Morgunblaðið - 28.11.1999, Blaðsíða 16

16 SUNNUDAGUR 28. NÓVEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
Danska aka-
demían heiðrar
Thor og Einar Má
Kaupmannahöfn. Morgunblaðiö.
RITHÖFUNDARNIR Thor Vil-
hjálmsson og Einar Már Guð-
mundsson voru á fóstudaginn
heiðraðir af Dönsku akademíunni
með heiðurspeningi, kenndum við
danska rithöfundinn Karen Blix-
en. Akademían veitir þessa viður-
kenningu aðeins erlendum rithöf-
undum. Þeir sem hafa fengið
hana hingað til eru William Hein-
esen, Astrid Lindgren og svo
Vaclav Havel, sem fékk hana fyrir
tveimuj' árum.
Verðlaunin voru veitt á árs-
fundi akademíunnar, sem var
haldinn á Kunstindustrimuseet,
en um leið voru veitt verðlaun og
viðurkenningar til ýmissa ann-
arra rithöfunda og fræðimanna,
þar á meðal verðlaun aka-
demíunnar, sem nema um 220
þúsund íslenskum krónum, en
þau hlaut Thomas Bredsdorff
prófessor, sem meðal annars hef-
ur skrifað um íslenskar fombók-
menntir. I samtali við Morgun-
blaðið sagði Jöm Lund ritari
akademíunnar að verðlaunin
væra bæði viðurkenning til
tveggja góðra rithöfunda og til ís-
lenskra bókmennta, sem hefðu
upp á að bjóða einstaka sagna-
hefð.
Torben Brostöm prófessor
kynnti þá Thor og Einar Má og
rakti helstu einkenni þeirra sem
rithöfunda. Hann benti á að þó
þeir væra ólíkir og tilheyrðu hvor
sinni kynslóðinni þá væri bak-
grannur þeirra svipaður. Að baki
þeim báðum væri Halldór Lax-
ness og íslensk sagnahefð. Báðir
væra þeir snilldarlegir sagna-
meistarar, sem mældu hina löngu
leið inn í nútímann.
Bæði Thor og Einar Már héldu
þakkartölur á eftir, eins og þeim
einum er lagið. Thor lét hugann
reika frá Hafnairigningunni til
Reykjavíkur, sem Danska aka-
demían heimsótti í haust og sá
Þingvelli og nágrenni í rigningu.
Þaðan lá sýn Thors út í íslenska
náttúra, sem Kjarval hefði kennt
mönnum að sjá í smáatriðum.
Ekki verra að peningurinn
er kenndur við Blixen
Einar Már sagðist vart mega
tungu hræra frekar en Egill
forðum. Hann rifjaði upp heim-
sókn sína til akademíunnar íyrir
tíu áram. Hann sagðist glaður Qg
stoltur að fá heiðurspeninginn um
leið og Thor og ekki væri verra að
peningurinn væri kenndur við
Blixen. Hún hefði farið eigin leiðir
eins og allir rithöfundar, þótt leið-
irnar væra margar og misjafnar.
Fólk áttaði sig ekki alltaf á starfí
rithöfundarins og þætti það frem-
ur sérviskuleg iðja, sem reyndar
væri rétt.
Akademían veitir ýmis verð-
laun og viðurkenningai-, en Blixen
heiðurspeningurinn er eina viðm'-
kenningin, sem veitt er erlendum
rithöfundum. Jörn Lund segir
viðurkenninguna nú í samræmi
við gamla hrifningu Dana af ís-
lenskri sagnahefð. Lengi hefði sú
hrifning einkum beinst að forn-
bókmenntunum, en glöggt mætti
nú merkja að áhuginn væri tekinn
að beinast að nútímabólynennt-
um.
Það sem einkenndi íslenska nú-
tímahöfunda væri þor þeirra í að
fylgja klassískri sagnahefð. Um
leið yrðu þeir áhugaverðir án þess
að þeh' væra sérstaklega að reyna
það. Þeir hefðu frásagnarkraft,
sem væri ómótstæðilegur íýrir
Dani. Bækur Einars Más væru
nú þýddar jafnóðum og þær
kæmu út og bækur Thors lægju
einnig fyrir í þýðingum.
TAN Baoquan og Wu Zhanliang
myndlistarmenn írá Kína flytja
fyrirlestur í LHI í Laugamesi á
morgun, mánudag, kl. 12.30 í stofu
24.
Þeir koma frá Baoding sem er
ekki langt frá Peking, en Baoding
er vinabær Hafnaifjarðar og era
Kínverjarnir hér í boði bæjarins.
Þeir dvelja nú í listamiðstöðinni
Straumi við list sína.
Tan er sérfræðingur í blóma- og
fuglamyndum. Hann fjallar um sér-
stöðu ídnverskrar myndlistar og
helstu flokka hennar, samband
texta og myndar og hlutverk stimp-
ilsins. Hr. Wu ræðir um skrautrit-
un (kalligrafíu), sameiginlegan
uppruna myndlistar og skrautrit-
unar svo og tengsl þessara greina
við bókmenntir, ljóðagerð og fleiri
listgreinar. Þá munu þeir gera
grein fyrir þeim tækjum sem kín-
verskir málarar og skrautritarar
nota og hvernig þeir ganga frá
verkum sínum.
Fyrirlesturinn verður túlkaður á
íslensku.
Fjórir höf-
undará
Súfístanum
FJÓRIR höfundar lesa úr nýút-
komnum bókum sínum á Súfístan-
um, á efri hæð Bókabúðar Máls og
menningar á Laugavegi, í kvöld,
sunnudagskvöld, kl. 20.
