Alþýðublaðið - 17.10.1934, Page 1
MIÐVIKUDAGINN 17. okt. 1934.
XV. ÁRGANGÚR. 300. TÖLÚBL.
AIÞYÐUBIAÐII
DAOBLAÐ OO VIKUBLAÐ
AFNAH BANNSINSi
Frumvarp til áfengislaga,
sem afnema bannið.
Borið fram af allsherlarnefnd n. d.
að tilhlutan dómsmáiaráðherra.
ALLSHERJARNEFND neðri
deildar leggur í dag fram
fi umvarp til nýrra áfengislaga,
sem gera'ráð fyrir afnámi banns-
ins. Frumvarpið er borið fram
að tiihiutun dómsmálaráðherra,
sem hefir látið undirbúa pað af
Þórði Eyjólfssyni prófessor og
Guðbrandi Magnússyni, for-
stjóra Áfengisverzlunarinnar.
I greinargterð fyrir frumvarp-
iiniu er minst á þjóðaratkvæða-
greiðsluna í fyrrahaust og þingsá-
iyktunarti 11 öguna, siem samþykt
var á siðasta alþingi, um, að þing
ið áliti að áfengisiöggjöfinni bæri
aÖ breyta, samkvæmt þeim þjóð-
arvilja, sem kom fram við þjóðar-
atkvæðagreiðsluna og skorað var
á alþingi, að undirbúa slíka lags-
setninigu fyrir þetta þing.
„Sökum samininga vorra við
Spánverja og afstöðu vorrar gagn
vart þeim, heíir ekkiert verjið hreyft
við núgildandi ákvæðum rnn sölu
Spánarvína,‘' segir enn fremur í
greinargerðinni1.
Aðalbreytingin frá núgildandi
áfengislöggjöf er sú, að með
þessu frumvarpi er áfengiseinka’-
Siöfu ríkisins gefin frjáls innflut|n(-
iingur hvens konar áfengis, án
mokkurra takmarkana á styrkleika
og er afnám núgildandi aðflutn-
injgsbanns í því fólgið.
Samkvæmt fmmvarpinu verðiur
Áfengisverzlun ríkisdns því heimíit
að selja sterkari áfengistegundir
Einkasala á bllreiöum,
blfhfóluni, mótornm, rafmagnsvélnm, raf«
magnsáholdnm og efni til raflagna.
MEIRIHLUTI f járhagsnefnd-
ar efri deildar, Jón Bald-
vinsson, formaður nefndarinn-
ar og Bernharð Stefánsson
leggja fram á alpingi í dag
frumvarp um einkasölu á bif-
reiðum, rafmagnsvélum, raf-
magnsáhöldum móturum o. fl.
að pessu lútandi.
í fmmvarpinu segir m. a.:
„Ríkis.stjórninnd er beimiilt að
taka einkasölu á eftirtöldum
vömf lokkum:
Biírieiðum alls koinar og bif-
hijólium, hvort heldur er til mann-
flutninga eða vöruflutininga.
Bifreiða- og bifhjóla-hlutum,
þar með töldum hjólbörðum.
(tires) og slöngum.
Mótorvélum alls konar, sem
gangia fyrir olíu eða benzíni, og
öllium hlutum til þeirra.
Rafmagns-vélum og -áhöldum
og raflagningaefni. Skal undir
þann flokk telj-a: Rafmagnsmó-
tora, rjafala, aðralr rafmagnsvéla’r
og vélahluta, rafgeyma og faf-
hylki, glóðiarlampa (Ijósakúlur),
talsíma- og ritsíma-áhöid, raf-
magnsmæla, slökkvara og öryggi,
lioftskeytatæki, dýptarmæla, rönt-
genstæki, koparvír og vafinn vír,
snúrur og kabal úr kopar.
Ríkisstjórr.inni er hieimlt að táka
eiinkasölu á einum framantalinina
vörufliokka án þiess að hinir fylgi
með,og henni ereinnig heimilt að
taka einkasölu á einstökum vöru-
tegundum innan vöruflokka
þeirna ,siem getur í 1. gr., án
þiess að tekiin sé einkasala á þekn
vöruflokki öllum.
