Morgunblaðið - 07.10.2000, Blaðsíða 50

50 LAUGARDAGUR 7. OKTÓBER 2000
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
JOHANNA SIGURLAUG
VALDIMARSDÓTTIR
+ Jóhanna Sigur-
laug Valdimars-
dóttir fæddist í Árbæ
á Blönduósi 18. ágúst
1915. Hún lést á Hér-
aðshælinu á Blöndu-
ósi 26. september
síðastliðinn. Foreldr-
ar hennar voru Vald-
imar Jóhannsson, f.
6.12. 1888, d. 16.12.
1975, og kona hans
Sigríður Helga Jóns-
dóttir, f. 30.9. 1887,
d. 17.8. 1973. Systk-
ini Sigurlaugar, eins
og hún var yfirleitt kölluð, voru
Sigfús Bergmann, Helga Sigríð-
ur, sem bæði eru látin, og eftir-
lifandi systir Jónína Guðrún.
Hinn 25.10. 1941 giftist Sigur-
laug Jóni Sumarliðasyni frá
Blönduósi, f. 21.9. 1915, d. 27.10.
1986. Hann var sonur hjónanna
Sumarliða Tómassonar og Jak-
obínu Jónsdóttur. Sigurlaug og
Jón eignuðust fimm börn: 1)
Sigmar, f. 18.1.1943, d. 18.9.1986,
kvæntur Sigrúnu Kristófersdótt-
ur; börn þeirra eru Anna Krist-
rún, f. 13.1. 1968, gift Unnsteini
Inga Júlíussyni; börn þeirra eru
Þorbjörg Arna, Sigmar Darri og
Kristján Orri; Jón Kristófer, f.
16.3. 1972, í sambúð með Ólöfu
Birnu Björnsdóttur; dóttir hans
er Helga Dögg. 2) Jakob Vignir, f.
14.3. 1945, d. 15.12.1992. 3) Jó-
hann Baldur, f. 23.6. 1948, áður
kvæntur Agöthu Sesselju Sigurð-
ardóttur; börn þeirra eru Jó-
hanna, Stefanía Ellý
og Sigrún. 4) Kristín,
f. 7.8. 1949, gift Erni
Sigurbergssyni; börn
þeirra eru Sigurlaug,
f. 21.7. 1970, í sam-
búð með Jóhanni
Kristinssyni; barn
þeirra er Hekla
Bryndís og sonur
Sigurlaugar er
Kormákur; Guð-
mundur Ingi, f. 26.6.
1979. 5) Kristinn
Snævar, f. 24.4. 1952,
kvæntur Jónu Björgu
Sætran; börn þeirra eru Hjalti
Freyr, f. 6.9. 1973, í sambúð með
Svövu Brynju Sigurðardóttur;
sonur hennar er Arnþór Einar;
Lóa Guðrún, f. 3.7. 1977.
Sigurlaug fór snemma að vinna
fyrir sér sem unglingur. Hún lauk
námi við Kvennaskólann á
Blönduósi 1934. Vann síðan ýmis
þjónustustörf í Reykjavík og til
sveita þar til hún giftist Jóni og
húsmóðurstörfín tóku við. Síðar
starfaði hún um margra ára skeið
m.a. í Brauðgerðinni Krútti og
sinnti húsvörslu í Blönduós-
skirkju hinni eldri. Sigurlaug var
rnjög virk í Kvenfélaginu Vöku
um langt árabil og var heiðursfé-
lagi þar hin síðari ár. Sigurlaug
og Jón bjuggu alla tíð á Blönduósi
og síðustu árin bjó Sigurlaug á
Hnitbjörgum á staðnum.
Sigurlaug verður jarðsungin
frá Blönduósskirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 14.
Mig setti hljóðan er ég frétti lát
móður minnar eftir stutta sjúkrahús-
legu. Minningar hrannast upp og
. flæða um hugann - en hvar á að
byrja? Það er svo margt sem hægt er
að segja en flest mun minningin
geyma, en með fáeinum orðum langar
mig að kveðja mömmu mína. Mamma
var yndisleg móðir. Hún var glaðvær,
kærleiksrík, ástúðleg og hógvær
kona sem vildi öllum vel. Ometanleg-
ar eru samverustundimar sem gefið
hafa mér mikinn styrk í gegn um lífið.
