Alþýðublaðið - 30.07.1934, Síða 3
MÁNUDAGINN 30. JÚLÍ 1934.
ALpÝÐUBLAÐIÐ
8
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
DAGBLAÐ OG VIKUBLAÐ
ÚTGFANDI:
ALÞÝÐUFLOKKURINN
RITSTJORI:
F. R. VALDEivIARSSON
Ritstjórn og afgreiðsla:
Hverfisgötu 8 —10.
Símar:
Í900: Afgreiðsla, auglýsingar.
lí'Ol: Ritstjórn (Innlendar fréttir).
1902: Ritstjóri.
1903; Vilhj, S. Vilhjálmss. (heima).
1005: Prentsmiðjan.
Ritstjórinn er til viðtals kl. 6—7.
Skipnlag
ð piöSarbúskapflBBL
Þeir, siem hafa lesið 4 ára á-
ætlam Alþýöuílokksins, kannast
Við iorðiin skipulag á þjóÖarbú-
skapnum. Senjirilega eru þeir
margir, siem langar til að fá svar
ýið spumingunni: Hvað er skipu-
lag á þjóðarbúskapinum? Við
sikulum hugsa okkur báskap þjóð-
arinnar eins og hvert annað at-
viínnuf’yrirtæki. Sá búskapur lýt-
mr í raun og veru öllum sömlþ
iögum leiins og hver annar bú-
sikapur, hvort sem hainn er rsk-/
irnn af einstaklingi eða á féIags.-\
lejgum grundvelii. Hann er að
eiins fjölbrieyttari, því hann nær
yfir alt atviinnulíf þjóðarinnar.
Hvað er það, sem eiinkennir hygg-
inn búhöld, eða ef ti.1 vill værj
réttara að segja atvinnurekanda.
Það er ljótt orð, en veldur síður
misskilningi. Það, sem einkenháir
hann, er, eins iog sagt er einhve,rs(
btaðajri í guðspjöllunum, að hanin
siezt miður og reiknar kbstnað.-)
inte. Góður búhöldur gerir sér
ljóst, hversu miklu fé hann má
verja til atvinnureksfurs síns á
hvierjum tíima, og á hvaða gnein-
ar ha,ns beri að leggja mesta á-
herzlu. Fyrir íslenzkum bónda
liggja til dæmis þessar spurn-
ingar á hverju ári: Hvað má ég
verja miklu fé til nýræktar í áíh?
Hvað má ég verja miklu ti.l að
kaupa áburð? Hvað má ég verja
miiklu ti.1 kaupgreiðslu? Á ég að
leggja míegináhierzlu á framleiðslu
mjólkur eða kjöts iog svo fram.-
vegis. Ef hoinum tekst vei að
svar,a öllum þessum spurningum
og 'starfar svo í samræmi við
svörin, hefir hann f©ngið þá beztu
tryggingu, sem fáauleg er fyrúrt
góðu búskapargengi.. Tryggiingin
þr í þiessu fólgin, að hafa neiknað
íkoistnaðinn út, með öðrurn orð-
um, að hafa geirt skynsamliagg
áætliuin.
Nú sikulum við snúa okkur að
þjóðarbúinu, og mieð þjóðarbúi
iei|gum við við alt atvinnu- og
fjármála-lif þjóðarinnar, hvort
sem það er rekið af eiinstakling-
um, félögum eða því op'inbiexa.
Fyrst skulum við gera okkur
ljóist, að í siðmentuðum heimil
hlýtur tilgangur þessa búskapar
að ver;a sá, að sjá öllum, siem
að honum vinna, farborða, og
einniig þieim, siem sökum elli eða
vanbeiilisiu er rneinað að ieggja
höinid á plóginn, Eigi nú þesisi bú-
skapur að ná tilgangi sínum,
verður að neikna kostnaðiun, þa'ð
Barátta anstarískra lafnaðarmanna.
Þelr ern hó beíar skfpalanði oq bú^ilr v pmnrí en fyrir
feb úar-blöðb ð ð
Nf|ar npprelsnaifreanlr frá JLsfanfki geta konuð pá og pegar.
■
S..-XÍ&.-X
VERKAMANNABÚSTAÐIR í VÍNARBORG. Eftir blóðbaðið í fe|br.
Atburðirnir í Austurríki liafa
vakið geysilega athygl um ail-
an heim.
Menn bjuggust við stórtfðindum
og flestir muinu hafa búist við
því, að nazistarnir myndu slgra
í uppreisninni, ef uppreisn skyldí)
kalla.