Ríkisstjórnin leggur. fram nauð-
synlegt rekstur'sifé til einkasölunn-
ar, svo og til viðgerðarverkstæöa
!en nú er, þar sem útsölur eru nú
starfandi.
Einnig er ríkisstjórninini heimilt
að sietja út nýjar, útsöker, í kaup-
stöðum og kauptúnum, en uim
það skal þó fara fram atkvæða-
greiðsla kosningabærra manna í
þeim hneppi eða kaupstað, siem
hlut eiga að máli og þarf 3/5
hluta gre'ddra atkvæða til þess að
útsalan verði leyfð.
Dómsmálaráðherra hefir og
heimild tiil að leyfa veitingah.ús-
um að veita hina stierkarf drykki.
Pó að allsherjailniefnd flytji
fmmvarpið hafa einstakir nefnd-
armenn óbimdniar hendur um af-
stöðu til þess við atkvæðai-
greiðslu.
fyrir bifreiðar og mótora, eftir
því sem þykir þurfia, og er henni
heimilt að taka það að lári. He:m-
ilt skal ríkisstjóminni að leggja
rekstur einkasölunnar að noikkrum
hluta eð|a að öllu leyti undir þæx
ríkiseinkasölur, sem fyrir eru.
Alþýðuflokkurinn hefir lengi
haldið því fram, að nauð|synlegt
log sjálfsagt væri að sietja á stofn
einkasölu með þessar vöruteg-
undir. Einstakir menn hafa rakað
saman fé mieð verzlun á þeim,
og er heppiliegria að sá ágóði
xermi framvegis í sjóð ctllm lands-
manna.
Barnaheimilið á Grund
brennnr til kaldrn kola í morgnn.
BARNAHEIMILIÐ á Grundjvið
Kaplaskjólsveg brann til
kaldra kola í morgun á tima-
bilinu frá kl 972—11. Öllum
börnunum var bjargað út.
Ókunnugt er um upptök elds-
ins.
Kl. 9Vaj í morgun kom upp eld-
ur í austurhlið barnaheimiilisins,
sem Þuríður Sigurðardóttir starf-
rækir.
Varð húsið alelda á svipstundu,
og gat slökkviliðið lítið að gert,
bæði vegna þess, hve eldurinn var
orðiinin magnaður, er það kom, og
eins vegna hinís, áð ómögulegt
var áð náj í vatn nema frá ei,num
„han.a“ langt burtu, og var ekki
kiomið við eema einni slöngu.
öli voru börnin komin á fætur,
er eldurinn kom upp, og þustu
þau út.
Eitt barn, tielpa, 9 ára að aildri,
meiddist töluvert. Hentii hún sér
út um glugga og kom niður á
höfuðlið. Kom stór kúla á höfuð
hennar, og siegir Anni Pétursson
læknir, sem skoðaði hana, að hún
hafi fengið heilahristing. Telpan
var flutt í sjúkrahús Hvítabands-
ins.
Ein þjónustustúlka meiddist í
baki.
Þurfður Sigurðardóttir, for-
stöðukona heimilisiins, var uppi í
húsinu, er slökkviliðið kom að, og
var henui bjargaö út um glugga.
Hafði eldurinin leikið um hana,
ien þó mun hún ekki hafa brenst
neitt að ráði. Hafðii hár hennar
sviðnað.
Reykjavíkurbær átti Grund og
lóðina, sem húsið stóð á, og naut
hefmilð styrks frá bænum.
Jafnaðarmannafélagið í Hafnarfirði
beldur fund annað' kvöld kl. 8 í
Bæjarþiagssalnum. Kosinir verða
fulltrúar til Sambandsþings. Emiii
Jónsson hefur umræður um þimg-
mál.
Stórkostlegnr siprjafnaðarmanna
víð bæjarstjórnarkospinoar j Noregi
Hreinn meiri hluti i Osló
ElNKASKEYTl TIL ALÞÝÐUBL.
OSLO í miorgun.
