Morgunblaðið - 26.11.1999, Blaðsíða 42

42 FÖSTUDAGUR 26. NÓVEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
+
MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 26. NÓVEMBER 1999
STOFNAÐ 1913
ÚTGEFANDI: Árvakur hf., Reykjavík.
FRAMKVÆMDASTJÓRI: Hallgrímur B. Geirsson.
RITSTJÓRAR: Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
LAUGARDALNUM
BORGIÐ
INGIBJÖRG Sólrún Gísladóttir borgarstjóri hefur nú tek-
ið af skarið og ákveðið að núverandi meirihluti í borgar-
stjórn Reykjavíkur muni hvorki heimila byggingu ski'if-
stofuhúss fyrir Landssímann hf. né fjölskyldu- og skemmti-
hús, sem veitt hafði verið vilyrði fyrir í suðausturhluta
Laugardalsins. „Þessi deiliskipulagstillaga er afskrifuð,“
sagði borgarstjóri í fyrradag.
Ein af ástæðum þessarar ákvörðunar er að ríflega 35 þús-
und andstæðingar frekari byggðar í Laugardal skrifuðu
undir mótmæli, sem afhent voru í lok september. Við þá at-
höfn sagði borgarstjóri að vega þyrfti saman fjölda þeirra
sem afstöðu tóku í málinu gegn fyrirhuguðum framkvæmd-
um og þau rök, sem fyrir lægju.
A þeim áratugum, sem Laugardalurinn hefur verið í upp-
byggingu, hafa viðhorf til umhverfis og útivistar gjör-
breytzt. Menn leggja nú mun meiri áherzlu á að borgarbúar
geti notið útivistar og samveru með börnum sínum og
barnabörnum, stundað almenningsíþróttir í vistlegu og hlý-
legu umhverfi. Laugardalurinn er kjörið svæði til slíks.
Hann mun því í framtíðinni þjóna veigamiklu hlutverki í
þessum efnum.
Það er fagnaðarefni, að borgarstjóri hefur tekið af skarið
og lýst því yfir að hætt verði við fyrirhugaðar stórfram-
kvæmdir í Laugardal. I þeim efnum getur borgarstjóri
treyst á stuðning yfirgnæfandi meirihluta borgarbúa eins og
mótmæli 35 þúsund þeirra gegn byggingarframkvæmdum
sýna glögglega. Vonandi er hér með endanlega hætt við
frekari byggingarframkvæmdir, sem ekki tengjast útivist
og íþróttum, og að Laugardalurinn verði í framtíðinni að-
eins helgaður þeim þáttum mannlífsins í Reykjavík.
Þetta er jafnframt athyglisvert dæmi um það hverju al-
menningur getur fengið áorkað í málefnum, sem snerta al-
mannahag, þegar fólk tekur höndum saman eins og í þessu
tilfelli.
VIÐSKIPTI OG HAGVÖXTUR
HORFUR í efnahagsmálum eru bjartar að mati Evrópu-
sambandsins og telja sérfræðingar ESB-ríkjanna að
hagvöxtur verði verulegur, atvinnuleysi minnki og verð-
bólga haldist lág. Þá er því spáð að fjárlagahalli í ESB-ríkj-
unum muni dragast saman frá því sem nú er á næstu árum.
Þetta eru jákvæð tíðindi fyrir ríki utan ESB, ekki síður
en þau sem eiga aðild að sambandinu. Vestanhafs ríkir enn
eitthvert lengsta og mesta hagvaxtarskeið á þessari öld og
þrátt fyrir að því að hafi margsinnis verið spáð að brátt
myndi því ljúka hafa nýjar hagtölur yfirleitt gefið tilefni til
bjartsýni. Það styttist í að vöxtur bandaríska hagkerfísins
hafi staðið í níu ár samfleytt. Nú í vikunni greindi banda-
ríska viðskiptaráðuneytið frá því að á tímabilinu júlí til sept-
ember hefði hagvöxtur numið 5,5% á ársgrundvelli og að bú-
ist væri við um 5% vexti á síðasta ársfjórðungnum og allt að
4% hagvexti á næsta ári.
