Alþýðublaðið - 07.08.1934, Blaðsíða 2

ÞRIÐJUDAGINN 7. ágúst 1934.
ALÍ»ÝÍ)UBLAÍ)í6
Sýning ð manni
eins oo haisn er.
Sigurjón á Álafossi heldur sýn-
imgu á sjálfum sér mieð greiw
simmi í „Alþýðublaðimu" 25. júlí,
æm á að heita svar viið greim
mfcnJni í isamia blaði 23. j'úli Það,
sem Siguíjón skriiar í nefndr|i
grein, er bomwm að öliu líeyti siam-
boðlið, söfcum þess, að hingað- til
hiefir hanm, =svo siem flestum mun
kunnugt, ekki svifizt þess að
bijegða fyrir siig ósiannindum,
- emda þött minna væjri í húfii.
Sígurjóm verður að fynirgefa,
"að ég get ekki tekið grein bams
sém svar við gneiin minni, þvi áð
íálmið og æðiskastið til að syn^
ast er svo mikíð, að hann kemuír
hvergi mærri því efini, sem ég
ræddi í meftndri grein. Þó að Sig-
urjóm geti, ef til vill', eitthvað;
sett út á mig persóniulega, þá
muwu þó þeir brestir, sem mest
her á hjá mér, vera hverfandi liitil-
ir í jstomlainburði við þá teigifinlieiika,
sem daglegia fcoma svo gneimilega;
fram hjá bonum við þá, siem svo
ógæíusamir eru að eiga atvinnu-t
mðguleika sima uridir hanin að
gæfcj'a. Og sfeufu hér á eftir tekin
mokkuT dæmi um fcosti haris:
Sigurjón siegir í greim sirini, að
hanm hafi lánað mér penlmga fyr-
ir fram, en þetta eru ósannindi,
eim's og að vísu öll grökiiin er.
Hahh borgiar illa eftir á, hvað
þá fynir fram. En jafnframt þess-
um osarinindum reynir ruddaL
merinfó að bla'nda fconw mimni irin
í þetta mál, sem herini er með
öllu óviðkiomandl En i þessu
samhandi er rétt að ítreka það,
sem ég áður hefi sagt, að þegar'
verkamerin Sigurjóns fiara fram
á kauipgreiðslu, þá verður jafnan
haris fynsta spurníng: Hvað ætl-
arðiu að gera við penimgana?
Uridir slíjkum kriwgumstæðum
verða mienn oft að grípa til ýmr
is fcomar neyðaTúrræöa til að fá
kaupíð, ef þaö þá tekst. Svo var
ástatt fyrir mér í það skiftið',
sem Sigurjón segiist hafa lánað
mér peningana. Hið rétta í þesisu
er það, að þá átti ég itntnpL kr.
300,00, en bað aðeins um kr.
130,00, lekki til að senda konu
minnpi ferðafé, eins og hanw þó
bélduir fram, þvi þess var. ekki
þörf, þar eð ég Vfe mánuði áður
en ég byrjaði að viimna hjá Sigulr-
jóni hafði ráðstafað því. Þegar
ég fór til Sigiurjóns kom ég úr
fastri viirinu, en þar eð korian var
veik erlendisi, gat hún ekki kont-J
izt beim fyr en rúmtega 2 mán-
luðum eftir að ég fór að Áláfossi.
Sigurjóm gerist svo ósvífinn að
segja, að hann hafi greitt méi|
50°/o umfram umsamið kaup, ent
lekki er mér ljóst hvernig hann
kemst að þeirri niðurstöðu. Að
vísu keypti ég af bonum híinn 24.
Oíkt. 1933 fyrir kumniingja mirin
kjötturinu, sem áttí að vera 1. fl.
dilkakjöt, en reyndist að vera
ól9ei;gt roiliukjöt. Verðið var kr.
120,00, log greiddi ég þegar í stað
kr. 50,00. En þegar til þess kom,
að matreiða skyldi vöruma, var
húm að gæðum svo sem áður seg-
ir. Ég margítrekaði við Sigur"
jósi, að hann tækí kjötiðf aftur.
Erin fnemur fór ég þess á leit, að
hamn endurgreiddi þessar krl.
