Morgunblaðið - 16.05.2000, Blaðsíða 11
MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 16. MAÍ 2000 11
FRÉTTIR
Verslunarmenn og vinnuveitendur semja um að stytta vinnuviku um 30 mínútur
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
Magnús L. Sveinsson, formaður VR (t.v.), og Finnur Geirsson, formaður SA, takast í hendur að lokinni undir-
skrift samninga. Vinstra megin við Magnús er Ingibjörg R. Guðmundsdóttir, formaður LIV, og hægra megin
við Finn er Ari Edwald, framkvæmdastjóri SA.
Samið um veru-
lega hækkun launa
í stórmörkuðum
Samningur verslunarmanna við vinnuveitendur kveður á um 33%
hækkun lágmarkslauna, styttingu vinnuviku um hálftíma,
persónubundin laun og sérstaka hækkun til afgreiðslufólks í
stórmörkuðum. Samningurinn gerir ráð fyrir 13,53% almennri
launahækkun á tæplega fjórum árum.
MAGNÚS L. Sveinsson, formaður
Verzlunarmannafélags Reykjavík-
ur, segir að í nýjum kjarasamningi
félagsins við Samtök atvinnulífsins
hafi tekist að ná fram helstu
áhersluatriðum sem félagið lagði
upp með í kröfum sínum. Fyrir utan
launahækkanir séu í honum merk
ákvæði sem stuðli að styttingu
vinnutíma. Ari Edwald, fram-
kvæmdastjóri Samtaka atvinnulífs-
ins, segir að samningurinn feli í sér
svipaðar kostnaðarhækkanir og
samið hafl verið um í öðrum samn-
ingum. Ingibjörg R. Guðmun-
dsdóttm, formaður Landssambands
íslenzkra verzlunarmanna, segir
samninginn mikilvægan fyrir versl-
unarmenn á landsbyggðinni.
Samningurinn, sem gildir frá 1.
maí sl. til 1. mars 2004, kveður á um
að vinnuvikan styttist um hálfa
klukkustund á viku, í 36:15 mínútur
hjá skrifstofufólki og í 36:35 mínút-
ur hjá afgreiðslufólki. Styttingin
tekur gildi frá og með 1. október nk.
Samningurinn gerir ráð fyiir 10.000
kr. eingreiðslu 1. júní þar sem
vinnutímastyttingin tekur ekki gildi
fyrr en í haust.
Veruleg hækkun
lágmarkslauna
Lægstu laun hjá afgreiðslufólki
hækka um 33% á samningstímanum
og verða 93.000 kr. hinn 1. janúar
2003. Hjá skrifstofufólki hækka
lægstu laun um svipað hlutfall og
verða 100.000 kr. 1. janúar 2003.
Samhliða aðalkjarasamningi voru
gerðir fyrirtækjasamningar við
tvær stærstu verslunarkeðjur
landsins, Kaupás hf. og Baug hf.
þar sem samið var um viðbótar-
greiðslur. Launakannanir sýna að
kjör afgreiðslufólks í stórmörkuð-
um eru lakari en flestra annarra
verslunarmanna og þess vegna var
lögð áhersla á að bæta þau.
Samkvæmt samningunum við
Kaupás og Baug hækka lægstu laun
afgreiðslufólks í lok samningstím-
ans og verða 101.000 kr. eftir 6
mánaða starf. Eftir 5 ára starf
verða launin í lok samningstímans
110.000 kr. á mánuði. Þessa sér-
stöku hækkun í stórmörkuðum má
rekja til þess að hluti yfirvinnuálags
hefur verið færður inn í dagvinnu-
launin, en yfirvinnuprósenta er
lækkuð úr 76,5% í 46,5%.
Samkvæmt samningnum hækka
almenn laun á samningstímanum
um 13,53%. Þetta er ívið meiri
hækkun en samið var um í Flóa-
samningnum en á móti kemur að sá
samningur gildir 6 mánuðum skem-
ur. Laun hækka um 3,9% 1. maí ár-
ið 2000, en síðan hækka þau um
hver áramót fram til 1. janúar 2003
um 3%.