Þá eru horfur jafnframt bjartari í Asíu en þær hafa verið
um langt skeið. A fundi fjármálaráðherra ASEAN-ríkjanna,
sem nú stendur yfir í Manila, kom fram að hagvöxtur í ríkj-
um Suðaustur-Asíu verður á bilinu 2-3% á þessu ári en á
síðasta ári urðu þau að horfa upp á 7% efnahagssamdrátt. Á
næsta ári er spáð áframhaldandi hagvexti í ríkjum Asíu. Það
er helst að óvissa ríki um þróun efnahagsmála í Japan þótt
vissulega gefi síðustu fréttir þaðan tilefni til varfærinnar
bjartsýni.
Á heildina litið bendir því flest til þess að bjartari horfur
séu framundan í alþjóðlegum efnahagsmálum. Hinar já-
kvæðu spár frá Evrópusambandinu gefa til kynna að jafnvel
þótt hægi á hagvexti í Bandaríkjunum geti ESB bætt það
upp að einhverju leyti.
Til lengri tíma litið mun viðræðulotan er hefst í næstu
viku í Seattle í Bandaríkjunum á vegum WTO skipta miklu
um þróun mála. Reynslan af síðustu lotu GATT-viðræðna
sýnir að samningar um viðskiptamál dragast gjarnan á
langinn og að ekki sé sjálfgefið að árangur náist. í skýrslu
sem lögð hefur verið fyrir framkvæmdastjórn ESB er því
spáð að ef markmið viðræðnanna náist geti allt að 30 þús-
und milljarðar króna bætzt árlega við hagkerfi heimsins.
Vonandi hafa flest ríki lært af reynslu þessarar aldar og átt-
að sig á að ein öruggasta leiðin að tryggum hagvexti er að
rífa niður þær hindranir er standa í vegi fyrir viðskiptum á
milli ríkja.
Hydro Aluminium AS stefnir að því að verða þriðja stærsta álfyrirtæki heims, að sögn upplýsingafulltrúa fyrirtækisins
flutningsleiðir er að ræða frá verk-
smiðjum til viðskiptavina. Knutzen
sagði það mat forráðamanna Hydro
að Noregur og ísland væru mjög vel
staðsett til að anna vaxandi eftir-
spum eftir áli á Evrópumarkaði.
Telur að tímaáætlanir á
íslandi munu standast
Fulltrúar Hydro Aluminium, ís-
lenskra stjórnvalda og Landsvirkj-
unar undirrituðu viljayfirlýsingu 29.
júní sl. um vinnu- og tímaáætlun til
11 mánaða vegna undirbúnings að
endanlegri ákvörðun um byggingu
álvers í Reyðarfírði. í fyrsta áfanga
er gert ráð fyrir byggingu álvers
með 120 þúsund tonna framleiðslu-
getu hrááls á ári en síðan verði
mögulegt að stækka verksmiðjuna í
360 þúsund tonn og að lokum í 480
þúsund tonna afkastagetu í þriðja
áfanga.
I viljayfirlýsingunni eru tímasettir
helstu áfangar sem unnið er að en
Knutzen segir að sumir þættir séu
lítillega á eftir tímaáætlun, s.s. rann-
sókn á umhverfisáhrifum. Hann tel-
ur þó engu að síður að vinnu- og
tímaáætlanir þær sem samið var um
muni standast. Fyrir 31. desember
næstkomandi eiga drög að yfirlits-
samningi að liggja fyrir og aðrir
helstu samningar sem nauðsynlegir
eru fyrir verkefnið, s.s. hluthafa-
samningur, samningur um raf-
magnsverð, sölu- og markaðssamn-
ingur, samningar um útvegun hrá-
efnis, heimild til stækkunar og fleira.
Þá skal frumathugun á hagkvæmni
einnig vera lokið og lokahagkvæmni-
athugun hafin.
