Morgunblaðið - 07.03.2000, Blaðsíða 72

w
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI1,103 REYKJAVÍK, SÍMI5691100, SÍMBRÉF5691181, PÓSTHÓLF3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 5691122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI1
ÞRIÐJUDAGUR 7. MARS 2000
VERÐ í LAUSASÖLU 150 KR. MEÐ VSK.
Morgunblaðið/Sigurður Aðalsteinsson
Birgir Ásgeirsson horfír ofan af
klettinum á bílinn sem fauk 1
ofsaveðrinu.
Fuku í bíl
ofan af há-
um kletti
Vaðbrekku. Morgunblaðið.
FEÐGAR lentu í hrakningum í
fyrrakvöld þegar bifreið þeirra tókst
á loft í veðurofsa og barst fram af sex
^netra háum kletti við bæinn Foss-
velli á Norður-Héraði. Þeir höfðust
við illa búnir í bflnum í tæpa sex
klukkutíma vegna veðurhamsins en
voru þó aðeins um 200 metra frá
bænum. Báðir sluppu þó með minni-
háttar skrámur en sonurinn er með
fyrsta stigs kal á höndum og fæti.
Þeir feðgar, Birgir Ásgeirsson og
Ásgeir Birgisson, voru að koma úr
fjósinu klukkan tíu í fyrrakvöld á
jeppabifreið þegar bfllinn hentist af
stað í ofsaroki. Að sögn Birgis lenti
bfllinn síðan í vindskrúfu, tókst á loft
og fauk fram af um sex metra háum
kletti. Hægra framhomið lenti í
snjóskafli og valt bfllinn á hliðina og
var glugginn sem sneri niður brot-
inn. Þeir voru þá um 200 metra frá
íænum.
Birgir gerði tvær tilraunir til að
komast heim en gafst upp í þeim
báðum. Veðurhamurinn var svo mik-
ill og hjam í kringum bflinn svo hann
fauk alltaf af stað, en komst þó að
bflnum aftur.
Klukkan hálffjögur um nóttina
kom vindhviða sem velti bflnum við
og skyndilega stóðu þeir hreinlega á
haus, að sögn Birgis. Rúðan sem var
brotin sneri þá upp og varð ólíft í
bflnum vegna þess hve illa þeir voru
búnir. Því var ekki um annað að
ræða en að freista þess að komast
heim og þangað náðu þeir við illan
leik klukkan fjögur um nóttina.
Þeir vóra þá or ðnir mjög þrekaðir,
*^árstaklega Birgir. Hann sagði að
þetta hefði verið mjög erfitt og að
hann hafi hugsað til þess í bflnum um
tíma að þeir myndu ekki hafa það af
inn í bæinn.
Varnaðarorð stjórnarformanns Þróunarfélagsins vegna álvers á Reyðarfírði
Y erður að mega stækka í
minnst 240 þúsund tonn
FRÁ UPPHAFI verður að tryggja
möguleika á uppbyggingu að
minnsta kosti 240 tonna álvers við
Reyðarfjörð eigi grandvöllur þess að
vera eins traustur og kostur er frá
því rekstur hefst. Þetta sagði Þorgeir
Eyjólfsson, stjórnarformaður Þróun-
arfélags Islands, á aðalfundi félags-
ins í gær og bætti við að 120 þúsund
tonna álver, sem nú væri miðað við,
væri of lítið til að standast hag-
kvæmnis- og arðsemiskröfur; lág-
marksstærð væri 200 þúsund tonn.
í máli sínu rakti Þorgeir, sem einn-
ig er forstjóri Lífeyrissjóðs verzlun-
armanna, að 1999 hefði Þróunarfé-
lagið átt aðild að stofnun fyrirtækis-
ins Hæfis um byggingu og rekstur
álvers á Reyðarfirði.
