Morgunblaðið - 11.02.2000, Blaðsíða 64

64 FÖSTUDAGUR 11. FEBRÚAR 2000
MORGUNBLAÐIÐ
SKOÐUN
UPP MEÐ DÖNSKU,
FRÖNSKU, ÞÝSKU OG...
ÁRNI Snævarr,
fyirverandi fréttaritari
RÚV í Kaupmanna-
höfn, skrifar grein í
Morgunblaðið fimmtu-
daginn 20. janúar sl.,
. þar sem hann tíundar
mikilvægi málakunn-
áttu fyrir íslendinga,
ekki síst ensku- og
frönskukunnáttu.
Dönskukunnáttu segir
hann hins vegar til
einskis nýta fyrir ís-
lendinga. Helstu rök
greinarhöfundar fyrir
frönskukunnáttu eru
aukin samvinna
Evrópuþjóða, atvinnu-
tækifæri, viðskiptahagsmunir, tíðar
ferðir Flugleiða til Parísar, ágæti
franskrar menningar og að Frakk-
land sé eftirsótt ferðamannaland.
Allt eru þetta gild rök fyrir því að
læra frönsku og ekki vil ég draga í
efa mikilvægi frönskunnar eða
franskrar menningar. Ekki blandast
mér heldur hugur um að staðgóð
enskukunnátta sé nauðsynleg í okk-
ar heimshluta. En rökin eru fráleitt
tæmandi þegar meta á mikilvægi
tungumálakunnáttu fyrir fslend-
inga. í þessu sambandi ber einnig að
líta á, hvaða möguleika tungumála-
kunnátta gefur til framhaldsnáms á
öllum sviðum og ennfremur má
aldrei gleymast að tungumálakunn-
átta getur skipt sköpum fyrir ís-
lendinga í vísindum,
ferðaþjónustu, starfi og
tómstundum einstakl-
inga og fyrir menning-
arlegan fjölbreytileika í
þjóðfélaginu.
Dönsku er ætlað að
vera lykill íslendinga
að norrænu málsamfé-
lagi, en eins og allir vita
hafa íslendingar meiri
samskipti við Norður-
landaþjóðir, jafnt
heima sem heiman, en
nokkrar aðrar þjóðir
heims. Það skýtur því
skökku við, að greinar-
höfundur skuli van-
meta svo hrapallega
gildi dönskukunnáttu fyrir Islend-
inga. Það er deginum ljósara, að
samskipti íslendinga við aðrar þjóð-
ir eiga eftir að stóraukast á komandi
árum, m.a. með sífellt vaxandi sam-
Dönsku er ætlað, segir
Auður Hauksdóttir, að
✓
vera lykill Islendinga að
norrænu málsamfélagi.
vinnu Evrópuþjóða og nýjum at-
vinnutækifærum, menningarsam-
skiptum og viðskiptahagsmunum í
Asíu og öðrum heimsálfum. Þessar
breytingar munu kalla á sífellt betri
og víðtækari kunnáttu í erlendum
málum. Eftir sem áður verður kunn-
átta í Norðurlandamálum mikilvæg.
Norðurlöndin munu vitaskuld verða
á sínum stað, landfræðilega nær en
flest önnur lönd og skyldleiki mál-
anna og menningarleg tengsl þjóð-
anna munu áfram gera íslendinga
nánari þeim en öðrum þjóðum -
nema svo illa fari að íslendingar
dæmi sig úr leik með því að glutra
niður dönskunni og glata þar með
lyklinum að norrænu málsamfélagi.
Slíkt yrði óbætanlegur skaði. Skoð-
um þetta því nánar.
