Morgunblaðið - 13.02.2000, Blaðsíða 30
30 B SUNNUDAGUR 13. FEBRÚAR 2000
MORGUNBLAÐIÐ
DÆGURTÓNLIST
FIONA APPLE vakti
mikla athygli þegar hún
sendi frá sér sína fyrstu
skífu fyrir rúmum þremur
árum, enda stúlkan ekki
nema rétt orðin átján ára.
Fiona Apple var þegar
skipað á bekk með öðr-
um söngkonum áþekkum
sem komu
fram um
svipað leyti;
Paula Cole
og Jewel,
allar inn-
hverfir laga-
eftir Arna smiðirog
Matthíasson lágstemmd-
ir. Platan, Tidal, seldist
bráðvel en í kjölfarið var
sem Apple gufaði upp, utan
að hún söng bítlaslagarann
Across the Universe í kvik-
myndinni Pleasantville.
Fyrir skemmstu kom svo
loks út ný skífa með Fiona
Apple, sem hefur fengið
enn betri dóma en fyrri
platan.
Platan nýja, sem almennt
kallast When the Pawn...,
en fullur titill er birtur í
meðfylgjandi ramma, er
öllu Qölbreyttari en fyrri
verk Apple og skín í gegn
að hún veit hvað hún vill og
er ófeimin við að reyna að
ná markinu. Samstarfsmað-
ur hennar við gerö plötunn-
ar er Jon Brion, en margir
fleiri koma við sögu.
Fiona Apple er rétt
skriðin á þrítugsaldurinn
en hefur þó verið lengi að í
tónlist, enda var hún farin
að leika á píanó átta ára
gömul og byrjuð að semja
lög sem mest hún mátti að-
eins tólf ára. Það mátti og
merkja á fyrstu plötunni,
því lagasmíðar þar þóttu
framúrskarandi, ekki síst
í ljósi aldurs höfundarins,
en á When the Pawn...
hefur hún enn tekið skref
framáviö í lagasmíðum.
Apple er enn að syngja
um ást.ina, líkt og á fyrri
plötunni, og þá óendur-
goldna og brostna ást, en
ekki má skilja það sem svo
að þar sé einhver við-
kvæmni á ferð. Á títt-
nefndri fyrstu plötu Apple
var tónlistin rólyndisleg
og innhverf, en á nýju
skífunni er íjölbreytt
keyrsla nánast all-
sráðandi og meira lagt, í
útsetningar og frágang.
Fyrir vikið eldist platan
mun betur. Apple lét þau
orð falla í viðtali fyrir
skemmstu að tímanum f
hljóðverinu hefði verið
varið í að fá útrás og að að-
alvinnan hefði falist í því að
tryggja að einlægnin réði
ferðinni.
Reynt að gleyma
HART HRÁTT rokk að hætti Victory-útgáfunnar sækir enn í
sig veðrið og mjakast í átt að meiri dýpt og pælingum eins og
heyra má meðal annars í verkum New York sveitarinnar
Snapcase. Fyrir skemmstu kom út fjórða breiðskífa þeirra
Snapcase-félaga, Designs for Automotion, sem beðið hefur ver-
ið með mikilli eftirvæntingu.
Síðasta plata Snapcase,
Progression Through Un-
leaming, þótti magnað verk
og seldist að auki bráðvel. Eft-
ir að hafa þvælst um heiminn
til að fylgja þeirri skífu eftir
lögðust þeir Snapcase-liðar í
að endurskoða tónlist sína og
lagasmíðar og skilar sér í
Designs for Automotion.
Að sögn Snapcase-manna
eru þeir ekki síst í baráttu við
að breyta hugsunarhætti fólks
og áherslum. „Allur okkar
tími fer í að gleyma því sem
samfélagið hefur kennt okkur
um kjmþætti, kynferði,
neysluvenjur, auðsöfnun og
hegðan til þess að gera okkur
kleift að hugsa sjálfstætt og
mynda sjálfstæðar skoðanir,"
segir Tim Redmond, trymbill
sveitarinnar, en aðrir í henni
eru söngvarinn Daryl Ta-
berski, gítarleikararnir Frank
Vicario og John Salemi og
bassaleikarinn Dustin Perry.
Taberski segir að eftir að
Progression Through Un-
leaming kom út hafi þeim fé-
lögum þótt sem þeir væm að
taka of mikið mið af vænting-
um fólks og því rétt að stíga
skref í aðra átt. „Fyrir vikið
verða sumir eflaust undrandi
er þeir heyra plötuna," segir
hann, en á Designs for Auto-
motion gerir sveitin ýmsar til-
raunir með takt- og hraða-
breytingar í lögum, meðal
annars til að undirstrika inni-
hald textanna að því þeir segja
sjálfir. „Sumum finnst við ef-
laust hafa gengið of langt,“
segir Redmond, „en aðrir
kunna örugglega að meta það.
Málið er bara að ef maður er
ekki að reyna að miða tónlist
sinni áfram er enginn tilgang-
ur með því að fást við tónlist."
ÞEIR félagar Prince Paul og Dan „The Automator" Nakamura
hafa lagt gjörva hönd á margt í rapp- og danstónlist og ekki
seinna vænna að þeir legðu saman í púkk. Fyrir stuttu kom út
breiðskífa þeirra félaga þar sem þeir fá til liðs við sig grúa
góðra gesta í einskonar söngleik.
