Alþýðublaðið - 28.07.1934, Blaðsíða 3
LAUGARDAGINN 28. júlí 1934.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
3
Færeyskaskól faem óknin.
¥ ðt v.ð Aö < te ■ S , u. tí^o .
Fúlltrua áð verklýðsfélaganna,
Sjómatmafélagið og Dagsbrún
• hefja ba áttú íyrir aukinni atvinnu.
Atvimmlieysið hér í foænum hef- 1. Götiumar í Lan dakotstúninu,
ir auki'st mjög upp á síðkastið. Hólavalla- 'Og Hával.la-gata.
I a p wpnB? aðið
■ Oí. . O'i . iKUBi AÐ
i: 1 <3 F A \' D i.
j ÁLÞÝÐUF LO KF JRIN N
RITSTJÖRI:
F. R. VALDEivIARSSON
Ritstjórn og afgreiðsla:
Hverfisgötu 8 —10.
Símar:
1900: Afgreiðsla, auglýsingar.
lt'01: Ritstjórn (fnnlendar fréttir).
1902: Ritstjóri.
1903; Vilhj. S. Vilhjálmss. (heima).
4905: Prentsmiðjan
Ritstjórinn er til viðtals kl. 6 — 7.
Hvers kröfðnst kjósendor
24. júni?
Þa:n'n 24. júní voru íslenzkir
kjósendur spurðir þiessara spurn->
inga:
Viljið þið skipulag á þjóðlárn
búskapínn? Viljið þið, að utan-
r.íikisverzlun,iln sé rekin mieð hag
'Og þarfir þjóðiarheiildarin'nar fyiv
ir augum, hvað sem líður hags-
miunum, iein:stak.ra stórkaup-
nianna ? Viljið þið, að allux stór-
atvin'niurekstur stefni að þvi
maxki eiin'u, að veita hinini, viinh-
andi stétt sæmiliegt lífeuppieMji,
án þiess að hirða um, þo framj-
kvæmdastjónarnir verði að sætta
sig við að árslauniin handa hverj-
um siex verði isngu mieix en nú
tiðkast hjá leinum? Vjljið þið, aði
afuriasala in'nanlands fari þann,ig
fram, að framleiðendur fái það-
veið fyrir sína vöru, er geri þeim.
kleift að lifa sæmitegu lífi, og aðí
nieytendur séu verndaðir fyrix oik-
lu'.álagningu óþaxfxa miHiliða?
Viljið þið að hafin sé s.kipuleg
barátta gegn hinu geiigv.ænteg:a
atvimnjulieysi!? f siem fæstum orð-
um sagt er um það spuxt, hvort
haga eigi svo atvinnu- og fjár-
málum. þjóðarin'nar, að náttúru-
gæðiin verði nýtt mieð það eitt
fyrir augum, að skapa öllum
landsins börnum þau lffssikilyrðií,
siem til þiess þarf að lifa mie;n'nh
ingarlífi.
Kjósendurnjr svöruðu já. Þietta
kiemux skýrt fram í því, að sá
fliotkkurinin, sem forustuna hlýt->
ur að veita við sikipulagningú
þjóðarbúsins, Alþýðuflokkurinn,
hækkar hundraðstölu kjósenda
sinna um 2,5, en flokkur skipu->
la;gsteysi;si!ns og frjálsu sam-
kiep pninnar, Sjálfstæðisfi'okkurinn,
tapar 6 af hundraðstölu sinna
kjósenda.
Kjósendurnir kröfðust þess 24.
júnj, að þegar í stað yrði tekin
upp ný stiefna um stjórn þjóð-
málanna, að að því yrði stefnt
með iföstum og öruggum skref-
um, að þjóðnýta atvinnulífið.
Hlutverk þeirra 26 alþingis-
mannia, sem sameinast hafa um
máliefnagfundvöil Aiþýðu- og
Framsóknar-fliokksins, og hlut-
verk þeirrar stjórnar, s.em nú er
siezt til valda, er því skýrt og>
ótvírætt ákveðið af kjósendun->
lum. Það er skipulagniíng þjóð-
arbúsins mieð hagsmuni allra
þiegna þjóðfélagsins fyrir augun-
um.
Það hiefir vakið undrun mikla,
að landskjörstjórn hefir þurft
Færey.s.ki skóiafl'okkuriinn, sem
dvalið hefir hér undanfarið, fór
heimlieiðis í fyrrakvöld á Lyru,
Alþbl. átti í gærmiorgun tal við
Aðalstein Sigmundsson kennara,
er séð befir um móttökur flokks-
in.s, oig fékk hjá honum eftk-
farandi upplýsiingar:
Hvaðian úr Færeyjum eru skóla-
bör,nin og hver voru tfldrög ferð-
ar þeirra hingað ?
