Morgunblaðið - 11.02.2000, Blaðsíða 34

34 FÖSTUDAGUR 11. FEBRÚAR 2000
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Nemendur í Garðaskóla
sýna olíumálverk
NEMENDUR í 10. bekk Garða-
skóla sýna málverk í sýningarað-
stöðu Sparisjóðsins Garðatorgi 1,
Garðabæ. Sýningin hefst laugar-
daginn 12. febrúar klukkan 14 og
stendur til 3. mars.
Nemendurnir, sem eru allir í
myndlistarvali, hafa málað lands;
lagsmyndir með olíu á striga. í
vetur hafa þessir nemendur unnið
með hin ýmsu efni. Má þar nefna
þurrkrítarpastelmyndir, leirmótun
eftir hlut að eigin vali, vatnslita-
málun o.fl.
Dómnefnd, skipuð fulltrúa frá
bæjarstjórn Garðabæjar, Spari-
sjóðnum og einum listamanni, mun
velja listaverk sýningarinnar.
Námskeið o g
fyrirlestrar LHI
FYRIRLESTUR verður mánudag-
inn 14. febrúar kl. 12.30 1 stofu 024 í
Listaháskóla íslands í Laugarnesi.
Hildur og Unnar kynna A-5 en það
er hópur listnema og nýútskrifaðra
myndlistarmanna sem stofnaður var
í ársbyrjun 1999. Þau munu einnig
fjalla um fyrirlestrarviku sem A-5
hópurinn stóð fyrir í Stokkhólmi í
nóvember 1999.
Haraldur Jónsson myndlistar-
maður mun segja frá eigin verkum
og sýna skyggnur. Fyrirlestur hans
verður haldinn í Listaháskóla ís-
lands, Skipholti 1, miðvikudaginn 15.
febrúar kl. 12.30 í stofu 113.
Námskeið
Pólýgrafía.
Polýgrafía er flatþrykksaðferð
eins og steinþrykk og er unnin á
gegnsæjar plastplötur. Aðferðin
býður upp á marga tæknilega mögu-
leika til útfærslu hugmynda, eins og
að teikna og mála, notkun ljósritun-
arvéla og leysiprentara, prentun í lit-
um o.fl. Pólýgraíía er tæknilega ein-
föld og ódýr og þess vegna er hún til
dæmis kjörin til kennslu í skólum.
Kennari er Ríkharður Valtingojer
myndlistarmaður. Kennt verður i
Listaháskóla íslands, stofu 305,
Skipholti 1. Inngangur A. Kennslu-
tími fimmtudag 24. febrúar. kl. 18-22
og helgina 26. og 27. febrúar kl. 10-
16, alls 20 kennslustundir. Þátttöku-
gjald er 13.000 krónur, efni innifalið.
Athugið að námskeiðstíma og -lengd
hefur verið breytt frá auglýsingu.
Myndgerð - efni - áhöld - litir.
Kynning á ýmsum efnum og
áhöldum í myndgerð. Fjallað um
litameðferð, pappírsnotkun og ein-
faldar grafikaðferðir. Unnið verður
með blek, vatnsliti, akrýl- og pastel-
liti, lakk, vax o.fl. Kennari Sigurborg
Stefánsdóttir myndlistarmaður.
Kennt verður í húsnæði Listahá-
skóla íslands í Skipholti 1. Kennslu-
tími þriðjudaga og fimmtudaga 22.
febrúar til 2. mars kl. 18-22, alls 20
stundir. Þátttökugjald 15.000 krón-
ur.
Lagskipt málverk.
Fjallað verður um lagskiptingu
málverks frá fyrsta undirlit til síð-
asta litalags og sérstaklega unnið
með gegnsæi. Aðaláhersla lögð á
notkun olíulita en einnig á möguleika
vatns- og akrýllita ásamt meðferð á
lakki og vaxi. Kennari er Guðmund-
ur Armann Sigurjónsson mynd-
listarmaður. Kennt verður í Listahá-
skóla íslands, Skipholti 1.
Kennslutími miðvikudagur 23. febr-
úar, föstudagur 25. febrúar ki. 18-22
og helgin 26. og 27. febrúar kl. 10-14,
alls 20 stundir. Þátttökugjald 14.000
krónur, efni innifalið.