Alltaf gat ég leitað til hennar ef eitt-
hvað bjátaði á. Að finna hlýja móður-
ást er mikils virði og ómetanlegt og
fyrir það þakka ég. Snyrtimennska
var mömmu í blóð borin og bar heim-
ili hennar vott um það. Fastur punkt-
ur í lífi mínu hin síðari ár var að fara
til hennar á sunnudögum til að fá
„ekta mömmumat". Nú verða þær
stundir ekki fleiri en þær lifa í minn-
ingunni eins og svo margt annað. Að
leiðarlokum vil ég þakka þér fyrir allt
sem þú hefur gert fyrir mig og dætur
mínar. Ætíð áttu þær öruggt skjól hjá
ömmu á Blöndubyggðinni og eiga
þær ógleymanlegar minningar um
kærleiksríka ömmu. Eg er stoltur af
því af því að hafa átt yndislega og
hlýja móður, stolt sem engin getur frá
mér tekið. Elsku mamma mín; Ég
þakka þér fyrir að fá að kynnast kær-
leika, ást og trú. Á samband okkar
bar aldrei skugga og ég veit að þér
líður vel núna. Ég sakna þín, hvíl í
iriði
Þinn sonur,
Baldur Jónsson.
I dag kveðjum við mæta og góða
konu. Eg kynntist Sigurlaugu fyrst
fyrir rúmum 30 árum er ég giftist
elsta syni hennar Sigmari og í öll
þessi ár bar aldrei skugga á samband
okkar Sigurlaugar. Það er mikið lán
að eignast góða tengdamóður, ekki
síst þegar maður er ungur og kann
lítið sem ekkert fyrir sér í heimilis-
haldi og bamauppeldi. Þar sem við
Sigmar hófum búskap á Blönduósi
var Sigurlaug ætíð við hendina, boðin
og búin til að hjálpa, leiðbeina, upp-
örvaoghrósa.
Sigurlaug var eihstaklega vel gerð
kona, hún ól upp fimm böm við kröpp
kjör og í litlu húsi, en þar var alltaf
fullt af ást og hlýju og nægilegt rými
íyrir aukaböm og gesti.
Það var einstakt hvað Sigurlaug
gat gert mikið úr litlu hvort sem það
var matur eða annað. AUt var svo vel
fram borið og smekklegt og allt svo
skmandi hreint og fínt.
Eins var alveg sama hvort hún var í
sínum gamla kjól eða nýrri flík, alltaf
var hún svo fín, gekk til hinstu stund-
ar þráðbein í baki og svo smekklega
klædd. Oft skoðuðum við tískublöð
saman og hún dáðist að einhverju
sem ég var að fá mér og það var alveg
öruggt að spyija hana ráða hvort nýi
kjóllinn ætti að vera svona eða ein-
hvern veginn öðruvísi. Hún hafði
glöggt auga fyrir hvað hentaði best.
Börnin okkar Sigmars, þau Anna
Kristrún og Jón Kristófer, fóru ekki
varhluta af gæðum ömmu sinnar, oft-
ar en ekki þegar innkaupum var lokið
í Kaupfélaginu og pabbi þeirra hafði
lokið sinni vinnu þá var ekki við annað
komandi en að skreppa „inn fyrir“ til
ömmu og afa og þá voru bakaðar
pönnukökur og átt saman notaleg
stund sem þau búa að í dag og minn-
ast með þakklæti. Sigurlaug var
greiðvikin kona, vildi allt fyrir alla
gera og öllum gera gott og af sínum
litlu efnum var hún að gefa gjafir og
þeim sem minna máttu sín og af ein-
hverjum orsökum höfðu orðið undir í
lífsbaráttunni var hún góður talsmað-
ur. Ég minnist oft þess sem hún sagði
eitt sinn við mig „þá fyrst verða menn
fátækir þegar þeir verða ríkir“ og það
er nokkuð til í þessu. Sigurlaug mín
fór ekki varhluta af sorg og mótlæti í
sínu lífi, ung veiktist hún af berklum
og þurfti að fara á Vífilsstaðahæli, en
hún sá alltaf ljós í öllu, því þar kynnt-
ist hún Helgu Bjargmundsdóttur en
þær urðu einstakar vinkonur alla tíð
síðan. Sigurlaug vann utan heimilis
ýmis störf og vann þau af alúð og
trúmennsku, í mörg ár sá hún um þrif
á gömlu kirkjunni okkar og hugsaði
svo vel um alla hluti þar, taldi ekki
eftir sér að fara með ryksuguna sína
eða vatnið til að skúra heiman frá sér
því ekki var rennandi vatn í kirkjunni.
