Morgunblaðið - 13.10.2000, Blaðsíða 47

MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
FÖSTUDAGUR 13. OKTÓBER 2000 47v
í Kelduhverfi og bakki gaf sig með
þeim afleiðingum að hann þurfti að
synda góðan spöl niður með ánni til að
ná landi. Þetta eru lýsandi dæmi um
seigluna og kraftinn sem í honum bjó
og aldrei heyrði ég hann kvarta yfir
nokkrum hlut.
A seinustu árum fór afi að gauka að
mér einni og einni vísu sem hann
hafði sett saman. Þetta voru bæði al-
mennar tækifærisvísur og skop-
kvæði, en kímnin var aldrei langt
undan. Þetta kom mér nokkuð á óvart
því aldrei hafði hann flíkað þessu
tómstundagamni sínu, sjálfsagt ekki
talið þetta merkilegt.
Afi var alla tíð forkur til vinnu og
völundur til handa. Eftir að aldurinn
fór að færast yfir og afi og amma
fluttu úr Norðurgötunni á Akureyri, í
íbúðir aldraðra við Austurbyggð,
minnist maður hans þar sem hann sat
í hominu sínu, með penna og kross-
gátu í hönd, og neftóbakspungurinn í
seilingarfjarlægð. Eg er þakklátur
fyrir það sem ég hlaut í arf frá afa
mínum og það sem hann kenndi mér.
Og hér stóðstu vökull á verði
með viskusteininn í höndum
svohógvær,unslífilauk.
Þá hvarfstu með sæmd.
Og síðan í sárum er vonin hennar,
sem harmar sinn fallna hauk.
En samt er það bót í böli,
hve bjart er um þína minning:
Frá öndverðu ætíð barst
á herðum þér hvem einn þunga
af hug, sem aldrei lét bugast,
svo æðru- og vammlaus þú varst.
Því blessar þig bemskufoldin,
er bjó þig svo vel að heiman.
Sem rökkvar við röðulhvörf,
nú leitar þú lífsins stranda
í landnámi morgunroðans
aðvinnaveglegristörf.
(Þóroddur Guðm.)
Elsku amma mín. Sár er harmur
þinn og söknuður okkar mikill. Megi
Guð styrkja þig og styðja í sorginni.
Guð blessi minningu Magnúsar Stef-
ánssonar.
Magnús Már Magnússon.
Sú staðreynd að afi gaf sér góðan
tíma til að finna sér konu og að
mamma var yngst systkinanna, varð
til þess að afi var orðinn 65 ára gamall
þegar ég fæddist. Það voru ekkert
frekar líkur á að samvistir okkar yrðu
langar. Tuttugu og átta ár eru liðin og
má vel sætta sig við það. Og þó. Það
er tómlegt núna homið í Austur-
byggðinni, þar sem hann sat niður-
sokkinn í krossgátur fyrir svo stuttu.
Frá íyrsta degi var ég heimagang-
ur hjá ömmu og afa í Norður, eins og
við krakkamir kölluðum Norðurgötu
42. Og fram undir tvítugt finnst mér
eins og vart hafi liðið sá dagur að ég
kom ekki þangað til þess að lesa og fá
eitthvað í svanginn.
Alltaf vora útidymar opnar og allt-
af vora þau heima. I minningunni
finnst mér eins og afi hafi alltaf setið í
stólnum sínum, með stafla af ætt-
fræði og þjóðlegum fróðleik á borð-
inu. Neftóbakið ekki langt undan. Ég
var líka rólegur í tíðinni og sporð-
renndi bókum. Við vorum fínir sam-
an.
Þeir vora líka góðir veiðitúramir.
Ég hef verið svona tíu þegar ég byrj-
aði að fara með honum endrum og
sinnum í Hörgá og Eyjafjarðará.
Fékk einmitt minn fyrsta fisk í Hörgá
og ekki skemmdi fyrir að sá gamli
varð ekld var í þeirri ferð. Þetta var
það eina sem ég veiddi á þessum ferð-
um. Síðan liðu árin og það var síðan í
hans síðustu veiðiferð í Eyjafjarðará
sem ég veiddi næst fisk. Ég held að sá
gamli hafi verið ánægður. Og þannig
var hann alltaf, ánægður maður.
Þótt þessi orð séu rituð til minning-
ar um afa þá era þau ekki síður til
heiðurs ömmu. Þau vora gift í 60 ár.
Ef til er uppskrift af farsælu hjóna-
bandi þá hafa amma og afi varðveitt
hana. Mér þótti alltaf vænt um að sjá
þegar amma ætlaði að bregða sér í
heimsókn og afi kaus að vera heima,
hvemig þau kvöddust ástúðlega, eins
og amma væri á leið í langferð.