ALÞÝÐUFLOKKURINN í
Noregi hefir unnið stór-
kostlegan sigur í bæja- og
sveita-stjórnakosningum, sem
fóru fram um allan Noreg í gær
og i fyrradag. Alpýðuflokkur-
inn hefír fengið hreinan meiri-
hluta í Oslo og pað sem af er upp-
talningunni hefir Alpýðuflokk-
urinn fengið 47 % allra greiddra
atkvæða, en pað er f jórum pro-
sent meira en flokkurinn fékk
við stórpingskosningarnar í okt.
siðast liðið haust.
Fram að þessu hafa atkvæði
veríð talin upp' í 260 bæjiarr og
sveitarfélögum af 747.
Alþýðuílokkurinn fékk hreinan
meirihluta í Osló og befr þar
nú 43 bæjarfulltrúa á rnóti. 41,
sem skiftast á milli allra borgara-
legu flokkanna.
Alþýðuflokkurinn hefir einn
fremur uuuið hiieinan merihluta
í 7 af hinum stærri. bæjum og
30 sveitakjördæmum.
Alþýðuflokkurinn hef-
ir feugið 70 þúsund
uý atkvæði
Alls hefir Alþýðuílokkuiinn, það
siem af er upptalningu atkvæör
anna, fengið 420 bæjar- og sveita-
stjórnarfuLItrúa, en af þeim hafa
60 u|nini(st í fyrsta sinn í þessum
kosningum.
Þar, sem búið er að telja at-
kvæði, hefir Alþýðufliokkurinn
fengið 70 000 atkvæðum meira en
JOHAN NYGAARDSVOLD
'for&ætisráðherræfni Alþýðu-
flokksiins norska.
í bæja- og sveita-stjórnarkosning-
unum árið 1931.
Alþýðuflokkurinn hef-
ir fengið 47% allra
atkvæða
Hin stórkostlega fylgisaukning
Alþýðuílokksins í stórþin,gskosn-
iingunum 16. október í fynrahaust
hefir lialdist,enda þótt tala þeirra,
siem kosnimgarrétt hafa til bæjá-
og sveita-stjórna, sé allmiklu
lægri en til stórþingsilns.
5 'Uþýðuílokkurinn hefir fengið
' -'s-v allra atkvæða, sem búið er
. ' ' á upp.
ARBEIDERPRESSE.
ist við að norska stjórnin segi af sér
þegar þing kemur
ElNKASKEYTl
TIL ALÞÝÐUBLAÐSINS.
KAUPMANNAHÖFN í morgun.
r
UR S LIT bæja- og sveita-
stjörnakosningánina, sem fóru
fram um allan Noreg á mánudag-
inn, sýna, að fylgi Alþýðuflokks-
ins hefir aiukiist stórkostlega.
Alþýðuflokkurmn hefir fengið
hreinan meiriihluta í bæjarlstjórn-
iinni í Oslio, og að meðaltali 47%
gneiddra atkvæða um alt laudið.
Oscar Torp verður for-
seti bæjarstjórnarinnar
í Osló.
Enda þótt kosniingamar sinerti
ekki fulltrúatölu flokkanúa í jsitóxí-
þinginu, er hér alment gert ráð
fyrir því, að stjónn Mowinckels
muni, eftir að stórþingið kemur
samiain í janúar, segja af sér við
samau i jannar.
fyrsta tækifæri og Alþýðuflokkuri
iinn taka við stjórn.
Borgaraleg blöð viðurkenna nú
lopinberlega, að það hafi verið
yfirsjón af borgaralegu flokkunum
að hiindra með samtökum sín á
milli Alþýðuflokkinn í því að
mynda stjórn eftir sigur hans í
stórþingskosningunum í fyJTá-
haust. STAMPEN.
Pólitískt morð
i Austurríki.
LONDON í gærkveldi. (FO.)
óttast er, að óeirðir brjótiist út
Já ný í Austurríki, sem afleiðiingar
þess, að í morgun suemma var
hæjarBtjórinn í Ponsee, bæ eini-
um skamt frá Vínarborg, myrtur.
Karlinger bæjarstjóri var leið-
; togi katólska árásarliðsiins og >einn
| af foringjum „Föðurlands-fylk-
ingarininaT“.