Kvenfélaginu Vöku vann hún vel og
var vinsæl og virt af kvenfélagskon-
um. í frístundum sínum á síðari árum
undi hún við lestur góðra bóka, hún
hafði yndi af söng og hlustaði mikið á
góða tónlist.
Árið 1986 var okkur þungbært, þá
létust Sigmar og Jón með mánaðar-
millibili, þá sýndi Sigurlaug hvað best
hvað hún var vel gerð, umvafði okkur
öll með sinnu umhyggjusemi. Árið
1992 varð sonur hennar Vignir bráð-
kvaddur en hann hafði verið henni
mikill styrkur eftir að Jón lést og
höfðu þau haldið heimili saman. Þá
var Sigurlaugu minni brugðið og
fannst mér hún ekki rétta við eftir
þetta áfall. Stuttu síðar fluttist hún á
Hnitbjörg, íbúðir fyrir eldri borgara,
og þar átti hún heima síðan. Einstök
hjálpsemi íbúa Hnitbjarga og aðdá-
anleg umhyggja Baldurs sonar henn-
ar, gerði henni fært að vera heima
sem lengst, skulu þeim vera færðar
innilegar þakkir íyrir allt.
Sigurlaug mín, ég kveð þig með
virðingu og þökk, þakka þér fyrir að
vera mér einstök tengdamóðir, böm-
unum mínum mikil og góð amma og
gleðjast með okkur Skarphéðni þegar
við hófum sambúð. Ég veit að vel hef-
ur verið tekið á móti þér.
Þín,
Sigrún.
Elskuleg tengdamóðir mín, Jó-
hanna Sigurlaug Valdimarsdóttir, var
einkar elskuleg og indæl kona. Fjöl-
skyldan var henni allt og allt hennar
líf snerist um að hugsa sem best um
fóflrið sitt. Okkar góðu kynni hófust á
annan dag jóla fyrir nær 29 árum
þegar Kristinn, yngsti sonur hennar,
nú eiginmaður minn, var nýkominn
heim í jólafrí frá námi erlendis en ég
var þá sjálf við nám í Reykjavík. Með
okkur Sigurlaugu tókst fljótt traust
vinátta sem hélst alla tíð án þess að
nokkurn tíma félli skuggi þar á. Sig-
urlaug var í fóstri til sex ára aldurs
hjá sómahjónunum Snjólaugu Bald-
vinsdóttur og Kristni Einarssyni
söðlasmið, sem hún hafði ætíð miklar
mætur á. Síðan var hún aftur heima í
foreldrahúsum um tíma. Hún fór
snemma að vinna fyrir sér sjálf, var
send í sveit átta ára gömul til að vinna
fyrir fæði sínu en um 11 ára aldur var
hún farin að vinna fyrir kaupi. Sigur-
laug lagði ávallt ríka áherslu á að hún
hafi afltaf verið hjá góðu fóflri. Á þess-
um tímum urðu mörg böm, sem í dag
væru sögð á grunnskólaaldri, að
vinna fyrir mat og húsnæði. Hrossin
voru elt, kýmar reknar, tað sótt í eld-
inn, askan borin í fjós, vatn borið í
bæinn, bamanna á bænum gætt.
Þetta urðu hversdagsverk ungrar
stúlku á barnsaldri. Þá þýddi ekki að
kvarta undan löngum vinnudegi eða
því þótt blaut fótin væra lengi að
þoma á líkamanum þótt inn væri
komið þegar ekki var hægt að fá þurr
föt til skiptanna. Aðalmálið var að fá
nóg að borða.