Geta börn verið
Á NÝLIÐNU ári kom Þorpið, ljóða-
bók Jóns úr Vör, út í nýrri útgáfu
með myndlýsingum eftir Kjartan
Guðjónsson listmálara. Þetta er
flmmta útgáfa Þorpsins en fyrsta
útgáfan leit dagsins ljós haustið
1946. Skáldið orti kvæðin sem
mynda ljóðaflokkinn í Svíþjóð vet-
urinn 1945-46. Um Þorpið segir
Jón úr Vör í eftirmála annarrar út-
gáfu frá árinu 1956: „Bók þessi
íjallar um uppvaxtarár mín og
æsku, lífið og lífsbaráttuna í þorp-
inu, vegavinnusumur
fjarri átthögum, um
venslafólk mitt og aðra
sem voru mér á ein-
hvem hátt nákomnir.
Mágur minn, sem nú er
látinn, gaf mér efnið í
sum sjómennskuljóðin
frá stríðsárunum. Alls
staðar er farið frjálslega
með staðreyndir, enda
þótt hvergi sé í aðalat-
riðum hvikað frá hinu
rétta.“ Frumortar ljóða-
bækur Jóns úr Vör em
alls tólf talsins og ljóð
hans hafa verið þýdd á
fjölmörg tungumál:
„Þorpið er án nokkurs
vafa aðalbókin mín og
hennar hefur víða verið
getið, að minnsta kosti á
Norðurlöndum og
kannski víðar,“ segir
Jón í stuttu spjalli um
nýju útgáfuna. „Þessi
bók er samin á mestu
hamingjudögum í lífi
mínu, þegar ég var nýgiftur, búinn
að vera ritstjóri Útvarpstíðinda um
skeið og farinn til Stokkhólms. Þar
dvöldum við hjónin í eitt og hálft ár
en ég hafði verið þar áður á al-
þjóðlegum skóla á vegum Þjóða-
bandalagsins. Tengdafaðir Sigurð-
ar Þórarinssonar jarðfræðings var
skólasfjóri skólans og með honum
ferðaðist ég um Norðurlöndin og
við numum ekki staðar fyrr en í
Sviss. í því merka landi dvaldist ég
um stund og skoðaði mig um. Dyr
stóðu mér opnar því ég hafði í far-
teskinu blaðamannapassa frá
Þjóðabandalaginu, en frá þessu
ferðalagi hef ég oft áður sagt, bæði
í rituðu máli og í útvarpi."
I fallegu ljóði í Þorpinu varpar
þú fram þeirri spurningu hvort
börn geti verið fátæk þegar sólin
skín á glugga og vorið er í nánd.
Þær voru barnmargar íjölskyld-
urnar í sjávarþorpunum forðum
daga?
„Faðir minn, Jón Indriðason, var
sjómannssonur á Patreksfirði.
Indriði afi minn fór náttúrulega í
hafið eins og þá var títt. En pabbi
lærði skósmiðar og eignaðist fjór-
tán börn. Við vorum tólf sem kom-
umst á legg og ég var eina bamið
sem ekki ólst upp hjá foreldrum
mínum. Mér var komið til frænd-
systkina sem bjuggu saman og voru
af sömu ætt og Árelíus Níelsson.
Ættfeður þeirra höfðu eignast át-
ján börn. Þau giftu sig síðar með
konungsleyfi vegna skyldleika síns,
fóstri minn og fóstra, og eignuðust
böm. Þá var ég orðinn tíu ára gam-
all. Fóstri minn var gáfaður maður
og talaði mikið á fundum í verka-
lýðsfélaginu. Hann var ekki mikill
pólitíkus, fyrst og fremst verka-
lýðssinni. Hann hét Þórður Guðbj-
artsson og fóstra mín hét Ólína
Jónsdóttir. Móðir hennar og faðir
hans voru systkini. Það var kjarna-
fólk sem út af þessu fólki kom.
Ljóðin í Þorpinu era lýsing á upp-
vaxtaráram múium og Iífínu íþorp-
inu á Patreksfírði. Þórður var
rímnamaður, kvað rímur og þrætti
fyrir það að hafa nokkum tímann
ort vísu. Flestir fslendingar fæðast
með brageyra og þennan hljóm, að
láta standa í hljóðstaf. Ég átti auð-
velt með að beita rími og geri það
enn, ég hef ort heilmikið af tæki-
færisvísum. Þó er ég einn þeirra
sem hófu að yrkja órímað eins og
kallað er. Það var nauðsynleg bylt-
ing á þeim tíma. En það merkir þó
ekki að við þurfum að kasta því sem
við eigum þótt við fáum eitthvað
nýtt. Rfmið á vafalaust eftir að
koma aftur. Ég vona að við höldum
eilíflega áfram að endurnýja ljóðið
svo það haldi áfram að dafna.“
Kjartan Guðjónsson hefur áður
gert myndlýsingar við Þorpið, með-
al annars í þriðju útgáfu þess frá
fátæk?