,Aðdragandi að stofnun Hæfis
hefur staðið í nokkur ár og hef ég set-
ið fjölmarga fundi tengda málinu á
liðnum árum,“ sagði Þorgeir. „Það
var sammerkt undirbúningsviðræð-
um undanfarinna ára, þar sem þátt
hafa tekið fulltrúar Norsk Hydro og
iðnaðarráðuneytis ásamt fulltrúum
nokkurra hugsanlegra fjárfesta, að
ætíð var verið að fjalla um áfanga-
byggt álver, sem hefði framleiðslu-
getu á bilinu 200-480 þúsund tonn.“
Hann sagði að þær tölur hefðu
ekki verið nefndar íyrir tilviljun
heldur vegna þess að slík stærð væri
talin lágmarksstærð út frá hag-
kvæmnis- og arðsemissjónarmiðum.
„Því urðum við, sem tekið höfðum
þátt í undirbúningsviðræðunum,
nokkuð undrandi og létum efa í ljós
þegar fulltrúar iðnaðarráðherra
kynntu okkur í fyrravor þá hugmynd
að ráðast í byggingu 120 þúsund
tonna álverksmiðju, sem yrði metin
að öllu leyti sem sérframkvæmd,"
sagði Þorgeir.
„Jafnframt yrði séð til hvort hag-
kvæmt kynni að reynast síðar að
stækka bræðsluna og hvort rafmagn
Fannst heill á húfí eftir tveggja sólarhrmga leit
fengist á viðunandi verði til reksturs
stækkaðs álvers."
Hann sagði að eins og kunnugt
væri þá væri nú unnið út frá forsend-
um um hagkvæmni 120 þúsund tonna
verksmiðju. Langt væri í lok samn-
inga gagnvart Norsk Hydro og
Landsvirkjun og fyrr yrði ekki hægt
að leggja þennan fjárfestingarkost
fram til kynningar þannig að hægt
væri að greina hugsanlegum fjárfest-
um og lánveitendum írá arðsemisút-
reikningum. Jafnframt yrði að liggja
fyrir starfsleyfi fyrir verksmiðjunni.
Þegar illa árar lifa hagkvæm-
ustu verksmiðjurnar af
„Ég fæ ekki séð að neitt hafi
breyst að því er varðar mat á stærð-
ai’hagkvæmni í áliðnaði,“ sagði Þor-
geir. „Þessi atvinnugrein er fjárfrek
og samkeppni afar hörð. Þegar illa
árar í áliðnaði era það hagkvæmustu
verksmiðjumar sem lifa af, hinum er
lokað. Álver á Austurlandi á að geta
orðið mikilvæg stoð í atvinnulífi
landsbyggðarinnar og af þeirri
ástæðu tel ég að ekki megi taka neina
áhættu varðandi samkeppnishæfni
slíks fyrirtækis."
Hann sagði að því yrði frá upphafi
að tryggja möguleika á uppbyggingu
a.m.k. 240 þúsund tonna verksmiðju
svo að fyrirtækið ætti sér eins traust-
an grandvöll og kostur væri.
„I ljósi þessa tel ég að erfitt kunni
að reynast að safna saman framtaks-
fé til byggingar á 120 þúsund tonna
álveri án þess að fyrir liggi annars
vegar starfsleyfi stækkaðs álvers og
hins vegar samningur af einhverjum
toga við stjómvöld og Landsvirkjun
um afhendingu frekari orku til
stækkaðs álvers á viðunandi verði
séð frá sjónarhóli væntanlegra fjár-
festa,“ sagði Þorgeir. „Því legg ég
áherslu á að stjórnir Hæfis og Reyð-
aráls leiti leiða í yfirstandandi samn-
ingaferli til þess að ná slflcri niður-
stöðu.“
Einn úr áhöfn þyrlu Landhelgisgæslunnar gengur með Guðmundi
Skúlasyni (t.v.) að þyrlunni sem flutti hann heim að Lambastöðum. Á
bak við sést hópur björgunarsveitarmanna.
