Alþýðublaðið - 14.01.1921, Blaðsíða 3
ALÞÝSUBLASÍ®
S
6umm!sé!ar og bxlar beztir og ððýrastir hjá ^vannborgsbræðrum.
Skömtunin stjórnin og
„Tíminn“.
Eftir Ingimar Jmsson eand theol,
Er skðmtuniarréttlát?
Nei, öðru nærl Jafnvel „Tíminn"
reynir ekki að færa rök fyrir þvf,
og stjórnin ekki heldur, Skömtun-
in er auglýst löngu fyrirfram,
bændur voru búnir að byrgja sig
til hálfs árs, sumir til heils árs,
eins og þeir eru vanir og verða
að gera, efnamenn í kaupstöðum
fengu nægan tíma til þess, en
þeir einu, sem verða að búa við
skamtinn eins og hann er ákveð-
inn, eru fátæklingar í kaupstöðum.
Þeir hafa ekki efni á að kaupa
nema til þess dagsins sem er að
llða. Þetta er ranglæti, sem er
margbúið að sýna fram á, og hefir
það einmitt vakið sterkustu and*
stöðuna gegn skömtuninni meðal
almennings.
Ef vit átti að vera f þessu, þá
átti skömtunin að dynja yfir fyrir-
varalaust, og auk þess átti að
telja birgðir hvers manns og draga
frá úthlutua. Þá hafði hver maður
sinn afmælda skerf — ef eftiritið
var betra en vant er hjá þessari
stjórn. Auk þess er ekkert vit í
að heimiii þar sem mörg eru börn,
mjólkurlaus eða mjóikurlftil eins
Og hér vili oft verða, fái sama
skamt og önnur jafn fjölmenn,
þar sem alt heimafólk er fullorðið.
Það er þó vitanlegt öllum heilvita
mönnum, að sykur er sú eina
næring, er komið getur í stað
mjólkur handa börnum.
Þetta ranglæti er eitt ærið til
þess að skömtunin er óréttmæt í
þeirri mynd sem hún er.
Hær skomtunin tilgangi sínnm?
Tilgangurinn er sá að spara,
spara fé iandsmanna innan-
Sands og gjaldeyri landsins er
lendis. Sparnaðurinn getur komið
fram í þrennu. í þvf, að minna
sé eytt og ekkert tekið f staðinn.
í því að ódýrari vörutegund komi
í stað dýrari. Og loks sparast f
viðskiítum við útlönd ef innlend
vara er notuð í stað útlendrar, en
þó þvf að eins, fið innienda varan
sé óseljanleg erlendis, eða verð-
lægri en sú útlenda, því að ann-
ars mundi borga sig að flytja
hana út og selja, og kaupa hiaa
{ staðinn.
»Tfminn* gerir roikið úr þess-
um sparnaði. Hann segir, að syk-
ur sé »í mörgum tilfellum bein
óhófsvara*. Getur verið. Eg þekki
ekki lifnaðarháttu allra manna f
landinu. En hitt veit eg, að þeir
sem hafa ráð á að eyða sykri I
óhófi, hafa Hka haft »ráð á* að
birgja sig upp, og þeir geta þvf
haidið „óhófinu* áfram þrátt fyrir
skömtunina. Og hvað verður þá
um sparnaðinní
„Tíminn* „reiknar* út, að 4
milj. og 300 þús. kr. sparist á ári.
Þetta fé á bláfátækasta fólkið í
kaupstöðunum að geta sparað á
tveimur vörutegundum l Mikii er
trú þín konai
Þá er sagt að nota megi ódýr-
ari íæðutegundir í stað þeirra,
sem skamta á. En hverjar ættu
þær þá að vera?
Nú kostar sykur kr. 2,10 pr.
kg , hveiti kr. 1,50, kjöt kr. 2,20,
nýr þorskur kr. 0,46 og nýmjólk
kr. 1,00. En nú dugar ekki að
miða fæðutegundirnar eingöngu
við kviðíylli þá, sem þær veita,
heldur verður að miða verðmæti
þeirra við það næringargiidi, sem
þær hafa. En næringargildið er
rniðað við það, hve margar hita
einingar hvert kg. af fæðutegund-
inni gefur, þegar Ifkaminn brennir
fæðunni. Nú gefur 1 kg. af sykri
4000 hitaeiningar, af hveiti 3,500,
af besta kjöti* 2000, af kartöflum
900, af haframjöli 3800, af þorski
600 og af nýmjólk 650 hitaein
ingar. Ég hirði ekki um að taka
fleiri tegundir, því að þetta eru
þær algengustu. Verð á óskemdu
* Hrossakjöt gefur 1000 hita-
einjngar hvert kg Verð á því
veit ég ekki en reynandi væri að
spyrja S, Þ. um það.
TiX aölu á afgr. Alþbl.
með gjafverði: fsl vaðmál og
regnkápa,
rúgmjöli veit ég ekki, en rúgbrauð
kosta 60 a. kg. og gefa 2000
hitaeiningar.
(Frb.)
ÖÖÖ meðmæli. Á sfðasta fundi
Jakobína hélt Þórður Bjarnason,
síðasti maður á lista þeirra („Þórð-
ur í Hal“) meðmæiaræður fyrir
listanum og sérstaklega öðrum
manninum, Jóni Ólafssyni. Talaði
hann skörulega, um skaðvænleg
áhrif innflutn ingshaftanna og gat
þess sérstaklega sem dæmis að
salt væri nú selt f bænum á 160—
200 krónur tonnið, en ætti að
vera hægt að selja það á 100
krónur tonnið. Hann gleymdi því
alveg að Jón Ólafsson er aðal-
maður í stjórn hf. Kol og Salt,
sem hefir nú alla saltverzlunina í
bænum.
Kjósenðafanð heidur Alþýðu-
flokkurinn) á morgun (laugardag)
kl. 8 sfðd. f Bárubúð Fundurinn
er einkum fyrir stuðningsmenn
B listans og aðra Alþýðuflokks-
menn.
Mjólknrverðið í Stokkhólmi.
Mjólk lækkaði úr 50 aurum
lítrinn niður í 48 aura f Stokk-
hólroi í haust Hvergi á Norður-
löndum er mjólk í jafn háu verði
og hér í Reykjavík, enda mun
hvergi í heimi aumari búskapur,
en hjá sumum, sem í grend við
höfuðstað íslands búa. Og óvfða
mun ver framfylgt reglum þeim,
er settar hafa verið um sölu og
fitugildi mjólkur, en hér í bæ.
Guðm. Thoroddserx
skurdlseknír.
Skólavörðustig 19. — Simi 231.
Helma kl. 1—2 og 6—7.