Fimm íslensk fjármálafyrirtæki
vinna ásamt Norsk Hydro að stofnun
undirbúningsfélags (Noral-álfélags-
ins) sem hefur það hlutverk að fjár-
magna og undirbúa byggingu álvers-
ins í Reyðarfirði. Hlutafé sem eftir
stendur verður boðið til sölu á Verðr
bréfaþingi og jafnvel aflað að ein-
hverju leyti á erlendum mörkuðum.
Spurður um ástæður þess að
Hydro íylgdi þeirri stefnu að vera
ekki meirihlutaeigandi að álbræðsl-
unni sagði Knutzen að því fylgdi mun
meiri fjármagnsbyrði að vera meiri-
hlutaeigandi verksmiðju en að vera
einfaldlega þátttakandi í samstarfi
með öðrum um slíka fjárfestingu.
Eitt af meginmarkmiðum Hydro
Aluminium væri að sjá viðskiptavin-
um fyrirtækisins fyrir léttmálmi.
„Við kaupum afurðir verksmiðjunnar
og sjáum um að koma vörunum til
viðskiptavina, líkt og við gerum til
dæmis í Slóvakíu og víðar. Okkar
starfssvið er að anna eftirspurn við-
skiptavina okkar eftir áli en ekki
endilega að eiga verksmiðjurnar."
Stjórnendur Hydro lögðu áform
um byggingu stórs álvers
í Trinidad á hilluna í febr-
úar sl. Að sögn Knutzens
er þar um að ræða fjár-
festingu sem hijóðar upp á
um það bil einn milljarð Bandaríkja-
dala (um 70 milljarða ísl kr.) vegna
fyrsta áfanga sem áætlaður var 240
þúsund tonna árleg framleiðslugeta.
Þar væri því um mun stærri fjárfest-
ingu að ræða fyrir fyrirtækið að eiga
hlut í álbræðslu á íslandi.
Skipting eignarhluta ræðst
í viðræðum fíárfesta
Fyrr á þessu ári var upplýst að
Hydro hefði áhuga á að eignarhluti
þess í álbræðslunni yrði minni en áð-
ur var ráðgert eða 20-25%. Knutzen
segir að það hafi snemma legið fyrir
að Hydro myndi ekki eiga meirihluta
í álverinu, hins vegar liggi eignar-
haldssamsetningin ekki fyrir en það
muni ráðast í þeim viðræðum sem nú
standa yfir á milli fjárfesta. Það sé
þó alveg ljóst að af hálfu Hydro vilji
fyi'irtækið eiga umtalsverðan hlut að
máli í rekstri álversins. Hydro AI-
uminium muni leggja verksmiðjunni
til alla þá bestu tækni og þekkingu
sem það hafi yfir að búa í væntan-
legu samstarfi um byggingu og
rekstur verksmiðjunnar og um sölu
og markaðssetningu hrámálmsins í
Evrópu.
„Það var rætt um það á sínum
tíma að hlutur okkar yrði jafnvel
ekki meiri en 20% til 25%, en það er
ennþá opið. Hið nýja félag íslensku
fjárfestanna, Hæfi, og Hydro Al-
uminium munu í upphafi standa til
helminga að þessu félagi. I yfirlýgj
ingunni frá í sumar segir að íslensla1"
fjárestar og Hydro skuli eiga meiri-
hluta í verksmiðjunni. Eg tel að við
verðum sveigjanlegir í viðræðunum
varðandi það hver hlutur okkar verð-
ur,“ sagði hann. „Ef þetta verkefni
verður að veruleika munum við ör-
ugglega taka þátt í því sem sterkur
samstarfsaðili og það skiptir ekki
sköpum í því sambandi hvort við er-
um að tala um 25, 33 eða 40%. Það
verður að ráðast af viðræðunum,"
sagði hann ennfremur.