Dollfussstjórnin hefir á undan-
föimum imiánuðum auglýst svo
mjög inazistahreyfinguna í land-
inu, að það var engin furða þó
að menn byggjust við miklum
Isityrik í baráttu þeirra.
verð)ur að ger,a nákvæma áætlun,
sem iniær eins langt fram í tim-
ann log auðið er. Spurningarnar,
isem hér þarf að svara, eru marg-
ar, Hugsum okkur að ástandið
sé þannig hjá ofckur, að. tvö þús-
und mamns skiorti atviinnu ogfólk-
inu fjölgi um fimtán hundruð á
ári. Þá liggur fyrir að auka at-
vinnulifið þannig, að starfssvið
fáist fyrir þrjú þúsuind og finurx
hundruð manns. Nú boma spurn-
ingamar hver af annari. Hversu
miklu fé er hægt að verja til
aukins atvinnulífs, án þesis að
skrifa of mikið á reikning kom-
gndi tíma mieð erlendum lántök-
um? Hvers konar atvinnu á að
auka? Úr öilu þessu á að sfcera
með aðstoð visindalegrar þekk-
ingar og rannsöknar, með öðin-
uni lorðum, það á að taka vfe-
indiin í þágu atvimnu- og fjár-
mála-lffs, þannig, að gerð verði
nákvæm áætlun mn ált athafna-
lif þjóðariinnar, ieins langt fram
í tímann og auðið er, hvort sem
það er í höndum einstaklinga, fé-
laga eða þess opiinhera, áætlun.,
isiem tryggir lífsuppieldi allrn
þegna þjóðfélagsins.
Þietta er skipulag á þjóðarbú-
skapnum.
S.
En raunin varö önnur. Það er
auðséð á öllu, að s.kapið hefi,r
hlaupiö með nazistana í gömur og
að „uppiteisinin“ befir svo. að
sipgja ekki að neinu leyti verið
undirbúin.
Og nú sjá austurrískir andstæð!-
ingar kaþólska klerka- .og stór-
bæindavaldsins, sem stendur að
baki stjórnarinuar, að enginn get-
ur sliqgið blóðveldi fasismans í
iandinu niöur nema verkalýdur-
tp\n.
í febrúar barðist aústurríski
verkalýðurinin betjulegri baráttu
í 5 sólarhringa og gafst ekki upp
fyr en heimili þeirra von,u sprengd .
í lioft upp.
Nú stóð upphlaup nazistanna i
uokkrar kiiukikustundir. Þeir voru
gripinir einis og kinduir í „al-
menningi" og skotndr.
N-óttiina áður ien, nazistarnir
gerðiu upphlaup sín, voru 1000
jafnaðarmenn fangelsiaiðir fyrir að
stjóma undirbúningi að uppreism
gegn stjórninni.
Friegnir berast ekki miklar af
hinu lieynilega starfi jafnaðar-
manna. Það sýnir m. a. hversu
viel það er skipuiagt.
Það starf höfðiu jafnaðarmenn
Ijka undirbúiö í mörg ár, því að
þiejr bjuggust alt af við að þurfa
að gripa til leynilegrar starfsemi.
I akýrslu, sem foriingi póiitíisku
ieynilögreglunnar gaf Dollfus's í
byrjuin júlimánaðar, siegir m. a.,
að jafnaðarmenn hafi nú þegair
um 35 þúsundir manna, stem geti
grjpið til vopna svo að segja í
einui svipan. Þar segir enn fremw
u;r, að um 90«/o af þeim verka-
möinnum, sem áður voru í verk-
lýðsfélögum jafnaðannanna, séu
inú fcomnjjr í verklýðsifélög stjórn-
arinnar, og nauðsynlegt sé að
hafa vakandi auga á þeim. For-
iingi leynilögregtuninar segir, að
feííðan í tebrúar hafi jafnaðarmenn
fengið miklar vopnasendinigar, að-
allega frá Tékkó-Sióvakiu, en að
lögreglunni hafi efcki tekist aðí
ná í nema örlítið af þieim.
í því isambandi niá geta tveggja
atburða. Annar gerðist í Vínar-
borg og hiinu í L;i;nz: Lögreglu-r
mienn höfðu náð dáiitlum vopna-
birgðum jafeaðarmanna í kjall-
ara á stórhýsi einu. Lögreglu-
mennirnir voru í þann veginn að
fcoma byssunum inm í bíl, er stór
flutnmijgsbifreið fullskipuð mönn-
um í berm an n ab úningi kóin á
vettvang. Foringi þeirra gekk tii
foriinga lögreglunnar og rétti hon-
um iskjal, er á stóð heiimdld fxá
yfirforingja í hernnm til að taka
vopiniin og flytja þa;u á vissan til-
tekinn stað. Lögreglumennirinir af-
hentu vopn|n og si'ðan hefir ekk-
ert tiil þeirra spurst. —. I Lii;nz va,r
verið að taka upp vopinabirgðir,
ier áttu að fara til herliðsiins.
Flutningsbíll íullskipaður ber-
möinnum fcom til að sækja þau,
en slðan hefir heidur ekkert spurst
til þeiirra.
Síðar sannaðist, að. jafnaöar-
mjenn voru að v.erki á báðum,
stöðium.