Afi, þau verða aldrei neitt annað en
fátækleg, orðin. Og við sem þurftum
ekki mörg. Þú tekur viljann fyrir
verkið.
+ Bjarni Guð-
bjömsson, vél-
stjóri, fæddist í
Reykjavík 5. desem-
ber 1933. Hann Iést á
hcimili sínu föstudag-
inn 4. október síðast-
liðinn. Foreldrar
hans voru Guðbjörn
Sigursteinn Bjarna-
son, f. 16. júní 1904 í
Reykjavik, d. 10. jan-
úar 1953, stýrimaður
hjá Landhelgisgæsl-
unni og kona hans,
Þóra Jenný
Valdimarsdóttir, f.
14. janúar 1908, í Reykjavík, d. 25.
mars 1979. Systkini Bjarna eru
Hjálmar, f. 13. nóvember 1932; Að-
alsteinn, f. 15. janúar 1937, d. 20.
mars 1997, ogRósa, f. 24.júlí 1946.
Bjarni kvæntist 10. júní 1961
Kristínu Huldu Óskarsdóttur, f. 7.
mars 1933, og eru dætur þeirra: 1)
Guðrún, f. 10. febrúar 1967, gift
Elsku pabbi. Ég á svo erfitt með
að trúa að þú sért farinn frá okkur.
Þótt hlutirnir hafi ekki alltaf farið
eins og ég óskaði mér þá hef ég
aldrei óskað þess eins heitt og nú,
að geta spólað til baka og breytt at-
burðarásinni. Ég sé þig fyrir mér
eins og ég man þig, stóran og sterk-
legan með svart hárið í bylgjum
(þaðan hef ég mína óstýrilátu liði).
Allt við þig var stórt, eyrun og sér-
staklega hendurnar sem eru svo
sterkar í minningunni. Þessar
hendur stórar og alltaf heitar
leiddu mig þegar ég var barn og ég
man svo vel hvað þér var alltaf heitt
á höndunum þótt nefið væri rautt
og dropar lækju úr því. Ég man líka
svo vel þegar þú komst skítugur inn
úr skúrnum og þvoðir þér í vaskin-
um þannig að hann var alltaf allur í
slettum. Þú varst einstaklega lag-
inn í höndunum og þú kenndir mér
að allt hefst með lagninni. Ég var
svo stolt af þér þegar vinkonur
mínar voru að dást af öllu sem þú
hafðir smíðað, m.a. hring handa
mér og hálsfesti handa mömmu og
allar ljósakrónurna heima, alla
skápa, hillur og skrifborðin okkar
Guðrúnar. »
Þú varst ómissandi þegar við Jói
fóram að búa bæði á Asvallagötunni
og Reynimel, en þar varstu með
okkur alla dagana til að „redda“
hlutunum. Þú munt alltaf vera
ómissandi og það voru mörg vanda-
málin sem ég leitaði með til þín og
þú gafst mér ráð sem enginn annar
gat gefið mér. Þú varst snillingur í
að líma saman hluti og það sást
aldrei á þeim að þeir hefðu yfir
höfuð brotnað. T.d. uppáhalds
keramikbollarnir mínir sem þú ert
oft búinn að líma fara beint í ruslið
næst þegar þeir brotna.
Þú varst Jóa sem annar faðir og
hann bar mikla virðingu fyrir þér
og hæfileikum þínum. Þú varst allt-
af að reyna að miðla færni þinni til
hans og ég veit að hann reynir að
gera sitt besta hér eftir, þökk sé
þér.
Þú dáðir landið þitt, ísland, og ég
held að það sé enginn blettur á því
sem þú hefur ekki komið á. Þegar
ég var lítil fórum við í ótalmargar
útilegur á hverju sumri og man ég
eftir mörgum þeirra vel. Sérstak-
lega eftir að þú keyptir Datsun
pickup og við fórum um hálendið
vítt og breitt. Við Guðrún sátum á
dýnum fyrir aftan framsætin alveg í
keng en þetta var samt mjög gam-
an. Eg man svo vel hvað þér fannst
gaman að fara erfiðar og torfærar
leiðir og einbeitingin og ánægjan
skein úr svipnum þótt aðrir í bíln-
um væru hér um bil búnir að fá nóg
af að hoppa hálfa hæð sína í sætun-
um klst. saman. Síðan þá hefur þú
alltaf átt jeppa og þótt ég hafi ekki
farið neinar ferðir með þér seinustu
árin fóra börnin mín með og við
fengum að heyra sögurnar þegar
þau komu heim. Það var ekkert
gaman nema einhver festi sig eða
lenti í öðrum ævintýrum og ég man
svo vel þegar Tanja sagði að afi
Lofti Loftssyni, kerf-
isfræðingi; þeirra
börn eru Linda Huld,
f. 1988, Loftur, f.