Að sögn Knutzens mun íslenska
hlutafélagið sem stofna á um rekstuf
álversins m.a. annast samningavið-
ræður við Landsvirkjun um orku-
verð til verksmiðjunnar og álfélagið
verði einnig að semja við Hydro Alu-
minium um sölu og markaðssetningu
álsins, framleiðslutækni og útvegun
hráefnis. Væntanleg arðsemi verk-
efnisins ráðist að stærstum hluta af
því raforkuverði sem samið verði um
í orkusölusamningnum við Lands-
virkjun.
Geta tekið Trinidad-álverið tii
skoðunar hvenær sem er
Norsk Hydro hefur ákveðið að
blanda sér ekki í þær deilur sem hér
eru um umhverfismat vegna Fljóts-
dalsvirkjunar. Knutzen segir að það
hafi alla tíð legið ljóst fyi'ir að áður
en Norsk Hydro taki endanlega
ákvörðun um hvort ráðist verður í
þessa fjárfestingu á næsta ári muni
stjórn fyrirtækisins meta allar hliðar
málsins, þ.ám. raforkuframboðið og
umhverfisáhrif verkefnisins í heild
sinni. Knutzen sagði að hvað varðaði
deiluna um lögformlegt umhverfis-
mat þá bæru stjórnendur Norsk
Hydro fullt traust til getu stjórn-
valda á Islandi til að taka ákvarðanir
í þessu máli skv. leikreglum lýðræð-
isins.
Fram kom í máli hans að ef ákveð-
ið yrði að ráðast í lögformlegt um-
hverfismat vegna Fljótsdalsvirkjun-
ar hefði það einhverjar tafir í för
með sér og óvissu um hvort niður-
staðan gerði kleift að ráðast í fram-
kvæmdir. Knutzen sagði að óvissa
hefði alltaf í för með sér aukna
áhættu við gerð fjárfestingaráætl-
ana og ef fyrirtækið þyrfti að bíða í
óvissu í einhver ár myndi það óhjá-
kvæmilega líta til annarra fjárfest-
ingarkosta. „Meginatriðið er að slíkt
myndi fela í sér að núverandi áætl-
anir sem unnið er eftir myndu alger-
lega breytast. Helstu áhyggjurnar
snúa að því hver niðurstaða urrt-
hverfismats yrði og hvort það myndi
skapa óvissu um orkuafhendingu. Ef
við fáum ekki orku afhenta mun
verkefnið að sjálfsögðu
falla niður,“ sagði hann.
Að sögn Knutzens hefur
Hydro Aluminium ávallt
ýmsa fjárfestingarkosti til
athugunar en undirbúningurinn væri
kominn lengst vegna fyrirhugaðs ál-
vers á íslandi. Aætlanir um bygg-
ingu álvers í Trinidad hafi verið lagð-
ar á hilluna um sinn en þar hafi ým-
iss konar tæknileg þróunarvinna far-
ið fram. „Við búum yfir tækninni og
getum tekið þessa fjárfestingu til at-
hugunar hvenær sem er en um þess^
ar mundir einbeitum við okkur að ís-
landi,“ sagði hann.
Ekki verið rætt um
útblástursgjald
Aðspurður kvaðst Knutzen ekki
hafa heyrt að hugmyndir væru uppi
um að álverinu yrði hugsanlega gert
að greiða umhverfisskatt eða útblást-
ursgjald. Hann sagði að ef slíkar
hugmyndir kæmu fram þyrfti að fá
þær á hreint. Kolefnisskaut og súrál
séu nauðsynleg við framleiðslu á áli
og skattlagning á losun koltvísýrings
myndi því ekki hafa í för með sð?
mini losun heldur yrði þar eingöngu
um að ræða skattlangingu á fram-
leiðsluna. Ekki væru lögð á slík gjöld
í Noregi.
Einnig kom fram í máli Knutzens
að fyrirhugað álver við Reyðarfjörð
gæti notið stuðnings af áliðnaði
Hydro Aluminium í Noregi á ýmsgn
hátt sem gerði þetta samstarf áhuga-
vert.