^Börnin eru öll niemendur í
g.aginfr,æðiaskóla:num í Þórshöfn,
en mokkur þeirra eiga heima
ainnars staðar á eyjunum. Þau
komu hingað til að endurgjalda
heimsóton bekkjar'ins, sem. fór til
Færeyja frá Austurbæjarskólan-
nm hér í fyrra. Fararstjóri fæf-
eyska flokksins, Rnkard Long,
rithöfu'ndur og kennari, átti uppá-
stunguna að ferð okkar í fyrra,
neinendur han:s í gagnfræðaskól-
anum tóku á móti okkur með
hoin'um, og íslenzkir drengiir
bjuggu á heimilum fiestra barn-
anna, sem hér voru jaú, meðan
þeir dvöldu í Fæiieyjum í fyrra.
Hver hefir séð urn móttökurnar
hér?
Drengirnir, sem fóru til Fær-
eyja í fyrra, mynduðu með sér
féiag til að sjá um móttökurnar,
og þeir hafa búið sig undir og
safnað fé í vetur. En þeir hafa
notið miiikillar hjálpar frrá Kenn^
ariafélagiinu í Reykjavík og mörg-
um öðrum.
Hvað hafa færeysku börnin séð,
meðan þau dvöldu hér?
Þau hafa dvalið lengst hér í
hænum, af þeim 17 dögum, siem
þau voru á landinu. Hér hafa
þau skoðað skólasýninguna í
Austurbæjarskólanum, listaverk
Eiinars Jó'nssonar, Ásmundar
Sveiinssonar og Guðm. frá Miið-
dal, öll fjögur söfnin í Safnahús-
inu, Þjóðleikhúsið, Landakots-
kirkju, rafstöðiima, slökkvistöðina,
laugarinar og sex vierksmiðjur og
heilan mánuð til þiess að safna
saman gögnium um kosningamar
og vinna úr þeim. Af þessu lieiðir,
að stjórnin fær nú aðelns tæpan
tveggja mánaða tíma til þess að
vi'nina að undirbúningi nauðsyn-
legra laga fyrir þingið. Þessi
sieinagangur landskjörstjórnarinni-
ar er óhæfa, sem aldrei má end-i
urtaka sig. Þá kröfu verður að
gera í framtíðinni, að ekki líði
len,gra en vika frá kjördegi þar
tii að iokiið er að reikna út úrl-
slit kosninganna. Hins vegar er
þess að vænta, að að þessu s'innii
komi hinn óhæfilegi dráttur
landskjörstjórnar ekki að mikiTli
söik. Hin nýja stjórn mun einráðin
í því, að leysa þau verk af hendi,
siem þörf krefur fyrir þiin.g, þó
tímimn sé naumur, o.g mun lrana
hvoriri skorta tii þess dugnað né
áræði.
Alþýðublaðið telur það skyldu
sína að ljá stjórmmni alt það
brautargengi sem það má, og þá
ipie'ðal annars með því, að haildia
uppi stöðugri baráttu fyrir þá
meginstefnu, sem hlýtur að auð-
toenna starf hennar. skipulag
þjóðarbúsims og baráttu gegn at-
vinnulieysinu. S.
atviinnufyrirtæki. Ilér hafa þau
og verið i boði á þremur stöö-
um hjá færeysikum konum, sem:
hér eru búsiettar.