Arið 1934 lauk Sigurlaug námi við
Kvennaskólann á Blönduósi. Eftir
það réð hún sig í vist eins og það hét,
fyrst á Akureyri og síðar í Reykjavík.
Oft sagði hún okkur skemmtilegar
sögur frá því starfi sínu, enda hafði
hún unnið á ýmsum heldri manna
heimilum við þjónustu og matreiðslu
auk starfa við saumaskap. Á þessum
tíma var auðvelt að fá vinnu og sagði
hún að sóst hefði verið eftir norð-
lenskum stúlkum til vinnu vegna
dugnaðar og samviskusemi. Það
reyndist hálf-þrítugri stúlkunni mikið
áfall þegar hún veiktist alvarlega af
berklum og þurfti að leggjast inn á
Vífilsstaði vorið 1939. Margs var að
minnast frá dvölinni að Vífilsstöðum
og sú reynsla sem sjúklingamar upp-
lifðu þar ekki á færi okkar hinna að
skilja. Sterk vináttubönd mynduðust
sem héldust ævina á enda og eflaust
hafa vináttuböndin eflt baráttuþrek
við illvígan sjúkdóm. Sigurlaug var
ein af þeim heppnu og náði sér að
fuflu eftir mikla meðferð og blástur
sem kallað var. Þegar út í lífið var
komið á ný var hins vegar erfitt að fá
vinnu sökum hræðslu fólks við smit-
hættu. Tengdaforeldrar mínir hófu
búskap sinn á Blönduósi með fáeinar
kindur. Jón vann mikið við vegavinnu
og aðra tilfallandi vinnu og sá þá Sig-
urlaug um bömin, heimilið og hey-
skapinn. Árin liðu og Sigurlaug og
Jón eignuðust fimm böm, þau Sigm-
ar, Vigni, Baldur, Kristínu og Krist-
inn. Húsakostur var þröngur en alltaf
var nóg pláss fyrir bömin og leiki
þehra. Bömin og áhugamál þeirra
vora í fyrirrúmi. Einhvem veginn
tókst Sigurlaugu alltaf að brosa í
gegnum tárin og ég held að sá kostur
hennar hafi fleytt henni í gegnum hin-
ar erfiðustu stundir í lífi sínu. Árið
1986 reyndist Sigurlaugu mfldð á-
fallaár. Elsti sonur hennar, Sigmar,
greindist með krabbamein og lést eft-
ir stutta en erfiða legu. Mánuði síðar
varð Jón eiginmaður hennar bráð-
kvaddur. Lífið var erfitt. Vignir,
næstelsti sonurinn, var þá móður
sinni ómetanleg stoð og stytta, en
hann bjó heima í foreldrahúsum. Sig-
urlaug missti því mikið rétt fyrir jólin
1992 er Vignir varð bráðkvaddur einn
dimmanyetrarmorgun á leið tfl vinnu
sinnar. Áfallið var mikið og missirinn
sár. Þá var gott að eiga Baldur og
hans fjölskyldu að á Blönduósi, svo og
fjölskyldu Sigmars heitins. Til að
bytja með bjó Sigurlaug áfram ein í
húsinu sínu á Blöndubyggðinni, en
ákvað síðan að flytja að Hnitbjörgum
á Blönduósi, íbúðarhúsnæði fyrir
aldraða. Það var þó með miklum
trega, því það var erfitt að hafa ekki
lengur garðinn sinn með blómskrúði
Vignis heitins og erfitt að fara af
heimilinu sem hafði svo lengi verið
umgjörð fjölskyldulífsins. Með
bjartsýnina að leiðarljósi var Sigur-
laug fljót að falla til að Hnitbjörgum,
enda bjó þar indælis fólk sem reynd-
ist henni með afbrigðum vel. Kom það
best í Ijós nú síðasta æviár hennar
þegar óstöðvandi hrörnunarsjúkdóm-
ur tók að leggjast á hana, fyrst hægt
og lymskulega en síðan með slíkum
hraða að erfitt var fyrir fjarstadda
ættingja að gera sér glögga grein fyr-
ir þróun mála. Verður góðum ná-
grönnum Sigurlaugar að Hnitbjörg-
um seint fullþökkuð öll sú umhyggja
og velvild sem þeir sýndu henni í
veflrindum hennar. Síðustu vikur ævi
sinnar dvaldi Sigurlaug á sjúkradefld
Héraðshælisins á Blönduósi og naut
góðrar umönnunar starfsfólksins þar.