Einbeitum
okkur að
íslandi
„Sveigjanlegir í
viðræðum um eign-
arhlut í álverinu“
Hydro Aluminium ætlar sér að komast í röð
þrigg;ia stærstu álfyrirtækja heims og eru
forsvarsmenn þess bjartsýnir á horfur í
áliðnaðinum, þar sem eftirspurn eftir áli fari
stöðu^t vaxandi. Alver við Reyðarfjörð er
liður í þeim áformum og er undirbúningur
þess lengst kominn af þeim kostum sem til
skoðunar eru. Omar Friðriksson kynnti sér
umsvif Hydro Aluminium og ræddi við
upplýsingafulltrúa fyrirtækisins, sem sagði
að ráðast myndi af viðræðum fjárfesta
hversu stór eignarhlutur Hydro verður í
væntanlegu álfélagi á Islandi.
NORSKA stórfyrirtækið
Hydro Aluminium Metal
Products, sem er hluti af
stóriðju- og orkufyrirtæk-
inu Norsk Hydro, stærsti álframleið-
andi í Evrópu og sjötta stærsta álfyr-
irtæki heims, hyggur á aukin umsvif
í áliðnaðinum. I nýlegri stefnumörk-
un fyrir Norsk Hydro setja stjórn-
endur þess fram það markmið að
Hydro Aluminium hasli sér völl sem
þriðja stærsta álfyrirtæki heims og
ætlar fyrirtækið sér ennfremur að
styrkja enn frekar þá forystu sem
það hefur í magnesíumframleiðslu í
heiminum.
Bjartsýni vegna vaxandi
eftírspurnar eftir áli
Þrátt fyrir sveiflur á markaðsverði
áls og sviptingar í áliðnaðinum vegna
samruna stórra álfyrirtækja og
stækkun álvera telja forsvarsmenn
Norsk Hydro horfur í áliðnaðinum
bjartar enda fari eftirspurn eftir áli
stöðugt vaxandi. Thomas Knutzen,
upplýsingafulltrúi Hydro Alumin-
ium, bendir á að eftirspurn eftir áli
aukist um 2-3% á ári. Blaðamaður
Morgunblaðsins hitti Knutzen að
máli í höfuðstöðvum fyrirtækisins í
Ósló fyrir skömmu og kom fram í
máli hans að bílaiðnaðurinn er einn
helsti drifkrafturinn á bak við þann
vöxt sem á sér stað í áliðnaði en þar
hefur Hydro Aluminium náð sterkri
markaðsstöðu á seinustu áium.
Mesti vöxturinn í áliðnaðinum hef-
ur átt sér stað í nýiðnvæddu ríkjun-
um í Asíu en Knutzen segir að einnig
megi reikna með áframhaldandi og
stöðugum vexti á mörkuðum í Evr-
ópu og Bandaríkjunum. Allir helstu
bifreiðaframleiðendur heims vinna
markvisst að því að létta bifreiðar
með notkun ál- og magnesíum-
blandna en það dregur mjög úr orku-
notkun og útblæstri megnandi loft-
tegunda. Að sögn Knutzens er áætl-
aður vöxtur álnotkunar í bifreiðaiðn-
aðinum 4 milljónir tonna á næstu 15
árum. „Þetta er mjög áhugaverð þró-
un en aftur á móti hefur ekki gengið
sem skyldi að snúa þessari vaxandi
eftirspurn yfir í hagnað í áliðnaðin-
um og því hafa álfyrirtæki farið var-
lega í öllum nýjum fjárfestingum.
Það er ástæða þess að við leggjum
áherslu á að auka arðsemi fjárfest-
inga okkar en en markaðshorfurnar
eru góðar," segir hann.
Áhersla á frekari
vinnslu úr áli
Árleg framleiðslugeta álvera
Hydro Aluminium hefur farið vax-
andi á undanförnum árum og var um
750 þúsund tonn á síðasta ári en fyr-
irtækið hefur að markmiði að geta
stóraukið framboð á áli til viðskipta-
vina sinna í flestum heimsálfum, m.a.
með samstarfi við önnur fyrirtæki og
er fyrirhuguð þátttaka þess í bygg-
ingu álvers í Reyðarfirði liður í þeim
áformum.