1994, og Leó, f. 1996;
2) Rakel, f. 17. janúar
1969, sambýlismaður
hennar er Jóhann
Karl Þórisson, lög-
reglumaður; þeirra
börn eru Tanja Ýr, f.
1988, Alexander, f.
1995, og Perla, f.
1996,
Bjarni lauk námi í
eldsmíði í Lands-
smiðjunni 1954 og
vélskólaprófi 1959. Hann var vél-
stjóri hjá Landhelgisgæslunni
1959-70, er hann var ráðinn á
hafrannsóknarskipið Bjarna Sæ-
mundsson þar sem hann var yfir-
vélstjóri til starfsloka árið 1994.
Utför Bjarna fer fram frá Foss-
vogskirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 13.30.
hefði fest sig 18 sinnum og öll ferð-
in fór í það að draga þig lausan.
Þegar ég átti Perlu voruð mamma í
einni slíkri ferð en það fór ver í það
skiptið og þið sátuð föst einhvers
staðar vegna umhleypinga í ánni og
heil björgunarsveit varð að koma til
hjálpar. Þið vorað matarlaus og
úrvinda þegar ykkur var bjargað
eftir sólarhring, en þið komuð samt
til mín eins fljótt og þið gátuð. Fyr-
ir utan það að þér fannst ísland
besta land í heimi fannst þér Iíka
alltaf gott veður hér, sama hvemig
viðraði. Þú skildir ekkert í því hvað
við værum að æða til útlanda, hér
væri alltaf alveg blíðskaparveður.
Þú vissir líka alltaf um veðrið og ef
við Jói þurftum að vita spána fyrir
vikuna töluðum við við þig. Þú varst
sérfræðingurinn um veðurspána.
Ég man svo vel eftir „Bjarna
Sæm“ sem þú hélst gangandi á
sjónum. Ég man eftir káetunni
þinni með kýraugunum þar sem við
biðum oft eftir þér. Ég man þegar
ég, mamma og Guðrún komum að
ná í þig þegar þú varst búinn að
vera á sjónum og við Guðrún hlup-
um um borð af tilhlökkun við að
hitta þig. Ef við komum snemma
varstu oft ennþá niðri í vél og við
fengum að fara þangað niður og
settum á okkur heyrnartól því
hávaðinn var svo mikill. Það var
alltaf jafn gaman að fá þig heim því
þá var fjölskyldan heil. Ég man
þegar ég fékk að fara út á sjó með
þér og þá var gaman að veiða. Við
hentum út og eftir augnablik var
komin stór ýsa á öngulinn þar til
við vorum búin að veiða tugi fiska.
Síðan hefur mér ekki fundist
spennandi að veiða. Þennan túr
gerði storm, að mér fannst, a.m.k.
skvettist sjórinn yfir þilfarið svo
manni var nóg um. Þú sagðir bara
að þetta væri smá veltingur, en þá
nótt sofnaði ég í fanginu á þér.
Elsku pabbi, þú lifir ennþá í okk-
ur og bamabörnunum þínum sem
erfðu öll þinn stóra vöxt. Alexander
og Perla voru frekar lítil við fæð-
ingu en fljótlega voru þau komin
langt yfir meðallag eins og Tanja
hefur alltaf verið. Þegar ég tek í
hendurnar á Lofti og sérstaklega
Leó og horfi í augun á honum þá
minnir hann mig á þig því hann er
með stóra höfuðið þitt og stóru
hendurnar þínar.
Elsku pabbi, ég sakna þín svo
sárt.
Ég mun alltaf elska þig.
Guð geymi þig.
Þín dóttir,
Rakel.
Elsku tengdapabbi.
Hve sárt er að kveðja þig nú.
