Alþýðublaðið - 08.01.1921, Qupperneq 1

öeíið H.t g&f JLl|>ý<Ö'aA-®olxlÆsi^iaci>,
1921
Laugardagínn 8, janúar.
5. tölubl.
losningar á ísajlrSi.
Verkamenn sigra.
Frá ísaGrði barst blaðinu í gær
avohljóðandi símskeyti:
Verkamenn sigruðu við kosa-
ingarnar f dag.
Verkamannalistinn, sern var B-
listi, fékk 185 atkvæði og kom að
"tveim mönnum: Magnúsi Ólafssyni
prentara og Jóni H. Sigmunds-
syni trésmið.
A-listinn (brennivfnslistinn) fékk
163 atkvseði og kora að einum
mann<: Eiríki Kjerulf lækni.
C listinn (viastrimanna) fékk 80
atkvæði, en kom engum að. Efst-
ur á þeim lista var Sigurður Jóns-
son skólastjóri.
Óaýt atkvæði voru i2o(I).
ASIs voru greidd hálft sjötta
liundrað atkvæði.
Jhríf vtnban>sins.
Altaf klingir það við bjá and-
banningum, að aðflutningsbannið
liafi ekkert gagn gert, að það hafi
sniklu frekar gert ógagn, með því
að koma siðspillandi hugsunarhætti
inn hjá almenningi.
Þessar fullyrðmgar væru all óá-
litlegar fyrir bannið, ef þær væru
á nokkrum rökum bygðar. Ef það
væri rétt, að bannið ætti sök á
liugsunarhætti þeim, sem á að
vera otðinn svo mjög ríkjandi
meðal manna.
En þær eru eðlilega ekkert
nems. illkvitnislegar getsakir óhlut-
vandra og eigingjarnra manna,
sem ekki skirrast við að nota
tivaða meðal sem er, til þess að
vinna illum málstað fylgi, ef unt
væri.
Þeir sem veitt hafa alþýðufólki
athygli fyrir og eftir aðflutnings-
bannið sjá fljótt, að bannið eitt hefir
haft stórkostlegar bætur í för með
sér. Fátækir verkamenn, sem áð-
ur eýddu svo að segja hverjum
eyri í áfengi, eyða nú engu í
siíka hluti, heldur nota þeir fé sitt
til þess að fæáa og klæða fjöl-
skyldu sína. Út um sveitir og í
kaupstöðum víða um land er
drykkjuskapur horfinn, nema þá
helzt á þeim stöðum þar sem
gróðasjúkir menn hafa sezt að, til
þess að reka lyfjaverzlun.
Sparisjóðsinnstæður almennings
hafa margfaldast síðan bannið
kornst á, og má vsfalaust þakka
því drjúgan skerf af þeirri aukn-
ingu.
Það liggur Ifka í hlutarins eðli,
að almenningur er ekki að leggja
á sig erfiði til þess að drekka frá
sér vitið, það eru aðeins einstakir
ólánsmenn og iðjuleysingjar sem
leggja slíkt fyrir sig að staðaldri
Og ýmsir stefnulitlir unglingar
leiðast af rangli út í það að fá
sér sopa, vegna þess hve létt er
tekið á þvf, þó þeir spilii ró manna
og heimski sjálfa sig — með öðr-
um orðum vegna þess, að lögregl-
an f landinu er verri en ekki
neitt, og þó höfuðin — lögreglu-
stjórarnir — duglausastir. Þetta
má ekki svo til ganga. Stjórnin,
sem á að Ifta eftir þvf, að iögum
landsins sé framfylgt af umboðs-
mönnum sfnum, á að krefjast þess,
að þeir standi annað hvort eins
og heiðvirðum mönnum sæmir f
stöðu sinni, eða þá að reka þá
frá embættunum. Þjóðin kreíst
þess, að embættismeanirnir —
þjónar hennar — geri skyldu sfna,
hvort sem þeim Ifkar betur eða
ver. Duglaus vesalmenni hafa ekk-
ert að gera í embættum. Og gagns-
laus yfirvöld eru verri en engin
yfirvöld.
Talandi vottur um það, að að-
flutningsbannið er þjóðinni til bless-
unar, eru hagskýrslunnar. Saka-
málum hefír fækkað sem hér segir:
Þau eru 1904—06 72, 1907—09
82, 1910—12 82, 1913—15 58
og 1916—18 aðeins 41. Eru með
öðrum orðum helmingi færri 1916
—18 ea 1910—12 Vaíalaust má
þakka banninu þetta að nokkru
leyti, en þó er fækkun almennra
íögreglumála enn þá betri sönnun.
Almenn lögreglumál koma fyrir
árin 1904—06 898, 1907—09910,
1910—12 594, 1913—15 660 og
að eins 491 árin 1916—18. Meira
en helmingur máianna 1916—18
koma fyrir hér í Reykjavík. Næst-
ur er ísafjörður og þá Vestmanna-
eyjar. En í Þingeyjarsýslu, Stranda-
sýsla og Skaítafellssýslu hefir ekk-
ert slíkt mál komið fyrir.
Menn athugi það, að höfuðstað-
urinn, sem að ýmsra dómi hefir
bezta aðstöðu eins og nú er á-
statt til þess að selja vín ólög-
lega, er efstur á blaði með laga-
brotin og næstur kemur ísafjörð-
ur, sem kunnugt er um að hefir
haft óvenju receptaliðugum lækni
á að skipa, og Vestmannaeyjar,
sem margir þekkja, eru næstar.
Væri nu gerð gangskör að þvf,
af heudi lögreglunnar, að uppræta
þann ósóma, sem á sér stað bæði
hér og vfðar, og ef landsstjórnin
hefði vit á því, að ganga ekki á
undan með illu fordæmi (sbr. 500
lítra innfiutningsleyfið, sem áður
hefir verið bent á í Aiþb!.), þá
er mjög sennilegt, að lögreglumál-
unum fækkaði enn meira,
En þetta verður aldrei gert fyr
en bannmenn taka til sinna ráða
og gerast starfandi menn á því
sviði að fylgja fram banniögunum
og auka þekkingu aimennings á
málinu frá öllum hliðum. Þetta er
mjög auðvelt, ef æðstu menn Góð-
templarareglunnar kasta frá sér
þeirri hálfvelgju og hugsunarleysi,
sem alt of mjög hefir ríkt meðal
þeirra að þessu. Ef þeir væru f
sannleika trúir þvf starfi, sem þeim
hefir verið trúað fyrir, mundi þá
ekki skorta stuðning til fram-
kvæmda.
Ingölýur Jónsson.