Morgunblaðið - 11.02.2000, Blaðsíða 22

22 FÖSTUDAGUR11. FEBRÚAR 2000
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
Vísitala neysluverðs
lækkar um 0,3%
Ekki tilefni til að endurskoða fyrirliggjandi spár í ljósi
lækkunar nú að mati forstjóra Þjóðhagsstofnunar
Breytingar á vísitölu neysluverðs frá 1998
VÍSITALA neysluverðs miðað við
verðlag í febrúarbyrjun 2000 var
194,9 stig og lækkaði um 0,3% frá
fyrra mánuði, að því er fram kem-
ur í frétt frá Hagstofu íslands.
Vísitala neysluverðs hefur hækkað
um 5,6% síðastliðna 12 mánuði.
Verð á fötum og skóm lækkaði
um 8,7% á milli janúar og febrúar
en það stafar aðallega af vetrar-
útsölum. Verð á mat- og drykkjar-
vörum hækkaði um 0,5. Undan-
farna þrjá mánuði hefur vísitala
neysluverðs hækkað um 0,8% sem
jafngildir 3,4% verðbólgu á ári.
Útsölur hafa lítil áhrif á
verðbólgu fyrir árið í heild
Þórður Friðjónsson, forstjóri
Þjóðhagsstofnunar, segir lækkun á
neysluverðsvísitölu nú ekki gefa
tilefni til að endurskoða fyrirliggj-
andi spár um verðþróun á árinu.
Hann segir þó að lækkunin gefi
ákveðnar vonir um að verðbólgan
yfir 12 mánaða tímabil kunni að
fara lækkandi frá bilinu 5-6% og
færast smám saman niður í
FRAMVINDA á hlutabréfamark-
aði á árinu mun að mati Fjárfest-
ingarbanka atvinnulífsins meðal
annars ráðast af því að fjárfestar
gera ráð fyrir að afkoma fyrir-
tækja hafi verið góð í fyrra, en
segja megi að verð hlutabréfa nú
sé að mörgu leyti háð niðurstöðum
uppgjöra, væntingar séu miklar og
verði uppgjörin almennt ekki í
takt við þær megi vænta verð-
lækkunar á markaði. Þetta kemur
fram í nýútkominni mánaðar-
skýrslu FBA.
Afkomuhorfur fremur góðar
á þessu ári
í skýrslunni segir að afkomu-
horfur á þessu ári séu fremur góð-
ar. Staðan í efnahagsmálum muni
hafa sitt að segja um framhaldið,
en hún sé almennt séð góð, þótt
3,5-4%, í samræmi við áætlanir.
í morgunfréttum íslandsbanka
F&M í gær kemur fram að hækk-
un matvara hafi verið meiri síðast-
liðinn mánuð en F&M gerðu ráð
fyrir og lækkun á fatnaði hafi jafn-
framt verið meiri. Sérfræðingar
F&M telja að útsöluáhrifin muni
ganga til baka á næstu mánuðum
þegar nýjar vörur koma í verslanir
og að áhrifin hafí því lítil áhrif á
verðbólgu fyrir árið í heild.
„Hækkun matvöruliðarins er svip-
uð og undanfarin tvö ár og því
ekki merki um að aukinn launa-
kostnaður og ýmsar kostnaðar-
hækkanir fyrirtækja hafi enn leitt
til mikillar hækkunar matvöru-
verðs. Sterkt gengi krónunnar
gæti verið ein skýring þessa en
áhrifin geta einnig komið fram á
lengri tíma,“ segir einnig í morg-
unfréttum F&M.
Fyrsta lækkun i eitt ár
Þórður Friðjónsson bendir á að
lækkunin nú séu fyrstu góðu frétt-
irnar af verðbólgu í heilt ár en síð-
niðurstaða kjarasamninga muni
skipta miklu máli.