Auk frumvinnslu súráls og ál-
bræðslu er Norsk Hydro umsvifa-
mikið við frekari álvinnslu einkum
með steypumótun og útpressun ál-
hleifa og plötuhleifa og sölu á áli í
einingum og álblöndum til iðnaðar
sem nýtir álhluta við framleiðslu s.s.
samgöngutækja og í byggingariðn-
aði. Alls leggur Hydro til um 1,8
milljónir tonna af áli á heimsmarkaði
áári.
Hydro Aluminium á og rekur fjög-
ur álver í Noregi í Karmpy, Árdal,
Sunndal og Hpyanger, sem fram-
leiddu samtals 680 þúsund tonn af áli
á seinasta ári og auk þess á fyrirtæk-
ið helmings hlut í álveri í Soral, af
alls sjö álverum sem starfrækt eru í
landinu. Þá stendur Hydro að fram-
leiðslu á hrááli í samstarfi við Gold-
endale-álfyrirtækið í Bandarikjunum
og Slovalco í Slóveníu. Starfssvið fyr-
irtækisins við framleiðslu áls, frekari
vinnslu úr áli og sölu léttmálma nær
til allra heimshluta og á Hydro eign-
arhlut í verksmiðjum eða er í sam-
starfi við fyrirtæki í mörgum lönd-
um. Stjómendur fyrirtækisins hafa
látið meta ýmsa kosti i áliðnaðinum
utan Noregs. Fyrr á þessu ári ákvað
Hydro að reisa álbræðslu í Kentucky
í Bandaríkjunum með 90 þúsund
tonna árlegri framleiðslugetu við
endurvinnslu á áli.
Endurbæta og stækka
álver í Noregi
Stjórnvöld í Noregi hafa ekki í
hyggju að heimila frekari uppbygg-
ingu vatnsorkuvera í landinu á næst-
unni vegna umhverfisverndunarsjón-
armiða, eftir mikið uppbyggingar-
skeið seinustu þrjá áratugina við
beislun hinna ríku orkulinda Noregs.
Þannig er nú 91 orkuver í eigu
Statkraft SF, stærsta raforkufyrir-
tækis Noregs. Norsk Hydro er næst-
stærsti raforkuframleiðandi landsins
og rekur 22 vatnsaflsvirkjanir sem
árlega framleiða um 10 teravatt-
stundir af raforku. Er nú svo komið
að Norðmenn þurfa að flytja inn raf-
orku í einhver ár til að mæta vaxandi
orkunotkun í landinu.
Aðspurður hvort engin áform séu
uppi um byggingu nýrra álvera í
Noregi sagði Knutzen að Hydro Al-
uminium hefði í undirbúningi endur-
nýjun og stækkun álvers fyrirtækis-
ins í Sunndal en það hóf rekstur 1954
og er elst álvera Hydro. Knutzen
sagði að álverið í Sunndal þyrfti end-
urnýjunar við og gerðu áætlanir fyr-
irtækisins ráð fyrir að reist yrði ný
álbræðsla við gömlu verksmiðjuna en
þar væri um mikla fjárfestingu að
ræða eða upp á 3,5-4 milljarða
norskra kr. (32-36 milljarðar ísl kr.).
Til stóð að hefja framkvæmdir
snemma á þessu ári en ákveðið var
að fresta þeim í febrúar sl. líkt og
ýmsum fleiri verkefnum sem Hydro
hafði á prjónunum, m.a. fyrirhugað
álver í Trinidad þar sem blikur voru
á lofti varðandi verðþróun á olíu og
léttmálmum.