Gróf sig í fönn og
beið eftir hjálp
VÉLSLEÐAMAÐURINN sem leitað
var í tvo súlarhringa á Langjökli
fannst í gær heill á húfí. Hann hafði
grafíð sig í fönn og beið rólega
björgunar. Ekkert amaði að hon-
um.
Guðmundur Skúlason og félagi
hans voru á ferð yfir Langjökul á
Gateway
laugardag þegar þeir urðu viðskila.
Guðmundur þurfti að stöðva sinn
sleða en félagi hans kom sér niður
af jöklinum. „Það var bara að taka
upp skóflu og grafa sig niður,“
sagði Guðmundur í gær. Hann
sagði að nóg hefði verið að sýsla við
að moka snjó úr holunni og halda
öndunaropinu hreinu. Að öðru leyti
reyndi hann að spara kraftana og
bíða rólegur eftir hjálp. Verst þótti
Guðmundi að vera matarlaus en
hann var aðeins með eitt prins póló-
súkkulaðistykki sem hann fór svo
sparlega með að það kláraðist ekki.
Mikil leit hófst á Langjökli á
laugardagskvöld. Alls tóku um 150
manns þátt í leitinni með fjölda
tækja. Veður til leitar var afar
slæmt þar til í gær. „Það var
gríðarlegur léttir að sjá sleðann og
fínna manninn á lífi,“ sagði Eggert
Guðmundsson, einn vélsleðamann-
anna sem fundu Guðmund.
■ Fannst eftir/2
■ Betra að spara/4
Andlát
JON UR VOR
JÓN úr Vör lést að
kvöldi 4. mars sl., 83
ára að aldri. Hann var
framkvöðull í íslenskri
ljóðlist og átti sem slík-
ur mikinn þátt í því að
ryðja nýstefnu mód-
emismans braut inn í
íslenska ljóðlist og þá í
nánum tengslum við
Stein Steinarr, en báð-
ir höfðu þeir verið góð-
skáld í hefðbundnum
stíl þegar þeir bratu
blað í íslenskum bók-
menntum.
Jón úr Vör Jónsson
var fæddur 21.1.1917 á Vatneyri við
Patreksfjörð. Foreldrar hans vora
Jón Indriðason skósmiður og Jónína
Guðrún Jónsdóttir. Jón var alinn
upp hjá fósturforeldram, þeim Þórði
Guðbjartssyni og Óh'nu Jónsdóttur.
Jón stundaði nám við Héraðsskól-
ann á Núpi í Dýrafirði tvo vetur og
síðar við Námsflokka Reykjavíkur
og við lýðháskóla í Svíþjóð og Sviss.
Jón var ritstjóri Útvarpstíðinda á
áranum 1941-1945 og 1952. Hann
starfaði við fornbókasölu í Reykjavík
og var bókavörður í
Bókasafni Kópavogs
þar til hann lét af störf-
um árið 1982.
Jón átti sæti í stjórn
Rithöfundafélags ís-
lands og Rithöfunda-
sambandsins og hann
sat í stióm Þjóðvamar-
flokks Islands.
Þekktasta verk Jóns
er ljóðabókin Þorpið
sem kom út árið 1946.
Af öðram verkum hans,
en hann gaf út tólf
ljóðabækur, má nefna
síðustu Ijóðabókina,
Gott er að lifa, sem kom út árið 1984.
Hún var síðar tilnefnd til verðlauna
N orðurlandaráðs.
Jón var heiðursfélagi Rithöfunda-
sambands Islands og hann var
sæmdur riddarakrossi hinnar ís-
lensku fálkaorðu. Jón hlaut heiðurs-
laun Ustamanna frá 1986.
Eftirlifandi kona hans er Bryndís
Kristjánsdóttir húsmóðir. Synir
þeirra eru Karl, Indriði og Þórólfur.
■ Jón úr Vör/31