50,00, því þeirra var krafizt af
mér. Þetta er semnilega það, sem
han|n kallar að greiða 50o/o um|j
fram lumisamið kaup, ien hváð
myndi ef boinium hefði láðzt að
stela 1/6 af himu umsamda kaupi
að ógleymdum öllum þeim tím-
um, isem hann beinlímis dró af
mér, log þeimi 20<>/o, sem hanri hét
að gefa af öllum þeim vörum,
sem ég myndi kaupa af homum.
Þegar ég hafði lokið við siund-
höllina,,fór Sigurjón þess á leit
við mig, að ég gerði „Lagerplaiss-
ið" í verksmiðjtfnini raka- og
vatjns-þétt, og tókst ég það á
hlendwr. Hirin 30. aept. 1933 var
ég að vinmu mimni, og kl .12 á
hádegi var svo siem venja er tii
tóimgt tjl matar. AUir voru glað-
ir (því merin áttu von á g'óðum
mat), qn hvað skeður? Grútúldið
kjöt var borið fyrir þTieyttan
verkalýðimm, nú svo síem verið'
hafði dag eftir dag. Þá lét ég
kalla á ráðsikomuna, og 'spurði
ég hana,, hvort ekki væri til arin-
ar matur, tog meitaði hún því. Þá
bað ég hana, fyrir hönd allra,
aem imni voru, að taka af borð-
imiu ikjötið og færa það Sigurr'
jómi. Morgumimn eftir kemur Sigr
urjów imn á lagerplá'ssið þar sera
ég var við viinnn míria við þriðja
mann. Bað hann mig að tala við
sig prívat, og gekk ég með honr
um lítið eitt afsíðis. Þar spurði
halrin mig með sírium venjulega
riuddaskap, hvennig ég vogaði
mér að sýna af mér svo marg->
ítriekáðia óisvífini á sínu hehnili.
Kvað hann mig vera himm fyrsta,
sem vogað befði að sýma sér slíkt.
Ég taldi það aftur á móti í
mieira lagi ósvífiö af bonnm, að
bjóða okkur verkamömnum hans
upp á úldið kjöt og myglaða
kæfu, eiinmitt í miðri sláturstíð-,
inini, því allir vissu að tiil1 væjjí
móg af ferskum og boru&um geml-
iingsskrokkum í slátuitshúsilnu. Þá
svara.ð^ hann mér m)eð siriní venju-
legu prúðmensku óg hæversku,
að ég skyldi halda kjafti, því' illa
sæti á mér að koma svomía fram,
þegar hann væri að basla viið aið
gefa okkur að éta. Ég sagði að
hanm skyldi ekki vera að neiniu
basli mín vegna, þvi ég befði síð'-
ain qg var 15 ára alt af unniö
fyiiir mat mínium. En af þessum;
ástæðum sagði ég upp viirinunni.
En það kalla ég ekki opna lieiÖ
til að fá kaup sitt greitt, að vera
imeyddur tiJ að fara að mimsta!
foostii á fiund hans til að hlusta á
svívi'rðilngar og fúkyrði.
Sigurjón seigiT í sinni grein, að
hanin hafi tvívegis þurft að loka
mig iKni vegna óreglu. Óreglu
kallar Sigurjón það', að beimta
sæmilegt váiðurværi. En hið sarina
er, að Sígurióm lokaði mig og
aðiia þá, er unnu að sundskála-
byggiingurini, úti, meðan hann á-
siamt ráðherrurium nieytti ljúf-
fiqnigra rétta, og kallaði hann þaði
„Selskap" AjH^iigfid^ Hingað tjLl
befi ég haldið það venju, að slík-
ar veizlur væru fyrst og fnemst
baldnar fyrir byggimgamennina,
en það gerði Sigurjón ekki.
Allur aðbúnaður verkafólksiWs
é, Álaflossi er í mesta miáta slæm'-
ur, iem ekki mum mér fært að
fjalla um þau mál að siníiii, þar
eð rúm mijtit í blaðiwu er af skom-
um skamti
Ég er siammiála einnm lokkar
bezta vísindamanini, sem fyrir fá-
um árumi reit í Morgunblaðið, að
brýw inauðsyn væri á, að hafa
leftiírlit með awdlegri hreysti pe&ftR,
manna, sem eru í lopinberum og
ábyrgðarmiklum stöðum. — Siig-
lurjón Pétursson er skólastjóri í-
þróttaskólans á Álafossi.
29. júlí 1934.
Krhttfisfi Þófíðarsofi
frá Breikkbolti.
