Morgunblaðið - 24.05.2000, Blaðsíða 44
44 MIÐVIKUDAGUR 24. MAÍ 2000
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
+ Tryggvi Gíslason
pípulagninga-
meistari, Hraunbæ
103, Reykjavfk fædd-
ist á Bergstaðastræti
41 í Reykjavík 19.
febrúar 1922. Hann
lést í Landspítalan-
um 16. maí síðastlið-
inn. Foreldrar hans
voru hjðnin Gísli
Þorkelsson, f. 26.9.
1857, d. 26.6. 1943,
steinsmiður og múr-
ari, og kona hans
Rannveig Jónsdóttir,
f. 23.9. 1898, d. 1.9.
1978, húsmóðir. Þau voru búsett í
Reykjavík. Systkini Tryggva eru:
1) Sigurður Svavar, f. 81.1. 1920,
d. 12.6. 1988, hótelstjóri. Maki
hans var Jóna Salvör Eyjólfsdóttir,
látin. Þau áttu sex böm. 2) Guðríð-
ur Sigrún, f. 28.12. 1924, d. 2.10.
1998, húsmóðir. Maki hennar var
Helgi Hjörleifsson, látinn. Þau
áttu þrjú börn. 3) Guðrún Ester, f.
13.10. 1926. Maki hennar var Val-
týr Guðmundsson, látinn. Þau áttu
fjögur böm. 4) Gísli Þorkell, f.
30.7. 1928, d. 24.10. 1943. 5) Þor-
» kell Jón, f. 9.1. 1934, d. 9.7. 1998,
borgarfógeti. Maki hans var Mar-
grét Davíðsdóttir. Þau áttu þrjú
böra. 6) Garðar, f. 10.5. 1938, d.
15.4. 1941. Guðrún Ester er nú ein
systkinanna sem eftir lifir.
Tryggvi kvæntist hinn 30. sept-
ember 1944 Oldu Jónu Siguijóns-
dóttur, f. 3.2.1924, húsmóður. For-
eldrar hennar voru Sigurjón
Stefánsson sjómaður, f. 21.3.1895,
d. 16.8. 1970, og Ólafía Kristjáns-
dóttir, f. 2.11. 1902, d. 3.3. 1979.
Þau voru búsett í
Reykjavík. Börn Öldu
og Tryggva eru: 1)
Gísli Þór, f. 5.4. 1945,
húsvörður. Maki hans
er Ingibjörg Steina
Guðmundsdóttir. Gísli
á einn son og tvö
barnaböm. 2) Ölafur
Þór, f. 29.9. 1946,
pípulagningameistari.
Maki hans er Svanhvít
Hlöðversdóttir. Þau
eiga þijú börn og þrjú
barnabörn. 3) Sigur-
jón Þór, f. 1.7. 1950,
verkamaður. Hann á
einn son. 4) Tryggvi Þór, f. 20.5.
1952, fulltrúi. Maki hans er Guð-
finna G. Guðmundsdóttir. Þau eiga
einn son. Einnig á Tryggvi Þór tvö
börn frá fyrra hjónabandi. 5)
Rannveig, f. 13.8. 1955, leirlista-
kona. Hún á tvo syni. 6) Heimir
Þór, f. 23.1. 1960, íþróttakennari.
Maki hans er Ólafía Gústafsdóttir.
Þau eiga tvö börn.
Tryggvi Gíslason stundaði nám í
Austurbæjarskólanum og lauk
þaðan fullnaðarprófi. Hann vann
öll algeng störf sem til féllu á ungl-
ingsárunum. Var m.a. í Bretavinn-
unni við byggingu Reykjavíkur-
flugvallar. Þá sótti hann námskeið
í rafsuðu hjá Gunnari Brynjólfs-
syni rafsuðumeistara og var ráð-
inn eftir það sem rafsuðumaður
við lagnir hitaveitunnar frá Reykj-
um í Mosfellssveit að hitaveitu-
tönkunum á Eskihlíð í Reykjavík.
Tryggvi stundaði síðan vinnu sem
rafsuðumaður, meðal annars í
vélsmiðjunni Hamri í Reykjavík,
eða allt þar til hann hóf nám í pípu-
lögnum hjá Lúther Salómonssyni
hinn 5. des. 1945. Hann stundaði
bóklegt nám í Iðnskólanum í
Reykjavík og lauk þaðan burtfar-
arprófi á tveimur árum. Á námsár-
unum var Tryggvi kosinn fulltrúi
pípulagninganema í fulltrúaráð
iðnnemafélaganna í Reykjavík og
Hafnarfirði frá 1946-1949. Var
hann síðan kosinn formaður Iðn-
nemasambands íslands 1948.