Nú þegar leiðir skfljast að sinni vil ég
þakka Sigurlaugu samfylgdina og allt
sem hún var mér og mínum. Löngu
dagsverki er lokið og hvíldin kær-
komin en þú munt lifa áfram í minn-
ingum okkar.
Jóna Björg Sætran.
Þegar ég flutti á Blönduós 1977 tók
ég strax eftir stórglæsilegri konu.
Hún gekk rösklega um götur, há og
bein með þetta fallega gráa hár og
alltaf svo vel til höfð. Það hvarflaði
ekki að mér þá að þú yrðir tengda-
móðir mín og amma dætra minna. Þú
varst mér mjög góð tengdamamma
og ég leit alltaf þannig á þig þó að-
stæður breyttust. Dætram okkar
reyndist þú yndisleg amma og era
þær ótæmandi minningamar sem
þær eiga um þig og Jón. Þið vorað
alltaf tilbúin að passa þær og svo þú
eftir að hann féll frá. Eitt árið ætlaðir
þú að hjálpa mér í slátri en varst svo
óheppin að handleggsbrjóta þig tveim
dögum áður, þú hafðir meiri áhyggjur
af að geta ekki hjálpað mér en brotinu
sjálfu. Mér finnst þetta lýsa þér vel,
þú vildir allt íyrir alla gera. I sumai',
þegar þú varðst 85 ára, fóra stelpurn-
ar norður og héldu upp á daginn með
þér, bökuðu, gerðu allt til að gera þér
glaðan dag. Mikið er ég stolt af þeim
fyrir það. Við áttum margar stundir
saman bæði í sorg og gleði og vil ég
þakka fyrir þær allar. Þú varst lán-
söm að eiga Baldur að síðustu árin,
enda var hann vakinn og sofinn yfir
velferð þinni. Nú veit ég að þú ert í
góðum félagsskap með feðgunum.
Baldri og öðram ættingjum votta
ég mína dýpstu samúð.
Ágatha Sigurðardóttir.
Elsku besta amma,
Öll vitum við að einhvem tímann
verða allir að kveðja þetta líf, en þú
áttir aldrei að verða ein af þeim. Við
eigum svo margar skemmtilegar og
góðar minningar sem við munum
aldrei gleyma. Eins og þegar þú
kenndir mér, nöfnu þinni, að búa til
kakó, þá stóð ég uppi á stól fyrir
framan gömlu eldavélina, auðvitað
með svuntu eins og þú, og fékk að
gera allt saman sjálf.
Og þegar við fengum að leika okk-
ur með allar fínu og flottu styttumar
þínar. Þegar við fengum að klæða
okkur upp í fötin ykkar afa, sá ieikur
endaði alltaf með því að við þóttumst
fara í bæjarferð á traktornum hans
afa. Svo var alltaf rosalega spennandi
að fara í bakaríið fyiir þig og kaupa
einn pott af mjólk, eins og þú sagðir
alltaf, vegna þess að þá fengum við
peninginn í fínu budduna með blóm-
unum á.
Jólin vora rosalega skemmtileg,
fyrir jólin fengum við að hjálpa þér að
skreyta jólatréð í kirkjunni, svo í jóla-
messunni var okkur auðvitað hrósað
milrið fyrir vel skreytt jólatré. Að-
fangadegi eyddum við alltaf saman
heima hjá okkur, með glæsflegri jóla-
steik og fullt af pökkum, svo á jóladag
fóram við í hangikjöt tfl þín.
Ekki má gleyma búinu sem var
geymt niðri í kjallara, á góðviðrisdög-
um fengum við að fara með það út á
stétt og þar göldraðum við fram þetta
fína kaffiboð fyrir þig, þá settist þú
hjá okkur of fékkst þér molasopa.
Svo vora það fimmtudagskvöldin,
þá vorað þið afi að passa okkur. Og að
sjálfsögðu vildum við heyra eina sögu
fyrir svefninn, það var bara ein sem
kom til greina þannig að alltaf máttir
þú lesa hana aftur og aftur.