Alt af gengur pað bezt
með HREINS skóáburði
Fljótvirkur, drjúgur og
— gljáir afbragðs vel. —
??? ?*a í-«j í*t %*X %*\ %*X ?*t t*X T*X ZvXt*\
Framköllun, kopiering og
stækkanir, fallegar og end-
ingargöðar myndir fáið
þið á Ljósmyndastofu
Sfgnrðar Gnðmnndssonar
Lækjargötu 2. Sími 1980
SMAAÚGLYIINGAR
Ódýrt. Klæðaskápar, barnarúm
og borð. Lindargötu 38.
AÐALSKILTASTOFAN, Grjóta-
gö-tu 7, uppi. Öll skiltavinnafljótl
og vel af hendi leyst. Sanngjamt
verð. Opin allan daginn-
Beztu og ódýrustu sumarferðirn-
ar verða nú eins og áður frá
Vörubílastöðinni í Reykjavík, simi
1471.
ÞAKKARÁVARP. Er kominn úr
oirlofsfierðinni. Fór um Borgarnes,
Hálsasveíit, Skoraadal og Svúlnadai.
Gist á Hömrurn hjá Jakobi
fræmda míjnrim, líka á Brekku á
Hvalfjiarðarströnd. Læt ég" hér
með fylgja 2 vaxkerti, sem ég
bi'ð ritstjóra blaðsins að koma
til Snæbjarnar eða biskupsins, að
þau geiti komið Hallgrimskirkju
tiil góða. Ég kom að Indriðastöð^
um flil Guðmundar föðurbróður
míbs. Ég þakka Fúsa í Noíður-
kotinu hestinw, sem hann láwáði
mér lendurgjaldsliaust. Reið ég
bonum beána leið héðan upp í
Bo.r]gaines. Kom að Kjaransstöð-
um tlil Þorstieins vinar mílns. Hann
gaf mér 5 kr. og góða flífc. Hjart-
alns þökk. Ég þakka lika nafna
á Melum og kOWu hans bæði hey
og beit fyrir mig og besti|nn.
Við lemum báðir af Melaætt, al-
kunniir kiiaftamenm. Hunduriww
var í TuWgu. Fékk bann hæðii iwn-
töku iog bað. Kostaði það 5-kall,
stvo skattuliiwn er goldimm. Oddur
j Sigurigeiiirssom af Skaganum.
Framtíð unga fólksins
í Reykjavík.
Eftir Benedikt Jakobsson, leikfimiskennara.
Nl.
IV.
UMFERÐ OG REGLUR.
Það er vafalaust enginm bær á
Norðurlömdum ,sem er eins ger-
sneyddur umferðamemmimgu* og
Reykjavíik ,miðað við þá bæi, sem'
hafa svi'paða íbúatölu. Af þeirrj
ástæðw eru umferðaslys tíðari
en ella mundi. Orsökin til þess,
að umferðamenning befir ekki
náð að þroskast hér nema að Iitlu
leyti, er hinn hraði vöxtur bæjar-t
ins, sem að miklu leyti befir átt
sér stað á feostnað sveita og sjáv-
arþorpa viðs vegar um land.
Hverfandi lítið af þessu aðflutta
fólki hefjr beyrt eða kynst þeim;
umferðareglum, sem nauðsynleg-
ar þykja hjá öðrum þjóðum. Þar
við bætist svo, að Reykjavík var
svo lítill bær, þegar farartækin
breyttust frá því að vera bestar
og vagnar í bifreiðar, bifhjól og
síðar strætisvagna, að engim fcnýj-
andi þörf var fyrir hendi að
skipuleggja umferðina nánar.
Það hefir ýmislegt wrið gert
nú sfðustu árin til að skipuleggja
umferð hæjaTins, en þvi miður
gengur það jlla inn í almemriiing,
að nokkuð sé til, sem heiti um-
fierðareglur.
Margir munu kannast við hinn
forvitnislega þráasvip, sem lein-
kennir mautpening þegar bifreið
fer um þjóðveginn og tvístrar
þessnm vesalingum af veginum.
Sama svipinn setja sumír bæ]'arj,
búar upp þegar þeir eru neyddir
til að flýja upp á gangstéttimari
undan bifreið eða strætisvagni.