Hann sat á þingum Alþýðusam-
bands íslands og Sveinasambands
byggingarmanna sem fulltrúi
Sveinafélags pípulagningamanna
árin 1950 til 1953 og var kosinn
formaður Sveinasambandsins
1953-54. Frá miðju ári 1954 starf-
aði Tryggvi sem sjálfstæður verk-
taki í pípulögnum. Hann sat fjölda
iðnþinga frá árinu 1955 og var
heiðraður á degi iðnaðarins 1977
af stjórn Landssambandsins. Þá
var hann sæmdur heiðursmerki
Landssambands iðnaðarmanna
1982. Tryggvi sat í stjórn Félags
pípulagningameistara frá árinu
1959-1984 sem varaformaður, en
þó lengst af sem ritari. Tryggvi
var formaður löggildingarnefndar
félagsins, sat í prófnefnd frá 1960
og sem formaður hennar frá 1987-
1996 er hann hætti fyrir aldurs
sakir. Árið 1984 hætti Tryggvi
sjálfstæðum atvinnurekstri og hóf
störf á Mælingastofu pípulagn-
ingamanna. Tryggvi er höfundur
félagsmerkis Félags pípulagn-
ingameistara. Tryggvi var sæmd-
ur gullmerki félagsins með borða
árið 1980 og kosinn heiðursfélagi
þess á aðalfundi 1984 fyrir frábær
störf í þágu félagsins. Þá var hann
formaður Tafl- og bridgeklúbbsins
(TBK) frá 1968-1978 og sat í stjórn
Bridgesambands íslands 1970-
1978.
títför Tryggva fer fram frá
Kirkju Óháða safnaðarins í dag og
hefst athöfnin klukkan 15.
TRYGGVI
GÍSLASON
Tryggvi Gíslason hóf nám í pípu-
lögnum 1945, fyrir tilviljun eins og
hann sagði síðar. Hann hafði á
stríðsárunum unnið hjá dönskum
verktökum sem lögðu hitaveitu-
lögnina frá Reykjum til Reykjavík-
ur og öðlaðist þar þá leikni í raf- og
logsuðu sem hann bjó að síðan.
Strax á námsárum kemur fram
eitt aðalsérkenni Tryggva, félags-
lyndi og félagslegur dugnaður, sem
hélst til hinstu stundar. Það er ekki
nema rúmur mánuður síðan við
sátum aðalfund Félags pípulagn-
ingameistara þar sem Tryggvi lét
til sín heyra og setti fram skoðanir
sínar á skorinorðan hátt sem jafn-
,>an.
Sem nemi hóf hann einarða bar-
áttu fyrir kjörum iðnnema, fyrst
með því að samfylkja iðnnemum í
byggingariðnaði, síðan sem einn af
forystumönnum Iðnnemasam-
bandsins og eftir að hann lýkur
sveinsprófi í pípulögnum í forystu
og sem formaður Sveinasambands-
ins um skeið.
Eftir að Tryggvi gerist starfandi
meistari gengur hann í Félag pípu-
lagningameistara og þó ekki sé
nema stiklað á því helsta sem hann
vann því félagi, er það alllangur
listi.
Það leið ekki á löngu áður en
Tryggvi var kominn í stjórn Félags
, nípulagningameistara og í stjórn
1 var hann í samfellt 30 ár og mun
það met örugglega seint verða
slegið.
Félag pípulagningameistara
varð 70 ára fyrir tveimur árum og
þegar farið var yfir fundargerðar-
bækur félagsins kom í ljós að þær
voru allar til og geyma geysimikinn
fróðleik um félagið, pípulagna-
iðnina og þróun hennar og þjóð-
félagið í heild. Allar fundargerðir
eru ítarlegar og segja frá orðræð-
um manna og átti Tryggvi ekki
_______________________________
tMómabiaðin
Öarð skom
v / F o s s v o g s 1< i r Uj m g a r ð
Símh 554 0500
minnstan þátt í því, enda lengst af
stjórnarsetu sinnar ritari félagsins.