Danska er lykill að
framhaldsnámi
Löng hefð er fyrir því að Islend-
ingar sæki menntun sína, m.a. há-
skólamenntun, til útlanda. Norður-
löndin, ekki síst Danmörk, hafa lengi
haft sérstöðu sem eftirsóknarverð
námslönd. Samkvæmt upplýsingum
frá Lánasjóði íslenskra námsmanna
sóttu 2.279 íslenskir námsmenn um
lán hjá sjóðnum skólaárið 1996-1997
til náms erlendis og af þeim nutu
1801 fyrirgreiðslu sjóðsins og á
þessu háskólaári hafa 2007 náms-
menn sótt um lán til sjóðsins. Yfir-
litið hér á eftir sýnir fjölda náms-
manna í þeim löndum, þar sem
flestir íslendingar stunda nám.
Tölurnar sýna að rúmlega 40%
þeirra sem stunda nám erlendis eru í
námi á Norðurlöndum. Öllum má
ljóst vera, að fyrir námsmenn skiptir
Auður
Hauksdóttir
Námslönd utan Fjöldi Fjöldi lánþega Fjöldi
Norðurlanda umsækjenda 1996-1997 umsækjenda
1996-1997 1999-2000
Bandaríkin 531 438 569
Bretland 208 174 222
Frakkland 48 30 33
ftalía 51 41 38
Kanada 39 27 33
Spánn 31 23 35
Þýskaland 213 165 123
Námsmenn alls 1121 898 1053
Norðurlönd Fjöldi Fjöldi lánþega Fjöldi
umsækjenda 1996-1997 umsækjenda
1996-1997 1999-2000
Danmörk 700 545 623
Finnland 18 14 9
Noregur 150 116 109
Svíþjóð 159 119 80
Námsmenn alls . 1027 794 821
kunnátta og fæmi í viðkomandi máli
sköpum fyrir árangur í námi. Um
þessar mundir vinn ég að rannsókn á
tjáskiptahæfni íslenskra náms-
manna í framhaldsnámi í Danmörku.
Rannsóknin gefur m.a. vísbendingar
um, að danskt talmál reynist sumum
nemendum erfiður ljár í þúfu, eink-
um í upphafi námsins. Við því þarf
aðbregðast.
íslendingar og aðrir Norður-
landabúar njóta sérstöðu við danska
háskóla. Allir aðrir útlendingar sem
hyggja á háskólanám í Danmörku
þiufa að sýna fram á hæfni sína í
dönsku með því að gangast undir
sérstakt próf í málinu. Prófið reynist
mörgum erfitt. íslendingar, sem
hafa stúdentspróf í dönsku, hafa allt-
af verið undanþegnir kröfunni um
próftöku, og hafa getað hafið nám
hindrunarlaust til jafns við Dani,
standist þeir þau skilyrði sem gerð
eru um inntöku í viðkomandi deild.
Þetta á meira að segja við um há-
skólanám í dönsku sem móðurmáli!!!
Ætli íslendingar að verja sérstöðu
sína til náms í dönskum háskólum,
má hvergi slaka á kröfum um
dönskukunnáttu. I sívaxandi sam-
keppni er ástæða til að leita leiða til
þess að gera dönskukennsluna enn
skilvirkari en nú er, þannig að
tryggt sé, að dönskukennslan í
grunn- og framhaldsskólum skili
þeim árangri sem að er stefnt í nám-
skrá. Einnig þyrfti að huga betur að
því, hvemig hægt er að auðvelda Is-
lendingum að nota dönskuna sem
lykil að norsku og sænsku.
Ekki annað hvort
heldur hvort tveggja
I grein sinni nefnir Ami Snævarr
mikilvægi þess, að Islendingar læri
japönsku og kínversku. Undir þetta
Comfort“
springdýna
i Gæðadýnur!
Smáratorgi 1 Holtagöröum v/Hottaveg Skotfunni 13 Noröurtangn3
200 Kópavogi 104 Reykjavlk 108ReykJavik OOOAkuroyrt
510 7000 588 7499 568 7499 462 6662
thermosæng
og koddi
Glæsileg sæng og koddi
á aldamótatilboði!
2.99(1
„Boston
sófi .