Morgunblaðið - 23.03.2000, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
FIMMTUDAGUR 23. MARS 2000 C 9.
Morgunblaðið/Gúna
Björgólfur Thor Björgólfsson og Magnús Þorsteinsson hafa ástæðu til þess
að brosa en strax á fyrsta ári var bjórframleiðsla þeirra í Rússlandi farin að
skila hagnaði.
9 Stoltur yfir því að þeim hafi
tekist að byggja upp fyrirtæki
í Rússlandi án nokkurra
tengsla við mafíuna eða aðra
misjafna starfsemi
merkir tunna og ov er ending á fjöl-
skyldunafni. Því má segja að Botchk-
arov þýði Amundason á íslensku.
„Allt frá upphafi höfum við varla get-
að annað eftirspum og nú erum við
með tæplega 4% markaðshlutdeild á
rússneska bjórmarkaðnum og stefn-
um á að komast upp í 8-9% innan
tveggja ára eða 450 milljónir lítra sé
miðað við að bjómeysla aukist um
10% á ári í Rússlandi. Botchkarov er
dreift víða um Rússland en okkar
helstu markaðssvæði em Sankti Pét-
ursborg og Moskva. Það sem hefur
helst hamlað aukinni dreifingu er að
eftirspurn er meiri en það sem við
náum að framleiða. Það sem ég tel að
hafi hjálpað okkur mikið er að við
höfum farið nýjar leiðir í kynningai’-
og markaðsmálum. Meðal annars
með því að opna vefsvæði, http://
www.botchkarov.ru/, einir rúss-
neskra bjórframleiðenda. Auk þess
sem við emm sjálfir með fingurna í
öllu.
Eins reynum við að kaupa sem
minnst af öðmm enda ekki góðar
auglýsingarstofur og verkfræðihús á
hverju strái í Rússlandi. Með þessu
náum við að gera hlutina hraðar og
ódýrar en annars væri. Sem er eins
gott því annars hefði þetta aldrei
gengið upp hjá okkur,“ segir Björg-
ólfur.
Á fimmta hundrað staðir í Rússl-
andi sem selja Botchkarov-bjórinn
og áætlanir gera ráð fyrir að þeir
verði tæplega 700 í lok ársins. Þegar
verskmiðjan verður komin í fulla
stærð verður hægt að framleiða 450
milljónir lítra af bjór á ári en í lok
þessa árs verður framleiðslugetan
komin í 300 milljónir lítra á ári. Mán-
aðarframleiðsla verður því tæplega
30 milljónir lítra en til samanburðar
em seldir um 11 milljómr lítrar af
bjór á ári á íslandi.
Þeir félagamir, Björgólfur Thor
og Magnús, segja að Botchkarov-
bjórinn sé sá næstdýrasti á rúss-
neskum markaði. „Við eram ekki að
keppa um verð heldur gæði. Tókum
strax þá ákvörðun að framleiða
gæðabjór og að gæta fyllsta hrein-
lætis við framleiðsluna. Eins að
fræða okkar viðskiptavini um hvern-
ig framreiða á bjór þannig að hann
njóti sín sem best. Þetta skilar ára-
ngri til lengri tíma litið enda er það
ekki magnið heldur gæðin sem
skipta máli þegar upp er staðið."
Áhersla lögð á aðbúnað
starfsfólks
Mjög margir útlendingar era eða
hafa verið í stjórnunarstöðum hjá
Bravo. Að sögn Björgólfs er það yfir-
leitt þannig innan íyrirtækisins að
útlendingar hafa þjálfað innlent
starfsfólk til þess að taka við líkt og
ætlunin var hjá þeim sjálfum fyrir
sjö ámm. „Við emm til að mynda
með Þjóðverja og Dani sem brugg-
meistara hjá okkur. Þeir em með tvo
Rússa í læri sem koma til með að
taka við af þeim eftir að við höfum
kostað þá í nám við virta evrópska
háskóla í fræðigreininni. Við höfum
alltaf lagt áherslu á að búa vel að
starfsfólki okkar enda skilar það sér
margfalt til baka að fólk sé ánægt.