Flestir lagnamenn munu í dag
halda að reglugerðir um lagnir hafi
verið settar að frumkvæði veitu-
stofnana en svo er alls ekki. Þær
voru settar að frumkvæði pípu-
lagningamanna og þar stóð
Tryggvi í fylkingarbrjósti. Hann
átti einnig frumkvæðið að stofnun
Styrktarsjóðs félagsins, sem mörg-
um hefur hjálpað á erfiðum tíma og
lengst af í stjórn sjóðsins, hann
fékk því framgengt að félagið eign-
aðist sitt eigið merki og gerði sér
lítið fyrir og teiknaði það sjálfur,
átti drjúgan þátt í stofnun Mæl-
ingastofu pípulagningamanna og
starfaði sem mælingafulltrúi um
tíu ára skeið.
Og ekki má gleyma starfi hans í
sveinsprófsnefnd, en í þeirri nefnd
sat hann um árabil.
Áður fyrr tíðkaðist það að fund-
argerðir hvers fundar voru lesnar í
heyranda hljóði á þeim næsta og
gat það tekið sinn tíma þegar ná-
kvæmlega var bókað.
Ég spurði Tryggva eitt sinn að
því hvort við ættum ekki að taka
upp skráningu fundargerða í
knappara formi, en hann aftók það
með öllu, þó mönnum fyndist ekki
mikil speki í öllu sem sagt væri
kynni að leynast í flestu fróðleikur
fyrir síðari tíma.
Þetta sannreyndi ég svo sannar-
lega þegar ég tók saman söguágrip
Félags pípulagningameistara á 70
ára ferli og þar með sögu pípu-
lagna hérlendis.
Þó Tryggvi væri að berjast fyrir
réttindum stéttarinnar og framför-
um í iðninni á líðandi stundu, hafði
hann bæði fortíð og ekki síður
framtíð í huga eins og fram kemur
í því að gæta þess að skila fróðleik
til þeirra sem á eftir koma og við
taka.
Tryggvi var og sterkasti bar-
áttumaður fyrir því að fortíðin
gleymdist ekki og að yngri menn
fengju jafnan sögulegan fróðleik
um pípulagnaiðnina. Þess vegna
vann hann stöðugt að því að safna
munum og minjum úr pípulögnum
og tókst þannig að bjarga mörgu
sem ella hefði glatast.
Þetta vann Tryggvi með fáum en
áhugasömum félögum, en því mið-
ur hefur nokkuð skort á almennan
skilning pípulagningamanna á gildi
sögulegra minja, það sem er einsk-
is virði í dag kann að hafa gildi eft-
ir hálfa öld.
Þrátt fyrir öll þessi yfirgrips-
miklu félagsmálastörf náði Tryggvi
því að verða einn af sterkustu
bridsspilurum landsins, keppti á
fjölmörgum Reykjavíkur- og ís-
landsmótum.
I dag telja margir sig vera þess
megnuga að standa einir, ekki
þurfa að taka þótt í neinni hags-
munabaráttu, ekki þurfa að vera í
neinum félögum.
Þetta er að vissu leyti rétt, þetta
geta menn í dag.
En það er aðeins vegna ötullar
og óeigingjarnrar vinnu og baráttu
félagsmálamanna eins og Tryggva
Gíslasonar og um þetta eigingjarna
sjónarmið manna sagði Tryggvi
þetta í „Vatnspósti“, afmælisriti
Félags pípulagningamanna á 70
ára afmæli félagsins: „Ég skal
segja þér eitt, ég skil ekki þá sem
segja þetta og kannski éta þeir
þetta hver eftir öðrum. Ef þeir
halda að þeir geti verið einir ein-
hvers staðar úti í horni þá er það
mikill misskilningur. Allar framfar-
ir hafa komið í gegnum félögin og
við komum engu til leiðar nema að
standa saman.
Ef við hefðum ekki gert það
hverjar hefðu þá framfarirnar orð-
ið?“
Við pípulagningameistarar erum
í dag ekki einungis að kveðja einn
svipmesta og félagslyndasta félaga
okkar, við erum einnig að kveðja
einn af heiðursfélögum okkar en í
sjötíu ára sögu Félags pípulagn-
ingameistara hafa ekki margir ver-
ið kjörnir heiðursfélagar.
Persónulega kveð ég góðan vin
og félaga sem er mér kannski
minnisstæðastur fyrir hreinskilni
og að setja ætíð fram sínar skoðan-
ir og berjast fyrir þeim og fyrir þá
algjöru óeigingirni sem kom fram í
öllum hans störfum, hér er einnig
genginn góður og fær iðnaðarmað-
ur.
Við Helga sendum eftirlifandi
konu hans, Öldu, dóttur þeirra og
sonum okkar samúðarkveðjur.
Sigurður Grétar
Guðmundsson.