árinu 1979 og þeirri fjórðu frá ár-
inu 1988, en myndlýsingamar nú
era nýjar og unnar gagngert fyrir
þessa útgáfu.
„Við Jón erum búnir að vera að
bralla þetta saman í ein átta ár og
allt í einu kom lag,“ segir Kjartan.
„Við vissum ekki af hveiju. Við
sóttum um styrk til Menningar-
sjóðs, og fengum hann, en þurftum
ekki að nota hann svo við skiluðum
honum aftur með þökk fyrir lánið. I
þessari útgáfu er á ferðinni dálítil
nýjung í myndlýsingum
kvæðanna. Ég tengi
myndina betur við text-
ann, þarna er hvað inn-
an um annað, ljóð og
texti, og ég er ánægður
með að hafa brotið upp
þessa stífu hefð sem rík-
ir í myndlýsingum ljóða.
Sjálfur er ég ekki mikill
ljóðamaður og skil Ijóð
yfirleitt ekki en þessi
ljóð skil ég. Þetta er síð-
asta bók Jóns, hann gef-
ur ekki út fleiri bækur!
En í sambandi við skiln-
ing minn á ljóðunum,
kann það að ráða mestu
að ég var svo heppinn að
vera í alveg samskonar
þorpi og Jón er að yrkja
um, á Þingeyri við Dýra-
ijörð. Og mér fannst ég
þekkja þetta alveg og
lífið sem þá var lifað,
saltfiskinn! Ég sökkti
mér þó ekki niður í ljóð-
in fyrr en árið 1979, fyr-
ir útgáfuna þá, því eins og áður seg-
ir skil ég yfírleitt ekki ljóð. Það
vantar í mig brageyrað held ég! En
umfjöllunarefni ljóðanna kallast á
við mína reynslu þegar mér var
komið þama fyrir í sveit á Þing-
eyri. Þetta er margra ára vinna og
það tók langan tíma að fullgera
þetta verk. Ég teiknaði þrisvar
sinnum fleiri myndir en ég notaði
og á þetta allt í skissubókum. Þær
eru allar gerðar með penna. Ég
beiti línuteikningu, enda er ég mik-
ill aðdáandi hinnar taugaveikluðu
og titrandi línu. Gísli Hauksson var
hönnuður bókarinnar og kom fram
með margar tillögur og allar til
bóta. Ég vil þakka honum það.
Getabömveriðfátæk?
Þú hefur kannski beðið vorsins
fyrir innan lítinn glugga
og uppgötvað einn morgun
ofurlitla grænku í gluggatóft.
Getabömveriðfátæk?
Éghefséðsólíauga
varpa geislum á fólan vanga, -
vorið.
(Ljóð úr Þorpinu)
Myndlýsing eftir Kjartan Guðjónsson.
á
Aflar vómr frú \as*»i eru i
núuútuvamuin uiuhúruiut
sem htfitt trademluvtnna.
NATURAL COSMETICS
98% Aloe Vera Super Gel.
Jason tryggir náttúruleg
gœði!
• er sérstaklega kælandi og græðandi
• eftir bruna og önnur meiðsli
• inniheldur Spirulina ineð náttúrulegu collageni
• dregur úr kiáða í þurri og spmnginni húð
• er fitulaust
• er gott á viðkvæma húð barna
• er í náttúruvænum umbúðuni
• er sérstaklega gott eftir rakstur
Fæst í sérverslunum og apótekum um land allt.
Þriggja metra hár skúlp-
túr flakkar
EGYPSKUR básúnuleikari leikur
hér í tilefni af komu skúlptúrs þýska
listamannsins Florians Borkenhag-
ens til Kaíró.
Skúlptúrinn, sem er um þrír metr-
ar á hæð, er hluti af verkefni sem
gerir ráð fyrir að skúlptúrinn flakki
um heiminn
um heiminn. Hann hefúr verið látinn
ferðast heimshomanna á milli siðan
í desember 1998 og hefur m.a. verið
sýndur víðsvegar í Evrópu og
Bandaríkjunum þaðan sem hann var
fluttur í gegnum Panamaskurðinn
til Kyrrahafsstrandarinnar.