Knutzen var spurður hvort ekki
væri nægilegt framboð á raforku til
stóriðju í Noregi og sagði hann að
fyrirtækið hefði tryggt sér orkuaf-
hendingu með gerð langtímasamn-
inga við Statkraft. „Við höfum því
tryggt okkur orku til stækkunarinnar
í Sunndal og það er mikill þrýstingur
af hálfu bæði heimamanna og að
nokkru leyti af hálfu stjómvalda í
Noregi að við ráðumst í þessar fram-
kvæmdir en við þurfum að sjálfsögðu
að útvega fjármagnið áður en af því
getur orðið,“ sagði hann. Knutzen
benti á að á undanförnum 4 árum
hefði Hydro Aluminium unnið að
endurnýjun, endurbótum og aukið
framleiðslugetu í flestum álverum í
eigu fyrirtækisins. Er m.a. um þessar
mundir að ljúka stækkun steypuskála
álvers Hydro Aluminium í Karmpy í
250 þúsund tonna afkastagetu á ári.
Álver Hydro Aluminium í Sunndal í Noregi er elsta álbræðsla fyrirtækisins. Uppi eru áætlanir um stækkun ál-
versins í 250 þúsund tonna afkastagetu á ári en ekki hefur verið ákveðið hvenær ráðist verður í framkvæmdir.
ÁLVER VIÐ
REYÐARFJÖRÐ
Tíma- og
vinnuáætlun
• Umsókn um umhverfismat og
starfsleyfi lokið fyrir 1. séptem-
ber 1999.
Frumathugun lokið í megin-
dráttum ásamt minnisblaði um
innviði (infrastrúktúr) fyrir 1.
nóvember 1999.
• Fyrir 31. desember 1999.
Drög að yfirlitssamningi tilbúin,
svo og drög að helstu samning-
um sem nauðsynlegir eru fyrir
verkefnið, þ.m.t. hluthafasamn-
ingur, sölu- og markaðssamn-
ingur, samningarnir um útvegun
hráefnis (súráls og rafskauta),
samningur um rafmagnsverð og
um heimildir til stækkunar,
samningur um tækniþekkingu
og rekstrarsamningur. Frumat-
hugun á hagkvæmni lokið og
lokahagkvæmnisathugun hafín.
• Gert ráð fyrir samþykki þar
tO bærra stjórnvalda á umhverf-
ismatinu fyrir 1. febrúar 2000.
• Fyrir 1. mars 2000 verði
gengið frá lokadrögum að yfir-
litssamningi og samningum sem
að baki honum liggja.
• Endanlegum frágangi á eign-
arhaldi Noral-álfélagsins og
skráningu hlutafélagsins lokið
fyrir 1. apríl 2000.
• Fyrir 1. maí 2000. Gengið frá
fjármögnun. Samningar um
undirbúning lóðar og afnot af
hafnai’aðstöðu gerðir við ríkis-
stjómina og/eða sveitarstjómir.
• Fyrir 1. júní 2000. Loka-
ákvarðanir teknar um að ráðast
í byggingu Fljótsdalsvirkjunar
og fyrsta áfanga álversins fyrir
1. júní 2000.
• Framkvæmdir hefjist við
Fljótsdalsvirkjun sumarið 2000.
• Framkvæmdir við fyrsta
áfanga álvers við Reyðarfjörð
heQist árið 2001.
• 120 þúsund tonna álbræðsla
við Reyðarfjörð hefji starfsemi
árið 2003.
Morgunblaðið/Ómar Friðriksson
Margskonar iðnaðarstarfsemi fer fram á vegum Norsk Hydro. í bænum
Porsgrunn er að finna stærsta iðnaðarsvæði Noregs þar sem aðallega er
framleiddur tilbúinn áburður, framleiðsla plastefna og magnesiumiðnað-
ur. Iðngarðurinn í Porsgrunn nær yfir 150 hektara svæði og eru starfs-
menn um 3.400 talsins.