Hve margs er að minnast. Óll þau
skipti á upphafsárum sambúðar
okkar Rakelar og allt fram á þenn-
an dag er við þurftum á aðstoð
þinni og handlagni að halda, til að
gera við það sem bilaði, til að líma
það sem brotnaði, til að festa upp
hillur og skápa eða gera við krana
og. stöðva leka í pípulögn. Því ég
með þumalfingur á hverju fingri
var og er afar ósjálfbjarga er kem-
ur að viðgerðum og beitingu hand-
verkfæra. En með þolinmæði og
þrautseigju gegnum árin tókst þér
að miðla til mín örlitlu broti af
kunnáttu þinni og kenna mér að allt
hefst þetta nú að lokum með lagn-
inni. Þannig að nú upp á síðkastið
hef ég meira að segja getað alveg
meðhöndlað sjálfur borvél án þess
að slasa mig eða aðra. Trúlega hef-
ur þér þótt nokkuð skondið að
tengdasonurinn hafði ekki haft
hundsvit á vélum og verið næstum
ósjálfbjarga á því sviði þar sem vél-
ar og tæki voru þitt yndi og ævi-
starf. Sem yfirvélstjóri á rannsókn-
arskipinu Bjarna Sæmundssyni frá
því að það var smíðað 1970 þar til
þú fórst í land 1995 var vélarrúmið
þar ríki þitt. Ég man þegar ég
sigldi með þér nokkra túra sem
dagmaður í vél vorið 1989. Það var
ekki upplitsdjarfur tengdasonur er
lá á fjórum fótum niðrí vél fyrstu
dagana með tvær fötur sér við hlið,
aðra með skúringarvatni í til að
þrífa hólf og gólf og hina til þess að
kasta upp í. Þessa fyrstu daga var
ég illa haldinn af sjóveiki og ég man
þegar þú sagðir hughreystandi að
enginn hafi dáið úr sjóveiki, að
minnsta kosti ekki þarna um borð
og aðeins einu sinni þurfti skipið að
snúa við til að setja í land mann
sem var að ofþorna vegna þess hve
mikið hann kastaði upp. Þá rannu á
mig tvær grímur. Ég vissi að ekki
þýddi að liggja í koju með eitthvert
væl því þú vissir ekki hvað sjóveiki
var, hún hafði aldrei náð að vinna á
þér. „Komdu drengur, við skulum
fara niður að vinna.“ Þá vissi maður
að nú þyrfti maður að bíta á jaxlinn
því ekki vildi ég valda þér vonbrigð-
um. Síðar þegar sjóveikin var að
baki tók mér að líka lífið um borð
og ég man hve ég öfundaði þig af
því að geta oft verið uppi að spjalla
þvi aldrei bilaði neitt. Það var líka
vegna þess að þú sást alltaf til þess
að allir hlutir í þinni umsjá væru
alltaf í toppstandi.
Ég man líka eftir matarboðunum
í Byggðarholtinu. Þar sem þú eld-
aðir alltaf steikurnar og það voru
bestu steikur í heimi. Og þegar
Stína hringdi og bauð okkur í mat
var öllu öðra slegið á frest því ekki
mátti missa af steikunum hjá
Bjama. Þannig er það að til þessa
dags hefur það ekki einu sinni
hvarlað að okkur Rakel að reyna að
elda veislumat á þennan hátt því
það yrði aðeins hjóm eða sýnishorn.
Ég man líka þegar við komum í
heimsókn hve oft þú varst í skúrn-
um að dytta að einhverju í vinnu-
gallanum olíuötuðum með verkfæri
í hönd eða að dytta að Patrol jepp-
anum sem var þér svo kær. Svo ég
tali ekki um allar jeppaferðirnar
sem famar hafa verið gegnum árin
og ég efast um að það fyrirfinnist
sá staður á íslandi er þú hefur ekki
komið á.
Líf okkar litlu fjölskyldu verður
ekki samt án þín og þú veist ekki
hver sárt þín er og verður saknað.
En við verðum að reyna að þrauka
áfram án þín.
Góður Guð, hjálpaðu Stínu
tengdamömmu, Rakel, Guðrúnu og
afabörnunum. Gefðu okkur styrk til
þess að takast á við sorgina. Vertu
sæll, Bjarni.
Þinn tengdasonur,
Jóhann Karl.
Það var svo erfitt að koma heim
úr skólanum og heyra þessar sorg-
arfréttir og vita að við myndum
aldrei sjá þig nema í draumum.
Þetta var eitthvað sem við áttum
alls ekki von á. Minningarnar
streyma í gegnum huga okkar aftur
í tímann þegar við voram litlar
stelpur. Þú varst alltaf góður við
okkur og hjálpaðir okkur þegar við
vorum leiðar og sorgmæddar. Það
var gaman að fara með þér í ferða-
lög og upp á ijöll. í hvert skipti sem
við fórum með þér í ferðalag kennd-
ir þú okkur og sýndir okkur alltaf
eitthvað nýtt. Þú gafst okkur styrk
og hugrekki og kenndir okkur að
standa á eigin fótum. Þú varst, þú
ert og þú verður ávallt í hjörtum
okkar. Þín barnaböm, amma,
mamma og pabbi okkar elska þig
og munu aldrei gleyma þér.