Þegar efnahagskreppan reið yfir
landið fyrir tæpum tveimum ámm
missti stór hluti vinnufærra manna
vinnuna en við sögðum engum upp
hjá okkur og gerðum allt sem í okkar
valdi stóð til þess að fólk þyrfti ekki
að vinna minna. Laun era mjög lág í
Rússlandi en við borgum 300 dollara
á mánuði fyrir hefðbundin verka-
mannastörf sem er um helmingi
meira en gengur og gerist á mark-
aðnum. Eins bjóðum við upp á mjög
góðan og hollan mat í mötuneyti fyr-
irtækisins og er fæðið þar niður-
greitt."
Aðspurðir segjast þeir ætla halda
áfram að framleiða áfenga gosdrykki
þótt megináherslan verði á bjór.
Ársframleiðslan á áfenga gosinu era
um 20 milljón lítra og er það allt fyrir
innanlandsmarkað en þetta er um
30% markaðshlutdeild.
Mafian: eitthvað
sem á að varast
Rússneskt viðskiptalíf er gjörólíkt
því sem við þekkjum á Vesturlönd-
um og því mjög flókið fyrir Vestur-
landabúa að koma sér inn í kerfið.
Að sögn Björgólfs er kerfið mjög
svifaseint og erfitt í Rússlandi þá
ekki síst í áfengisgeiranum þar sem
mjög háir skattar era á áfengi. „Því
höfum við bragðið á það ráð að vera
með okkar eigin lögfræðideild sem
annast slík mál fyrir Bravo. Það er
sífellt verið að breyta reglugerðum
og nauðsynlegt að fylgjast vel með.
Við höfum tvisvar farið í prófmál við
ríkið og unnið í bæði skiptin þannig
að ríkið þurfti að breyta lögum í
samræmi við niðurstöðu réttarins.
Því er oft leitað til okkar lögfræð-
inga um ýmis málefni sem tengjast
bjóriðnaðinum. Það skiptir líka
miklu að við höfum alltaf greitt okk-
ar skatta og ekki reynt að komast
undan því en skattar era mjög háir í
Rússlandi og mjög algengt að menn
reyni að komast undan því að greiða
þá. Rússneskt bókhald er líka mjög
sérstakt en það er einungis haldið
fyrir skattinn. Þvi eram við með
okkar bókhaldskerfi sem okkar
tölvudeild sérsmíðaði fyrir okkur
þar sem allt er gert upp jafnóðum
þannig að við vitum dag frá degi
hver okkar staða er sem er mjög
ólíkt því sem gengur og gerist í rúss-
nesku viðskiptalífí," segir Björgólf-
ur Thor.
Rússneska mafían er vel þekkt
fyrirbæri á Vesturlöndum og er það
ekki síst fjölmiðlum að þakka.
Aðspurðir segjast Björgólfur
Thor og Magnús vera orðnir vanir
því að fá spurningar um tengsl sín
við mafíuna enda virðist sú skoðun
vera nokkuð almenn á Islandi að
ekki sé hægt að eiga viðskipti í
Rússlandi öðravísi en að tengjast
henni á einn eða annan hátt.
„Kannski vegna þess hversu óvan-
ir við Islendingar eram svona vinnu-
brögðum. Líka vegna þess að við
höfum getað gert þetta án þess að
þiggja hjálp frá óprúttnum náung-
um. Það er hins vegar uppi sá mis-
skilningur að mafían hér sé ein stór
samtök sem stjómi öllu. Sem er eins
gott að er ekki rétt heldur era þetta
margar klíkur, peninga- og valda-
klíkur. Við þekkjum líka klíkur í ís-
lensku viðskiptalífi sem stjórna því
sem þar gerist.
Lagaumhverfið er aftur á móti
öðruvísi í Rússlandi og menn komast
því upp með meira en gengur og ger-
ist í flestum vestrænum ríkjum."
Björgólfur bætir við að eðli hópa
sem þessara er að þeir era eins og
hákarlar sem sækja í bráð sem er
særð. Ef þeir sjá fyrirtæki sem er í
vandræðum með skatta, byggingar-
leyfi, breytingu úr ríkisfyrirtæki í
einkafyrirtæki þá koma þeir til að-
stoðar til að byrja með og reyna síð-
an að blóðmjólka bráðina. „Höfum
orðið varir við misskilning á meðal
fólks á íslandi sem virðist telja að við
séum undir verndarvæng mafíunn-
ar. Það er kannski það að við eram
með mjög stranga öryggisgæslu í
bjórverksmiðjunni og það verða allir
að gera grein fyrir sér þegar þeir
koma hingað. Öryggisverðimir era
vopnaðir og það er leitað á fólki. Ég
er ekki að segja að þetta sé það sem
við viljum en þetta er því miður
nauðsynlegt hér í Rússlandi og er al-
mennt í fyrirtækjum. Þetta er hins
vegar eina verndin sem við greiðum
fyrir. Þetta er heldur ekkert eins-
dæmi heldur er þetta mjög algengt
hjá fyrirtækjum víða um heiminn.
