboð verktaka að ræða og
segir Þorsteinn að tilboðin hafi verið
hagstæð og jafnan undir kostnaðar-
áætlunum.
HELDUR
\ vev*'1'
Herrar:
Stakarbuxur 990.-
Stakirjakkar 1.990.-
Skyrtur 1.990.-
Leðubelti 500.-
Dömur:
Kjólar 990 - 1.990-,
Pils 1.000,-
Skór 1.000.-
Gallabuxur 1.490.-
Sund og fimleika-
bolir 500,-
HEIMSMENN
Laugavegi 41
Opið: Föstudag 10-20
Laugardag: 10-16