Alþýðublaðið - 30.10.1934, Page 2
ÞRIÐJUDAGINN 30. okt. 1934.
í
ALPÝÐUBLAÐIÐ
Jóhann Briem
málari.
Sýninig Jóhanrts Bri-em er ný-
ung, sem Rey.kvíikingar ættu ekki
að láta óséða.
Oft má skilja á hérliendum
blaðadómum og- tali manna um
niáiverkasýningar, að léttir og
bjartir litir séu höfuðed'nkenni
góðrar listar.
Samkvæmt þeirri skoðUn ætti
tenórsöingvari að vera betri lista-
m-aðlur en bassi, fyrlir það eitt að-
hanin hefir hærri rödd.
Það út af fyrir sig, hv-ort mynd
e,r björt eða dimm, er ekkert aði-
alatriði fyrir listgildi hennar, en
getur á hinn bóginn gefið hugt
mynd um skaplyndi og sm-ekk
höfundari-ns.
Jóhann Briem er sérkennilegur
og alvarliegur iistamaður, Olíuf
myndir hans eru yfirleitt máli-
íaðar í dimmium, -eai þó þýðum lit-
um, sem eru settir á léneftið af
kunnáttu og smekkvisi; hann
byggir myndir sínar upp í mjúkk
um en þó kröftugum fonmum og
litaflötum, og bindur saman fjart-
Lægð og niígrenni myndariinmiar
í ei-na heild.
iw, 1, „Tvær stúlkur", 2, „Pó>
verskur sveitabóndi“, 3, „Blá-
mienn“, 4, ,,Þýzkur verkamaður“,
eru snildar.lega byggðar myndiir,
lausar við aukaatriði og punt,
þrungnar af krafti alvarlegrar
baráttu.
N-o. 8, „Stúlkumynd", er eins
og flestar miannamyndir Jóhanins,
mjög sterk í byggin;gu (K-ompo-
sition); þar sést glögt, að hamn
genigtur ákveðinn til verfks strax
frá byrjun, ákveðinn í því, að
láa ekki tilviljun ieina ráð-a sköpun
myndarinnar; bakgrunnuriim er
jafnmikið atraði fyrir hann einis og
maninsmyndin sjálf.
No. 6 og 7, „Austurlandahöfðr
ingjar“, enu gerðar með fáum
pensildráttum af mikilli leikni o,g
kunnáttu.
No. 5, „Stúdía“, er ein af sterki-
iu,stu myndunum, heilsteypt I lit-
ium og „Komposition“.
No. 14, „Finna gamla“, er aftur
á móti að ölJiu leyti veikari, mieira
flálm út í bláinn, óhugsað og
jaust við byggingu, enda auðsjá-
anlega frá eldri tíma.
Manniamyndir Jóhanirts beira yf-
irlieytt la-ngt af landslögunum,
bæði að litum og byggingu, þó
er No. 18, Hrafnabjörg, lagleg
mynd. í ölktm myndunum eru
litlir hans hneinrr 'Og liausir við
væmni og sætleik.
Vatnslitamyndirnar -og teikniing-
arn-ar eru og sérkenniliegar, þó
ekki ikomi þar fnam eins m,l‘ki 1
piersóna -sem í olíumyndunum.
Álrhamar er ljómandi falleg
myn-d, og mœtti telja flieiri, sem
eru hö'f. til lofs.
Olíumyndimar eru' flestar frá
þiessu ári, enda beria þær þiess
mierki, að þær eru frá svipuðí-
um tima. FtívMr Jónsson.
Þessi gnein hefir því miður orð-
ið að / bíða of lengi vegna
þnengsla.
Hvöt
ht
Hvöt heitir blað, sem Samband
biindindásfélágla í skól'um giefur út.