NORSK HYDRO ASA
Ný stefnumörkun vegna
erfiðleika í rekstri
Draga úr losun koltvísýrings
um 55% fyrir 2005
Á undangengnum ámm hafa
stjórnendur Norsk Hydro leitast við
að bæta umhverfisímynd fyrirtækis-
ins og lagt mikla fjármuni í endur-
bætur og þróun tæknibúnaðar til að
halda mengun frá iðnfyrirtækjum
samsteypunnar í lágmarki. Endur-
bætur hafa verið gerðar á kerum í
kerskálum eldri álvera og með loft-
hreinsibúnaði til að draga úr nei-
kvæðum umhverfisáhrifum og út-
blæstri gróðurhúsalofttegunda. Að
sögn Knutzens er stöðugt unnið að
þróun nýrrar og umhverfisvænni
tækni sem Norsk Hydro selur einnig
til annarra álframleiðenda. Birtir
fyrirtækið á hverju ári sérstaka um-
hverfisskýrslu þar sem árangurinn
er sýndur.
Þá fer endurvinnsla á úrgangsáli
stöðugt vaxandi en aðeins 5% af
orkunni sem notuð er við frum-
vinnslu áls þarf til endurvinnslu þess.
Hydro rekur m.a. tvær verksmiðjur
fyrir endurvinnslu og bræðslu á úr-
gangsúrgangsáli í Lúxemborg og
Þýskalandi. Hydro Aluminium og
umhverfisráðuneyti Noregs hafa
gert með sér samkomulag um að
dregið verði úr útblæstri gróðuhúsa-
lofttegunda sem felur í sér það mark-
mið að dregið skuli úr losun koltví-
sýrings um 55% árið 2005 miðað við
útblásturinn árið 1990.
ísland vel staðsett til sölu
á áli á Evrópumarkaði
Knutzen var spurður hvort Norsk
Hydro væri smám saman að færa
starfsemi sína til landa utan Noregs
og sagði hann svo ekki vera en áliðn-
aðurinn væri alþjóðlegur. Mikilvæg-
ur þáttur í nýrri stefnumörkun
stjórnenda Norsk Hydro væri að
hagkvæmt væri að bæta við þann
búnað sem fyrir væri og þar sem bú-
ið væri að byggja upp innviðina. Þá
væri Evrópa mikilvægasti markaður-
inn fyrir framleiðsluafurðir Hydro
Aluminium og því væri hagkvæmt að
starfa í Evrópu þar sem um stuttar
NORSK Hydro stóriðjusamsteypan
er stærsta iðnfyrirtæki Noregs og
nær starfsvið þess um allan heim.
Fyrirtækið hóf iðnaðarfram-
leiðslu árið 1905. Norska ríkið á
44% hlut í fyrirtækinu.
Megin starfsvið Norsk Hydro
eru olíu- og gasvinnsla, fram-
leiðsla og sala lóttmálma (ál og
magnesíum), efnavinnsla úr jarðol-
íu og jarðgasi og framleiðsla á til-
búnum áburði og ýmsum vörum i
landbúnaði.
Starfsmenn Norsk Hydro eru
nálægt 39.000 talsins og starfar
um það bil helmingur þeirra utan
Noregs.
Söluverðmæti heildarfram-
leiðslu Norsk Hydro á seinasta ári
nam um 97 milljörðum norskra kr.
Erfiðleikar urðu á ýmsum
starfsviðum fyrirtækisins á síðasta
ári og var hagnaður þess nálægt
helmingi minni en á árinu á und-
an. Snemma á þessu ári var ákveð-
ið að skera fjárfestingar niður og
endurmeta verkefni. Rekstur áls-
viðs Hydro hefur þó gengið vel að
undanförnu.
í seinasta mánuði kynnti Egil
Myklebust, forsíjóri Norsk Hydro,
nýja stefnumörkun fyrir fyrirtæk-
ið sem felur í sér að megináhersla
verður i framtfðinni lögð á oliu- og
orkuvinnsluna, léttmálma og fram-
leiðslu á vörum fyrir landbúnað en
fyrirtækjum í öðrum rekstri verð-
ur fækkað.