Þ.á hafa þau farið sex ferðiir
út úr bænum. Lcajgsta ferðin var
austur yfir fjall og tók fiimmi
daga. Var komið að Þrastariundi,
Gullf'Ossi, Gieysi, Laugarvatni,
AÐALST. SIGMUNDSSON
Sogsfossum, Grýlu og Mjóikur-
búi Ölfusiiinga. Tvo daga dvöldu
börnin á bæjum! í Biskupstungum,
2—4 á bæ, til að kynnast sveifa-'
lí'fi. Tóku Tungnamienn við þei'm
án lendur gjalds og sýndu þeirn
mikla rausin. Síðan reiddu þeir
allan hópinn á hestum út að
Laug'arvatni í ágætu veðri, og
þótti börnunum það nnest skemtw
(uln í allrí ferðinni. Laugarvatns-
sikóíi veitti hópnum ótoeypis giist-
ingu. Aðrar ferðir voru: Að Víf-
ilsstöðum, í boði frú Signhild
Konráðssoín. Að Tröllafossi, Áia-
fo'ssi 'Og Reykjum í boði barna-
biaðsins Unga fslands. Til Hafn'-
arfjarðar, en þar tóku skólastjórií
barnaskólans og s.kólaniefnd á
móti flo'kknum með hinni miestu
rausin og prýði. Að skátaskáian-
lum| í Lækjarbotnumi í boði Vær-
ingja; var dvalið þar sólarhring
við ágæta skemtun og prýðilegar
viðtökiur skátanna. Loks bauð
fræðs'lum.álastjórinn hópnum til
Þingvalla, og stýrði Helgi Elías-
so;n fræðsiumálastjóri þeirri för,
'Og var hím hi'n bezta. ■— f öilum
ferðiunum hafa íslienzkir Færeyja-
farar verið með fæiieysku bör,n->
unum.
1 fyrrakvöld hélt félag Færcyja-
faranna börnunum samsæti að
Hótel Skjaldbrieið. Sátu það um
80 manns, og var það hin beztaí
samfcomia. Yfir borðum voru
haldnar einar 12 ræður. Fjögur af
færeysfcu börnunum tóku til máls,
tveir íslenztoir drengir, báðir færi^
eysilfu faiarstjörarnir, Elisabeth
Rasmussen cand. m,ag. og Rik-
ard Long, Jón Helgasion prófies-
sor, Arngrímur Kristjánsson, Gu'ð-
brandur Magnússon og A&a’strinn
! Sigmundsson. Færeysku börnin
sungu og danz var stiginn, fær-
eysikur danz ..neð miklu fjöri og
tízkudanz fjörmiuni.
Viert er að geta þsss, sem raun-i
ar. ier kunnugt, að b»rn;n sungu
og. töiiiöu í útvarpið á sunnudag-
inn var.
Er ferðin ekki dýr?
Allur fierðakostnaðurinn er unr
60' krónurr á barn, og er það
kostnaður við ferðina milli landa.
Ilér hafa þau ekki kostað öðru
til en vasapieningum, sem hver
var sjáifráöur um. Við Fæneyja-
farar lögðum metnað 'Okkar í að
Vatnsveitunni er að verða lok-
ið, og hiefir 20 mönnum, sem hafa
unnið í henni, verið sagt upp,
en gert er ráð fyrir að eftir
viiku verði en;n fækkað.
Út af hinu aukna atvinnuleysi
hafa stjórnir verklýðsfélaganna,
Dagsbrúnar og Sjómamnafélags-
ins, og enn fremur stjórn Fulí-
trúaráðsins, snúi'ð sér til þeirra,
sem aðallega ráða yfir atvinnumni
í bænum.
Áttu þær tal í gær við bæjar-
verkfræðing og bæjarritara, en
án ituokkurs árangurs.
Enn fremur áttu þær tal vlð
landssímastjóra, len ei'ns og kuinn-
ugt er á að leggja „rafmagnskap-;
al“ 9 km. leið upp að Vatns-
enda og Gufunesi. Verður það
vintta fyrir 80—100manusí'3 vik-
ur. Landssimastjóri sagði, aðekki
væri hægt að byrja á þei'rri vinnu
fyr en um 15. ágúst.
Út af íyrspurn stjórnanna til
i:afmagnsstjóra, svaraði hatm, að
vinna myndi hefjast síðast í á-
gúst við að leggja háspennulfnu
upp að Reykjum.
Stjórnirnar skrifuðu síðan bæj-
arráði eftirfarandi bréf:
Reykjavik, 26. júlí 1934.
Þar sem atvinnuteysi er nú
mjög mikið hér í bænum, viil
Fulltrúaráð verklýðsfélaganna al-
varliega skora á hið háttvirta Bæj-
arráð, að það nú þegar hiefjist
handa til aukinnar atvinnu fyrir
bæjannenn. Annaðhvort mieð því
að auka bæjarvinnuna að mikl-
um mun, eða hefja nú þegar
atvinnubótavimna fyrir minsit 250
manns.
Sem nokkur af aðkaHandi
verkefnum vill Fuiltrúaráðið
bienda á:
láta dvölina hér verða börnun-
um kostnaðarlausa, og okkur
tókst það með góðra manma
hjálp.
Eru Færeyingarnir ánægðir með
ferðina?
Já, mjög ánægðir, eftir því siem
ég gat orðið var við. Enda má
hieita, að alt hafi gengið að ósk-
um.