Jafnaðarmenn hafa haldið
fjöldamarjga fundi, fyrst framairt
af úti í Víinarskóigi., en síðan
gerðust þeir ágeingnari og fóru
að halda fundi inni í Vínarborg.
í lok júnímánaðar voru haldn-
ir geysilega fjölmeinnir fundir
víð, alla verkamaininabústáðina, iog
var þar rætt um ný lög, er sitjórn-
iin hafði sent út um hækkun
húsaleigu. Þar var samþykt að
neita að gneiða húsaleigu, og
skyldi húsaleiguverkfallið hefjast
3. júlíl ,
Verkfallið hófst þann dag og
stendux enn. Á þessum iundum:
var fjöldi rauðra fána.
Jafnaöannenn hafa skorið þrjár
örvar á trén í Vínairskógi. Af
toppium trjánna blakta rauðir
fáinar á morgnana, og löignegla
io.g hermenn enu önnum kafnir
vtð að rífa fánana niðiun og nema
öirvannan buntu, og safnast að
múguir manns og hæðir þá.
Þiet'ta veikir lögregluna og her-
iinn og gerir ríkisstjónnina hlægif-
lega.
Sunnudaginin 15. þ. m. sendi
Diollfuss út fregn urn það, að naz-
istannin hefðu slitið rafmagns-
liei'ðisliunnar í Víinarborg. Þetta var
lygí, eins og flieira í fari þessa
blóöhunds.
Verkamenn í Vínanbong eyði-
lögðu rafm!agnslie:iðsiunnar til að
mótmæla á eftinmi.nnilegan hátt
drápi þriggja jáfnaðarmanna',
sem dnepmir höfðu verið degi áð-
lur,
Þieninan dag fóriu tugir þúsunda
af verkamöinnum til grafa félaga
sinna, er driepnir vonu í febrúat,
Höfðu þiedr blóm m|eð til að teggja
á gnafir þeirra. Er mannfjöldinn
kom að kirkjugarðinum, var þar
mikill fjöldi lögnegliu og hen-
manna, sem baninaði venkamöinn!-
um að komast að gröfunum.
Venkamenn fónu þá út í skóg
skamt frá. Var þar haldmn fund-
ur tog hvatt til baráttu gegn
stjónninni. Löignegla og hermenn
kornu nokkru siðan og tenti í
bardaga.
I Tékkó-Slóvakíu gefá þeir Ju-
litis Deutsch og Otto Bauier út
blað jaf,naðarmanna, „Arbeiterzei-
tung“. I skýrslu foringja leyni-
lögrieglunnar, siem getið er uin'
að framán, segir, að „Arheiterþ
teeííung“ sé nú útbreiddasta stjórn-
málabiiaðiið í Austurríki þrátt fyr-
iir það, þó að það sé bannaþ.
Aðalstyrkur andstæðiinga fas-
ismans í; Austurríki er mieðal
venkalýðsins, og meðal hans ráða
jafinaðarmenn eiinir öllu.
í tilkynningum, sem Alþýðu-
blaðinu höfðu borjst fyrir niokkru,
var það sagt, að nazistar myndu
■gera luppneiisniartilraun um miðj-
an þennan mánuð, að hún myindi
algerliega fara út um þúfur og
þax með væru nazistarnir úrsög-
Unni sem niokkur sterkur and-
stöðjufliokkur stjórnarinnar.
Jafnaðarmenn undirbúa upp-
reisn gegn fasistastjórninni. En
þeir fana sér ekki óðslega. Þeir
vita, að alt véltux á þvi, að hú:n.
sé vel skipulögð.
Áhrlfin af niðurlagi uazistanna
hljóta að auka baráttuþrek
verkalýðsiins.
Menn geta búist við því, að
heyra sky.ndilega nýjar uppreisn-
arfriegnir frá Austurriiki — >og
þá verður það verkalýðurinn,
sem grípur til vopna gegn fas-
ismanum.
Síðiustu orð Dollfuss er sagt
að hafi verið þessi: „Forðist
blóðsútheliingar.“ Þau láta eins
og ikaldhæðni í eyrum manna
gegn honum sjálfum.
Enginn Austurríkismaður hefir
nokkru sinni verið eins blóði at-
aður og hann, sem lét ráðast að
/jyn/fa bmg'új. á verkalýðinn, svifti
hann öllu freisi, drap 1500 verka-
menn, fangelsaði 4 þúsuind og
sprengdi beimilin, siem þeir höfðu
reiist sér, í loft upp.
Endalok Dollfuss gátu ekki orð-
ið öinnur en þau, sem þau urðu.
Beztn eisærettBrnap f 20 stfc. pðkbam, sem kosta
kr. 1,10, ern
Commander
Westminste Virginia
cigarettur.
Þessi ágæta cigarettutegund fæst ávait í heildsöiu hjá
Tóbakseinkasölu ríkisins,
Búnar tii af
WesMister Tobacco Companjf Ltd.,
Lonáon.