Þetta verður skiljanlegt sé það
athugað, að Reykvíkingar hafa
breytt til á tvennan hátt: Um far-
artæki, og nokkur hluti þeirra
um friðsamt sveitaheimili og
borgarlíf. Án þess a,ð losa sig við
einræmingsháttnn og seimlætið,
sem strjálbýli og samgöngusfeort-
ur undanfarinna alda befir mairk-
að í hina íslenzku þjóð. •
Ég befi ekið með bifreiðum í
ýmsum bæjum og borgum um öll
Norðurlönd og mjög sjaldan fyrir
hitt bifreiðarstjóra, sem hafa
stjómað bifreiðum sínum með svo
svo mikiHi leikni og vissu, serrý
flestir reykvískir öfcumenn sýna
í starfi sínu daglega. En þessa
frábæru leikni hafa þeir fengið í
baráttunni við tvent: óreglu-
bundna umferð gangandi manpa.
og hjólrí,ðandi, og óskipulega
lágðar götur og þröngar. En það
síðaria lagast vonandi áð e(im-
hverju leyti, j'afnóðum og skipu-
lagsuppdrætti bæjarins verður
fullnægt.
Ég vil í þessu sambandi vekja
athygli á því, að víða erlendis
er götum með tvöfaldri umferð
skift í miðju með hvítri rák, sem
komið er fyrir í asfaltinu um
leið og göturnar eru lagðar. Það
mundi verða mun léttara að halda
uppi umferðareglum, væri þessi
nýbreytni tekim úpp hér. Bifreiða-
akstur yrði reglubuudnari og
gangandi menn gætu betur
glöggvað sig á umferð bifreiða
og hjóla.
V.
Það er lögregla þessa bæjar,
sem á að halda uppi reglu á
götum úti. Hún á að sjá um, að
umferðareglur séu ekki brotna'r,
að svo miklu leyti sem unt er.
Hún á enm fremur að venja ung-
linga af þeim ósið, að hj'óla með
fullri fexð eftir gangstéttum og
út úr portum.
I flestum menningarbæjum er-
lendis er bifreiðarstjórum bann-
að að flauta frá kl. 23—6, eða
yfir svefntíriiann. Hér er oft flaut-
að í 15—20 mínútur fyrir utan
hús um miðjar nætur, og þann-
ig raskað ró þeirra, sem njóta/
svefns og værðar. VII ég leyfa
mér að sfeora á lögreglustjóra
Reykjavíikur að sjá um, að sett
ver.ði reglugerðarákvæði um það,
að bifreiðarstjórum sé bannað að
flauta á götum bæjarius frá kl.
23—6.
VI. -
• UMFERÐ OG FRAMKÖMA.
Við Islendingar erum vafalaust
ekki heimskari en n.ágrainmaþjóð-
ir okkar. En við erum latari og
óstundvísari em þær. Um þettai
ber t. d. umferðin héf í bænumi
vitni. Sjaldgæft er að sjá bæjar-i
búa flýta sér á götum úti. Flest-
ir lalla silalega, með bendurnar í
buxnavösunum og sigaiiettustúf í
munnvikinu, og þegar kvölda tek-
ur standa álitlegir hópar af un.g<
liugum á götuhornum og á tröpp-
um stærri húsa við fjölförnustu
götur bæjarins án þess að geta
ákveðið sig í því, hvað ger,a skuli.
Það er .sjaldgæft að sjá hér
gengið pwrt yfir götu, og þó
mundi flestum slysum verða af-
stýrt, ef hver einasti vegfarandi!
gerði það að ófrávíkjanlegri
skyldu sinni að ganga þvert yfir
allar götur, sem bifreiða- og
hj'óla-umferð er eftir.
VII.
Við höfium farið að dæmi ann-
ara þjóða" og reist okkur höfuð-
bOiiig á fögrum stað við sæmi-
lega böfn. Það á því að vera beil-
ög skylda þeirra, sem á einhverni
hátt hafa tækifærj til að vinna
að menniingarlegri þróun þessa
bæjar og notið hafa erlendra
mennimgaráhrifa, að vimna sam-
einaðir að því marki, að gera
íslenzkt þjóðlíf sem heilsteypt-
ast á þeim grundvelli, sem bezt
hæfir, við íslenzka staðhætti og
Þjóðareinkenmi. Annars má búast
við, að hin nýja og gamla me;nn-
ing hæfi hvor anmari álíka vel
og silkisokkar og kúsíkinnisskór.
Æskan hefir kr.aftana til átak-
ainna. Hún þarf verkefni. Skapið
þau!
Bi&nedíikt Jakobsson-