Sambandið hefir nú starfað í 3
ár. Sambandið er myndað af
hindindiiisfélögum í hinum ýmsu
skólum, og er nú svo k-omið, að
bindindisfélög eru starfandi í
fliestum skólum landsins. Þessi
unga hreyfing varð fyrir miiklu
tjóni, er hún misti fyrir aldur
fram djarfasta og ötulaista merikr
isbera sinin, Helga Scheving, sem
drukkna-ði í Vestmannaeyjum nú
fyrir skömmu. Þrátt fyrir þetta
mikla tjón fer vetrarlstaTf félag-
an;na mjög myndari-egá af stað.
Blað þeirra, „Hvöt“, er þrungið
ií'fsþrótti og djörfung æskunmar,
þar er ékk-ert pláss tii að tielja
harmarölur eftir fallinn foringja,
en eftirmælin erlu djörf o-g drengil-
Jieg hvat-ning til þeirra, sem eftir
l'ifa, um að vinna fyrir þau mál,
sem hann unni, það er biindindis^
og mienningar-málin. Heill þeim,
sem þannig hugsa. Þeir nemendH
ur, sem setja svip sinn mest á
blaðið „Hvöt“ að þessu si-nni, eru
Halldóra Briem (Þ-orsteinsdóttir)
€;g Sigurður Ólafsson, bæði í efri
hekkjum Mentaskólans. Þeim er
Ijóst ledins og S. O. segir, ^ð
„Rindimdismenn í skólurn hafa
tekið að sér að skapa nýja tíma
'O'g nýja hugsun meðal æ-skun.nar“.
Það er hugsjón bindindissiemi,
barátta fyrir hollum lifnaðarhátt-
um til sélar og líkama. Það er
hafiin herfierð gegn nautnasýki nú-
tímans, það er bariist fyrjr heiÞ
brigði 'Og hrieysti. Það er hress
a-ndi að lesa blaðdð „Hvöt“. All-
ir, sem bindindi uinna, finina þar
framrétta örvandi höind æskunní-
ar, finna þar hvöt tii nýrra dáða
og starfa fyrir biindind.i'smálið.
Eitt svertingjamorðið
enn í Bandaríkjunum.
LONDON. (FO.)
Ríkilsistjóriinn í Fliorida befir
sent ríkisvarinarliðið til Mariana
þar í rákiinu, vegna uppþots, siem
þar befir or.ðið.
Beztu
rakblöðni,
þunn, flugbíta.
Raka hina
illf skeggsáru til-
llf finningarlaust.
i ■ f 1 r Kosta að eins
1 / \ I 25 aura. Fást
SffMJS í nær öllum
i GO LD verzlunum
bæjarins
Lagersimi 2628. Pósttaólf 373
Málaflutningur. Samningagerðir
Stefán Jóh. Stefánsson,
hæstaréttar málaflm.
Ásgeir Guðmundsson,
cand. jur. -
Austurstræti 1.
Innheimta.
Fasteignasala.
Lækningastofu
opna ég á Skólavörðustig 6 B í dag.
Viðtalstími 4V2—6. Sími 4348. Heima Loka-
stig 3, simi 2966.
Jón G. Nikuiásson.
I gær réðist múgur manns á
fangelsið þar, náði þaðan út
svertingja ,siem gefíð var að sök
að hafa misþyrmt hvítri stúlku,
og frömdu á honum skyndidráp.
í dag hefir múgurdnn ruðst inn
i réttartsal bæjardns, og hedmtl'-
að að látinn sé af bendi annar
svertingi, .sem þar situir í fa|ngelsi,
oig hótar mannfjöldinn að ríifa
ndður fangellsiið, ief yfirvöldin
verði ekki við bón þe-iilra.
Bæjarstjórn leitaði tdl rikis-
stjórnariinna-r, og er nú herláð á
lieið þangað ti I þess „ að vemda
fangelsið.
Sveitiingjum; í bænum hefj,r ven-
ið raðlagt aði hafa sig í burtu.
Tveir spíritistar í Kaup-
mannahöfn dæmdir í 18
mánaða fangelsi fyrir
svik.
1 Kaupmannahöfn voru spirit-
istaprestur, að nafni Alfred Nie.1-
æn, og kvenmiðill, siem, verið hef-
ir í vitoriði með honum, d.ærii|t
hvort Um sdgi í 18 mánaða hegn-
ingarhúsvist, fyrir að hafa svikið
fé út úr ekkjufrú einni.