í plötunni taka þeir sér
A nöfnin Nathaniel Merri-
weather og Chest Rockwell
en söngleikurinn er meðal
annars byggður á atviki úr
sjónvarpsþáttaröðinni Get a
Life sem sýnd var vestan-
hafs. í þáttunúm fer ein
* söguhetjan í fyrirsætuskóla
fyrir myndarlega pilta,
Handsome Boy Modeling
School, og það heitir platan
einmitt. Meðal annars eru
bútar úr þáttunum í nokkr-
um laganna.
Gestir þeirra félaga eru
' j^margir og merkilegir, því við
sögu koma Del the Funkee
Homosapien, Miho Hatori,
Grand Puba, Sadat X, J-Live,
DJ Shadow, De La Soul,
Sean Lennon, Alec Empire,
Roisin úr Moloko, Encore,
Mide D, Money Mark og
fleiri. Sjálfir hafa stjórarnir
komið víða við eins og getið
er, Prince Paul meðal annars
starfað með Stetsasonie,
Boogie Down Productions,
Gravediggaz, MC Lyte, Big
Daddy Kane og De La Soul,
en Dan Nakamura er líkastil
þekktastur fyrir framlag sitt
til Doctor Octagon.
Sýruskotin nýbylöja
EKKI RATA allar plötur
hingað til lands og gildir einu
þó þær séu lofaðar ytra. í
þeim hópi er platan H.M.S.
Fable með Liverpool-
sveitinni Shack sem var víða
valin með helstu og bestu
plötum ársins. Sú kom út um
mitt síðasta ár, en er loks fá-
anleg hér á landi um þessar
mundir.
-»*ichael Head er leiðtogi
ifl Shack og tónlistarferill
hans undirstrikar að það er
sitthvað gæfa og gjörvileiki.
Head, sem er frá Liverpool,
stofnaði sína fyrstu hljómsveit
seint á síðasta áratug. Sú hét
The Pale Fountains, lét sýrða
nýbylgju og komst á samning
hjá Virgin. Tvær plötur komu
út á þeim samningi, en síðan
lentu þeir félagar í uppstokk-
un innan útgáfunnar og út í
kuldanum. The Pale Fount-
ains lognaðist út af í kjölfai'ið
en eftir nokkurt hlé stofnaði
Head nýja sveit, Shack, með
John bróður sínum.
Fyrsta platan kom út 1988
og kallaðist Zilch. Hún fékk
frekar dræmar undirtektir en
þrátt fyrir það var haldið í
hljóðver aftur og tekin upp
breiðskífa, Waterpistol. Um
það leyti sem platan var til-
búin kviknaði aftur á móti í
hljóðverinu og allar upptökur
og frumeintök brunnu inni.
Fyrir hálfgerða tilviljun gerði
upptökustjórinn DAT-afrit af
frumeintakinu sem hann ætl-
aði að hlusta á í ferðatæki sínu
enda hélt hann til Bandaríkj-
anna um leið og platan var til-
búin. Þegar þangað var komið
gleymdi hann spólunni í bfla-
leigubfl og ekki annað að sjá
en platan væri að eilífu glötuð.
Fyrir glópalán tókst þó að
hafa upp á spólunni þar sem
hún var enn í bflnum en þá var
það orðið um seinan, útgáfan
hafði misst áhugann á að gefa
plötuna út og enn liðu nokkur
ár þar til hún kom loks út á
þýsku smámerki 1995.
Þegai’ þar var komið sögu
var Shack óstarfhæf vegna
heróíneyslu Mike Heads og al-
menns þunglyndis. Það ýtti þó
við þeim bræðrum að platan
væri loks komin út, þeir tóku
upp plötuna The Magical
World of the Strands 1997 og
endurreistu sveitina í kjölfarið
með þeim Ren Parry, sem
leikur á bassa, og Iain
Templeton, sem leikur á
trommur, en Michael Head
syngur og leikur á gítar, en
John bróðir hans leikur á gít-
ar.
Á síðasta ári kom svo út
fjórða Shack skífan sem
margir telja þá bestu sem
Head-bræður hafa sent frá
sér. Reyndar er erfitt að segja
af eða á um það, því fyrri plöt-
ur þeirra félaga hafa, eðli
málsins samkvæmt, verið ill-
eða ófáanlegar. Það verður þó
ekki af sveitinni skafið að plat-
an nýja er með bestu skífum
sem út komu á síðasta ári, fjöl-
breytt sýruskotin nýbylgja
með grípandi viðlögum og
hæfilega íburðarmiklum út-
setningum.
Þrátt fyrir erfiða daga sýn-
ist Michael Head laus við
beiskju, enda lýsti hann því í
viðtali fyrir skemmstu að
hann hafi ekki yfir neinu að
kvarta, hann framfleyti sér
með því sem honum þyki gam-
an, „en fjöldi æskufélaga
minna er atvinnulaus í Liver-
pool og hefur verið í á annan
áratug. Víst tók ég það nærri
mér þegar Waterpistol kom
ekki út, en það gleymdist allt
þegar hún kom loks út, ekki
síst vegna þess að ég vissi ekk-
ert af því að það stæði til að
gefa hana út og komst ekki að
því fyrr en fólk sem ég hitti fór
að þakka mér fyrir plötuna.“
Velgengnin sem H.M.S.
Fable hefur notið og sú stað-
reynd að hún er víða á topp-
listum tónlistpælara um heim
allan er Head eðlilega mikið
gleðiefni. „Fyrir nokkrum ár-
um komst ekkert annað að en
að öllum átti að líka það sem
við vorum að gera og ef þeim
líkaði það ekki voru þeir
heimskingjar. Núorðið erum
við bara þakklátir ef einhver
lætur svo lítið sem að hlusta á
plötuna að ekki sé talað um ef
honum líkar hún.“