0, Jesús bróðir besti
og bamavinur mesti,
æ, breið þú blessun þína
á barnæskuna mína.
(P. Jóijsson.)
Afabörnin,
Tanja, Linda og
litlu systkini.
Þegar undirbúningur að smíði
rannsóknarskipsins „Bjarna Sæ-
mundssonar" stóð sem hæst árið
1970, var mér falið að huga að vali á
yfirmönnum skipsins. Fyrir þann
tíma hafði Hafrannsóknastofnunin
aðgang að varðskipum ríkisins, að*-
allega „Maríu Júlíu“ og „Ægi“
gamla. Það fór ekki á milli mála, að
þar kynntumst við hafrannsókna-
menn mörgum góðum manninum.
Einn þeirra var Bjarni Guðbjörns-
son, en hann var vélstjóri á „Ægi“
árin 1959-1962, en á þeim áram var
skipið langtímum saman við haf-
rannsóknir. Þessi kynni leiddu til
þess að farið var á fjörur við
Bjarna, hvort hann gæti hugsað sér
að koma til okkar á Hafrannsókn
og taka við stöðu yfirvélstjóra á
hinu nýja skipi. Varð það úr, að
Bjarni tók því boði og starfaði hann
sem yfirvélstjóri á „Bjarna Sæ-
mundssyni“ þar til hann lét af störf-
um í árslok 1994. —
Sumarið 1970 dvaldist Bjarni,
ásamt fjölskyldu sinni, við eftirlits-
störf með smíði hins nýja rannsókn-
arskips í Bremerhaven í Þýska-
landi, en þar vorum við fyrir að
sömu störfum Erlingur Þorkelsson,
Guðmundur Svavar Jónsson og
undirritaður. Sjálfur hafði Bjarni
valið sér samstarfsmann í vél, Ola
Kristinsson, en þeir störfuðu saman
í nokkur ár. I rannsóknaskipinu var
mjög flókinn vélbúnaður, reyndar
stór rafstöð, sem nýtt var til allrar
orku, og var slíkt kerfi þá nýmæli í
íslensku skipí. Þrátt fyrir afbragðs-
góða hönnun og skipslýsingu Agn-
ars Norlands skipaverkfræðings,
komu vitaskuld upp vandamál nær
dag hvern, sem þurfti skjótt að
leysa, og þar reyndist Bjarni
Guðbjartsson betri en enginn. Með
ljúfri framkomu sinni náði hann
strax góðu sambandi við hina þýsku
skipasmiði og tæknimenn, sem
báru fyrir honum hina mestu virð-
ingu, og á þann hátt fékk hann
ýmsu framgengt, sem öðram hefði
reynst ókleift.
Er rannsóknaskipið „Bjarni Sæ-
mundsson“ komst í gagnið í desem-
ber 1970, starfaði Bjarni Guðbjarts-
son um borð þar til hann lét aí>
störfum eins og áður segir. Sem
fyrr reyndist hann þar sá afbragðs-
maður sem hann var. Snjall fag-
maður, hægur í fasi og velviljaður,
hjálpsamur og vandvirkur svo af
bar. Aldrei flaustraði hann af neinu
verki en íhugaði það fyrst og vann
það svo með sinni miklu vandvirkni.
Ekki vafðist heldur fyrir honum að
smíða tæki frá grunni enda lærður
eldsmiður úr Landssmiðjunni. Það
var ekki ónýtt að hafa slíkan yfir-
vélstjóra á rannsóknaskipi.
Það lætur að líkum, að slíkur
Ijúflingur var vinsæll meðal skips-
félaga og rannsóknamanna sem um
borð vora. Þótt alltaf komi maður í
manns stað, munu allir á Hafrann-^
sóknastofnuninni sem þekktu
Bjarna Guðbjartsson, sakna hans
við hinn ótímabæra dauða hans, en
hann varð bráðkvaddur á heimili
sínu. Konu hans, Kristínu H. Ósk-
arsdóttur, og dætrum þeirra, Guð-
rúnu og Rakel, sem og öðram ætt-
mennum, era sendar hugheilar
samúðarkveðjur við fráfall þessa
mæta manns. Hann stóð sína vakt
með sóma.
Ingvar Hallgrímsson.
r T3 U\m-ö4>t*eKí'\' \
^ v/ lrossvo0sl<ii4<jugQ»*5 J
X^Sími. 554 0500 ^
——* -i
BJARNI
GUÐBJÖRNSSON
Arnar Már.