Elsku afi minn. Þegar mamma
tilkynnti mér með sorg í augunum
að þú værir dáinn helltist það eig-
inlega yfir mig. Það gat eiginlega
ekki verið, í mínum huga var það á
kant við hin ýmsu lög eðlisfræðinn-
ar að þú gætir dáið. Fyrstu minn-
ingar mínar um þig tengjast nátt-
borðsskúffunni þinni. Þar voru
geymdir alls kyns fjársjóðir barn-
æskunnar, t.d. saltpillur og hlaup-
kallar. Mitt himnaríki var að kúra í
fanginu á afa mínum í stóra stóln-
um á Guðrúnargötunni. Þar horfð-
um við saman á Tomma og Jenna
sem þú varst svo duglegur að taka
upp fyrir mig, og smjöttuðum á
saltpillum. Þú vissir alltaf hvernig
átti að gleðja unga drengi eins og
með rauða bílnum sem ég fékk árs-
gamall. Hann var svo fullkominn að
þegar hann var dreginn fram fyrir
litla bróður gat ég bara ekki staðist
að bregða mér aðeins á bak þótt ég
væri orðinn ellefu ára.
Þegar ég var fjögurra ára fékk
ég svo flottasta hjól norðan Alpa
þegar þið amma komuð heim frá
Svíþjóð með rautt BMX-hjól, sko
með hjálpardekkjum.
Hjólið veitti mér ómælda ánægju
auk þónokkurra kúlna og skráma.
Þú veittir mér líka fyrstu veiði-
reynsluna, ég veiddi reyndar ekki
neitt en Tryggvi frændi veiddi einn
smátitt sem endaði í farangrinum
með honum til Svíþjóðar.
Hann varð að sýna mömmu! Afi
fór líka á völlinn með okkur
Tryggva Rafn, á Valsleik auðvitað.
Við pollarnir misstum reyndar
fljótlega áhugann á fótboltaleikn-
um og fórum að drullumalla. Þá
uppgötvaði ég að afi gat líka orðið
reiður. Það kom samt ekki í veg
fyrir að hann keypti handa okkur ís
á heimleiðinni. Hver annar en afi
kom mér til hjálpar þegar ég lá í
hlaupabólunni og leiddist ógurlega.
I farteskinu hafði hann fullt af
fyrsta flokks Matchbox-bílum,
suma þeirra á ég enn.
I seinni tíð höfum við ekki hist
eins oft og þegar ég var lítill.
Minningarnar um þig í Hraun-
bænum tengjast tölvunni í hús-
bóndaherberginu, bílskúrnum og
öllu smíðadótinu þínu. Og auðvitað
þér í stóra stólnum að horfa á fót-
bolta, handbolta, golf eða eitthvert
annað íþróttaefni. Það var alltaf
svo gott að hitta ykkur ömmu og
þótt við töluðum kannski ekki svo
mikið saman þá var bara svo gott
að hafa ykkur nálægt sér.
Elsku afi, takk fyrir allt, hlýja
fangið þitt, væntumþykjuna og
bara fyrir að hafa verið til.
Þórarinn Björn Sigurjónsson.
Elsku Tryggvi, það er erfitt að
kveðja, einkum þá sem hafa verið
fastur hluti í lífi manns frá fæð-
ingu. Megir þú eiga þökk fyrir.
Hin langa þraut er liðin,
nú loksins hlauztu friðinn,
og allt er orðið rótt,
nú sæll er sigur unninn
og sólin björt upp runnin
á bak við dimma dauðans nótt.
Fyrst sigur sá er fenginn,
fyrst sorgar þraut er gengin,
hvað getur grætt oss þá?
Oss þykir þungt að skilja,
en það er Guðs að vilja,
og gott er allt, sem Guði’ er frá.
Nú héðan lík skal hefja,
ei hér má lengur tefja
í dauðans dimmum val.
Ur inni harms og hryggða
til helgra ljóssins byggða
far vel í Guðs þíns gleðisal.
(V. Briem)
Elsku Alda mín, megi sá sem öll-
um líknar umvefja þig og fjöl-
skyldu þína með ljósi og kærleika
og styrkja ykkur öll í sorginni.
Gréta.
Fráfall Tryggva Gíslasonar kom
okkur félögum nokkuð á óvart,
einkum vegna þess að hann bar sig
jafnan vel og kvartaði aldrei þótt á
móti blési, hann var alltaf tilbúinn
að takast á við hvað, sem að hönd-
um bar.