Komst rétturinn að þeirri niðuiv
sitöðu, að þau hefðu haft féð af
benmi með því að felja henini trú
um, að henni bæri áð láta það af
hendd samkvæmt vitrunum úr
öðrum heimd.
SMÁÁUOLYSINGAR
ALÞÝÐUBLAÐSINS
VISSKIFII DAGSINS0r.í
KAFFI- og MJÓLKUR-SALAN
í Vöiubílastöð Meyvants er opin
frá kl. 6 f. m. til IU/2 e. m. alla
diaga. Heimabakaðar kökux og
vinarbrauð, gosdrykkir og tóbak.
Lægsta búðarverð.
Fæði selt í Ingólfsstræti 9, 1. hæð.
Sigríður Hallgrímsdóttir.
Hjúkmnardei! din í verzl. „Pa-
ris“ hefir ávalt á boðstólum
gætar hjúknunarvörur með
ágætu verði. —
Uppkveikja. Spítur til uppkveikju
smáhöggnar og vel þurar fást á
Grettisgötu 1, austurenda. Simi
4753. Sent heim.
Bilagejrmsla
sú bezta fáanlega í bænum.
Upphituð.
Sanngjarnt verð.
Egíll Vilhjálmssos,
Laugavegi 118.
Simi 1717.
Alt af gengur það bezt
með HREINS skóáburði.
Fljótvirkur, drjúgur og
— gljáir afbragðs vel. —
Atvinnuleysisskýrslur
Samkvæmt lögum um atvinnuleysisskýrslur fer fram
skráning atvinnulausra sjómanna, verkamanna, verka-
kvenna, iðnaðarmanna og kvenna í Goodtemplarahúsinu
við Vonarstræti 1., 2. og 3. nóv. n. k. frá kl. 10 árdegis
til kl. 8 að kveldi.
/
Þeir, sem láta skrásetja sig, eru beðnir að vera
viðbúnir að gefa nákvæmar upplýsingar um heimilis-
ástæður sínar, eignir og skuldir, atvinnudaga og tekjur
á síðasta ársfjórðungi, hve marga daga þeir hafi verið
atvinnulausir á síðasta ársfjórðungi vegna sjúkdóms,
hvar þeir hafi haft vinnu, hvenær þeir hafi hætt vinnu
og af hvaða ástæðum, hvenær þeir hafi flutt til bæjar-
ins og hvaðan.
Enn fremur verður spurt um aldur, hjúskaparstétt,
ómagafjölda, styrki, opinber gjöld, húsahigu og um það
í hvaða verkalýðsfélagi menn séu. Loks verður spurt
um tekjur manna af eignum mánaðarlega og um tekjur
konu og barna.
Borgarstjórinn í Reykjavík, 29. október 1934.
Jón Þorláksson.
HANS FAlLaDA:
Hvað nú
ungi maður?
íslenzk þýðing eftir Magnús Asgeirsson
alein, aliein. Hún tekur stefimuina á raubleita lampaljósið. Hún verð-
ur að fara inn. Hún getur ekkert aninað gert.
Þá kailar rödd á bak við hana:
„Pússer!“ kallar hún.
Hún heldur áfram. Getur ekki fengið sig til að staðnænfast oig
hlusta. Ekki Jengur.
„Pússer!“
Þarna eru dyrnar, Hún hefir rétt út hön-dina eftir hurðar'húninum.
Hún vildi gjarnan stöðva hana, an hún getur það ekki. Þá lykjast
um hana tveir handleggir, halda henni fastri. Hainnes gr'úfir sig
að henni. H-ann grætur með ekkasogum og hann stynur: „Æ,
Pússer, þú hefir ekki hugmynd um hvað þeir, hafa g-ert við mig
—- — lögreglan! — itekið mi-g af götunni, af því að ég á ekki heima
innan 'um annað fó 1 k — farið með m-i-g eins o-g kláðak-ind. Ég get
ekki litið í augun á mofcknum manni framar — —“
Kuldin'p er alt í eiu'u h-orfi-nn-. Það er s>em mild og hlý bylgja
lyfti he.mi alveg upp að stjörnunum, heinni o-g Hannesi.