„Góð ávöxtun hlutabréfa að und-
anförnu hefur einnig knúið
bjartsýni fjárfesta áfram. Eigna-
aukning í gegnum hlutabréfamark-
aðinn eykur eftirspurn eftir hluta-
bréfum, en auk þess hefur góð
ávöxtun þau áhrif að fjárfestar
verða áfram áhættusæknir. Þá
hafa lífeyrissjóðir verið að auka
hlutdeild hlutabréfa í eignasöfnum
sínum, hlutabréfasjóðir hafa verið
að stækka og viðskipti fjármála-
fyrirtækja í eigin reikning hafa
stóraukist.
Allir þessir þættir geta leitt til
áframhaldandi hækkana á mark-
aði, en rétt er að hafa í huga að
sumt af því sem hér er nefnt bygg-
ist ekki endilega á verðmati eða
rökstuddri skoðun á verði hluta-
ast lækkaði vísitala neysluverðs í
febrúar í fyrra, um 0,2%. „Það er
fagnaðarefni að þetta gerist núna,
hins vegar er engan veginn hægt
að fullyrða að þetta sé einhver
vendipunktur. Lækkunin núna
skýrist að verulegu leyti af út-
sölum og það sem leiddi til lækk-
unar vísitölunnar núna getur leitt
til hækkunar hennar í mars,“ segir
Þórður.
Spár og áætlanir sem gerðar
hafa verið um verðbólgu á þessu
ári fela í sér að verðbólgan verði
innan ársins á bilinu 3,5-4% og á
milli ára á bilinu 4-5%. „Það er
meiri verðbólga en við eigum að
sætta okkur við,“ Segir Þórður
sem telur að verðbólgan megi ekki
fara yfir 3%. Hann bendir á að
undirliggjandi verðbólga sé enn
nokkuð mikil. „Það er að segja, sá
hraði á verðhækkunum sem mæld-
ur er af þeim liðum vísitölunnar
sem eru hvað minnst sveiflukennd-
ir yfir nokkurra mánaða tímabil.
Sveiflur á milli mánaða geta verið
skarpar, á milli desember og jan-
bréfa. Það þýðir að miklar hreyf-
ingar af þessum völdum gera verð
hlutabréfa viðkvæmara fyrir
slæmum fréttum en ella. Þessir
þættir eru því líklegir til að auka
sveiflur á markaði,“ segir í skýrslu
FBA.
Fyrirsjáanlegt lítið framboð af
ríkistryggðum skuldabréfum
Fram kemur að fyrirsjáanlegt
sé að lítið framboð verði af ríkis-
tryggðum skuldabréfum á þessu
ári. Það ætti að öðru óbreyttu að
leiða til lækkunar á ávöxtunar-
kröfu sem gerð er til þessara
bréfa, að því gefnu að eigendur
ríkisskuldabréfa nýti afborganir af
bréfunum til endurfjárfestinga í
skuldabréfum.
Hins vegar séu nokkrir þættir í
fjárfestingarumhverfi stærstu
úar hækkaði vísitalan um 0,7% og
það var óvarlegt að ætla þá að allt
væri að fara í bál og brand og á
sama hátt er óvarlegt að ætla nú
að búið sé að kippa í liðinn öllum
vandamálum," segir Þórður.
Spá FBA næst raunveru-
legri breytingu
Spár verðbréfafyrirtækjanna
fyrir breytingar á vísitölu neyslu-
verðs í febrúarmánuði hljóðuðu
ýmist upp á hækkun eða lækkun.
Landsbankinn gerði ráð fyrir
0,16% hækkun á milli mánaða, ís-
landsbanki F&M gerði ráð fyrir
0,2% hækkun, FBA spáði 0,15%
lækkun og Kaupþing spáði
óbreyttri vísitölu. Engir af sér-
fræðingunum voru sannspáir en
spá FBA upp á 0,15% lækkun
fjárfesta ríkistryggðra bréfa ekki
jákvæðir fyrir innlenda skulda-
bréfamarkaðinn.
„I fyrsta lagi má nefna að á síð-
ustu mánuðum hefur ávöxtunar-
krafa ríkisskuldabréfa hreyfst án
mikillar þátttöku lífeyrissjóðanna.
