Alþýðublaðið - 15.01.1921, Blaðsíða 1
Alþýðublaðið
Geflð út af AlþýðuflokknuMc
1921
Laugardagínn 15 janúar.
II. tölubl.
Skömtunin stjórnin og*
„Tíminn“.
Eftir Ingimar Jónsson cand theol,
(Niðurl.)
(í gaer féll úr verð á haframjöli
kr. 1,20 pr. kg. og kartöflum
kr. 0,50 pr. kg.]
Til þess að menn geti nú fljót
lega séð hvað dýrast er og hvað
ódýrast, vil ég setja hér ofuriitla
töflu sem sýnir hvað fæst fyrir I
kr. af hverri þessara vörutegunda;
Ef keypt er fyrir 1 kr.
rúgbrauð fást ca 3300 hitae.
haframjðl — — 3150 —
hveiti — — 2300 —
sgkar — — 1900 —
karlöflur — — 1800 —
þorskur ■— — 1300 —
kjöt — — 900 —
nijmjólk — — 650 —
Af þessu sézt að rúgbrauð og
haframjölsgrautur eru ódýrustu
fæðutegundirnar, enda eru þær
aðalfæða margra manna ásamt
fiski. En nœstar í rdðinni koma
einmitt hveiti og sykur. Og mér
er spurn: Hvaða ódýrar innlendar
fæðutegundir vill Lautásbóndinn
láta okkur eta, í stað þessara?
Ætli það séu ekki helzt landbún-
aðarafurðirnar mjólk og kj'ötf
„Tíminn* er hvort sem er „bænda-
blað". En nú vill svo ilia til að
þær eru einmitt Iangdýrastar. Kjöt
er t. d. meira en tvöfalt dýrara
en nokkurntlma sykurinn, og mjólk
því nær þrefalt dýrari. Mikil er
búmenskan fyrir okkar hönd!
Og eg sé ekki, að það bæti
afkomu landsins út á við að eta
hér dýra vöru í stað þess að selja
hana til útlanda og kaupa aðra
ódýrari i staðinn. Nema þá að
svo sé, að Sláturfélagið selji kjöt-
ið miklu dýrara hér en fæst fyrir
það erlendis, og þvi sé rangt
reiknað hjá mér. En því vil eg
ekki trúa.
Af þessu er auðsætt að innan
lands sparast lítið eða alls ekki
neitt við skömtunina. Og í við-
skiftum við útlönd sparast ekki
heldur nema síður sé, ef etin er
dýrari fæða, þótt innlend sé. Þar
við bætist Ifka að einmitt vegna
skömtunarinnar var keypt míklu
meira af þessum vörum fyrir ára.
mótin en annars hefði verið. Þann-
ig er bundið fé að óþörfu og á
versta tíma. Eini verulegi árang
urinn af skömtuninni sem eg til
veit er sá, að heildsali, sem fékk
heilan farm af dýrum sykri í haust
nokkru eftir að þetta var auglýst,
er nú búinn að selja hann' allan,
en annars hefði hann ekki getað
selt nema Htið, þar eð allir vildu
fegnir bíða þegar verðið var að
lækka. Nú hefði hann orðið að
selja hann með tapi. Skömtunin
var góð fyrir hann, en hversu
góð fyrir almenning?
Skömtnnin er óréttmæt.
Með þessu þykist eg þá hafa
sýnt, að hveiti- og sykurskömtun-
in uppfyllir ekki þau skilyrði, sem
alment þarf fyrir þvf, að skömtun
sé réttmæt. Hún er því óréttmæt
og óverjandi og væri bezt sem
fyrst afnumin, nema stjórnin hafi
einhverjar fleiri og enn þá alvar-
Iegri ástæður en hún hefir enn
þorað að láta uppi. En sé svo,
þá átti hún að gera skömtunina
betur úr garði, byrja á því sem
óþarfara var, og framkvæma af
meira viti.
Eftir þvf, sem fyrir liggur, er
ekki hægt að álykta öðruvísi en
svo, að skömtunin sé „húmbúg",
glappaskot, sem stjórnin gerir til
þess, að reyna að bæta úr og
breiða yfir önnur miklu stærri og
verri glappaskot, fjármálaglappa-
skotin, sem allri böivuninni valda.
Frá írlandi.
Khöin, 13. jan.
Frá London er sfmað að lög-
reglan brezka hafi uppgötvað
hvar Valera heldur sig, en að
hann verði ekki tekinn höndum
ef hann ekki tali á opinberum
fundum.
Khötn, 13. jan.
Frá París er sfmað, að þjóð-
þingið hafi með 463 atkvæðum
gegn 125 hafnað tillögu Leygues
forsætisráðherra, um að fresta um
ræðum um þrjár fyrlrspurnir til
stjórnarinnar, um fjármálapólitík
stjórnarinnar, um afvopnun Þýska-
lands, og um hina almennu póli-
tfk stjórnarinnar.
Að afstaðinni þessari atkvæða-
greiðslu bað ráðuneytið um lausn.
Ameríka kveður
þj óðabandalagið!
Khöin, 13. jan.
Frá París er sfmað að sendi-
herraráðstefna Bandamanna hafi
haldið fund á miðvikudaginn, og
hafi Bandaríki Amerfku þá sagt
sig frá Þjóðabandataginu, enda
hafi þing þeirra ekki ennþá stað-
fest Versala friðarsamninginn.
Til E. Kvarans.
Eiturplanta í akri Drottins
er ’ann Kvaran,
aldrei trúr á verði var ’ann,
vonda Satans merkið bar ’ann.
Einar Jochumsson,
messías íslands.