Tryggvi starfaði með undirrituð-
um í stjórn Félags pípulagninga-
meistara um árabil og fáum höfum
við kynnst, sem gengu jafn heilir til
verks. Væri honum falið eitthvert
starf tók hann við því umyrðalaust
og á næsta stjórnarfundi hafði
hann jafnan lokið því, sem honum
hafði verið falið. Af þessum sökum
hlóðust trúnaðarstörf á Tryggva og
mun það hafa verið víðar en hjá
Félagi pípulagningameistara.
Hann átti sæti í stjórn félagsins
um tuttugu ára skeið og gegndi
lengst af störfum varaformanns og
ritara, og þegar staða mælingar-
manns losnaði á Mælingastofu
pípulagningamanna vorum við svo
heppnir að Tryggvi fékkst til að
taka starfið að sér. Þar nutum við
enn um sinn einstakrar nákvæmni
hans og samviskusemi.
Ekki er því að leyna að oft gust-
aði vel um Tryggva, enda var hann
mikill baráttumaður, sem lét sinn
hlut hvergi bardagalaust. Hann var
vel máli farinn og rökfastur og hafa
bæði undirritaðir og aðrir fengið að
finna fyrir því, þegar hann var
þeim ósammála. Þá var tækifæris-
ræðum hans við brugðið og var
Tryggva jafnan falið að mæla fyrir
hönd félagsins á hátíðlegum stund-
um.
Brennandi áhuga hafði Tryggvi
á sögu félagsins og stéttarinnar, og
það var von okkar að honum entist
aldur til að skrá hana, en hann var
vel ritfær, hafði mikla þekkingu á
efninu og trausta dómgreind, sem
gerði hann kjörinn mann til þess
verks, þá hafði hann komið upp vísi
að minjasafni og haldið til haga
gömlum verkfærum, sem hann
hafði bjargað frá glötun. Ymis önn-
ur áhugamál hafði Tryggvi og var
hann í fremstu röð bridgespilara
um árabil.
Ekki fór hjá því að slíkur maður
hlyti nokkra viðurkenningu sam-
ferðamanna sinna, og þegar
Tryggvi lét af störfum í stjórn Fé-
lags pípulagningamanna var hann
einróma kjörinn heiðursfélagi þess.
Hér hefur verið stiklað á stóru
um störf Tryggva Gíslasonar í
þágu Félags pípulagningamanna,
en enn er þó ógetið, sem meira er
vert, þeirrar nánu vináttu, sem
myndaðist á milli okkar og náði
langt út fyrir hin daglegu störf. Á
góðum stundum nutum við og kon-
ur okkar samveru með honum og
hans góðu konu Öldu Sigurjóns-
dóttur, en það var vani okkar félag-
anna að hittast nokkrum sinnum á
ári til skiptis á heimilum okkar.
Fátt gerir maður betra en eiga
stund með vinum sínum og við
minnumst með þakklæti ljúfra
samverustunda með þeim hjónum.
Á þessari kveðjustund sendum
við Öldu og fjölskyldu hennar okk-
ar innilegustu samúðarkveðju og
biðjum að góður Guð sé með þeim í
sorg þeirra.
Axel Bender, Bjarni
Guðbrandsson, Einar
Guðmundsson, Elvar
Bjarnason.
I dag kveðjum við heiðursfélaga
okkar Tryggva Gíslason, pípulagn-
ingameistara. Tryggvi hefur verið
félagsmaður í Félagi pípulagninga-
meistara í áratugi og sinnt þar
ýmsum ábyrgðarstörfum. Hann
hefur verið mikill talsmaður félags-
ins og barist fyrir hagsmunum
pípulagningamanna. Tryggvi hafði
ávallt skoðun á þeim málum sem
upp voru borin og gott var til hans
að leita ef upp komu mál er snertu
félagið. Hann tók virkan þátt í mót-
un stefnu félagsins. Slíkra manna
er ávallt saknað úr félagsmála-
starfi og hefur því myndast skarð
sem verður vandfyllt.
Tryggvi var mikill áhugamaður
um sögu félagsins og tók nú síðast
þátt í uppsetningu á sýningu sem
verið er að opna í Árbæjarsafni,
þar sem kynnt er saga iðngreina.
Með þessum fáu orðum vill Fé-
lag pípulagningameistara þakka
Tryggva Gíslasyni fyrir störf hans
fyrir félagið og samfylgdina. Við
vottum fjölskyldu hans einlæga
samúð okkar.
F.h. Félags pípulagningameist-
ara,
Gísli Gunnlaugsson, formaður.