I öðru lagi er lausafjárstaða inn-
lánsstofnana í krónum nú slæm og
í þriðja lagi er vöxtur verðbréfa-
sjóða ekki eins mikill og áður.
Slagkraftur þessara aðila er því
ekki sá sami og áður og ljóst að líf-
eyrissjóðirnir (með kaupum á
bankabréfum og öðrum markaðs-
skuldabréfum), ríkissjóður (með
uppgreiðslum) og Ibúðalánasjóður
(með afborgunum af markaðs-
skuldabréfum og kaupum á eldri
húsbréfum) munu leika lykilhlut-
verk á langtímavaxtamarkaði á
næstunni," segir í skýrslunni.
komst næst raunverulegri breyt-
ingu sem var 0,3% lækkun.
Alls staðar var gert ráð fyrir
lækkun á fatnaði þar sem útsölur
hafa staðið yfir á tímabilinu. Síð-
astliðin tvö ár hefur febrúar verið
mánuður verðhjöðnunar en í febr-
úar árin 1999 og 1998 lækkaði
neysluverðsvísitalan um 0,2% frá
fyrra mánuði.
1,9% verðbólga í viðskipta-
löndunum en 4,4% hér
Verðbólgan í EES-ríkjunum frá
desember 1998 til desember 1999,
mæld á samræmda vísitölu neyslu-
verðs, var 1,7% að meðaltali. A
sama tímabili var verðbólgan 1,9%
í helstu viðskiptalöndum Islend-
inga en 4,4% á íslandi, að því er
fram kemur í frétt Hagstofunnar.
„í þeim löndum þar sem glímt
er við svipuð áhyggjuefni og hér á
íslandi, þ.e. mikinn hagvöxt og
hugsanlega hættu fyrir hagkerfið
þar af leiðandi, er verðbólga samt
sem áður mun lægri,“ segir Þórð-
ur. Þannig er verðbólgan í Banda-
ríkjunum um 2%, í Danmörku er
hún rétt rúmlega 2%, í Noregi um
1,5%, í Finnlandi er verðbólgan á
bilinu 1-1,5% og í Svíþjóð jafnvel
undir 1%.
„Þetta undirstrikar mikilvægi
þess að ná verðbólgu hér á landi
niður fyrir 3%. Að öðrum kosti
dregur úr raunhæfri samkeppni og
ákvarðanir í hagkerfinu fara að
miðast við að verðbólga verði við-
varandi meiri hér en annars stað-
ar. Þetta getur leitt til þess að það
verði ekki hægt að ná fram eins
miklum hagvexti og lífskjarabata
hér eins og annars staðar," segir
Þórður.
Aðhaldsaðgerðir hér á landi hafa
falist í auknum afgangi á ríkissjóði
og hækkun vaxta. Ráðstafanir til
að auka framleiðni í hagkerfinu og
draga þannig úr þrýstingi á verð-
lag eru einnig nauðsynlegar að
mati Þórðar.
„Umbætur á innri gerð efna-
hagslífsins eru mikilvægar. Þættir
eins og sala ríkisbanka og samein-
ing banka og fjármálastofnana
geta stuðlað að aukinni framleiðni
og haldið aftur af verðbólgu,“ seg-
ir Þórður Friðjónsson.
Fjárfesf ingarbanki afvinnulífsins segir góða ávöxtun hlutabréfa
að undanförnu hafa knúið bjartsýni fjárfesta áfram
Verð hlutabréfa að mörgu
leyti háð niðurstöðu uppgjöra
Hagnaður Sláturfélags
Suðurlands 123 milljónir
REKSTRARHAGNAÐUR Slátur-
félags Suðurlands svf. á árinu 1999
var 123,1 milljón króna, en var á ár-
inu áður 111 milljónir króna. Hagn-
aður hefur verið á rekstri félagsins
samfellt í 6 ár. Afkoma á árinu er í
samræmi við áætlun, en gert hafði
verið ráð fyrir svipaðri afkomu og á
árinu á undan. Gert er ráð fyrir svip-
aðri afkomu á árinu 2000 og árið áð-
ur.