Samið um
persónubundin laun
í kröfugerð VR á hendur vinnu-
veitendum var þess krafist að gerð-
ir yrðu markaðslaunasamningar og
í fyrstu samningunum, sem gerðir
voru í vetur milli VR og Samtaka
verslunarinnar, var byggt á mark-
aðslaunum. I samningi VR/LIV við
SA er stigið skref í átt að markað-
slaunasamningi. Samningurinn
kveður á um að laun skuli endur-
spegla vinnuframlag, hæfni, mennt-
un og færni viðkomandi starfs-
manns, svo og innihald starfsins og
Oábyrgð sem starfinu fylgir. Tekið
er fram að við launaákvarðanir
skuli gætt ákvæða jafnréttislaga.
Samkvæmt samningnum eiga fé-
lagsmenn VR og LIV árlega rétt á
viðtali við vinnuveitendur um laun
sín og styttri vinnuviku. Þetta er í
fyrsta sinn sem SA gerir samning
um persónubundin laun.
Samningurinn kveður á um
greiðslur í sérstakan fræðslusjóð.
Greiðslur í sjóðinn skulu nema allt
að 0,15% af launum starfsfólks, en
fyrirtæki sem sjálf sinna fræðslu-
málum greiða 0,05%. Jafnframt
greiða atvinnurekendur í áföngum
2% mótframlag í séreignalífeyris-
sjóð gegn 2% greiðslu frá launa-
manni.
Ennfremur var samið um að
greitt yrði fyrir vinnu á frídegi
verslunarmanna samkvæmt stórhá-
tíðarálagi, sem þýðir helmings-
hækkun á launum. Þá var samið um
að réttur foreldra til að vera heima
hjá veiku barni eykst úr 7 dögum í
10 daga eftir þrOiggja ára starf.
Einnig gerir samningurinn ráð fyr-
ir að orlofsdögum fjölgi um einn, úr
27 í 28 daga eftir 10 ára starf.
Skref í átt að markaðslaunum
Magnús L. Sveinsson, formaður
VR, sagðist vera nokkuð ánægður
með samninginn. í honum væri
stigið skref í átt að markaðslaunum
þó þau væru ekki jafn afgerandi og
í samningi félagsins við Samtök
verslunarinnar í vetur. Samningur-
inn fæli þó í sér öll þau grundvall-
aratriði sem markaðslaunasamn-
ingur byggist á. Hann sagði að
samningsaðilar væru sammála um
að koma sér saman um vinnubrögð
launakannana og slíkar kannanir
yi-ðu áfram gerðar og myndu nýtast
félagsmönnum. Það væri ekki hægt
að líta fram hjá því að verulegur
hluti verslunarmanna tæki mið af
markaðinum þegar laun þeirra
væru ákveðin.
Magnús sagði að í samningnum
væru lágmarkslaun hækkuð um
33% og starfsfólk í stórmörkuðum
fengi sérstaka hækkun. Laun af-
greiðslufólks í stórmörkuðum
hækkuðu um 48,6% eftir 5 ára starf.
Þetta væri mjög mikilvægt þar sem
launakannanir sýndu að þetta fólk
hefði haft hvað lægstu launin. Það
væri hins vegar ekki síður mikilvægt
að í samningnum hefði tekist að
stíga mikilvæg skref í átt að styttri
vinnutíma. Samningurinn kvæði á
um að vinnuvikan yrði stytt um 30
mínútur. Hann sagði að þetta væri
fyrsti kjarasamningurinn í 30 ár sem
fæli í sér styttingu á vinnuviku.
Verslunarmenn hefðu verið þeir
einu sem settu fram kröfu um stytt-
ingu vinnuviku. Jafnframt hefði ver-
ið samið um einn viðbótarorlofsdag.
Þá væri að hluta til verið að hækka
dagvinnu á kostnað yfirvinnu.
Magnús sagði að þessir samning-
ar næðu til um 25.000 manna. Hann
sagði athyglisvert að samningurinn
fæli í sér sömu grundvallarþætti og
samningur VR og Samtaka verslun-
arinnar sem gerður var í janúar, en
sá samningur var fyrsti kjarasamn-
ingur sem gerður var. Þar hefðu
verið lagðar línur varðandi launa-
breytingar, styttingu vinnutíma,
markaðslaun og breytingar í lífeyr-
ismálum.