Elsku amma, þú gerðir allt fyrh-
okkur og við söknum svo sárt.
En við vitum að nú líður þér vel,
komin til afa og strákanna þinna.
Takk fyrir allt, við verðum alltaf
litlu stelpumar þínar.
Jóhanna og Stefanía Ellý.
Elsku amma, nú þegar þú ert farin
langar mig til að kveðja þig með
nokkram minningum. Þú varst eina
amman sem ég kynntist og afar mínir
vora báðir dánir. Mamma hefur sagt
mér hvað þú varst glöð þegar ég
fæddist og fékkst að sjá mig áður en
ég var böðuð og svo svafstu ekki hálf-
an svefn nóttina á eftir af sælu.
Ég man þegar við fóram í fótbolta
frammi á gangi, við tókum reglulega
víti og skoraðum auðvitað alltaf. Þeg-
ar við fóram í búðarleik og settum allt
voðalega flott upp og svo skiptumst
við á að kaupa, þegar allt var búið í
búðinni kom ég með vörasendingu og
við settum allt upp aftur. Svo man ég
þegar við fóram í sjóræningjaleik og
við reram með kústsköftum, ég var
með bréfahníf og þóttist vera að elda.
Eða þegar við tjölduðum undir borð-
stofuborði og þú skreiðst undir borðið
með mér og við fengum okkur tesopa.
Ég gleymi heldur ekki þegar við ætl-
uðum að hlusta á plötu og fóram að
reyna að tengja plötuspilarann og
eitthvað gerðum við vitlaust og vor-
um búnar að hækka í botn, svo ýttir
þú á einhvem takka og þá kom það og
við hrukkum í kút af hávaðanum. Við
fóram líka út í garð og bjuggum til
snjóhús og renndum okkur í htla
skaflinum, svo fóram við inn og horfð-
um á Nonna og Manna, drakkum
heitt kakó og eitthvað gott með. Þetta
gerðir þú allt með mér og meira til,
þótt þú værir komin um og yfir átt-
rætt. I augnablikinu man ég ekki
fleiri minningar en um leið og þær
detta í kollinn á mér veit ég að þú
heyrir þær. Það verður tómlegt hjá
pabba þegar þú ert farin, en ég er viss
um að þú verður vemdarengillinn
hans, því að hann hugsaði svo vel um
þig-
Nú veit ég að þér líður vel hjá afa,
Sigmari og Vigni og segir þeim fréttir
af mér.
Sigrún Baldursdóttir.
Hún Lulla vinkona mín er dáin. Já,
hún var vinkona mín, þótt aldursmun-
urinn á okkur væri 37 ár. Hún var líka
vinkona og pennavinur Ragnheiðar
dóttur minnar og þar var ald-
ursmunurinn 65 ár. En hún var besta
vinkona móður minnar Helgu Bjarg-
mundsdóttur meðan báðai' lifðu. Já,
það era ekki margir sem geta sagt
með sanni að vera góður vinur
þriggja kynslóða, hafa gaman af því
að vera í vinfengi við okkur allar,
koma í heimsókn til okkar allra og
spjalla og að fá fréttir af okkur öllum,
en þannig var Lulla. Hún var einstök
kona. Sigurlaug Valdimarsdóttir eins
og hún hét var Blönduósingur. Bjó
þar alla sína ævi, bjó „Fyrir innan á“
eins og það er kallað. Húsið hennar og
Nonna var nánast á bökkum Blöndu.
Þegar þær Lulla og móðir mín
kynntust vora þær báða veikar af
berklum á Vífilsstaðaspítala. Ekki
blasti lífið bjart við þeim á þeirii
stundu. En báðar komust þær til
heilsu og urðu báðar fullorðnar kon-
ur. Ég og fjölskylda mín bjuggum
alltaf í Reykjavík. Ekki kom það samt
í veg fyrir að vinskapurinn héldi. Allt-
af voram við velkomin til Lullu. Það
var bæði lærdómsríkt og mjög
skemmtilegt að koma til hennar og
Nonna í litla húsið þar sem þau
bjuggu með bömunum sínum fimm.
Húsrýmið var ekki mfldð í litla hús-
inu, en það kom ekki í veg fyrir að við