Rekstrartekjur Sláturfélags Suð-
urlands og dótturfélags voru 2.878,6'
milljónir króna á árinu 1999, en
2.770,8 milljónir á árinu 1998. Velta
samstæðunnar jókst um tæp 4% frá
fyrra ári. Rekstrargjöld án afskrifta
námu 2.609,2 milljónum króna sam-
anborið við 2.519,4 milljónir árið áð-
ur sem er tæp 4% aukning milli ára.
Afskriftir rekstrarfjármuna voru
124 milljónir króna en 109,2 milljónir
árið 1998. Rekstrarhagnaður án fjár-
munatekna og fjármagnsgjalda var
145.4 milljónir króna, en var 142,2
milljónir árið áður. Fjármagnsgjöld
umfram íjármunatekjur voru 15,2
milljónir króna en á árinu á undan
22.7 milljónir.
Efnahagur jókst um 11%
Hagnaður af reglulegri starfsemi
var 130,2 milljónir króna, en nam
119.5 milljónum króna árið áður.
Með sköttum og hagnaði hlutdeild-
arfélaga var hagnaður af rekstri
Sláturfélags Suðurlands 123,1
milljón króna en 111 milljónir árið
áður. Veltufé frá rekstri var á árinu
242.7 milljónir króna en 231,2 millj-
ónir árið áður sem er tæp 5% aukn-
ing milli ára.
I árslok 1999 voru heildareignir
Sláturfélags Suðurlands og dóttur-
félags 2.247 milljónir króna og höfðu
hækkað um 11% frá fyrra ári.
Skammtímaskuldir voru 406,5 millj-
ónir króna, langtímaskuldir voru
764,3 milljónir og eigið fé 1.076,2
milljónir króna og hafði hækkað um
18% eða 165,2 milljónir. Eiginfjár-
hlutfall í lok ársins 1999 var 48% en
var 45% á sama tíma árið áður.
Veltufjárhlutfall var 1,9 í árslok 1999
en var 1,6 í árslok 1998. Arðsemi eig-
infjár var 12% en 13% árið áður.
Unnin ársverk á árinu 1999 voru 336
en 327 árið áður.
Aðalfundur Sláturfélags Suður-
lands verður haldinn föstudaginn 24.
mars n.k. kl. 14 á Hótel Selfossi.
Stjórn félagsins mun þar leggja til að
greiddur verði 10% arður af nafn-
verði hluta í B-deild stofnsjóðs og
reiknaðir verði 8% vextir á höfuðstól
inneigna í A-deild stofnsjóðs.
iVSIáturfélag Suðurlands hf.
W Úr ársreikningi 199S
Rekstrarreikningur 1999 1998 Breyting
Rekstrartekjur Milljónir króna 2.878,6 2.770,8 +3,9%
Rekstrargjöld 2.609,2 2.519,4 +3,6%
Afskriftir 124,0 109,2 +13,6%
Fjármunatekjur (fjármagnsgjöld) -15,2 -22,7 ■33,0%
Eiqnarskattur -10,9 -7.8 +39.7%
Hagnaður af reglulegri starfsemi 130,2 119,5 +9,0%
Haqn. (tap) af rekstri hlutdeildarf. 3,8 -0.7
Hagnaður ársins 123,1 111.0 +10,9%
Efnahagsreikningur 31.12.99 31.12.98 Breyting
Eignir samtals Milljónir króna 2.247.0 2.018.5 +11.3%
Eigið fé 1.076,2 911,0 +18,1%
Skuldir 1.170,8 1.107,5 +5,7%
Skuidir og eigið fé samtals 2.247,0 2.018,5 +11,3%
Kennitölur og sjóðstreymi 1999 1998 Breyting
Arðsemi eigin fjár 12% 13%
Eiginfjárhlutfall 48% 45%
Veltufjárhlutfall 1,9 1,6
Veltufé frá rekstri Milljónir króna 242,7 231,2 +5,0%