Alþýðublaðið - 13.01.1921, Page 2

• i
<■»1111 »'■ níniiifwiwr■ imr -TOirír
Afgreidsla
blaðsi&s er ( Alþýðuhúsinu við
Ingólfsatræti og Hverfisgötu.
Sími 988.
Anglýsingum sé skilað þangað
eða i Gutenberg í siðasta lagi kl,
10 árdegis, þann dag, sem þær
eiga að koma ( blaðið.
Áskriftargjald ein kr. á
mánuði.
Auglýsingaverð kr. 1,50 cm.
eindálkuð.
Utsölumenn beðnir að gera skil
til afgreiðslunnar, að minsta kosti
ársQórðungsIega.
Fyrir það mátti fá ávsbirgðir aý
hveiti handa allri þjóðinni og þó
mikiu meira eftir núverandi hveiti-
verði. Mátti þetta dót ekki biða
svo sem 6 mánuði? Ætli Reyk-
vikingar verði ekki að bíða svo
lengi og vel það eftir rafmagninu
hans Jóns Þorlákssonar ? Gull* og
silfurmunir og hverskonar glingur
hefir verið fiutt inn fyrir hundruð
þósunda eða hver veit hvað. Svo
mikið er víst, að hvar sem gengið
er um bæinn, má sjá fjölda sölu-
búða, sem eru hálffullar af ails-
konar ónauðsynlegu skrani, og
sumar hverjar hafa ekkert annað
á boðstólum. Það lítur ekki út
fyrir, að vér lifum í landi þar sem
svelta er fyrir dyrum. Það lítur
ekki út fyrir, að hér sé eða hafi
verið dýrtið. Það lítur fremur út
fyrir, að hér séu alt menn, sem
vita ekki, hvað þeir eigi að gera
við peninga sina.
Hefði ekki verið nær að byrja
á þessum endanum? Heíði ekki
verið nær að reyna að takmarka
óþarfans, og reyna að láta nauð-
synjarnar endast Iengur? Ef stjórn*
in hefði tekið upp þá stefnu að
basna aðfiutning á öllum óþarfa
og ef hún hefði framfylgt þvi
banni með alvöru og festu, þá
hefði hún hlotið jafnalment lof
fyrir og hún fær nú last fyrir að
byrja takmarkanirnar á nauðsynj
unum.
(Frh.)
Fnndnr í Y. D. H. í K, F.
U. M, kl, S í kvöld.
ÁLÞ4Y$UBLA»IÖ
€rlenð simskeyti.
Khöin, 12. jan.
Tyrkir og Grikkir.
Daily Telgraph segir, að fregn
frá Smyrna hermi, að Grikkir hafi
hafið árás á tyrkneska þjóðernis*
sinnan Mustapha Kemel og haldi
þeir að þeir geti bugað þjóðernis
sinnana, ef bandamenn hjálpa þeim.
Persía og Sovjet-Rússland.
Times segir, að leiðandi pers-
neskir auðvalds stjórnmálamennhafi
samþykt að styðja samningagerð
við Sovjet-Rússland.
Frá Norðmönnum.
Sfmað er frá Kristjaníu, að árs
fundur máls manna [nýnorskuj hafi
krafist þess, að landsmáiið [ný-
norskanj verði eitt gert að opin-
beru máii i Noregi.
Lán til Ansturrlkis.
Símað er frá París, að England
hafi stungið upp á því, að lána
Austurriki 200 miljónir gulldoll-
ara.
Hætt siglingnm.
Símað er frá Washington, að
209 skip sem eru 1V4 miijón smá-
lestir að stærð, séu hætt sigling-
um. Búist er við, að 400 önnur
skip hætti siglingum á tveimur
næstu mánuðum. [Tvær ástæður
liggja til þessa: Lítil eftirspurn og
svo hitt, að skipaeigendur reyna
með þessu að halda uppi hinum
háu farmgjöldum.]
Yerðlagsnefhdin
(danska?) frá S. ágúst 1914 hefir
nú verið afnumin.
Innbrot. í fyrrinótt var brotist
inn í kjallar hjá Carl Proppé kaup-
manni í Tjarnargötu. Stúlkur, sem
ætluða að fara að þvo þvott, urðu
varar við umgang i kjallaranum
og kölluðu á iögregluna. Komu
tveir þjónar brátt á vettvang, en
þá vo.ru þjófarnir á burt. Höfðu
brotist út um glugga sem voru á
bakhlið kjaliarans. Engu höfðu
þeir stolið, en skemt allmikið, sem
f kjallaranum var, auk þess sem
gluggar voru brotnir.
Utn paereyjar.
H. Wellejus ritstjóri, er hér
dvelur með dönsku seadiherra-
sveitinni, hélt iyrirlestur um Fær.
eyjar f fyrrakvöld ( Iðno, fyrir
fullu húsi.
Hr. Wellejus talar íslenzku, en
mun ekki hafa treyst sér til þess
að halda fyrirlestur á henni, og
hélt hann því á móðurmáli sínu.
Fyrirlesturinn var ágætléga fiutt-
ur og því auðskilinn, jafnvel þeim,
sem iítið eitt kunna i dönsku, og
aðallega komu til þess að sjá
skuggamyndirnar frá Færeyjum,
er fylgja áttu fyrirlestrinum.
Um skuggamyndirnar er það
annars að segja, að þær voru
ágætar; flestar óvecju skýrar,
og gáfu góða hugmynd þeim,
sem ekki hefir til Færeyja komið,
kvernig þar er umhorfs. Lang
merkilegastar voru þó þær, sem
sýndu grindadráp, og voru þær
einar þess verðar, að fara á fyrir*
iesturinn, enda var bezti kafii hans
um þetta efni. Hr. Wellejus lýsti
því ágætlega, hvernig Færeying-
urinn yrði að öðrum manni við
veiðar þessar, og staðfesti þá sögu-
sögn, að kirkjurnar tæmdust, þó
stæði á hámessu, ef grindaboð
kæmi. Sagði hann að gamli, nor-
ræni víkingsandinn vaknaði í Fær*
eyingum við grindadrápið, og má
það að líkindum að sumu ieyti tíl
sanns vegar færa. En réttara væri
þó að segja, að grindadrápið færði
þá, sem tækju þátt í því, skyndi-
lega aftur á frumstig mannkynsius,
því því svipar meira en til nokk-
urs aanars til sameiginlegra (col*
lektivra) hreindýraveiða steinaldar-
forfeðra vorra, fyrir 20—30 þúsund
árum, á þverrahdi ísöld. Auk
veiðigleðinnar sem Færeyingar
finna við grindadrápið, er annað
sem gerir hana svo skemtilega,
en það er hin algerða samvima
milli þeirra sem þátt taka f henni.
Það vinnur engin fyrir sig, held-
ur allir fyrir aila, og bráðinni er
skift jafnt niður, eftir eldgömlum
reglum. Grindadrápið og það sem
því fylgir, eru að líkindum sið-
ustu leyfarnar af frum kommúnisma
meðal germanskra þjóða.
Hr. Wellejus fór mjög varlega
f pólitfsku deilumálin færeysku.
Þó virtist hann vera móti þvi að
guðsþjónustar í Færeyjutn færn
V