Hvað varðar rússnesku mafíuna þá
hefur hún verið vinsælt umræðuefni
vestrænna fjölmiðla og það mótar að
sjálfsögðu skoðanir fólks. En því
miður þá finnum við mafíur alls stað-
ar í heiminum. Einungis er misjafnt
hve mikil umræðan er.
Við höfum lent í vandræðum og
fólk hefur reynt að hafa af okkur fé
en við tökum á hverju máli fyrir sig
og reynt að láta fara lítið fyrir okkur
hér til þess að forðast að vekja at-
hygli misjafnra aðila. Þegar við kom-
um hingað fýrst fyrir sjö árum þá sá-
á
um við marga ævintýramenn lenda í
hinum ýmsu atvikum þar sem menn
hafa verið sviknir og þurft að flýja úr
landi með skottið á milli lappanna.
Það þarf að gæta sín á aðilum sem
bjóða manni að fara styttri leiðina í
gegnum rússneska kerfið með að-
stoð veltengdra Rússa. En þetta era
gylliboð sem ganga aldrei upp þar
sem það er ekki um neina styttri leið
að ræða,“ segir Björgólfur Thor.
Ekkert fararsnið á félögunum
í Sankti Pétursborg
Það hafa skipst á skin og skúrir á
þeim sjö áram sem era liðin frá þvi
að þeir lögðu land undir fót til þess
að koma upp gosdrykkjaverksmiðju
í Rússlandi. En skyldi aldrei hafa
hvarflað að þeim að gefast upp?
„Nei, í raun ekki,“ segja þeir báð-
ir. „En þetta hefði aldrei gengið upp
nema afþví að við eram hálfklikkaðir
eins og Islendingum einum sæmir.
Við lögðum allt undir og ætluðum
ekki að gefast upp. Rússland hefur
breyst gífurlega á fáum áram og
ekkert víst að við hefðum haldið
áfram í upphafi ef við hefðum vitað
hvað við ættum eftir að ganga í
gegnum. Eins á stoltið ríkan þátt í að
við lögðum aldrei árar í bát og við er-
um hvergi nærri hættir. Það hefur
alltaf verið stefna hjá okkur að
leggja hagnað af rekstri beint inn í
fyrirtækið aftur og að hafa yfirbygg-
ingu sem minnsta. Þetta hefur skilað
árangri, meðal annars skilaði bjór-
verksmiðjan hagnaði strax á fyrsta
ári. Eitthvað sem engum datt í hug
að okkur tækist,“ ségja þeir Björg-
ólfur Thor og Magnús.
MÍi
Aðalfundur Össurar hf.
Aöalfundur Össurar hf. veröur haldinn á Grand Hótel, Sigtúni 38, Reykjavtk,
föstudaginn 24. mars 2000, og hefst hann kl. 16.00.
Á dagskrá fundarins verða:
/
Venjuleg aðalfundarstörf samkvæmt grein 4.02 í samþykktum félagsins.
2
Tillaga til breytinga á grein 2.01 í samþykktum félagsins. Lagt er til aö
stjórn félagsins veröi heimilaö aö hækka hlutafé félagsins í áföngum um
allt aö kr. 70.000.000, þar sem aö hluta til veröi vikiö frá forgangsrétti
hluthafa.
I 9
Tillaga um heimild til stjórnar til kaupa á eigin hlutabréfum félagsins
samkvæmt 55. grein hlutafélagalaga.
I ■ A ..
I T Onnur mál sem eru löglega borin fram.
Dagskrá, endanlegar tillögur og ársreikningur félagsins, ásamt skýrslu
endurskoöenda, munu vera hluthöfum til sýnis á skrifstofu félagsins
aö Grjóthálsi 5, ReykjaVík, viku fyrir aðalfund. Reikningar hafa einnig
veriö birtir á heimasíöu félagsins sem er www.ossur.is.
Aögöngumiöar og atkvæöaseölar veröa afhent á fundarstaö.

Reykjavík, 10. mars 2000
Stjórn Ossurar hf.
www.ossur.ls
QSS.gR,