Pússer hvíslar f-ast við eyra hans: „Þú og ég þurfum aldrei að
skammast okkar hvort fyrir öðru. Við getum alt af litist í augu.
Við eig'um saman, ég oig þú. Það er það, sem við miegum ekki
gleyma, að þú -og ég eigum saman og eigum að vera saman.“
Bylgjan rís og hækkar. Hún er grænblá, mild og faðmhlý. Það
er bylgjan frá rökkvaðri ströndinni milli Lansahn og Wiek, þar
sem þau voru einu sinni svo nálæ-gt stjörnunuim. Það -er sama
hamingjan, hin sama gamla, unga ást, sem ekki er dauð og aldrei
skal f-á að deyja.
Litlu síðar ganga þau jmn í litla, þögula húsið, þar sem Dengsi
liggur í værum svefinj.
ENDIR.
Eftirmálsorð frá þýðanda.
Mér þykir rétt að geta þess, úri því að farist hefir fyrir að taka
það fram á titilblaðinu, að þýðiing mím á bók þesisari er, og á að
teljast, „lausleg þýðing“. % h-efi ekki hirt um að fylgja frumtext-
anum nákvæmlega, fielt lí(ti;is háttar úr, brieytt nokkuð um kafla-
fyrirsagnir o. s. frv.
Ég hefi vlð þýðlnguna stuð|st við hina dönsku þýðingu eftir
Soinju Heinemann ásamt frumtextainum, og stundum tekið þá
þýðing'U að ýmsu til fyriitmyndar, en hún vikur oft mokkuð friá
Þýzka textanum, einkuim á þann- hátt, að samtölum er breytt í
óbeina frásögn, og fer oft og tíðum eims vel á því.
Hins vegar hefi ég reynt að gera mér far um að halda þeim
málblœ á samtölunum, sem eðililegiur er og algengastur í því
umhverfi hér á landi, er heizt líkist því umhverfi, sem söguper-
sónurnar lifa og hrærast í. Af því stafar sá reykvískubiælr í -orða'-
vali og orðalagi, sem oft er á þýðingiunni. En haf-i mér tekist þetta,
þykist ég hafa sýnt meiri trúnað við anda og efni bókarinnar- en
þótt ég hefði þýtt hana á viðu'rkent „guUaldarmál" blandað dauð-
uin eða hraðfeigum nýyrðium.
Ég þy-kist vita, að jafnvel þótt failist sé á þetta sjónarmið mátt,
megi ýmisleg't annað að þýðiingunni fiinna, og um ein mistökin
verð ég að skrifta fyr,i;r l-esigndum bókarininar. Þegar ég byrjaði
að þýða bóki-na í fyrra haus't fyrir Alþýðublaðið, voru þýzkar út-
gáfur af bókinni ófáanlegar hé;r í bili, og varð ég þvl í fyrstu að
fara eftir dönsiku þýðinigunni eiinini. Þetta varð til þess, að gæ.-lu-
naf'nið á aðalsöguhetjunnii — Pússer — var tekið upp eftir dömisku
þýðingunmi, þótt það s-é á anrnan veg á þýzku og hefðli í raun
réttri átt að þýðast á íislenz-ku. Þótti þó ekki fært að breyta þessu
í sérpnentuninnli (siem premtuð var jafn-óðum), enda var þá bæð-I
mér og öðrum farið að veriða hlýtt til hinnar ágætu, ungu stúlku
undir dailska nafmiinu.
En hvað sem um þetta má segja, vona ég að bókin mæt'i sömu
viðtökum hér og anmars staðar um viða veröld — að vera taliii
einhver mannlegasta, iátlausasta og sanmHa skáldsaga síðusfu ára.
Magnús Asgeirsson.