Óskar Árni Óskarsson les úr
ljóðabókinni Myrkrið _ í kringum
ljósastaurana; Bragi Ólafsson les
úr skáldsögunni Hvíldardagur;
Bjarni Bjarnason les úr skáldsög-
unni Naéturvörður kyrrðarinnar og
Ágúst Borgþór Sverrisson les úr
smásagnasafninu Hringstiginn.
Kynnir er Kristján Franklín
Magnús.
I nýjasta hefti franska viku-
blaðsins Paris Match er umfjöll-
un um íslenska Iistmálarann
Erró, í tilefni af sýningu hans í
Jeu de Paume-safninu. Þar út-
skýrir listamaðurinn nokkur
verkanna á sýningunni, sem
máluð voru á árunum 1967 til
1995.
í inngangi greinarinnar í
Paris Match segir að verk Errós
hafi sprengikraft og að þau séu
gáskafullt andsvar við upp-
lýsinga- og ímyndaflóði samtím-
ans. Sú sýn á heimsmálin, sem
þau bera með sér, sé frumleg,
ósvífin og stundum grimmileg.
I útskýringu sinni á myndinni
„Svínaflói“, sem máluð var árið
1967, segir Erró að hún hafi
fundist fyrir nokkrum árum í
geymslu Listasafnsins í Havana,
Afrísk
stemmning
í Lista-
klúbbnum
í LISTAKLÚBBI Leikhús-
kjallarans, annað kvöld, mánu-
dagskvöld, kl. 20.30, sýnir listir
sínar afró-dansarinn og dan-
skennarinn Orville Pennant frá
Jamaíku. Frá Gíneu koma tón-
listarmennirnir Alseny Sylla,
Yakaria Soumah og Cheick
Ahmed Tidiane Bangoura.
Þeir munu berja bumbur og
balafón, leika á gítar og syngja
lög frá heimkynnum sínum í
Afríku. Allh- era þeir félagar
mehntaðir 1 tónlist og hafa far-
ið víða um heim og kynnt tón-
list sína, nú síðast í Kramhús-
inu. Sólveig Hauksdóttir og
Þórann Valdimarsdóttir túlka
innihald Ijóðanna.
sem verið var að endurbyggja.
Hann kveðst hafa óttast að
myndin hefði skemmst í geymsl-
unni, enda hæfi Ioftslagið á
Kúbu betur til að geyma vindla
en málverk, en sér til mikillar
undrunar hafi hún verið í góðu
ástandi. „Ég málaði þessa mynd
í tilefni ferðar um tuttugu lista-
manna frá París [til Kúbu].
Hundarnir sem horfa á mann
efst á myndinni tákna fanga
sem Castró skipti á við Banda-
ríkjamenn fyrir dollara. Á
hverri hálsól er ritað nafn eins
fanga og það verð sem greitt
var fyrir hann,“ segir Erró.
Listamaðurinn segir að Castró
Kúbuleiðtogi hafi séð myndina
einu sinni og látið í ljós velþókn-
un sína.
Fyrirlestur
um kín-
verska list
Erró útskýrir verk
sín í Paris Match
Morgunblaðið/Jim Smart
Nýjar bækur
• SÖNGUR steindepilsins - Reynsla
fólks sem fengið hefur krabbamein
er viðtalsbók Hólmfríðar K. Gunn-
arsdóttur við fólk sem fengið hefur
krabbamein og flest hlotið bata.
Ekkja og ekill tala um sorgina og
sjúkrahúsprestur ritar huggunarorð.
í fréttatilkynningu segir: „.Nú
gerði hún sér ljósara en nokkra sinni
fyrr hvað lífið er yndislegt. Hvað það
er dásamlegt að fá að lifa dýrð hvers-
dagsins, að hlusta á tónlist, strjúka
mjúkan vanga.“.....Það mega heita
eðlileg viðbrögð þess er hangið hefur
á táinni hvönn yfir tíræðu bjargi að
verða gleðivana
um hríð eftir á.
En fegurð lífsins
ogunaðskynjar
shkur maður bet-
ur en áður og
þessi reynsla
dýpkar vitund-
ina.“ „..Þau hafa
kennt mér að þeg-
ar sorgin knýr dyra þolir bringan
engan söng nema kannski söng
steindepilsins."
Útgefandi er Hólmfríður K. Gunn-
arsdóttir ogritstýrir hún bókinni.
Háskólaútgáfan sér um dreifíngu.
Bókin er 144 bls., kilja, ogkostar
1.850 kr.
Blásarakvintett Reykjavíkur og félagar leika serenöður Mozarts á Kvöldlokkum á jólaföstu.
Kvöldlokkur
í Fríkirkjunni
HINIR árvissu tónleikar Blásara-
kvintetts Reykjavíkur og félaga,
Kvöldlokkur á jólaföstu, verða í
Fríkirkjunni í Reykjavík þriðju-
daginn 30. nóvember kl. 20.30.
Að þessu sinni eru verkin öll eft-
ir meistara Mozart: Divertimento í
F-dúr K253, Serenaða í Es-dúr
K375 og þættir úr óperunni Don
Giovanni.
Hljóðfæraleikarar eru Daði
Kolbeinsson og Peter Tompkins,
óbó, Einar Jóhannesson og Sig-
urður I. Snorrason, klarínettur,
Jósef Ognibene og Þorkell Jóels-
son, horn, og Hafsteinn
Guðmundsson, Brjánn Ingason og
Rúnar Vilbergsson, fagott og
kontrafagott.
Kynning á
bókum Lestr-
arhestsins
ANNA Fr. Kristjánsdóttir,
fulltrúi Lestrarhestsins, sem
er bókaklúbbur á vegum
Skjaldborgar, kynnir efni
klúbbsins sem gefið er út í
honum, í Bókasafni Hafnar-
fjarðar á morgun, mánudag,
kl. 15.
I
L
í
l
I