Svipaður kostnaður
Ari Edwald, framkvæmdastjóri
Samtaka atvinnulífsins, sagðist
vera ánægður með að búið væri að
gera þennan samning. Þarna væri
um að ræða stærsta einstaka hóp-
inn sem SA hefði gert samning við í
ár og þann síðasta af stóru samn-
ingunum. Kostnaðarlega fæli samn-
ingurinn í sér svipaða niðurstöðu og
aðrir samningar, en hann væri hins
vegar dálítið frábrugðinn öðrum
samningum fyrst og fremst vegna
þess að kröfur verslunarmanna
hefðu ekki verið þær sömu og ann-
arra. Þetta hefðu því verið ílóknar
og tímafrekar viðræður, en niður-
staðan væri viðunandi.
Ari sagði að vinnuveitendur
hefðu ekki verið tilbúnir að ganga
að þeim róttæku tillögum um breyt-
ingar á samskiptum vinnuveitenda
og launþega sem verslunarmenn
hefðu lagt fram. Engu að síður væri
stigið skref í átt að persónubundn-
um launum og launþegar ættu nú
orðið samningsbundinn rétt á að
ræða árlega við vinnuveitendur um
laun sín.
Ari sagði að á móti styttingu
vinnuviku afgreiðslufólks kæmi að
felldir væru niður aukatímar um
helgar. Hann tók einnig fram að
breytingar á vinnutíma skrifstofu-
fólks væru mjög víða komnar til
framkvæmda í einstökum fyrir-
tækjum.
Ari sagði að þær breytingar sem
gerðar hefðu verið á launum starfs-
fólks í stórmörkuðum fælu í sér að
dregið yrði úr vægi yfirvinnu, en á
mót hækkuðu dagvinnulaun nokkuð
hratt með tilliti til starfsaldurs.
Mikil hreyfing hefði verið á starfs-
fólki í stórmörkuðunum, sem fæli í
sér umtalsverðan kostnað fyrir fyr-
irtækin, en vonast væri eftir að
þessi samningur drægi úr þessu.
Góður samningur fyrir versl-
unarmenn á landsbyggðinni
Ingibjörg R. Guðmundsdóttir,
formaður Landssambands ís-
lenzkra verzlunarmanna, sagðist
vera mjög ánægð með þessa samn-
inga. Þetta væru að vissu leyti tíma-
mótasamningar því þarna hefði tek-
ist að stíga skref í þá átt að stytta
vinnutímann, en einnig hefði verið
bætt í lágmarkslaunin. Hækkun
lágmarkslauna væri mjög mikil-
vægt fyrir verslunarmenn á lands-
byggðinni sem almennt væru með
lægi'i laun en verslunar- og skrif-
stofumenn á höfuðborgarsvæðinu.
Ingibjörg sagði að sú taxtahækkun
sem samið hefði verið um fyrir
starfsfólk í stórmörkuðum nýttist
best fólki sem hefði lifibrauð sitt af
þessu starfi, en síður fólki í hluta-
starfi eða með stuttan starfsaldur.
Ingibjörg sagði að eftir væri að
gera samning við nokkra aðra stór-
markaði, s.s. KEA-Nettó og Sam-
kaup. Hún sagðist vænta þess að
gengið yrði frá sambærilegum
samningum við þá og gerðir hefðu
verið við Baug og Kaupás.
Stefnt er að því að laun verði
greidd eftir nýja kjarasamningnum
um næstu mánaðamót, en til þess
að það verði hægt verður atkvæða-
greiðslu um samninginn að ljúka
fyrir mánaðamót. Fyrirtækjasamn-
ingarnir við Baug og Kaupás tekur
þó ekki gildi fyrr en 15. mai.
Líkur eru á því að VR láti fara
fram póstatkvæðagreislu um samn-
inginn en önnur félög verða líklega
flest með opinn kjörstað.
Vörubílar
Sendibílar
Grindarbílar
- Hagstœtt verð.
- Loftfjöðrun að aftan er staðalbúnaður.
- Lógur rekstrarkostnaður.
- Frábœrlega mjúkur og lipur í akstri.
- EuroCargo er mest seldi millistœrðar vörubíll í Evrópu.
- Kojuhús, drif á öllum og margt fleira er fáanlegt.
- Verð frá kr. 2.466.000 án VSK.
SMIÐSBÚÐ 2 - GARÐABÆ - SÍIVll S 400 600