Teljið þéx ferðir eins og þessa
hafa mikla þýðilngu?
Já, stórmikla. Ég er ekki í vafa
um, að ferð okkar til Færeyja
í fyrra hefir verið drengjunmn
á við beiian vetur í skóla iog
nreira til. Og tvímælalaust hafa
færeysiku börnin engu minna
gagn af sinni för.
Var fteira, sem þér vilduð taka
fram?
Ég vildi aðeins rnega bæta því
við, að ég hefi ha.t alveg sér-
stalriega rnikla ánægju af að
vera með íæncysfca skólaflokkn-
um. Hópurinn var svo óvenju-
lega glæsiliegur og prúður, að
færeysku þjóðinni er hinn mesti
sómi að honum,
Að endingu vildi ég mega biðja
Alþýðublað'ið að skiia bezta þakk-
læti Færeyjaíaranna t'il alira
þeirra, siem hafa veitt þeim lið
við móttöku færieyska skóia-
floikksins.
2. Hofvaliagata og áframhald
af Hringbraut.
3. Götumar í „Séra-Jóhanns-
túni“.
4. Áframhald af Skúlagötu.
5. Göturnar um Fossvog.
Enn, fremur byggingu skóla-
hússins við' Laugarnesveg.
Um sumar af framangreindumi
götum er vitanlegt, að byggingar
munu hefjast við þær strax og
þær eru fullgerðar, iog mun það
meðal annars veita mokkrum
mönnum atvinnu.
Fulltrúará ð verk I ýðsf élaganna
óiskar enn fremnr eftir, að mienn
úr stjórnum Fulltrúaráðslns,
Verkamannaféiagsilns Dagsbrún
og Sjómannafélags Reykjavikur
fái að mæta á næsta bæjarráðs'-
fundi, og munum við þá frekar
röfcstyðja þessa áskorun okkar
um þörfina fyrir aukinni atvijnnu
í bæinum.
Virðingarfyllst.
Fulltrúaráð verklýðsfélaganna
í Reykjavik.
Sí'ðan mættu stjórnirnar á fundi
bæjarráðs í gær. Ræddu þfer við
það um möguteika fyrir aukinnj
atvimniu í bænum, en Bæjarráðið
gat ekkert svar gefið að svo
komnu máli.
Síðar verður nánar skýrt frá'
starfi stjórna verklýðsfélaganma
og Fulltrúaráðsins.
Atvinnulausir menn verða að
fylgjast vel meði í baráttunmj fyr-
ir aukinni atvinmu og fylgja
henni eftir.
Skráning atvinnulausra verka-
manna fier fram 1., 2. og 3. á-
gúst, O'g má enginm láta siig vanta
við þá skráningu.
Snorrasjóður.
Úthlutun á styrkjum úr Snorra-
sjóði 1930 befir nú farið fram
í fjórða sinn. Alls voru til út-
hlutunar kr. 5 300,00. Þessir stú-
dientar, sem allir hafa'notið náms-
styrkja úr Smorrasjóði, hlutu í ár
900 kr. hver til náms við háskói-
)ann í Osloo-Ásgeir Hjartarson fná
Arnarhoiti og Geir Jónasson fná
Afcureyri til sögunáms, Ármanin
Halldórsson fná fsafirði til heimi-
speki- og sálarfræðj-námsi og
ungfrú Hólmfrí'ður Jónsdóttir
frá Hiofteigi í Hörgárdal til bók-
mentanáms. Aðrir stynkhafar enu
Haukur Jörundssom frá Skálbolti,
fram'haldsstyrkur tii búnaðarnáms:
í Niomegi kr. 500,00, Ásgeir Á’s-
gelrs on frá Reyk a lk fiamhads-
styrkur til búnaðarnáms við land-
búnaðarháskólátm í Ási, kr. 700,00,
frk. Halldóra Bjannadóttir kehslu-
kona, utanfierðarstyrkur ■ til þess
að athuga framfarir í heániilis-
iðinaði og fyriikomulag verklegra
j barna- og uníglinga-.skóla á Norð-I
j urlöindum, kr. 200,00 — og loks
ungfrú Soiveig Beniediktsdóttix
frá Húsavík, til þess að stunda
nám við Statens Læreri'nd'eSikote
for Husstiell i Statbæk, N'onegi,
kr. 300,00. (Tilk. frá ráðuneyti'
íiors'ætisnáðherra. — FB.)
Áheit til Strandarkirkju.
Frá E. O. 2 krónur.